خسارت قطع اینترنت قابل جبران نیست

 یک استاد دانشگاه شیراز و کارشناس تحلیلگر فناوری اطلاعات و ارتباطات تاکید کرد که خسارات ناشی از قطع اینترنت برای یک کشور تنها به بعد مادی محدود نمی‌شود و عواقب و اثرات ثانوی بسیاری دارد که به حتم در کوتاه مدت قابل جبران نخواهد بود.

دکتر علی‌اکبر صفوی در گفت و گو با ایسنا، با بیان اینکه در دنیای تحولات دیجیتالی امروز، نه تنها داشتن مهارت‌های مرتبط بلکه دارا بودن حداقل شناخت و درک صحیح از تحولات این عرصه، برای هر فرد، خصوصا مسئولان، ضروری است، گفت: در برخی مستندات علمی مرتبط با تحولات دیجیتال، افراد حاضر در اجتماع امروز را به سه دسته نسل دیجیتال، مهاجران دنیای دیجیتال و دایناسورهای دنیای دیجیتال تقسیم‌بندی می‌کنند.

او توضیح داد: دسته اول یعنی نسل دیجیتال کسانی هستند که در دنیای تحولات دیجیتال بزرگ شده‌اند و بسیاری از فعالیت‌هایشان بر بسترهای این دنیا یا با بهره گیری حداکثری از ظرفیت‌های آن انجام می شود.

صفوی گفت: دسته دوم یا مهاجرین دنیای دیجیتال؛ کسانی هستند که توانسته اند به تدریج با ابزارها وظرفیت های دنیای دیجیتال آشنا و همراه شوند و تا حدودی از این ظرفیت و امکانات استفاده کنند.

این استاد دانشگاه شیراز گفت: اما دسته سوم، دایناسورهای دنیای دیجیتال نامیده می شوند؛ آنها کسانی هستند که نه تنها مهارت‌های حداقلی دنیای دیجیتال را ندارند بلکه درک و فهم کافی هم از تحولات این دنیا و امکانات و نحوه بهره مندی از آن را کسب نکرده‌اند؛ اینها ممکن است حتی از برخی امکانات این دنیای دیجتال استفاده کنند ولی هنوز دایناسورهای دنیای دیجیتال نامیده می شوند!.

صفوی در بیان مثالی از دایناسورهای دنیای دیجیتال به برخی افراد اشاره کرد که حتی قادر به خواندن یا پاسخ دادن به ایمیل‌هایشان نیستند و برای این کار از منشی خود یا فرد دیگری کمک می‌گیرند یا فردی را استخدام می‌کنند که به جای آنان در دنیای دیجیتال فعال باشد.

این کارشناس فناوری اطلاعات و ارتباطات در توصیف این افراد گفت: آنها اغلب نه تنها ذره‌ای مهارت دنیای دیجیتال را کسب نکرده اند، بلکه فهم و شناختی از این تحولات و تاثیرات آن در زندگی مردم و در گردش امور در کشورهای جهان هم ندارند.

او تصریح کرد: وقتی به اینگونه افراد در مورد ضرورت اینترنت در زندگی اجتماعی انسان امروز و تحولات سیاسی و اقتصادی جهان صحبت شود، نمی‌توانند فهم درستی از اهمیت آن داشته باشند و فرضشان بر آن است که نبود اینترنت مثل کمبود لوبیا است که اگر نبود می‌توان برای طبخ غذا از سایر حبوبات بهره‌برد یا اصلا غذا را بدون لوبیا پخت یا سفارش داد!.

صفوی در خصوص خسارت‌های ناشی از قطع اینترنت گفت: برخی منابع داخلی خسارت مالی ناشی از قطع اینترنت کشور در یک هفته گذشته را حدود یک میلیارد دلار و برخی منابع خارجی آن را حدود یک و نیم میلیارد دلار (معادل 17 هزار میلیارد تومان) برآورد کرده‌اند.

او اضافه کرد: گرچه این عدد قابل توجه است و شاید این خسارت یک هفته ای معادل خسارت مالی ناشی از زمان مشابه در اعتراضات اخیر یا معادل ده برابر درآمد مالیاتی یک هفته‌ای دولت باشد؛ اما واقعیت آن است که حجم خسارات و عواقب ناشی از آن بسیار وخیم تر است.

