چرا ارز 4200 تومانی حذف نشد؟

ارز دولتی از واردات کالاهای اساسی حذف نشد، اما هنوز مشخص نیست که این ارز صرف واردات چه کالاهایی می‌شود و ممکن است ارائه یارانه مستقیم به کالاهای اساسی به جای اختصاص ارز ۴۲۰۰ تومانی، بیشتر به روند تعدیل قیمت‌ها کمک کند.

 داستان ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات کالاهای اساسی ادامه دارد، چنانکه برخی خواهان حذف این ارز و آزادسازی قیمت‌ها هستند و در عین دولت و بانک مرکزی بر این نظر است که در شرایط فعلی نمی‌توان قیمت‌ها را آزادسازی و ارز ۴۲۰۰ تومانی را حذف کرد.

ارائه ارز ۴۲۰۰ توانی برای واردات کالاهای اساسی، دولت را متهم هزینه سنگینی می‌کند، چراکه در شرایط ویژه اقتصادی و فرآیند دشوار فروش نفت و ارزآوری کشور، بانک مرکزی باید ارز را با نرخی بسیار پایین‌تر برای واردکنندگان تأمین کند.

از سوی دیگر، همانطور که از سوی مسئولان بانک مرکزی اعلام شده، با توجه به ارائه ارز ۴۲۰۰ تومانی و کنترل بازار در سال گذشته، این بانک نه تنها از خرید و فروش دلار سود نداشته، بلکه بیش از فروش ارز، خرید داشته است.

این موضوع را عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی خطاب به کسانی گفت که دولت را عامل اصلی افزایش قیمت ارز می‌دانند و معتقدند که دولت در مواردی عمداً ارز را گران می‌کند.

قرار بود هفته گذشته جلسه شورای هماهنگی اقتصادی سران سه قوه درخصوص تعیین تکلیف ارز ۴۲۰۰ تومانی برگزار شود و با نظر اکثریت تصمیم گیران اقتصادی کشور، ارائه این ارز به واردات کالاهای اساسی ادامه پیدا می‌کند.

از سوی دیگر دولت برای واردات کالاهایی چون دارو باید ارز ۴۲۰۰ تومانی تخصیص دهد، چراکه دارو کالایی است که باید به ویژه در این شرایط، با ارزان‌ترین نرخ ممکن به دست مردم برسد.

در همین راستا، رئیس کل بانک مرکزی گفته است که در سه ماهه نخست سال جاری تنها پنج میلیارد دلار ارز با نرخ ۴۲۰۰ تومانی به واردات اختصاص یافته که دو میلیارد دلار آن مربوط به دارو بوده و اگر دارو را کنار بگذاریم، فقط سه میلیارد دلار دیگر باقی می‌ماند که رقم زیادی نیست بخواهیم به خاطر آن، شوک قیمتی در بازار داشته باشیم.

حال آنکه هنوز مشخص نیست که با وجود تاکید برخی کارشناسان بر ارائه یارانه به صورت مستقیم به مردم از جمله ارائه کوپن یا توزیع اقلام اساسی توسط دولت با قیمت‌هایی پایین‌تر، دولت هنوز بر تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی تاکید دارد.

ارزی که بانک مرکزی آن را شفاف کرده که به چه شرکت‌هایی پرداخت می‌کند، اما هنوز مشخص نیست که این ارز صرف واردات چه کالاهایی می‌شود و اگر واقعاً صرف واردات کالاهای اساسی شده، چرا قیمت کالاهای اساسی نیز افزایش یافته است؟

به این ترتیب به نظر می‌رسد که در این شرایط بانک مرکزی باید شفافیت خود را در ارائه ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات افزایش دهد یا اینکه با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، یارانه را به صورت مستقیم روی محصولات آورده و اقلام را با قیمت پایین‌تری به مردم بدهد تا سوءاستفاده‌هایی نظیر واردات کالاهای غیر ضرور و فروش کالاهای اساسی با قیمت ارز آزاد انجام نشود.