ژنرال مارتین دمپسی گفت: «حمله نظامی به تاسیسات هسته‌ای ایران تنها می‌تواند به طور موقت در توانمندی‌های هسته‌ای ایران اختلال ایجاد کند.» فرمانده ستاد مشترک ارتش آمریکا گفت: «این سانتریفیوژها یا موشک‌های ایران نیست که مانع از نابودی برنامه هسته‌ای این کشور می‌شود، بلکه سرمایه انسانی که تخصص لازم برای احیای این برنامه را دارد، مانع از بین رفتن برنامه هسته‌ای ایران است.»
در آستانه مذاکرات هسته‌ای سه‌جانبه ظریف، کری و اشتون در مسقط عمان، رئیس‌جمهوری آمریکا در تازه‌ترین سخنان خود گفت که اگر بتوانیم با ایران به توافق خوبی برسیم، با کنگره وارد مذاکره می‌شویم و آنها را هم متقاعد می‌کنیم.همزمان هفت مقام ارشد اروپایی در نامه‌ای به باراک اوباما با تشریح تبعات مثبت و منفی موفقیت و شکست مذاکرات کنونی برای طرفین، خواستار دستیابی به توافق جامع هسته‌ای با ایران تا مهلت تعیین شده (3 آذر) شدند. همچنین روزنامه آمریکایی وال‌استریت ژورنال مدعی شده است که رئیس‌جمهور آمریکا درباره مقابله با داعش و توافق هسته‌ای به‌صورت محرمانه به مقام معظم رهبری نامه نوشته است که البته سخنگوی کاخ سفید این ادعا را تایید نکرده است.نامه خاویر سولانا و 6 دیپلمات سابق اروپایی به اوباما
از سوی دیگر، جک استراو و ژنرال دمپسی نیز در اظهاراتی جداگانه گفته‌اند که تحریم‌ها ناکارآمد بوده و حمله نظامی نیز نمی‌تواند برنامه هسته‌ای ایران را نابود کند. با این تحولات و به‌زعم روزنامه انگلیسی فایننشال‌تایمز که از کاهش اختلافات در مذاکرات خبر داده است، می‌توان گفت که فضای گفت‌وگوها بیش از پیش در حال شکل‌دهی به توافق جامع است. به گزارش «ایرنا» رئیس‌جمهوری آمریکا چهارشنبه شب در یک کنفرانس خبری و پس از پیروزی جمهوری‌خواهان در انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره تاکید کرد که آمریکا و متحدانش می‌توانند چارچوبی به ایران پیشنهاد کنند که در آن تهران بتواند نیازهای صلح‌آمیز انرژی خود را تامین کند؛ اما درعین حال گفت که مذاکرات اتمی یک راه دشوار دیپلماتیک است؛ زیرا دوطرف به هم بی‌اعتماد هستند. باراک اوباما درمورد تسلط جمهوری‌خواهان بر کنگره و تاثیر آن بر مذاکرات اتمی با ایران گفت: «اگر بتوانیم با ایران به توافق خوبی برسیم در آن صورت با کنگره وارد مذاکره می‌شویم و آنها را هم متقاعد می‌کنیم.» اوباما در پاسخ به این پرسش که درصورت همراهی نکردن کنگره، آیا توانایی این را خواهد داشت که به صورت یکجانبه تحریم‌ها علیه ایران را کاهش دهد، گفت: «تحریم‌ها چند دسته هستند و با هم فرق دارند؛ اما فعلا مایل نیستم در این زمینه اظهارنظر کنم.» جان کری وزیر خارجه امریکا نیز روز چهارشنبه در دیدار با لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه در پاریس با بیان اینکه به تمدید [مذاکرات] فکر نمی‌کنیم، گفت: «ما در حال تلاش برای پایان مساله هسته‌ای ایران هستیم و با این دید حرکت می‌کنیم.» قرار است فردا یکشنبه و همچنین روز دوشنبه (18 و 19 آبان) نشست سه‌جانبه بین ظریف، کری و اشتون در مسقط پایتخت عمان برگزار شود و روز سه‌شنبه (20آبان ماه/11 نوامبر) نیز مذاکرات ایران و 1+ 5 نیز در مسقط ادامه یابد.
