مقامات جمهوری اسلامی از کجا آمده‌اند؟

پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن ۱۳۵۷ دست تعداد محدودی از نیروهایی را که با وابستگی به دربار پهلوی مناصب بالای حکومتی را بین خود دست به دست می‌کردند از قدرت کوتاه کرد و تقریبا به همه استان‌های کشور این فرصت را داد تا از دل خود مقاماتی را برای خدمت به نظام جمهوری اسلامی معرفی کنند. در ۴۰ سال گذشته استان اصفهان با داشتن هفت مقام ارشد رتبه اول را دارد و تهران با شش مقام ارشد و خراسان و کرمان با ۴ مقام ارشد در رتبه‌های بعدی قرار دارند. نکته جالب اینجاست که سه نفر از کسانی که در جمهوری اسلامی به مناصب بالای حکومتی رسیده‌اند، زاده عراق هستند.

پس از امام خمینی (ره) رهبر کبیر انقلاب اسلامی که در خمین استان مرکزی به دنیا آمده‌اند، حضرت آیت‌الله سید علی خامنه‌ای که پیش از رهبری به مقام ریاست جمهوری و ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام رسیده بودند با داشتن اصالتی آذربایجانی، زاده مشهد در خراسان هستند. در میان مقامات ارشد جمهوری اسلامی سید ابراهیم رئیسی (رئیس دستگاه قضا از سال ۱۳۹۷ تاکنون)، سید حسن فیروزآبادی (رئیس ستاد کل نیروهای مسلح بین سال‌های ۱۳۶۸ تا ۱۳۹۵) و محمد سلیمی (فرمانده کل ارتش بین سال‌های ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۴) سه خراسانی دیگری هستند که در مشهد به دنیا آمده‌اند.

اما اصفهان هفت مقام ارشد را به جمهوری اسلامی معرفی کرده است. آیت‌الله‌العظمی حسینعلی منتظری (قائم‌مقام رهبری بین سال‌های ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۸)، سید محمد بهشتی (رئیس دستگاه قضا بین سال‌های ۱۳۵۸ تا ۱۳۶۰)، محمد یزدی (رئیس دستگاه قضا بین سال‌های ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۸ و رئیس مجلس خبرگان رهبری چهارم بین سال‌های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۵)، احمد جنتی (دبیر شورای نگهبان از سال ۱۳۷۱ تاکنون)، لطف‌الله صافی‌گلپایگانی (دبیر شورای نگهبان بین سال‌های ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۷)، سید یحیی رحیم‌صفوی (فرمانده کل سپاه بین سال‌های ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۶) و حسین سلامی (فرمانده کل سپاه پاسداران بین سال ۱۳۹۸ تاکنون) مقامات اصفهانی نظام جموری اسلامی بوده‌اند.

پس از اصفهان این تهران است که شش مقام ارشد را روانه مناصب حکومتی در جمهوری اسلامی کرده است. مهدی بازرگان (نخست‌وزیر دولت موقت بین سال‌های ۱۳۵۷ تا ۱۳۵۸) با اصالتی آذربایجانی، حسن حبیبی (معاون اول رئیس‌جمهور بین سال‌های ۱۳۶۸ تا ۱۳۸۰) و پرویز داودی (معاون اول رئیس‌جمهور بین سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸)، غلامعلی حدادعادل (رئیس مجلس هفتم شورای اسلامی بین سال‌های ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۷) و محمدرضا مهدوی‌کنی (نخست‌وزیر دولت انتقالی در سال ۱۳۶۰، دبیر شورای نگهبان در سال ۱۳۵۹ و رئیس مجلس خبرگان رهبری چهارم بین سال‌های ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۳) از استان تهران بوده‌اند.

استان کرمان هم مانند خراسان چهار مقام ارشد داشته است که اکبر هاشمی‌رفسنجانی (رئیس‌جمهور بین سال‌های ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۶، رئیس مجالس اول و دوم شورای اسلامی بین سال‌های ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۷ و سال اول مجلس سوم از ۱۳۶۷ تا ۱۳۶۸ و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام بین سال‌های ۱۳۶۸ تا ۱۳۹۵) معروف‌ترین آنهاست. محمدجواد باهنر (نخست‌وزیر در سال ۱۳۶۰)، اسحاق جهانگیری (معاون اول رئیس‌جمهور از سال ۱۳۹۲ تاکنون) و محمدعلی موحدی‌کرمانی (رئیس موقت مجمع تشخیص مصلحت نظام بین سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۶) دیگر کرمانی‌های جمهوری اسلامی هستند.

