ترامپ راهی جز گفت‌وگو با تهران ندارد

«با توجه به وضعیتی که ترامپ به‌وجود آورده راه دیگری برای وی باقی نمانده تا بتواند از طریق گفت‌وگوهای مستقیم و یا غیر مستقیم درصدد حل مساله برآید.»

 روزنامه آرمان امروز نوشت: پس از فروکش کردن تهدیدهای طرف آمریکایی بر ضد ایران و سفر وزیر خارجه عمان به تهران گمانه‌زنی‌ها در خصوص میانجی‌گری احتمالی میان تهران - واشنگتن توسط عمان بالا گرفت. در این بین منطقه شاهد تحرکات مشکوک ضد ایرانی ِ سعودی‌هاست.

پیروز مجتهدزاده، کارشناس ارشد مسائل ژئوپلتیک و استاد دانشگاه درباره تحولات اخیر به آرمان گفت‌: «با توجه به سوابق می‌توان گفت که عمان بارها میان ایران و غرب و به طور اخص تهران - واشنگتن میانجی‌گری کرده است. این بار نیز ممکن است چنین وضعیتی وجود داشته و تلاش‌هایی صورت گرفته باشد. همچنین با توجه به وضعیتی که ترامپ به وجود آورده به گونه‌ای که بدون در نظر گرفتن جوانب امر با عجله با این اشتباه محاسباتی که اگر خلیج فارس مبدل به انبار باروت شود، تهران اصطلاحاً مرعوب شده و دستانش را به علامت تسلیم بالا می‌آورد. پس از آن تا میزانی خوش‌خیال بود که مساله شماره تلفن را نیز مطرح کرد. این وضعیت را دونالد ترامپ بر اساس تفکرات حیرت انگیزش به‌وجود آورد. اما باید بدانیم که وضعیت کنونی شکننده و خطرناک است. چنان که مقامات کاخ سفید و نمایندگان کنگره و سنا و همچنین بسیاری دیگر در ایالات متحده متوجه شکنندگی وضعیت کنونی شده و نسبت به آن هشدار داده‌اند.»

او ادامه داد: «با توجه به وضعیتی که ترامپ به وجود آورده راه دیگری برای وی باقی نمانده تا بتواند از طریق گفت‌وگوهای مستقیم یا غیر مستقیم درصدد حل مساله برآید. هیچ راه دیگری برای ترامپ باقی نمانده. میانجی‌گری تنها راه باقی‌مانده برای ترامپ و مشاورانش به منظور برون رفت از وضعیت کنونی است. ترامپ بر خلاف ادعاهایش با طرح مساله شماره تلفن نه تنها حیثیت خود بلکه با آبروی مردم آمریکا بازی کرد، چون هیچ کودکی دست به چنین اقدامی نمی‌زند. در مقابل تهران کاملاً با تدبیر درست عاقلانه عمل کرد.»

مجتهدزاده همچنین گفت: «ترامپ به‌رغم لفاظی‌های آتش‌افروزانه بی‌منطق مرتب ابراز می‌دارد ایالات متحده به‌دنبال رژیم چنج نیست. هر چند دستیارانش همچون مایک پمپئو شروط ۱۲ گانه را مطرح می‌کند. با بررسی شروط ۱۲ گانه متوجه می‌شویم همه این شروط شبیه به یکدیگر هستند. به عبارت دیگر سه شرط اساسی آمریکایی‌ها؛ فعالیت‌های دفاع موشکی، نفوذ منطقه‌ای و محدود کردن مضاعف برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران و در نهایت تسلیم شدن ایران است. پمپئو تصور کرد اگر به تعداد شمار حواریون حضرت عیسی (ع) ۱۲ شرط را مطرح کند حتماً حضرت عیسی (ع) کمک خواهد کرد تا آنها به هدفشان برسند! افکار سیاسی در میان نخبگان سیاسی جمهوریخواه طرفدار ترامپ این‌گونه است. حزب دموکرات به رهبری باراک اوباما عقلانیت بسیار بیشتری از خود نشان داد. بعید به‌نظر می‌رسد هیچ‌کس در میان دو حزب جمهوریخواه و دموکرات به این خیال پردازی‌های کودکانه در مورد رژیم چنج (به‌جز معدود افراد افراطی همچون بولتون) توجهی داشته باشد.»

