تحقیقات فائزه آخوندی ـ فعال گردشگری در بازار چین ـ هم نشان می‌دهد: سفر ایران برای چینی‌ها گران است، درحالی‌که آن‌ها با هزینه‌ای به مراتب کمتر از ایران می‌توانند اروپا، آمریکا و کازابلانکا ـ مقصد محبوب گردشگران چینی ـ را ببینند.
صدوهفتادهزار چینی سال گذشته از فرودگاه بین‌المللی تهران به اروپا ترانزیت شدند، بدون آن‌که وارد خاک ایران شوند؛ این جمعیت تقریبا دوبرابر کل چینی‌هایی است که سال پیش به ایران سفر کردند.به گزارش ایسنا، ایران دو هفته پیش تصمیم گرفت ویزا را برای اتباع چینی «یکطرفه» لغو کند. رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در ادامه آن، از هدف‌گذاری ایران برای جذب یک میلیون گردشگر چینی تا چهار پنج سال آینده خبر داد.
طبق آخرین آماری که سفارت چین در ایران داده است: در سال ۲۰۱۷ نزدیک به ۷۰ هزار چینی از تاجر گرفته تا توریست، به ایران سفر کردند. این درحالی است که در همان سال نزدیک به ۱۳۰ میلیون چینی به خارج از این کشور سفر کرده بودند.
چین مهم‌ترین منبع تامین گردشگر در جهان است. سال ۲۰۱۸ نزدیک به ۱۵۰ میلیون چینی به خارج از مرزهای این کشور سفر کردند. تایلند، ژاپن، ویتنام، سنگاپور، اندونزی، مالزی، آمریکا، کامبوج، روسیه و فیلیپین، ۱۰ کشور نخست بودند که چینی‌ها بیشترین سفر را در سال ۲۰۱۸ به آن‌جا داشتند.
وزارت فرهنگ و گردشگری چین برآورد کرده تا پایان سال ۲۰۱۹ میلادی شمار گردشگرانی که به خارج از این کشور سفر می‌کنند به ۱۶۶ میلیون نفر برسد. پیش‌بینی شده چینی‌هایی که به انتخاب مقاصد نزدیک عادت داشتند، با کمی سنت‌شکنی، کشورهای دورتر را برای سفر انتخاب کنند. وضعیت سفر چینی‌ها در ماه‌های ابتدایی سال ۲۰۱۹ این احتمال را می‌دهد که کره جنوبی، آمریکا، ژاپن، هند، آلمان، مالزی، انگلیس، استرالیا، تایلند و سنگاپور پرطرفردارترین مقصد برای سفر چینی‌ها در سال جاری باشند.
چین که براساس داده‌های بانک مرکزی به دومین اقتصاد پرقدرت دنیا تبدیل شده، پیش‌بینی کرده است با تدوام این رشد اقتصادی و افزایش درآمدهای سالانه شخصی، آمار سفرها تا سال ۲۰۲۲ میلادی به ۱۷۸ میلیون نفر برسد. همچنین تخمین زده شده این گردشگران در مجموع حدود ۱.۲ تریلیون "یوان" هزینه کنند.
چینی‌ها لقب ولخرج‌ترین گردشگران دنیا را گرفته‌اند، برای همین کشورهای زیادی درحال آسان کردن شرایط سفر آن‌ها هستند؛ از جمله آمریکا، انگلیس، کانادا و سنگاپور.
ایران نیز از سال ۲۰۱۱ پس از امضای توافق‌نامه‌ای بین دو کشور، به فهرست مقاصد امن سفر چینی‌ها اضافه شد، اما گزارش‌های آماری پلیس مهاجرت و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نشان می‌دهد چندان در جذب گردشگران چینی موفق نبوده‌ایم. امین خوشنواز، نویسنده مقاله «چرا چینی‌ها باید خیلی بیشتر به ایران سفر کنند» با انجام پژوهش میدانی به این نتیجه رسیده است که ایران در بین ۲۰ مقصد نخست گردشگران چینی قرار ندارد.
تحقیقات فائزه آخوندی ـ فعال گردشگری در بازار چین ـ هم نشان می‌دهد: سفر ایران برای چینی‌ها گران است، درحالی‌که آن‌ها با هزینه‌ای به مراتب کمتر از ایران می‌توانند اروپا، آمریکا و کازابلانکا ـ مقصد محبوب گردشگران چینی ـ را ببینند.
