تبعات اجتماعی اسیدپاشی

 دکتر امان‌ا... قرایی‌مقدم

 

در رابطه با پدیده اسیدپاشی عده‌ای قصد دارند جامعه را دچار نگرانی کنند. این اقدام سطح ناامنی اجتماعی را بالا می‌برد و زنان و مردان و پدران و مادران در سر کار و اداره به دلیل نگرانی برای فرزند خود، کارشان را به نحو احسن انجام نمی‌دهند که باعث می‌شود میزان کارایی پایین بیاید و از نظر روحی و روانی نیز جامعه دچار تشنج شود. مهمترین صدمه اینگونه کارها به جامعه وارد می‌شود و اثرات مخرب بسیاری وارد می‌کند.این افراد باید از هر جا و از هر قشری که هستند بدون هیچ گونه گذشت و عطوفت به اشد مجازات برسند. گروه‌های لینچ افرادی هستند که خودسرانه و بدون در نظر گرفتن قوانین و ارزش‌های اجتماعی اقدام به اذیت و آزار مخالفان خود می‌کنند مانند گروه «گوگلاس کلانها» در کشور آمریکا که سیاه‌ها را مورد آزار قرار می‌دادند و افرادی را که مخالف آنها بودند به انواع مختلف اذیت می‌کردند؛ از جمله اقداماتی مانند اسیدپاشی. به همین دلیل و با توجه به اقدامات آنها نباید اجازه دهیم که این گروه‌های لینچ یا خودسر در جامعه افزایش یابند تا اثر مخربی بر جامعه بگذارند. امروز بانوان دچار دلهره شده‌اند و این را می‌توان از سوالات آنها که در منزل و جمع خانواده در این خصوص مطرح می‌کنند به راحتی فهمید. اگر به سلسله نیازهای مازلو هم نگاه کنیم متوجه می‌شویم که «نیاز به امنیت» دومین نیاز مهم هر فرد در جامعه است و در صورتی که این امنیت با اقدامات خودسرانه دچار خدشه شود ترمیم این دیدگاه اثرات روانی خود را بر اقشار مختلف می‌گذارد لذا اقدام نهادهای ذیربط و سرعت عمل آنها می‌تواند در بازگرداندن فضای فعلی به فضای قبل از حادثه بسیار موثر باشد. از جمله آنکه فرد یا افراد آسیب‌رسان و خودسر سریع شناسایی و به مردم معرفی شوند و در کمترین زمان به اشد مجازات برسند. ‌اعتماد را می‌توان با ترمیم سریع برای قشر مورد هدف به دست آورد زیرا بر اساس نظریه فوکویاما ‌اعتماد مهمترین عنصر سرمایه اجتماعی است و در همین راستا اعتماد عمودی و افقی افراد به همدیگر و به دولت باید در یک راستا مورد صیانت واقع شود. اسیدپاشی به هیچ عنوان نمی‌تواند اثر بازدارنده بر فعالیت‌های بانوان در جامعه داشته باشد زیرا اگر قرار بود این اقدامات و امثال آن بر حضور آنان در انظار عمومی تاثیر بگذارد باید تاثیر خود را تا امروز می‌گذاشت. در صورتی که جامعه، مجازاتی معادل جرم در نظر بگیرد باعث می‌شود که آن جرم در جامعه کاهش یابد. نکته مهم این است که ترسی که در جامعه ایجاد شده است ترسی موقتی خواهد بود ولی به قول ویلفردو پاتو ذهن ما از دو قسمت تشکیل شده یک قسمت رسوبات و قسمت دیگر مشتقات. به همین دلیل این قبیل رفتارها به سختی از ذهن افراد خارج می‌شود و نگاه منفی خود را تا مدتها حفظ خواهند کرد به همین علت واکنش سریع و شناسایی عاملان این اقدام خودسر می‌تواند تسکین دهنده قربانیان در وهله اول و در مرحله دوم بازگشت آرامش به قشر آسیب‌پذیر در این واقعه شود. اما نگاه جامعه‌شناختی به این موضوع از طریق رسانه‌های عمومی می‌تواند کمک زیادی به اعتماد عمومی کرده و فضای روانی جامعه را به حالت عادی برگرداند. 

 جامعه‌شناس و استاد دانشگاه

منبعب: آرمان