او افزود: «به نظر می‌رسد ترامپ هیچ‌چاره آبرومندانه دیگری جز گفت‌وگو با تهران ندارد و باید خودش زمینه این کار را با تغییر روش ایجاد کند. در شرایط کنونی که مثلث نامرئی با تهران - ریاض و واشنگتن شکل گرفته، امکان وقوع هر اقدام احتمالی وجود دارد. ترامپ در شرایط کنونی چاره‌ای جز عقب‌گرد ندارد تا به‌وسیله میانجی تا حدودی مساله را حل کند.»

به گفته مجتهدزاده «معمولاً در ایالات متحده آمریکا در دور اول ریاست‌جمهوری، رئیس‌جمهور همچنان خام است و شعار می‌دهد. تا این که در مواردی تجربه اندوزی کرده و تجربیات در عمل خود را نشان داده و عاقلانه‌تر برخورد خواهد کرد. البته با وضعیت استثنایی که دونالد ترامپ دارد که نزدیک‌ترین فرد همانند وی جورج دبلیو بوش است. همگان دیدند که جورج دبلیو بوش در دور دوم ریاست جمهوری‌اش به‌طور جدی عاقلانه‌تر نسبت به دور اول اقدام کرد به‌گونه‌ای که دست از تشتت و شعارپردازی برداشت و اجازه داد تا دوران ریاست جمهوری‌اش با افتضاح به پایان نرسد. بنابراین شکی نیست که دونالد ترامپ هم این گونه خواهد بود چون رؤسای جمهوری همچون دونالد ترامپ و جورج دبلیو به دور دوم می‌رسند و متوجه می‌شوند که دور سومی در کار نخواهد بود در پی آن هستند که آبروی خودشان را در تاریخ حفظ کنند.»

او درباره استراتژی روسیه و اتحادیه اروپا هم گفت: «زمانی که در عالم سیاست کار به تهدیدات این چنینی می‌کشد سایر کشورها نیز سعی می‌کنند دست به اقداماتی بزنند. در این بین سخنان بی‌ربط پوتین، رئیس‌جمهور روسیه است که بیان می‌دارد ما آتش‌نشان نیستیم. همگان می‌دانند که پوتین همواره آتش‌افروز بوده است. هیچ‌کسی حتی تصور نمی‌کند که پوتین بتواند چنین نقشی را بازی کند. پوتین با چنین موضعی به‌دنبال آن است که به ترامپ بگوید مسکو تا حدودی با واشنگتن همراهی می‌کند. برخی از تحلیلگران گفتند که پوتین پشت ایران را خالی کرد. باید به این مفسرین گفت اول اثبات کنید که پوتین پشت ایران بوده که حال بخواهد پشت ایران را خالی کند. روسیه در سال‌های گذشته اثبات کرده که هم از ایران و هم از آمریکا پول می‌گرفت و به هر دو خیانت می‌کرد. اما اروپایی‌ها بر خلاف روس‌ها در سیاست‌های بین‌المللی اصول خاصی دارند. منتها اروپایی‌ها ضمن آن که حامی برجام هستند به‌دلایل منافعی که دارند نباید فراموش کنیم که متحد ایالات متحده در ناتو هستند و ملاحظاتی دارند. بنابراین اروپایی‌ها در وضعیت کنونی میان دیوار سنگی و صخره قرار گرفته‌اند. تهران باید بداند که اروپا نمی‌تواند یکطرفه عمل کند. فشارهایی که از سوی تهران به اروپایی‌ها وارد شد تا حدودی سنگین بود، به‌نظر می‌رسد می‌بایستی تهران از فشار به اروپا تا حدودی بکاهد و بداند تا چه میزان اروپا وزن دارد و می‌تواند عمل کند.»