فریدون وردی‌نژاد ـ مشاور رسانه‌ای رییس‌جمهور و سفیر سابق ایران در چین ـ هم مهم‌ترین عامل کم‌توجهی چینی‌ها به ایران را شناخت ضعیف آن‌ها دانسته است.
فائزه آخوندی سال ۹۷ تحقیق دیگری را روی سه نرم‌افزار موبایلی پرطرفدار در چین انجام داده و این نتیجه را گرفته است که بیشتر از ۷۰ درصد اطلاعاتی که چینی‌ها از ایران به دست می‌آورند، ماهیت «ایران‌گریزی» دارد.
او در تحقیقی که به بررسی ارتباطات مجازی چینی‌ها پیش از انتخاب مقصدی برای سفر پرداخته، پرطرفدرارترین نرم‌افزارهای مورد استفاده چینی‌زبان‌ها و تاثیر آن بر انتخاب مقاصد سفر را مورد مطالعه قرار داده و به این نتیجه رسیده است: در چین حدود ۶۰۰ میلیون نفر روزانه از اینترنت استفاده می‌کنند که «وی‌چت» با ۵۰۰ میلیون نفر کاربر از پرطرفدارترین نرم‌افزارهای مجازی بین مردم این کشور شناخته شده است. نتیجه جست‌وجوی واژه ایران در این نرم‌افزار نشان می‌دهد اخبار سیاسی و منفی در صدر قرار دارد و نخستین تصاویری که از ایران در این برنامه به دست می‌آید موشک و ترامپ هنگام پاره کردن نسخه‌ای از برجام است و البته چیزهای دیگری که چندان به ایران ارتباط ندارد. طبیعی است که چینی‌ها تصور نادرستی از ایران داشته باشند و فکر کنند در این کشور جنگ شده است.
ایران از سال ۱۳۹۵ تصمیم گرفت با نرمش در سیاست‌های ویزا، توجه چینی‌هایی را که بیشتر با نگاه تجاری و برای نفت به ایران سفر می‌کردند، جلب کند؛ بنابراین سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری پرونده لغو روادید بین ایران و چین را از همان سال باز کرد که به خاطر نگرانی‌هایی در موضوع مهاجرت، قاچاق کالا و ... با مخالفت و کم‌اقبالی مواجه شد و از سوی دولت‌های ایران و چین، جدی پیگیری نشد.
آمار قابل توجه گردشگران چینی از یک سو و در سوی دیگر افزایش حجم سفرهای ترانزیت چینی‌هایی که با پروازهای ارزان‌قیمت ایرانی راهی اروپا می‌شدند باعث شد سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری که این کشور را جزء بازارهای هدف اصلی گردشگری قرار داده است، گزینه‌های دیگری را روی میز بگذارد؛ از جمله «صدور ویزای ارزان‌قیمت برای اتباع چینی»، «لغو ویزای گروهی برای اتباع چین»و «ارزان و یا رایگان شدن ویزای ترانزیت با اعتبار ۹۶ ساعت»، که در نهایت رییس‌جمهور با لغو «یکطرفه» ویزای ایران برای اتباع چین موافقت کرد؛ این درحالی است که شرایط صدور ویزای چین برای اتباع ایرانی سخت‌تر از گذشته شده است.
باز شدن درهای ایران به روی چینی‌ها، اگرچه جنبه‌ها و اثر تبلیغی مثبتی دارد اما در سوی دیگر با نگرانی‌هایی از جانب برخی فعالان گردشگری همراه شده است. در سال ۱۳۹۵ با شناسایی اقامتگاه‌های غیرمجاز چینی‌ها در تهران و فعالیت برخی دانشجویان رشته‌های زبان فارسی و دروس قرآنی چین در ایران، اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان تهران پرونده‌ای را در کمیسیون ارتقای امنیت گردشگران خارجی و مقاصد گردشگری استان تهران برای بررسی برخی فعالیت‌های غیرمجاز چینی‌ها باز کرد که نتایج آن هرگز معلوم نشد. آن‌چنان که آژانس‌های گردشگری گزارش کرده‌اند این خانه‌ها که مدیریت آن را چینی‌های ساکن در ایران به عهده دارند، نه تنها پلمب نشده‌اند بلکه به تعداد آن‌ها نیز اضافه شده است.
راهنمایان گردشگری نیز نسبت به فعالیت دانشجویان زبان فارسی و علوم قرآنی چین به عنوان راهنمای گردشگری در ایران، به سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بارها معترض شده‌اند که با لغو یکطرفه روادید ایران برای چینی‌ها این اعتراض‌ها شدت گرفته است.