صفوی در بیان خسارت‌های ناشی از قطع اینترنت، این خسارت‌ها را به چند دسته تقسیم کرد و گفت: یک بخش شامل صدمات علمی  ناشی از عدم دسترسی مراکز علمی، صنعتی و بازرگانی خواهد بود؛ این بخش به صورت تاثیرات دنباله دار یا دو مینویی، بر ارائه دستاوردهای علمی در داخل و خارج کشور، تبادلات علمی، تجاری و صنعتی در داخل و خارج از کشور و به تعویق افتادن برنامه های مراکز علمی و فعالیت های غیره اثر گذار است.

وی که اعتقاد دارد قطع اینترنت جو بی اعتمادی به فضای شبکه‌ای جهانی برای ارتباطات و مبادلات علمی و بازرگانی و ارائه خدمات طرفین ایجاد خواهد کرد، گفت: این موضوع به تاثیرگذاری شدیدتر بر فضای تحریم‌های بین المللی به ضرر ایران، کمک خواهد کرد.

صفوی همچنین به فشار روحی و روانی بسیار زیاد قطع اینترنت بر دانشگاهیان، نخبگان، بازرگانان و صنعتگران اشاره و خاطرنشان کرد که این فشار به دلیل ارتباط نداشتن با دیگر فعالان بخش‌های مختلف، موجب ویران شدن فضای همکاری‌های مبتنی بر اعتماد خواهد شد و به نوعی تاثیرات منفی تبلیغات سوء ناشی از تحریم‌ها را تشدید می‌کند.

این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: ایجاد موج ناامیدی از اصلاح پذیری شرایط موجود در کشور و نظام که خود بحران‌های اجتماعی بسیار بزرگتری نسبت به آنچه تاکنون مشاهده شده است را در آینده نزدیک می تواند رقم بزند، از دیگر تبعات قطع اینترنت محسوب می‌شود.

او ادامه داد: حتی اگر به زودی فضای شبکه و اینترنت به وضعیت نرمال بازگردد؛ موج بی اعتمادی و احتمال ظهور مجدد بی تدبیری همچنان در ذهن‌ها باقی خواهد ماند و محو کامل آن نیازمند تلاش اجتماعی و مدیریتی زیادی خواهد بود.

این استاد دانشگاه شیراز گفت: این مسائل مردم کشور و جهانیان را به سوی دور زدن مسیرهای رسمی کشور و ایجاد فضاهای کسب و کار مافیایی و غیره برای حضور در دنیای مجازی روانه خواهد کرد؛ یادمان باشد که نه تنها امکان مسدود کردن راه دسترسی به فضای مجازی به شکل کامل وجود ندارد بلکه اختلال در آن موجب فعال تر شدن بیگانگان و ایجاد راه کارهای دیگر و مسیرهای زیرزمینی خواهد شد.

صفوی با تاکید براینکه نقدها و نظراتش به عنوان یک دلسوز نظام و مردم در فضاهای مختلف طرح شده است، به سوابق کاری خود در عرصه‌های مختلف خصوصا حوزه‌های علمی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی اشاره و خاطرنشان کرد: اعلام می‌کنم که تمام مراحل اقدام، اطلاع رسانی و نحوه مدیریت مباحث اقتصادی کشور و تعیین نرخ جدید بنزین دچار نقصان‌های فراوانی بوده است و نشان از آن دارد که همه مقامات کشور نیازمند بازنگری و بازنظری در تیم مشاوران خود هستند.

این استاد دانشگاه، قطع اینترنت را ناشیانه، ظالمانه و به دور از عدالت و رعایت حق الناس ارزیابی و از دلسوزان نظام درخواست که تنها به منافع گروهی خود نمی‌اندیشند درخواست کرد که در راستای بازگرداندن اعتماد اجتماعی و رعایت حق الناس، تلاش جدی‌تری را داشته باشند.

صفوی تصریح کرد که بخش بزرگی از مشکلات و تصمیم‌گیری در مورد قطع اینترنت ناشی از حضور دایناسورهای دنیای دیجیتال در عرصه تصمیم گیری‌های مهم مرتبط با این دنیا است، لذا باید آنان را از این عرصه دور کرد.