نکته جالب اینجاست که یزد و عراق با داشتن سه مقام ارشد با هم برابری می‌کنند. سید محمد خاتمی (رئیس‌جمهور بین سال‌های ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۴)، محمدرضا عارف (معاون اول رئیس‌جمهور بین سال‌های ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۴) و محمدعلی جعفری (فرمانده کل سپاه بین سال‌های ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۸) از یزد و علی لاریجانی (رئیس مجالس هشتم تا دهم شورای اسلامی از ۱۳۸۷ تاکنون) صادق آملی‌لاریجانی (رئیس دستگاه قضا بین سال‌های ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۷ و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام از ۱۳۹۷ تاکنون) و سید محمود هاشمی‌شاهرودی (رئیس دستگاه قضا بین سال‌های ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۸ و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام بین سال‌های ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۷) زاده عراق هستند.

سمنان، قم، اردبیل و گیلان استان‌هایی هستند که دو مقام ارشد در جمهوری اسلامی داشته‌اند. دو رئیس‌جمهور یعنی حسن روحانی (از ۱۳۹۲ تاکنون) و محمود احمدی نژاد (بین سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۲) اهل سمنان هستند و دو فرمانده کل ارتش یعنی علی شهبازی (بین سال‌های ۱۳۷۷ تا ۱۳۷۹) و سید عبدالرحیم موسوی (از ۱۳۹۶ تاکنون) از قم آمده‌اند. سید عبدالکریم موسوی‌اردبیلی (رئیس دستگاه قضا بین سال‌های ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۸) و علی مشکینی رئیس ادوار اول تا سوم مجلس خبرگان رهبری بین سال‌های ۱۳۶۲ تا ۱۳۸۶) اهل اردبیل بوده‌اند و محمد محمدی‌گیلانی (دبیر شورای نگهبان بین سال‌های ۱۳۶۷ تا ۱۳۷۱) و سید عطاءالله صالحی (فرمانده کل ارتش بین سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۶) اصالتی گیلانی داشته‌اند.

قزوین، همدان، آذربایجان شرقی،  لرستان، مازندران، کردستان و خوزستان دیگر استان‌هایی هستند که یک مقام ارشد در جمهوری اسلامی داشته‌اند. محمدعلی رجایی (نخست‌وزیر بین سال‌های ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۰ و رئیس‌جمهور در سال ۱۳۶۰) اهل قزوین، سید ابوالحسن بنی‌صدر (رئیس‌جمهور بین سال‌های ۱۳۵۸ تا ۱۳۶۰) اهل همدان، میرحسین موسوی (نخست‌وزیر بین سال‌های ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۸) اهل آذربایجان‌شرقی، مهدی کروبی (رئیس مجالس شورای اسلامی در ادوار سوم بین سال‌های ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۱ و ششم بین سال‌های ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۳) اهل لرستان، علی‌اکبر ناطق‌نوری رئیس مجالس چهارم و پنجم شورای اسلامی بین سال‌های ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۹) اهل مازندران، محمدرضا رحیمی (معاون اول رئیس‌جمهور بین سال‌های ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲) اهل کردستان و محسن رضایی (فرمانده کل سپاه بین سال‌های ۱۳۶۰ تا ۱۳۷۶ و دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام از سال ۱۳۷۶ تاکنون) اهل خوزستان هستند.

-جدول زیر محل تولد مقامات ارشد جمهوری اسلامی از پیروزی انقلاب تاکنون را نشان می‌دهد. (این جدول شامل رهبری و قائم‌مقام رهبری، روسای سه قوه مجریه، مقننه و قضاییه، نخست‌وزیران و معاونان اول رئیس‌جمهور، روسای مجمع تشخیص مصلحت نظام و خبرگان رهبری، دبیران شورای نگهبان، روسای ستاد کل نیروهای مسلح و فرماندهان کل سپاه و ارتش می‌شود و مقامات دیگر در نظر گرفته نشده‌اند)