نقش هورمون خواب در مبارزه با پیری

 بدن به طور طبیعی ملاتونین تولید می‌کند اما همانند بسیاری موارد دیگر، میزان تولید این هورمون با افزایش سن کاهش می‌یابد. کاهش سطوح این هورمون خاص می‌تواند اثر چشمگیری بر روند پیری انسان داشته باشد.

ملاتونین هورمونی است که چرخه خواب-بیداری انسان را تنظیم می‌کند. این هورمون از غده پینه‌آل ترشح می‌شود. برخی خوراکی‌ها نیز حاوی ملاتونین بوده و همچنین مکمل‌های ملاتونین نیز در دسترس هستند.

جدا از خواب، دلایل دیگری برای توجه به ملاتونین وجود دارند. ملاتونین می‌تواند یکی از قدرتمندترین مکمل‌های ضد پیری باشد که می‌توانید از آن استفاده کنید.

مشخص شده است که ملاتونین یک آنتی اکسیدان قدرتمند است که قدرت آنتی اکسیدانی آن ۲۰۰ درصد بیشتر از ویتامین E است. بر همین اساس، ملاتونین به یک ابزار موثر برای مبارزه با بیماری‌های ناشی از فعالیت رادیکال‌های آزاد مانند سرطان، انحطاط ماکولای مرتبط با افزایش سن، آب سیاه، سندرم دیسترس تنفسی حاد، بیماری‌های انحطاط عصبی و حتی بیماری قلبی عروقی تبدیل شود.

بدن به طور طبیعی ملاتونین تولید می‌کند، اما همانند بسیاری موارد دیگر، میزان تولید این هورمون با افزایش سن کاهش می‌یابد. کاهش سطوح این هورمون خاص می‌تواند اثر چشمگیری بر روند پیری انسان داشته باشد. برخی مطالعات اولیه نشان داده‌اند که دریافت ملاتونین طول عمر حیوانات را تا ۲۰ درصد افزایش داده است. اما مساله مهم‌تر طولانی‌تر شدن زمان بهره‌مندی از ویژگی‌های جوانی در این روند است.

در واقع، ملاتونین می‌تواند به روش‌های مختلف با روند پیری مبارزه کرده و سلامت خوب و مطلوب را تقویت کند.

کاهش کلسترول بد

آترواسکلروز یا تصلب شرایین یکی از دلایل اصلی بروز حمله قلبی است و همچنین دلیل تقریباً نیمی از تمام موارد سکته مغزی محسوب می‌شود. آترواسکلروز معمولاً تا زمانی که دیگر خیلی دیر شده و پارگی یک پلاک کلسترول یا مسدود شدن کامل جریان خون رخ می‌دهد با نشانه‌ای همراه نیست.

ملاتونین به کاهش سطوح کلسترول بد (LDL) که یکی از دلایل اصلی بروز آترواسکلروز است، کمک می‌کند.

خواص ضد سرطان

ملاتونین به واسطه توانایی خود در ردگیری و نابودی رادیکال‌های آزاد شناخته شده است. این مولکول‌های ناپایدار خطرناک هستند زیرا اغلب به سلول‌ها آسیب می‌رسانند. از آنجایی که ملاتونین محلول در آب و چربی است، به راحتی از غشاهای سلولی عبور می‌کند که امکان پاکسازی رادیکال‌های آزاد در جایی که می‌توانند بیشترین آسیب را وارد کنند را فراهم می‌کند. ملاتونین از میتوکندری سلول که کارخانه تولید انرژی در سلول محسوب می‌شود، محافظت می‌کند. همچنین، این هورمون به محافظت از DNA ارزشمند ما کمک می‌کند.

کاهش استرس اکسیداتیو روشی غیر مستقیم برای مبارزه با سرطان است. با از بین بردن رادیکال‌های آزاد مضر، ملاتونین به محافظت از سلول‌ها کمک می‌کند. اما این ماده می‌تواند اثری مستقیم بر سرطان نیز داشته باشد. در واقع، ملاتونین می‌تواند سلول‌های سرطانی را به خودکشی برنامه ریزی شده یا آپوپتوز وادار کند.

افزون بر این، ملاتونین رشد رگ‌های خونی تومور یا آنژیوژنز را مهار می‌کند. از آنجایی که سلول‌های سرطانی به سرعت رشد می‌کنند، به تغذیه فراوان نیاز دارند. کاهش رگ‌زایی می‌تواند به گرسنه نگه داشتن تومور کمک کند که می‌تواند به کوچک شدن آن منجر شود. ملاتونین نشان داده است که علائم مرتبط با سرطان و همچنین عوارض جانبی شیمی درمانی و پرتودرمانی را کاهش می‌دهد.

