"صدای آسیاب را می‌شنویم، اما آردی نمی‌بینیم"

 محمد أبو رزق در الخلیج آنلاین نوشت: «صدای آسیاب را می‌شنویم، اما آردی نمی‌بینیم»؛ این ضرب المثل قدیمی عربی بر حال امروز بحران خلیج فارس، کاملا منطبق است؛ چرا که رسانه‌های عربی و بین المللی در مورد نزدیکی پایان محاصره قطر، فراوان سخن می‌گویند، اما در عمل، هیچ پیشرفتی در این زمینه حاصل نشده است. با این حال، در سایه مذاکرات جاری بین دوحه و ریاض، تمام احتمالات وارد است.

در ادامه این مطلب آمده است: با نزدیکی موعد نشست کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس به میزبانی عربستان، در دهم ماه دسامبر، صحبت‌ها در مورد پایان بحران خلیج فارس، بیشتر و بیشتر می‌شود؛ بویژه آنکه روز سوم دسامبر، امیر قطر از سوی پادشاه سعودی برای حضور در این نشست، دعوت شد.

در همین رابطه، دکتر ماجد الانصاری، استاد علوم اجتماعی و سیاسی در دانشگاه قطر معتقد است که هیچ شاخصی مبنی بر اینکه نشست خلیج در ریاض، با نشست‌های پیشین متفاوت است، وجود ندارد و هیچ یک از دو طرف قطر یا عربستان، درباره مساله تازه‌ای صحبت نکرده اند.

انصاری در گفتگو با الخلیج آنلاین می‌گوید: «صحبت از فراهم کردن زمینه‌ای برای صلح و برقراری روابط بین قطر و عربستان، با واسطه کویت، می‌شود، اما در میدان عمل، هیچ نکته مثبتی وجود ندارد».

وی در رابطه با حضور قطر در نشست کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس تاکید می‌کند که احتمالا وزیر خارجه قطر یا نماینده‌ای از دولت قطر و یا یکی از سفیران آن، در نشست ریاض حاضر می‌شود. وی بعید می‌داند که تا زمان ادامه تحریم‌های قطر، پادشاه این کشور، در هیچ نشستی، با دعوت عربستان، امارات یا بحرین، شرکت کند. اما این احتمال را ممکن می‌داند که امیر قطر، با دعوت پادشاهی عمان یا کویت، در چنین نشست‌هایی حاضر شود.

انصاری تصریح می‌کند: با اینکه چند روز بیشتر به موعد برگزاری نشست ریاض نمانده، هیچ اقدام واقعی برای پایان دادن به بحران و تحقق صلح بین قطر و همسایگان عربی آن، در خصوص رفع ممنوعیت پرواز هواپیما‌های قطری در آسمان این کشورها، صورت نگرفته است. بنابراین، نشست عربستان، مانند نشست‌های پیشین آن خواهد بود و در سایه روابط سرد بین قطر و عربستان، به نتیجه مطلوبی نمی‌انجامد.

موانع موجود

با این حال، همچنان تحلیلگران معتقدند که دعوت پادشاه سعودی از امیر قطر، برای حضور در نشست همکاری‌های خلیج فارس، یک شاخص جدی برای بهبود روابط میان این دو است و پاسخ قطر به این دعوت، می‌تواند حجم گشایش در روابط را مشخص کند. این در حالی است که مانع اصلی بهبود روابط، محاصره دوحه است که از سال ۲۰۱۷ تا کنون ادامه دارد.

در همین رابطه، منابع کویتی آگاه در گفتگو با روزنامه القبس می‌گویند: «حل اختلاف کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس ، همچنان نیازمند رسیدن به توافق مشترکی در خصوص آینده روابط بین عربستان و قطر است».

این منابع می‌افزایند: نشست ریاض، اقدامی مثبت برای حل اختلافات و چالش‌هایی که در سطح امنیتی و سیاسی و منطقه وجود دارد، خواهد بود.

منابع کویتی در خصوص مشارکت مقامات بلند پایه دولت‌های عربی حاشیه خلیج فارس در نشست ریاض تاکید می‌کنند که هنوز حضور شیخ تمیم در این نشست و اینکه چه کسی به نمایندگی از او به عربستان می‌رود، مشخص نیست.