آتش‌سوزی‌های عمدی؛ از زغال تا سنجاب

 فرمانده یگان محیط زیست کشور ضمن تایید عمدی بودن برخی آتش‌سوزی‌ها در مناطق تحت مدیریت محیط زیست، زغال‌گیری و توسعه اراضی کشاورزی را مهمترین دلیل آتش‌سوزی‌های عمدی دانست و گفت: آتش‌زدن عمدی درختان بلوط با هدف به دام انداختن سنجاب‌ در دست بررسی است.

جمشید محبت‌خانی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه از ابتدای سال جاری تاکنون وسعت آتش‌سوزی در مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست نزدیک به ۳۰۰ هکتار بوده است، اظهارکرد: با توجه به بالا بودن میزان بارش‌های کشور در سال زراعی جاری شاهد تراکم و افزایش ارتفاع پوشش گیاهی در مناطق مختلف کشور هستیم که جای خوشحالی است اما متاسفانه همین وضعیت، پتانسیل حریق را در مراتع و جنگل‌ها بالا برده است.

وی با اشاره به ارسال نامه‌ای از سوی یگان حفاظت محیط زیست کشور به ادارات کل محیط زیست استان‌ها با محوریت آتش‌سوزی در مناطق چهارگانه محیط زیست در این باره تصریح کرد: اواخر فروردین‌ماه امسال به دنبال وقوع بارش‌های سنگین در بیشتر مناطق کشور، نامه‌ای را با هدف هشدار و آماده‌سازی استان‌ها برای پیشگیری از وقوع حریق و اطفای آتش‌سوزی‌های احتمالی ارسال کردیم.

فرمانده یگان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه علاوه بر صدور ابلاغیه‌های درون‌سازمانی، سعی کردیم در سه ماه گذشته به مردم اطلاع‌رسانی کافی کنیم، گفت: با توجه به بارش‌های اخیر، قابل پیش‌بینی بود که احتمال وقوع آتش‌سوزی وجود دارد چون با آغاز فصل گرما قدرت اشتعال پوشش گیاهی به‌شدت افزایش می‌یابد.

محبت‌خانی در ادامه با اشاره به همکاری محیط‌بانان و جنگل‌بانان در اطفای حریق گفت: تعدادی از محیط‌بانان در جریان اطفای آتش‌سوزی دچار سوختگی شده و صدمه بدنی دیده‌اند البته در این مدت مردم محلی نیز پابه‌پای نیروهای محیط زیست و منابع طبیعی در اطفای حریق حضور داشتند و مطمئناً اگر کمک مردم و همت محیط زیست و منابع طبیعی نبود، وسعت آتش‌سوزی بیش از ۳۰۰ هکتار بود.

وی در مورد روال تامین امکانات برای اطفای حریق در مناطق تحت مدیریت محیط زیست اظهارکرد: آمادگی‌های لازم در حد توان سازمان حفاظت محیط زیست ایجاد و وسایل اطفای حریق هم به برخی استان‌ها تحویل داده شده است حتی گروه‌های واکنش سریع در استان‌ها تشکیل شده است اما به دلیل پتاسیل بالای آتش‌سوزی در طبیعت همه این اقدامات هم جوابگوی این همه تهدید نیست.

فرمانده یگان حفاظت محیط زیست با اشاره به برخی دلایل وقوع حریق در منابع طبیعی کشور گفت: از مردم خواهش می‌کنم نسبت به محیط زیست خود مسئولانه‌تر رفتار و از باقی گذاشتن ظروف یکبار مصرف، بطری‌های پلاستیکی و شیشه‌ای در طبیعت خودداری کنند چون این ظروف بر اثر تابش خورشید خاصیت ذره‌بینی پیدا می‌کنند و امکان وقوع حریق از آن‌ها طریق وجود دارد.

محبت‌خانی با بیان اینکه حدود هفت مورد از حریق‌های صورت‌گرفته از ابتدای سال جاری تاکنون ناشی از عامل طبیعی و بر اثر رعد و برق بوده است،اظهارکرد: بر اساس پیش‌بینی‌های هواشناسی، هنوز امکان وقوع آتش‌سوزی با منشا رعد و برق وجود دارد و از مردم محلی خواهش می‌کنم اگر متوجه وقوع حریق شدند حتماً محیط زیست را مطلع کنند تا پیش از توسعه آتش‌سوزی اطفا شود.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا گزارشی مبنی بر عمدی بودن آتش‌سوزی‌ها از ابتدای امسال داشته‌ایم، گفت: دو مورد از آتش‌سوزی‌ها عمدی بوده که در هر دو مورد متهمان، شناسایی شدند. آتش‌سوزی‌های عمدی معمولاً با دو هدف انجام می‌شود؛ یکی گسترش زمین‌های کشاورزی و دیگری تولید زغال است. متاسفانه در برخی مناطق کشاورزان با به آتش کشیدن درختان سعی می‌کنند آن را به زمین کشاورزی و معمولاً به زمینی برای کاشت گندم و جو تبدیل کنند. دسته دیگر هم دنبال تولید زغال هستند. این مشکل بیشتر گریبانگیراستان‌های کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری و لرستان است که عده‌ای متخلف درختان بلوط این منطقه را برای تولید زغال قطع می‌کنند البته این موضوع در سال‌های اخیر تا حدی کنترل شده است.

فرمانده یگان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: برای جلوگیری از آتش‌سوزی‌های عمدی، هم به فرهنگسازی و هم به توسعه مشاغل جایگزین نیاز است. طبیعتاً در صورت تامین معیشت مردم محلی، این گروه‌ها به سراغ قطع درختان و آسیب رساندن به محیط زیست نمی‌روند.

محبت‌خانی در پاسخ به این موضوع که آیا عده‌ای برای به دام انداختن سنجاب‌های زاگرس درختان را آتش می‌زنند، گفت: این موضوع جدیدی است که ما هم شنیده‌ایم. در حال بررسی ابعاد مختلف آن هستیم. به یگان محیط زیست استان تهران هم اعلام کرده‌ایم که نسبت به خرید و فروش سنجاب هوشیارانه عمل کنند. قطعاً با متخلفان این حوزه برخورد مقتضی صورت می‌گیرد.

وی همچنین با اشاره به گستردگی فعالیت‌ها در حوزه محیط زیست استان تهران، ضمن قدردانی از کارکنان ناجا به دلیل همکاری با محیط زیست، از احتمال انعقاد تفاهمنامه با نیروی انتظامی تهران خبر داد و گفت: امکانات و نیروهای محیط زیست استان تهران کافی نیست. به همین علت قرار است ضمن دیدار با رئیس پلیس تهران، فرصت مناسبی برای استفاده از پتانسیل گشت‌های نیروی انتظامی در راستای اهداف محیط زیست فراهم شود تا ضمن ساماندهی بازار خلیج فارس، موضوع خرید و فروش گونه‌های مختلف از سنجاب تا سنبل آبی را حل و فصل کنیم.