پیشنهاد فعالان گردشگری برای تعامل بیشتر با چین، «لغو ویزای گروهی» بود تا صدور ویزای ایران به استفاده گردشگران چینی از خدمات و نیروی کار ایرانی مشروط شود و به این شکل از نفوذ بیشتر چینی‌ها به بازار کار گردشگری در ایران جلوگیری شود.
ولی تیموری ـ معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ـ اما در پاسخ به این نگرانی‌ها و اقدام برای لغو یکطرفه روادید ایران برای چینی‌ها به ایسنا گفت: این طرح حاصل هفت ماه بررسی و نشست‌های کارشناسی متعدد سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با وزارت امور خارجه بوده است. نظرهای متفاوتی وجود داشت که به برگزاری چندین نشست با معاونان این وزارتخانه منجر شد؛ در مرحله نخست پیشنهاد سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، «لغو روادید ایران و چین» بود اما بعد از دریافت نظرات مخالف از بدنه وزارت امور خارجه، پیشنهاد «لغو ویزای گروهی» و «حذف هزینه ترانزیت با ۹۶ ساعت اعتبار» برای اتباع چینی به هیات دولت ارائه شد که در زمان بررسی، نظر مشترک وزیر امور خارجه و رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری «لغو یکطرفه ویزای ایران برای اتباع چینی» بود که موافقت رییس‌جمهور و مصوبه هیات دولت را دریافت کرد. این بالاترین پیشنهاد طرفین محسوب می‌شد که با تصویب آن، دو پیشنهاد دیگر ملغی شد.
او با اشاره به موافقت وزارت امور خارجه با لغو یکطرفه ویزای ایران برای اتباع چین، اظهار کرد: یقینا ابعاد این طرح فراتر از موضوع گردشگری است، چون انواع سفر چینی‌ها از تجاری تا توریستی را دربر خواهد گرفت.
معاون گردشگری در پاسخ به منتقدان این طرح که آن را عامل نفوذ بیشتر چینی‌ها به بازار کار گردشگری ایران می‌دانند، گفت: لغو روادید، یک اقدام فنی و مرسوم در دنیا است. وقتی با برنامه‌ریزی و مطالعه، کشوری در اولویت گردشگری قرار می‌گیرد، باید تعاملات گسترده و مثبت‌تری با آن داشت که تسهیل شرایط ورود و خروج اتباع این کشور، مقدمه این تعامل است. این همان رویه‌ای است که در بازار چین در پیش گرفته‌ایم. چین بازار هدف اصلی و جزء کشورهای در اولویت گردشگری محسوب می‌شود و مدت‌ها بود که می‌خواستیم شرایط ورود اتباع آن را به ایران را آسان کنیم.
او اضافه کرد: البته این برنامه فقط به آسان کردن ورود اتباع چینی محدود نمی‌شود، در گام بعدی موانع دیگر برای سفر آن‌ها به ایران برطرف خواهد شد و همزمان اطلاع‌رسانی و تبلیغات هم بیشتر می‌شود. باور داریم لغو روادید اقدامی است که تردیدها را برای سفر به ایران برطرف می‌کند؛ روشی که در همه کشورها مرسوم است و پیش از این نیز ما آن را با جمهوری آذربایجان تجربه کرده بودیم، برای همین اکنون کفه ترازوی سفر اتباع این کشور به سمت ایران سنگین‌تر است.
تیموری اظهار کرد: اقدام ایران برای لغو یکطرفه روادید با چینی‌ها با نگرانی‌هایی که مطرح می‌شود ارتباطی ندارد، چرا که ممکن است اتباع خارجی که مشمول لغو روادید نمی‌شوند در خانه‌های اجاره‌ای (غیرمجاز) اقامت کنند. بنابراین موضوع لغو رواید ربطی ندارد که مسافر در اقامتگاه مجاز اقامت کند یا جای دیگر. ضمن این‌که سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برای جلوگیری از این اقدام و برای کاهش نگرانی‌هایی که مطرح شده است طرح ساماندهی گردشگران انفرادی را برای همه اتباع خارجی در دست دارد که در کمیسیون ارتقای امنیت گردشگران در حال بررسی است.
معاون گردشگری تاکید کرد: اقداماتی چون لغو روادید با هدف اطمینان‌بخشی برای گردشگران انجام می‌شود و بیشتر هم به باز شدن فضا کمک می‌کند، حتی اگر آن تعداد گردشگری که مدنظر است، محقق نشود.
ارسال نظر
