مصرف غذای داغ در ظروف پلیمری استقبال از سرطان است

 مضرات توزیع غذای داغ در ظروف پلیمری یکبار مصرف بارها از سوی مسوولان و کارشناسان حوزه بهداشت و درمان تذکر داده شده است ، نتایج تحقیقات پزشکی اثبات کرده که استفاده از غذای داغ در چنین ظروفی احتمال ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد ، این روزها همزمان با آغاز ماه محرم و سنت توزیع غذای نذری می‌طلبد بیشتر و بهتر این موضوع تبیین و یادآوری گردد.

همه پلیمرهای مورد استفاده در صنایع غذایی باید FOOD GRADE باشند به این معنا که استفاده از آنها برای بسته‌بندی مواد غذایی مجاز باشد و به سلامت مصرف کننده آسیب نرساند.پلیمرهای مورد استفاده هم به‌لحاظ ایمنی و هم به‌لحاظ حفظ کیفیت مواد غذایی باید از انواع پلیمر متناسب با ماده غذایی تهیه شوند ، در صورت استفاده از پلیمرهای نامناسب پدیده مهاجرت آلاینده‌های شیمیایی به داخل ماده غذایی اتفاق خواهد افتاد که خطرات بالقوه‌ای را برای سلامت مصرف کننده ایجاد خواهد کرد، ضمن اینکه باعث ایجاد بو و طعم نامطلوب در ماده غذایی خواهد شد.

در جامعه ما معمولاً از ظروف پروپیلن و پلی‌استایرن در تولید ظروف استفاده می‌شود که ظروف از جنس پلی‌پروپیلن مقاوم‌تر هستند و شکنندگی کمتری دارند ، ظروف پلی‌استایرن نیز شامل ظروف و لیوان‌های شفاف و شکننده است که صرفاً باید جهت مصرف نوشیدنی‌های سرد از آن استفاده کرد ، در غیر این صورت با خطر مهاجرت مواد شیمیایی از محل شکستگی به داخل نوشیدنی و آسیب به سلامتی مصرف کننده قطعی است .

گونه‌ای دیگر از این ظروف پلی‌استایرنی مات است که از آنها می‌توان برای مصرف نوشیدنی‌های تا دمای زیر ۷۰ درجه سانتیگراد استفاده کرد. همچنین پلی‌استایرن‌های فوم که به‌دلیل دمیده شدن گاز هگزان داخل آن‌ها حالت پف‌کردگی پیدا کرده اند و خطر مهاجرت گاز هگزان محبوس‌شده از بسته‌بندی در مواد غذایی با دمای حدود ۲۰۰ درجه وجود دارد.

بنا بر این هرگز نباید از ظروف پلی‌استایرن شفاف برای نوشیدنی‌ها و غذاهای داغ استفاده کرد ، ظروف یک‌بار مصرف کاغذی صرفاً جهت نگهداری و مصرف مواد غذایی داغ در کوتاه‌مدت مورد استفاده قرار گیرد و از نگهداری ظروف پلیمری حاوی مواد غذایی چرب به‌مدت طولانی در معرض نور خورشید و دمای بالا خودداری کرد .

به گفته کارشناسان مواد پلاستیکی موجود در ظروف یک بار مصرف حاوی ترکیبات فنول است که هنگام تماس با مواد داغ مثل آش ، چای، آب داغ و غذاهای گرم و چرب کمی نرم می شوند و گاز دیوکسین آزاد می کنند و زمینه ایجاد سرطان در مصرف کنندگان تشدید می شود.

استفاده از این ظروف سبب تاثیر مستقیم بر سیستم‎های عصبی، قلب و دستگاه گوارش و ایجاد عصبانیت و خستگی مفرط می شود و اثرات سوء این ظروف همچنین در سقط جنین و تولد نوزادان ناقص در زنان باردار که مصرف کننده دائم مواد غذایی آغشته به دیوکسین هستند نیز به اثبات رسیده است.

دانشگاه علوم پزشکی شیراز از اواخر سال گذشته استفاده از ظروف یک بار مصرف پلاستیکی برای عرضه مواد غذایی داغ در صنوف حساس را ممنوع کرد ، این موضوع اکنون در اغلب مراکز عرضه رعایت می شود اما در ماه محرم و با آغاز توزیع نذری در هیات های مذهبی موضوع به فراموشی سپرده می شود و مراکز نظارتی نیز از کنار آن با تساهل می گذرند.قرار بود پس از اطلاع رسانی و فرهنگ سازی، از ابتدای اسفند سال گذشته ، تیم های نظارتی مشترک، از صنوف مرتبط بازدید کنند تا در صورت استفاده از ظروف یک بار مصرف پلاستیکی برای عرضه مواد غذایی داغ، مراحل قانونی برخورد با متخلفان طی شود.

دکتر علی بهادر، رئیس دانشگاه علوم پزشکی شیراز، در این زمینه با تاکید بر اثرات سرطان زایی استفاده از ظروف یک بار مصرف پلاستیکی برای نگهداری مواد غذایی داغ، گفت: باید به سمتی حرکت کنیم که مردم ترجیح دهند برای تهیه آش و سایر غذاهای داغ با خود ظرف مناسب به همراه داشته باشند.

دکتر عبدالرسول همتی، معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز، نیز گفت:در سال‎‌های اخیر اقدامات زیادی در مورد جلوگیری از به کارگیری ظروف یک بار مصرف پلاستیکی برای مواد خوراکی داغ صورت گرفته اما با توجه به روند رو به رشد استفاده از این نوع ظروف، این موضوع به طور اختصاصی و ویژه در استانداری فارس مورد تبادل نظر قرار گرفه است.

سیامک شمس مدیر گروه سلامت محیط معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز هم از ممنوعیت استفاده از ظروف یکبار مصرف در مراکز غذایی استان و کلانشهر شیراز خبر داد و با اشاره به ممنوعیت استفاده از ظروف یکبار مصرف در پزندگی‌ها اظهار داشت: ممنوعیت به کار گرفتن ظروف یکبار مصرف پلاستیکی در صنوف حساس در سطح شهر شیراز مد نظر است و با گذر زمان شامل تمامی صنوف می‌شود.

شیراز و استان فارس در ادای نذور ماه‌های محرم و صفر از جمله مناطق شاخص در کشور است ، شکر پلوی شیرازی با قیمه از جمله متفاوت ترین غذاهای نذری است که دراین شهر پخته و توزیع می شود ، در شیراز توزیع نذری قیمه به عنوان یک غذای سنتی مرسوم است. اما قیمه‌ای متفاوت با برنجی متفاوت ، نام این برنج شکرپلو است که با شربت غلیظ شکر و زعفران آبکش می‌شود و پس از دم کشیدن روی آن پوست پرتقال و خلال پسته می ریزند ، حیف است که این نذری خوشمزه با توزیع در ظروف پلیمری و یکبار مصرف به عاملی برای ابتلا به بیماری تبدیل شود.