تاخیر در آغاز بیماری آلزایمر

در حال حاضر ما می‌دانیم که کمبود ملاتونین یکی از نشانه‌های هشداردهنده اولیه بیماری آلزایمر است. البته این به معنای آن نیست که هر فرد مسن مواجه با کمبود ملاتونین به بیماری آلزایمر مبتلا می‌شود. اما اختلالات خواب در حدود ۴۵ درصد از بیماران مبتلا به آلزایمر رخ می‌دهد.

ملاتونین از میتوکندری در برابر آسیب اکسیداتیو که نشانگری از بسیاری بیماری‌های انحطاط عصبی از جمله پارکینسون و هانتینگتون است، محافظت می‌کند.

اگر ۴۰ سال سن دارید یا بزرگ‌تر هستید می‌توانید مصرف ملاتونین برای محافظت از خود در برابر بیماری آلزایمر را مد نظر قرار دهید.

مبارزه با دیابت

پژوهشگران چگونگی تاثیر ملاتونین بر قند خون را مورد بررسی قرار داده و دریافتند که عدم تولید ملاتونین کافی در بدن آسیب پذیری نسبت به بیماری دیابت نوع ۲ را افزایش می‌دهد.

بدون ملاتونین کافی، انسولین، هورمونی که توسط پانکراس تولید می‌شود و سلول‌ها را به حذف قند اضافه از جریان خون تشویق می‌کند، وظیفه خود را به درستی انجام نمی‌دهد.

طی یک مطالعه در بیمارستان بریگام در بوستون، افرادی که کمترین سطوح ملاتونین را داشتند با دو برابر خطر بیشتر ابتلا به دیابت طی بازه زمانی ۱۲ ساله این مطالعه مواجه بودند.

تقویت استخوان‌ها

آزمایش‌های آزمایشگاهی در دانشکده دندانپزشکی مک‌گیل در کانادا نشان داده‌اند که ملاتونین می‌تواند روند تخریب استخوان مرتبط با افزایش سن را کند سازد.

تشکیل و تخریب استخوان تحت تاثیر ریتم شبانه روزی انسان قرار می‌گیرد. سلول‌های که بافت استخوانی را از بین می‌برند به نام استئوکلاست‌ها شناخته می‌شوند و بیشتر روند تخریب استخوان طی شب انجام می‌شود. سلول‌های استخوان ساز به نام استئوبلاست‌ها شناخته می‌شوند و وظیفه خود را بیشتر طی روز انجام می‌دهند.

با افزایش سن، کیفیت خواب انسان کمتر می‌شود که می‌تواند به معنای فعالیت بیشتر استئوکلاست‌ها باشد. این شرایط به طور معمول روند تخریب استخوان را تسریع می‌کند.

دانشمندان کشف کردند سوژه‌هایی که مکمل‌های ملاتونین دریافت می‌کردند، افزایش چشمگیر حجم و تراکم استخوانی خود را تجربه کردند.

زوجی قدرتمند

پژوهشی که در موسسه پژوهشی بیوپزشکی بارسلونا طی همکاری با دانشگاه گرانادا بارسلونا انجام شد، نشان داد که ورزش روزانه به همراه مصرف مکمل ملاتونین اثری هم نیروزا علیه تخریب مغز داشته است.

انجام ورزش به تنهایی می‌تواند به تقویت سلامت مغز کمک می‌کند. اما این پژوهش نشان داد که دریافت مکمل ملاتونین همراه با ورزش منظم اثر تقویتی در پی دارد که ممکن است به طور قابل توجهی خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را کاهش دهد.

به گفته پژوهشگران اسپانیایی، برای سال‌ها می‌دانستیم که ترکیب درمان‌های ضد پیری مختلف مانند ورزش منظم، یک رژیم غذایی مدیترانه‌ای و سیگار نکشیدن می‌تواند بر طول عمر انسان بیفزاید. اکنون به نظر می‌رسد که ملاتونین، هورمون خواب، نیز آثار ضد پیری مهمی دارد.

دریافت ملاتونین بیشتر

برخی مواد غذایی، به ویژه میوه‌های گرمسیری می‌توانند به افزایش دریافت ملاتونین و همچنین فراهم کردن پیش ماده‌هایی که تولید ملاتونین را در بدن افزایش می‌دهند، کمک کنند که از آن جمله می‌توان به موز، آناناس و پرتقال اشاره کرد. گیلاس در کنار جو دوسر، ذرت، جو و گوجه فرنگی نیز منابع خوبی برای ملاتونین هستند.

مکمل‌های ملاتونین نیز در دسترس هستند اما زنان باردار پیش از مصرف باید با پزشک خود در این زمینه مشورت کنند. با این وجود مکمل‌های ملاتونین برای بیشتر افراد بی خطر در نظر گرفته می‌شوند.