نابينايان سالي يک بار ديده مي‌شوند

ما چشممان به واقعيت بسته است و هرسال تنها يک روز به حقيقت چشممان روشن مي‌شود. 23 مهرماه روز عصاي سفيد است. عصايي در دست آنها که مانند ما از رنگ و تصوير نمي‌بينند. جامعه به نظر مي‌رسد تنها يک روز به ياد اين قشر مي‌افتد و گاهي هم ما با برگزاري همايش‌ها و سمينارهاي مختلف سعي در ابراز محبت و اهميت به وجود روشندلان در کشور داريم. هميشه سخنان مقامات در اين همايش‌ها در حد شعار و وعده باقي مانده و هيچ اقدام چشمگيري براي دسترسي آسان اين افراد به امکانات رفاهي و شهري انجام نشده است. در حالي که نابينايان نيز به عنوان شهروند يک جامعه حق استفاده از تمام امکانات عمومي رفاهي، شهري را دارند. به دليل عدم مناسب سازي اين اماکن و مراکز تفريحي نمي‌توانند به درستي از وجود آن بهره لازم و کافي را ببرند برهمين اساس وظيفه مديران ارشد شهري ايجاب مي‌کند تا شهري مناسب و ايمن براي همه اقشار جامعه از جمله نابينايان، معلولان،سالمندان و کودکان ايجاد کنند اما متاسفانه با وجود همه مصوبات و آيين‌نامه‌ها هنوز زندگي اين قشر جامعه در کلانشهرها مناسب سازي نشده است ديگر چه برسد به مناطق محروم و شهرهاي کوچک..
به مناسبت همين روز علي صابري عضو روشندل شوراي شهر تهران در مورد مناسب سازي اماکن و معابر شهري گفت: مصوبه نسبتا جامعي در زمينه مناسب سازي اماکن و معابر شهري براي نابينايان و معلولان داريم البته هرچند اين مصوبه در بخشي‌هايي نياز به اصلاحات فني دارد که اميدوارم به مناسبت روز 12 آذر روز جهاني معلولان اين اصلاحات انجام شود. وي يادآور شد: در بعد نظارتي حساسيت اعضاي شورا نسبت به موضوع مناسب سازي اماکن و معابر شهري نسبت به گذشته بهبود يافته است به طوري که اين موضوع در سخنان پيش از دستور و تذکرات اعضا به خوبي مشهود است تا حدي که ديگر مسئله مناسب سازي ديگر محدود به صحبت‌هاي بنده و شاکري ديگر عضو نابيناي شوراي شهر نيست و ساير اعضا نيز اين موضوع را پيگيري مي‌کنند.
عضو شوراي شهر تهران با بيان اينکه ستاد مناسب سازي شهرداري تهران که تقريبا يکسال نيم پيش غيرفعال شده بود مجددا آغاز به کار کرد افزود: اميدواريم با برگزاري جلسات منظم و کارشناسانه و غربالگري انجمن‌ها و اعضا اين جلسات اتخاذ تصميات کارشناسي اين زمينه را به افراد متخصص و کارآمد واگذار کنيم.
صابري ادامه داد:در شوراي شهر دوره دوم مصوبات بسيار خوبي در زمينه مناسب سازي فضاها و معابر شهري براي جانبازان، معلولان و نابينايان تدوين شده بود اما متاسفانه شوراي سوم فعاليت چنداني در اين زمينه انجام نداده بود.
وي دسترس پذيري را يکي از عمده ترين مشکلات نابينايان و معلولان کشور دانست و گفت: دسترس پذيري حتي از مناسب سازي نيز مهمتر است اما بايد توجه داشت که دسترس پذيري فقط به معناي ساخت خيابان مسطح و ايجاد پله نيست بلکه نبود علايم بريل روي آسانسورها و نبود جي پي اس براي مکان يابي نابينايان نيز از جمله موارد دسترس پذيري معنا مي‌شود.
اين وکيل پايه يک دادگستري تاکيد کرد: ايجاد بسياري از امکانات براي دسترس پذيري معولان و نابينايان به امکانات رفاهي و شهري هزينه بردار نيست و تنها نياز به اندکي توجه و مديريت دارد البته بايد فرهنگ دسترس پذيري در کشور ايجاد شود.
وي ادامه داد: براي اينکه افراد معلول و نابينا بتوانند مانند افراد سالم از امکانات شهري و رفاهي استفاده کنند بايد فرهنگ دسترس پذيري در بسياري از ارگان ها و نهادهاي کشور نهادينه شود به گونه‌اي که وقتي براي يک مجموعه، سايت طراحي مي‌کنند براي مخاطبان نابينا و کم بينا نيز نرم افزار گوياي آن را راه‌اندازي کنند تا يک فرد نابينا نيز مانند افراد عادي بتواند از اطلاعات آن پايگاه اينترنتي استفاده کند و يا حتي يک فروشگاه پس از راه اندازي، افرادي را براي راهنمايي نابينايان و معلولان استخدام کند البته اين مسئله در تمام دنيا به صورت يک قانون است اما در کشور ما براي رسيدن به تک تک اين قوانين به زمان بسياري زيادي نيازمنديم.