اکنون زمان توافق است
همزمان با سخنان باراک اوباما، چند تن از مقامات سابق اتحادیه اروپا در یادداشتی که در روزنامه انگلیسی گاردین به چاپ رسید، با تشریح تبعات مثبت و منفی موفقیت و شکست مذاکرات کنونی برای طرفین، خواستار دستیابی به توافق جامع هسته‌ای با ایران تا مهلت تعیین شده (3 آذر ماه سال جاری) شدند. این یادداشت که با عنوان «اکنون زمان توافق هسته‌ای با ایران است»، روز چهارشنبه، ۱۴ آبان، در روزنامه بريتانيايی گاردين منتشر شده، به امضای خاوير سولانا، مسوول اسبق سياست خارجی اتحاديه اروپا، آنا پالاسیو، وزير امور خارجه سابق اسپانيا، کارل بيلدت، وزير امور خارجه سابق سوئد، اما بونينو، وزير امور خارجه سابق ايتاليا، نوربرت روتگن، رئيس کميته امور خارجی مجلس آلمان، رابرت کوپر، ديپلمات سابق بريتانيايی، و ژان ماری گئنو، رئيس گروه بين‌المللی بحران رسيده است.
در ابتدای این یادداشت آمده است: «ما مصرانه از 1+5 و ایران می‌خواهیم که تا 24 نوامبر به توافق هسته‌ای نهایی دست یابند. هرقدر دستیابی به توافق هسته‌ای بیشتر طول بکشد، کسانی که با روند دیپلماتیک مخالفند، فرصت بیشتری برای تخریب این روند در اختیار خواهند داشت. این امر به‌خصوص در حال حاضر که راه‌حل‌های فنی تدوین شده و دستیابی به توافق ممکن است، اهمیت بیشتری دارد.» نویسندگان همچنین توافق هسته‌ای موقت ژنو را که نزدیک به یک سال قبل بین ایران و غرب شکل گرفت، «قوی‌ترین تضمینی که 3+3 تاکنون به آن دست یافته» توصیف کردند و افزودند: «اروپایی‌ها برای رسیدن به مرحله کنونی مذاکرات، سرمایه‌گذاری‌های گزافی کرده‌اند و هزینه‌های اعمال تحریم‌های بی‌سابقه علیه ایران و تبعات منطقه‌ای انزوای ایران را متحمل شده‌اند. اروپا باید فرصت کنونی را غنیمت بشمارد و طرف‌های مذاکره‌کننده را تشویق کند که از طریق توافق‌های منطقی و با دوری از مسائلی که برای توافق خوب ضروری نیستند، به حل و فصل مسائل مهم بپردازند.»
ناکارآمدی تحریم‌ها
همچنین در خبر دیگر مرتبط با تحولات هسته‌ای، جک استراو وزیر امور خارجه پیشین بریتانیا در سخنانی با اشاره به اهمیت شرایط کنونی، نسبت به اعمال نفوذ بخشی از سیستم آمریکا و لابی صهیونیستی برای جلوگیری از به نتیجه رسیدن مذاکرات جاری و عادی‌سازی روابط با ایران، ابراز نگرانی کرد. استراو با اشاره به ناکارآمدی تحریم‌ها در متوقف کردن برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران گفت: «ظریف وزیر خارجه ایران در ژانویه گذشته که من به همراه همکاران پارلمانی‌ام به تهران رفته بودیم، این نکته را به ما گفت در سال 2005 میلادی وقتی با من مذاکره می‌کرد، ایران کمتر از 200 سانتریفیوژ داشت، اما پس از گذشت هشت سال تحریم، تعداد این دستگاه‌ها، به 18 هزار و 800 دستگاه رسیده است.» او با اشاره به نقش مثبت حسن روحانی رئیس‌جمهوری ایران در پیشبرد مذاکرات هسته‌ای گفت: «باور دارم که می‌توان با او این توافق را انجام داد.» مذاکره‌کننده پیشین بریتانیا با انتقاد از عدم حمایت دولت انگلیس از گسترش روابط تجاری این کشور با ایران، افزود: «در چارچوب همین رژیم تحریم‌ها، آمریکا توانسته است در 10 سال گذشته تجارتش را با ایران به شدت گسترش دهد و این درحالی است که روابط تجاری ما با تهران در این مدت کاهش داشته است و من از دستگاه دیپلماسی انگلیس می‌خواهم در این خصوص تجدید نظر کند.»
