تولید ترکیب گیاهی علیه سرطان‌های مقاوم به دارو

محققان دانشگاه تبریز برای اولین بار ترکیب گیاهی NanoCur را با پتانسیل دارویی علیه سرطان‌های مقاوم به دارو تولید کردند.

به گزارش ایسنا، دکتر اسماعیل بابائی، مجری طرح و عضو هیات‌علمی گروه ژنتیک مولکولی دانشکده علوم طبیعی دانشگاه تبریز در این خصوص گفت: فرمولاسیون نانویی ترکیب گیاهی کورکومین مستخرج از گیاه زردچوبه در قالب ترکیب قوی و بالقوه ضدسرطان در دانشگاه تبریز تولید شده و علیه تومورهای بدخیم و مقاوم به داروی سرطان‌های سینه، تخمدان و معده مورد آزمایش قرار گرفت.

وی افزود: بخشی از نتایج به‌دست‌آمده که با حمایت بنیاد سرطان تهران و نیز دانشگاه سالزبورگ اتریش انجام‌شده، در مجله معتبر Phytomedicine  آمریکا به چاپ رسیده است و نشان از کشته شدن معنی‌دار سلول‌های پیشرفته سرطانی بود.

این محقق دانشگاه تبریز یادآور شد: این ترکیب، شکل تقویت‌شده مکمل دارویی تجاری‌سازی شده قبلی ما به نام CurcuDen است که به دلیل تخریب‌پذیری زیستی نانوذره بکار گرفته‌شده، اثرات جانبی منفی را روی سلول‌ها اعمال نمی‌کند.

دکتر بابائی با تأکید بر اینکه ترکیبات گیاهی به دلیل ساختار کمپلکس شیمیایی خود از اهمیت ویژه‌ای در هدف قرار دادن سلول‌های توموری دارا هستند، ولی با توجه به عدم حلالیت اکثر آن‌ها در محیط‌های آبی مثل محیط بدن انسان، بخش عمده این ترکیبات در صورت مصرف توسط فرد جذب بدن نشده و اثر دارویی خود را اعمال نمی‌کنند، اضافه کرد: در همین راستا، تلاش‌های اخیر دانشمندان در جهت تولید شکل قابل‌جذب آن‌ها به‌ویژه استفاده از نانوذرات به‌عنوان حامل دارو معطوف شده است.

به گفته وی از سوی دیگر، هزینه سرسام‌آور تهیه داروهای وارداتی برای درمان سرطان، اثرات غیراختصاصی این داروها روی اندام‌های مختلف بدن و نیز عدم پاسخ به درمان از مشکلاتی است که باعث شده تا تهیه فرمولاسیون‌های بهبودیافته داروها با بستر گیاهی از اولویت‌های وزارت بهداشت برای تولید داروهای بهتر بومی و به طبع آن ارزآوری برای کشور باشد.

عضو هیات‌علمی گروه ژنتیک مولکولی دانشکده علوم طبیعی دانشگاه تبریز در ادامه با اشاره به روند اجرای این طرح گفت: در این پروژه که به‌منظور طراحی و تولید ترکیب دارویی ضد سرطان نانوکورکومین انجام می‌شود، برای اولین بار از ترکیبات جمینی سورفاکتانت به‌عنوان حامل کورکومین استفاده شد که به طرز چشم‌گیری میزان جذب سلولی و اثر ضد سرطانی آن را روی انواع سلول‌های سرطانی به‌ویژه سلول‌های مقاوم به دارو بهبود بخشید.

این پژوهشگر همچنین با تأکید بر اینکه فرمولاسیون‌های مختلف و وارداتی کورکومین در بازار وجود دارند که در قالب دارو مورد استفاده قرار می‌گیرند، یادآور شد: با انجام  فاز دوم تحقیق که در قالب دو رساله دکتری تعریف‌شده است و جنبه‌های مختلف دارویی ترکیب روی حیوانات مدل سرطانی ارزیابی می‌شود، درصدد تولید این ترکیب ارزشمند نانویی در کشور هستیم تا ضمن ارزآوری‌، وابستگی وارداتی را نیز حذف کنیم.

بر اساس اعلام وزارت علوم، انتشار بیش از ۴۰ مقاله و ارائه بیش از ۳۰ مقاله در کنفرانس‌های بین‌المللی، برنده جایزه بیوتکنولوژی کشور در سال ۱۳۹۴برای فرمولاسیون مکمل دارویی CurcuDen، برگزیده المپیاد کشوری زیست‌شناسی، کسب رتبه یک آزمون دکتری تخصصی ژنتیک، مدیر بخش زیست‌فناوری آزمایشگاه مرکزی و عضو کمیته علمی انجمن ژنتیک ایران ازجمله سوابق علمی و اجرایی دکتر اسماعیل بابائی، دانشیار ژنتیک مولکولی دانشکده علوم طبیعی دانشگاه تبریز و مجری این طرح است.