چاه «فرقه‌گرایی» با طناب «داعش»

صادق زیباکلام در شرق نوشت:دیروز برای سخنرانی به مراسمی که شماری از حقوقدانان و وکلای هم‌میهن کردمان در اعتراض به وضعیت اسفناکی که در «کوبانی» به وجود آمده، دعوت شدم که در مقابل دفتر سازمان‌ملل برپا شده ‌بود. اما به دلیل اینکه در تهران نبودم؛ عذرخواهی کرده و در آن گردهمایی اعتراضی شرکت نکردم. ولی بعدا از مطالبی که در فضای مجازی از جانب کردها علیه «داعش» خواندم، هم متاسف شدم و هم متعجب. تاسف از این بابت که می‌بینم بسیاری از مخالفان «داعش» در ابراز مخالفت و انتقادشان از عملکرد آن، رویارویی با تروریست‌ها را به جنگ میان کرد و عرب، شیعه و سنی و حتی ایرانی و عرب تقلیل داده‌اند. از جانب کردها در فضای مجازی، شجاعت و غیرت زنان مبارز کرد که از «کوبانی» دفاع می‌کنند با بزدلی و ترسوبودن نظامیان عراقی مقایسه شده که در نتیجه نخستین یورش «داعشی»‌ها تسلیم شده یا پا به فرار می‌گذارند. کردها سمبل مقاومت، شجاعت و شهامت ترسیم شده‌اند و در مقابل، اعراب مظهر مقاومت‌نکردن. کردها، مظهر فرهنگ و تمدن جلوه داده شده‌اند و برعکس، اعراب مظهر تحجر. همچنین مطالب زیادی علیه ترک‌های ترکیه که چرا در نبرد علیه «داعش» سنگ‌اندازی می‌کنند؟ به موازات این‌دست از مطالب، مطالب زیادی هم درخصوص ایرانی‌بودن کردها و اینکه جنگ «داعش» علیه کردها در «کوبانی»، در حقیقت جنگ با ایران است و ایرانیان به‌واسطه دفاع از کردها، باید با اعراب «داعش» وارد پیکار شوند. این دست مطالب؛ متاسفانه دقیقا همسو با نگاهی است که بسیاری از رهبران «داعش» می‌خواهند در منطقه رواج یابد. آنان به‌دنبال این هستند که کردها نگاهشان به مبارزه با این گروه، تبدیل شود به نبردی قومی و فرقه‌ای. نبردی میان اعراب با کردها. «داعشی»‌ها بارها و بارها رسما و علنا حرکت خود را «جهاد با ایران شیعه» و «شیعیان» اعلام کرده‌اند بنابراین از هر گفتمانی که مبارزه با آنها را پیکاری میان شیعه و سنی تفسیر کند استقبال هم می‌کنند. برعکس آنچه رهبران «داعش» می‌خواهند، هم ایرانی‌ها و هم کردها باید همه تلاش خود را به‌کار گیرند تا در دام تبلیغات «داعش» نیفتند و نبرد علیه تروریسم تکفیری، به جنگ ترک و کرد، اعراب و اکراد و شیعه و سنی تقلیل نیابد. جنگ با این گروه، نبرد علیه تحجر با نقاب مذهب، خودکامگی عقیدتی و تفکر استالینیستی است که «هر که با ما نیست، دشمن ماست». این پیکار، میان دموکراسی و دیکتاتوری است. اگر در برابر «داعش» می‌ایستیم، نه به واسطه آن است که این گروهک عرب است یا سنی. در برابر آنها باید ایستاد چون اسلام «داعش»، مخالف آزادی زنان، حقوق زنان، آزادی اندیشه و آزادی‌بیان است. باید در برابر «داعش» ایستاد نه به واسطه اینکه کردها اصالتا ایرانی هستند یا ما شیعه هستیم و آنها سنی. باید علیه «داعش» ایستاد چون مروج خشونت و مخالف تحصیل زنان است. جنگ با این تفکر، نه جنگ مذهب علیه مذهب است و نه جنگ این قوم با آن قوم. این مبارزه، میان توسعه سیاسی و آزادی‌های مدنی با تحجر و خشونت است. اگر در «کوبانی» یا اقلیم کردستان باید در برابر «داعش» ایستاد، به واسطه آن نیست که این مناطق کردنشین هستند و آریایی، نه. در «کوبانی»، اربیل، کرکوک و موصل، باید پیکار کرد چراکه تسلط این گروه بر این مناطق باعث می‌شود به جای مردمسالاری، نظام بسته سرکوبگر خشونت‌ورز، مشابه آنچه «طالبان» در افغانستان برپا کرده‌اند، ایجاد شود. اگر از زنان مبارز کرد در برابر مردان «داعش» تجلیل شود به‌واسطه آن نیست که آنها حجاب دارند یا ندارند یا از مردان «داعشی» عرب شجاع‌تر یا باشهامت‌ترند. موضوع این است که تقدیر از زنان مبارز کرد، به دلیل نبرد آنان برای دفاع از آزادی و حقوق قانونی در برابر خشونت و استبداد فکری است.