نمی‌توان برنامه هسته‌ای را نابود کرد
از سوی دیگر، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا در نشستی که در موسسه کارنگی برای صلح بین‌الملل برگزار شد، گفت که آمریکا نمی‌تواند با اقدام نظامی برنامه هسته‌ای ایران را نابود کند. به گزارش «ایسنا»، به نقل از شبکه خبری پرس تی‌وی، ژنرال مارتین دمپسی گفت: «حمله نظامی به تاسیسات هسته‌ای ایران تنها می‌تواند به طور موقت در توانمندی‌های هسته‌ای ایران اختلال ایجاد کند.» فرمانده ستاد مشترک ارتش آمریکا گفت: «این سانتریفیوژها یا موشک‌های ایران نیست که مانع از نابودی برنامه هسته‌ای این کشور می‌شود، بلکه سرمایه انسانی که تخصص لازم برای احیای این برنامه را دارد، مانع از بین رفتن برنامه هسته‌ای ایران است.»
دیدار لاوروف و کری
در سوی دیگر، یک منبع مطلع در وزارت خارجه روسیه اعلام کرد که وزرای خارجه روسیه و آمریکا امروز در پکن پایتخت چین در حالی دیدار می‌کنند که یکی از محورهای اصلی این دیدار روند مذاکرات هسته‌ای ایران و 1+5 است. همزمان سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه گفت که در مرحله پایانی مذاکرات هسته‌ای، کشورش به حل مشکلات موجود کمک خواهد کرد.
کاهش اختلافات در مذاکرات
روزنامه فایننشال تایمز نیز در گزارشی با اشاره به مذاکرات هسته‌ای در مسقط نوشت: «مذاکرات آمریکا و اروپا با ایران در عمان تاریخی خواهد بود.» به گزارش«خبرگزاری تسنیم»، این روزنامه نوشت: «اخباری که از مذاکرات درز کرده نشان می‌دهد اختلافات، به عنوان مثال در خصوص تعداد سانتریفیوژهایی که ایران می‌تواند حفظ کند، در حال کاهش هستند.»
گزارش آمانو درباره اجرای پادمان‌ها
مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش تازه خود اعلام کرد که ایران همچنان به دسترسی مدیریت‌شده آژانس به کارگاه‌های تولید سانتریفیوژ، کارگاه‌های تولید روتور سانتریفیوژ و تاسیسات ذخیره‌سازی، ادامه داده است. به گزارش «ایرنا»، این گزارش 18 صفحه‌ای که عنوان «اجرای موافقت‌نامه پادمان معاهده عدم اشاعه هسته‌ای (NPT) و مفاد مربوطه قطعنامه‌های شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران» را دارد، اشاره می‌کند که ایران و آژانس دو نشست جداگانه در تهران داشتند تا اقدامات عملی باقی‌مانده مورد توافق در تاریخ مه 2014 در سومین گام از چارچوب همکاری را مورد بحث قرار دهند. درادامه این گزارش آمده است: آژانس به اجرای اقدامات نظارتی و راستی‌آزمایی در ارتباط با اقدامات مرتبط با هسته‌ای اعلام شده در برنامه مشترک اقدام و تمدید آن، ادامه داده است. همچنین رضا نجفی، سفیر ایران در آژانس گفت که گزارش تازه آمانو بار دیگر تایید می‌کند که برنامه‌های هسته‌ای ایران همگی تحت نظارت برای مقاصد صلح‌آمیز در حال اجرا است و هیچ انحرافی نداشته است.
منبع: دنیای اقتصاد
ارسال نظر
