عزم شهادت

  امام حسين عليه السلام در آخر ماه رجب كه اوايل حكومت يزيد بود براي امتناع از بيعت از مدينه خارج شد و چون مكّه را حرم امن الهي مي‌داند و در آنجا امنيت بيشتري وجود دارد و مردم مسلمان ، احترام بيشتري براي آنجا قائل هستند و دستگاه حكومت هم مجبور است احترام به مكّه را نگه دارد، بلكه براي اينكه مكّه را مركز اجتماع بيشتري مي‌يابد. زيرا: در ماه رجب و شعبان كه ايام عمره است مردم از اطراف و اكناف به آنجا مي‌آيند و بهتر مي توان مردم را ارشاد كرد و آگاهي داد. بعد هم موسم حجّ فرا مي‌رسد كه فرصت مناسبتري براي تبليغ است . بعد از حدود دو ماه توقف در مكّه نامه هاي مردم كوفه مي رسد. و اين در حالي است كه امام (ع) دريافته است كه اگر در ايام حجّ در مكه بماند ممكن است در همان حال احرام كه قاعدتا كسي مسلح نيست ، مامورين مسلح بني اميه خون او را بريزند هتك خانه كعبه شود، هتك حجّ و هتك اسلام شود، هم فرزند پيغمبر در حريم خانه خدا كشته شود و هم خونش هدر رود. بعد شايع كنند كه حسين بن علي با فلان شخص ، اختلافي داشت و او حضرت را كشت و قاتل هم خودش را مخفي كرد، در نتيجه خون امام به هدر رود. از اين رو آن حضرت با وصول نامه هاي مردم كوفه كه در آنها امام (ع) را، دعوت به كوفه كرده و وعده ياري و حمايت آن حضرت داده بودند به جانب كوفه حركت كرد. كوفه ، استانی بزرگ و مركز ارتش اسلامي بود. اين شهر كه در زمان عمر بن الخطاب ساخته شده بود، يك شهر لشكر نشين بود و نقش بسيار موثري در سرنوشت كشورهاي اسلامي داشت و اگر مردم كوفه در پيمان خود باقي مي ماندند احتمالا امام حسين عليه السلام موفق مي شد. در آغاز حركت ، عده اي از خويشان و نزديكان دور او جمع شدند و بناي توصيه و نصيحت را گذاردند تا شايد حسين (ع) را از اين كار منصرف كنند. از جمله ابن عباس وقتي كه امام‌(ع) را در تصميم خويش استوار يافت به او پيشنهاد كرد: حالا كه قصد عزيمت از مكّه را داري پس به يمن و كوهستانهاي اطراف آن برو و آنجا را پناهگاه قرار ده . ولي حسين (ع) آگاهانه تصميم گرفته است و اين سخنان در عزم راسخ او نمي تواند خللي ايجاد كند بنابراين به راه خود ادامه مي دهد. در بين راه يكي از امام مي پرسد: چرا بيرون آمدي ؟ معني سخنش اين بود كه تو در مدينه جاي امني داشتي آنجا در حرم جدت كنار قبر پيغمبر كسي معترض نمي شد. يا در مكّه مي ماندي كنار بيت اللّه الحرام ، اكنون كه بيرون آمدي براي خودت خطر ايجاد كردي! امام (ع) در جواب فرمود: اشتباه مي‌كني، آنها مرا رها نخواهند كرد، تا اين خون را از قلب من بيرون بريزند، اختلاف من با آنها اختلاف آشتي پذيري نيست آنها از من چيزي مي خواهند كه من به هيچ وجه حاضر نيستم زير بار آن بروم من هم چيزي مي خواهم كه آنها به هيچ وجه قبول نمي كنند. قافله امام به سر حد كوفه مي رسد در اين هنگام با لشكر حر مواجه مي گردد، حسين عليه السلام در اينجا خطاب به مردم كوفه مي فرمايد: شما مرا دعوت كرديد، و من هم اجابت كردم ، اما اگر منصرف شديد و نمي خواهيد بر مي گردم . البته اين معنايش اين نيست كه برمي‌گردم و با يزيد بيعت مي كنم و از تمام حرفهايي كه در باب امر به معروف و نهي از منكر شيوع فسادها و وظيفه مسلمانان ، در اين شرايط گفته‌ام، صرف نظر مي كنم ، بيعت كرده و در خانه خدا مي نشينم و سكوت مي‌كنم ! خير، من اين حكومت را صالح نمي دانم و براي خود وظيفه‌اي قائل هستم . شما مردم كوفه مرا دعوت كرديد گفتيد: اي حسين! تو را در هدفي كه داري ياري مي دهيم ، اگر بيعت نمي كني ، نكن . تو به عنوان امر به معروف و نهي از منكر اعتراض داري ، از اينرو قيام كرده اي ، ما تو را ياري مي كنيم من هم آمده ام سراغ كساني كه به من وعده ياري داده اند، حالا مي گوييد: مردم كوفه به وعده خودشان عمل نمي كنند بسيار خوب! ما هم به كوفه نمي رويم ، برمي گرديم به جايي كه مركز اصلي خودمان است. به مدينه يا به حجاز يا به مكّه مي رويم تا خدا چه خواهد؟ 

* حکايت ها و هدايت ها / محمد جواد صاحبي 

 

مُدارا با دیگران نشانه چیست؟ 

یکی از اصولی که در بهبود و رشد روابط انسان با دیگران، تأثیر شگرفی دارد، مدارا و تحمل دیگران است.در باب مدارا و ارزش تاثیرگذاری آن در کلام معصومین(ع) بسیار سخن گفته شده است که برای بهتر زیستن و داشتن زندگی فردی، اجتماعی و حتی تعامل و ارتباط صحیح و مفید با سایر ملت‌ها به پاره‌ای از احادیث و روایات حضرات معصومین(ع) در این خصوص اشاره می‌کنیم: از روایات اهل بیت (ع) استفاده می‌شود که مدارا ارتباط تنگاتنگی با ایمان و عقل دارد. رسول اکرم(ص) می‌فرمایند: مدارا با مردم، نیمی از ایمان و نرمش با آن‌ها، نیمی از زندگی است1. امام باقر(ع) نیز فرمودند:  هر کس رفق و مدارا داشته باشد، از ایمان برخوردار است. دلیلش آن است که در پرتو مدارا، نیروی غلبه بر نفس و خویشتن‌داری تقویت می‌شود و از خشونت و تندی و عصبانیت که سرمایه‌های ایمان را بر باد می‌دهد اجتناب می‌گردد2. پیامبر اسلام(ص) در روایتی دیگر مهم‌ترین رکن عقلانیت بعد از ایمان به خدا را مدارا کردن با مردم می‌دانند 3.و می‌فرمایند:عاقل‌ترین مردم کسی است که بیشترین مدارا را با مردم می‌کند و خوارترین مردم کسی است که آنان را تحقیر می‌نماید4. آن‌حضرت همچنین درباره عاقبت محروم بودن انسان از مدارا فرمودند: همانا در نرمی، فزونی و برکت است و کسی که از نرمی محروم باشد، از خیر محروم شود5. 

منابع روایات: 1- اصول کافی، ج 2، ص 117 2- همان، ص 118 3- من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 384 4- بحارالانوار، ج 72، ص 52 5- الکافی: 2 / 119 / 7 منتخب میزان الحکمة: 240 .

منبع: آرمان