مرگ شاهکار مناسبات آلمان و فرانسه

ژاک شیراک، رئیس‌جمهوری اسبق فرانسه، سیاستمدار برجسته اروپا و از شاگردان مکتب ژنرال شارل دوگل که بیش از هفت‌دهه دیوانسالاری، دولتمردی و تلاش در جمهوری پنجم فراسه را تجربه کرد و پس از ۸۷ سال، زندگی را بدرود گفت.

او را می‌توان شخصیت کم‌نظیری دانست که از خود یک سیاستمدار انعطاف‌پذیر و یکی از بزرگان جهان، اروپا و فرانسه در اذهان متبادر ساخته بود. ژاک شیراک زندگی سیاسی را از حزب کمونیست آغاز و با تحولات فکری به حزب راستگرای «اوام پ» فرانسه تجربه کرد.

وی به یکی از نامداران سیاسیون قرن بیستم فرانسه تبدیل و به‌عنوان یکی از رهبران جهانی مطرح شد که با هژمونی غرب و یکجانبه‌گرایی آمریکا پس از فروپاشی دیوار برلین و اتحاد جماهیر شوروی مخالفت می‌کرد و در بسیاری از موضوعات مهم جهان چون پیمان کیوتو، محیط زیست و دیگر مسائل مهم بین‌المللی با آمریکا همراهی نکرد. وی همچنین از مخالفان جنگ‌های آمریکا در مناطق مختلف جهان بود. شیراک فارغ‌التحصیل مدرسه تربیت نخبگان(ENA) و دانش‌آموخته دانشگاه هاروارد آمریکا، سیاست را با کارنامه‌ای مشحون از پیروزی و شکست، موفقیت و ناکامی، تجربه کرد؛ که این مساله از او انسانی عمیق و هوشمند و شخصیت محکم و در عین حال منعطف پدید آورد، تا جایی که از بزرگان‌ قرن بیستم و جمهوری پنجم فرانسه شد.

شیراک از رهبری حزب گرفته تا عضویت در کابینه‌های مختلف از دوران دوگل و پمپیدو، از شهرداری پاریس و نخست‌وزیری، دوبار به ریاست‌جمهوری فرانسه رسید و سکان‌دار تحولات و تجارب مهمی در تاریخ مناسبات جهانی و بین‌المللی شد.

شیراک با سیمایی از رقابت و همکاری و عشق و نفرت شناخته می‌شد و نام و آوازه‌اش نه‌تنها با بزرگان فرانسه چون ژنرال دوگل، جرج پمپیدو، ژیسکاردستن و میتران و ژوسپن پیوند خورده بود بلکه با بزرگان جهان در آمریکا و اروپا و آسیا و خاورمیانه در پی ایجاد جهانی مبتنی بر همزیستی و همکاری و حل مشکلات آن بود و در این رابطه کارنامه درخشانی از خود به جا گذاشت.

یکی از شاهکارهای او، مناسبات رقابتی نه جنگ و نه صلح فرانسه با آلمان را تبدیل به همکاری استراتژیک در همه موضوعات دوجانبه منطقه‌ای و بین‌المللی بین دو کشور کرد و ستیزهای تاریخی الزاس را به همکاری استراتژیک و پیمان همکاری استراسبورگ رساند و آغاز هزاره جدید را در مناسبات استراتژیک فرانسه با همسایه تاریخی آلمان مبدل کرد که با این کار او رقابت جنگ و ستیز به متحد استراتژیک دوجانبه، منطقه‌ای و جهانی مبدل شد. به‌سختی می‌توان فردی را جایگزین شخصیت سیاسی و جهان‌شمول ژاک شیراک کرد و او را با معاصرانش تمثیل و مقایسه کرد. شیراک در میان اردوگاه سیاسیون، در دوستی، فردی کم‌نظیر و بامعرفت بود و قدردان خدمتی بود که هر کس به وی می‌کرد و سعی می‌کرد تا آن را جبران کند.

سیدمحمدصادق خرازی

* سفیر ایران در سازمان ملل متحد (۱۹۸۹ تا ۱۹۹۵) و کشور فرانسه (۲۰۰۲ تا ۲۰۰۶)

منبع:دیپلماسی ایرانی