در ادامه اين بحث سهيل معيني مدير مسئول روزنامه ايران سپيد نيز بزرگترين مشکل زندگي معولان و نابينايان در کشور را تردد در شهر دانست و گفت: محيط‌هاي شهري ما براي تردد افراد کم بينا و نابينا و داراي محدوديت مناسب نيست و از آن جايي که پيش شرط مشارکت اجتماعي حضور افراد در جامعه وشهر است بنابراين بايد ستادهاي مناسب سازي در تمام نقاط کشور تشکيل شود و نظارت بر عمران محيط شهري به صورت گسترده صورت گيرد به طوري که اماکن و معابر عمومي براي اين افراد قابل دسترسي شود زيرا اگر امر مناسب سازي شهري و تردد در شهر اين افراد محقق نشود ما نمي‌توانيم در مورد تحقق ساير حقوق اين افراد صحبت کنيم.
مدير مسئول روزنامه ايران سپيد ادامه داد: مناسب سازي مترو و اتوبوس به عنوان سريع‌ترين و ارزان‌ ترين وسايل تردد عمومي شهري بايد به نحوي صورت گيرد تا براي افراد نابينا و معلول نيز قابل دسترس و استفاده باشد و از امکان ورود معلولان جسمي حرکتي به اتوبوس ها تا اعلام گوياي ايستگاه‌هاي مترو و اتوبوس در تمام خطوط مترو و اتوبوس براي نابينايان بايد مورد توجه قرار گيرد.وي تاکيد کرد: بايد به مردم و رانندگان تاکسي و اتوبوس برخورد صحيح با افراد نابينا و معلول آموزش داده شود و همچنين منابع آموزشي براي محصلان در مدارس عادي و دانشگاه ها براي افراد نابينا و کم بينا تهيه و تامين شود به طوري که افراد نابينا نيز بتوانند از منابع افراد عادي بهره لازم ببرند.
معيني با انتقاد از عملکرد وزارت علوم در حوزه نابينايان گفت: وزرات علوم کمترين هزينه و سرمايه‌گذاري را براي توليد منابع آموزشي نابينايان در نظر گرفته است به طوري که در مقطع آموزش عالي اين افراد با مشکلات بسياري دست و پنجه نرم مي‌کنند در حالي که بايد امکاناتي از قبيل کامپيوتر و نرم افزارهاي آموزشي متناسب با تعداد دانشجويان نابينا در مراکز آموزشي تهيه و توزيع شود زيرا اين منابع بسيار گران قيمت هستند بنابراين وزرات علوم بايد از نابينايان مانند افراد عادي جامعه حمايت کند و امکانات آموزشي و پژوهشي را به طور برابر براي همه دانشجويان فراهم کند. وي بزرگترين تحول در حوزه مديريت شهري را حضور دو تن از نابينايان در شوراي شهر تهران دانست و گفت: با استفاده از حضور اين دو عضو روشندل شوراي شهر تلاش کرديم شوراي شهر و شهرداري را به سمت ارائه خدمات به افراد نابينا و کم بينا و معلول سوق دهيم.
معيني با مثبت ارزيابي کردن اقدامات شهرداري تهران در راستاي حمايت از نابينايان و معلولان افزود: دستور العمل شهردار تهران مبني بر تامين سرويس رايگان مدارس استثنايي،بخشنامه تکريم معلولان در سازمان هاي مختلف شهرداري و تسهيل کار آنان از جمله اقدامات مثبت مديريت شهري است اما همواره يکي از مشکلات اين قشر اين است که برخي بخشنامه‌ها و دستور العمل‌هاي صادر شده از سوي مديران ارشد شهري به عرصه عمل و اجرا نمي‌رسد زيرا اين بخشنامه ها تا رسيدن به دست مديران منطقه‌اي و محلي به دست فراموشي سپرده مي‌شود و اين بخشنامه مانند يک سيب هزار چرخ مي‌خورد تا به عرصه عملياتي برسد و در نهايت نيز اجرا نمي‌شود.
رئيس انجمن باور بخش نظارت بر عملکرد مديران سازمان هاي مختلف در اين زمينه را بسيار ضعيف اعلام کرد و گفت: متاسفانه در کشور برنامه‌هاي کارشناسي و مدون براي نظارت بر عملکرد مديران سازمان هاي مختلف در نداريم تا بتوانيم عملکرد ارگان ها و مديران را نسبت به سال‌هاي قبل ارزيابي کنيم.
معيني با تاکيد براينکه بايد نظارت دقيق بر عملکرد مديران شهري در زمينه مناسب سازي اماکن و معابرشهري براي معلولان و نابينايان صورت گيرد افزود: متاسفانه بسياري از سازمان‌ها و ارگان‌هاي دولتي و خصوصي آمارهايي مبني بر مناسب سازي ارگان خود ارائه مي‌کنند اما وقتي از نزديک آن سازمان را مورد بررسي قرار مي‌دهيم متوجه مي‌شويم که در عمل و واقعيت اين آمار صحت ندارد و بايد آمارها به صورت شفاف و واضح ارائه شود و همه دستگاه ها بايد دسترسي معلولان و نابينايان را به امکانات خود سهل و آسان کنند.