همکلاسی‌های علی کیم، دانش‌آموزانی هستند از 13کشور دنیا، با 13 زبان و
فرهنگ و تاریخ و هزار چیز دیگر که از زمین تا آسمان با هم فرق دارند. یکی
از گامبیا، کشوری آفریقایی آمده که گوش جهان چندان با نامش آشنا نیست و
دیگری اهل روسیه؛ پهناورترین کشور دنیاست که به همان اندازه وسعتش سر
زبان‌هاست. یکی زردپوست است و چشم‌بادامی و دیگری سیاهپوست با موهای مجعد.
یکی از شرق آسیا آمده و دیگری از غرب آفریقا.
در این مدرسه، بچه‌هایی از چهارگوشه گیتی روی نیمکت کلاس‌هایی سه‌درچهار
نشسته‌اند و با زبانی واحد صحبت می‌کنند؛ فارسی و عادات و فرهنگ بومی
خودشان را هم- دست‌کم در مدرسه- پشت در کلاس می‌گذارند و ایرانی- اسلامی
آموزش می‌بینند و پرورش می‌یابند و رفتار می‌کنند. مهم نیست اهل کدام کشور
باشید، کسی در این مدرسه بی‌همزبان نمی‌ماند.
فارسی سلیس
در مدرسه «نورالمصطفی» حتی یک دانش‌آموز ایرانی هم دیده نمی‌شود، اما زبان
فارسی، زبان رسمی کلاس‌هاست و همه فارسی صحبت می‌کنند؛ از مدیر مدرسه
گرفته تا بچه‌های پیش‌دبستانی. هرچند هنوز جا برای بهترشدن دارند، اما
می‌توانند گلیم خودشان را از آب بیرون بکشند و بدون لکنت حرفشان را بزنند؛
چیزی که جهانیان به‌شدت به آن نیاز دارند؛ بدون لکنت حرف خود را زدن.
البته وقتی دودانش‌آموز از فرصت حضور ما در کلاس استفاده می‌کنند و با
زبان مادری و خودمانی با هم گپ می‌زنند، کسی سر از حرف‌هایشان درنمی‌آورد.
وقتی کسی غیر از هموطنان خود را نبیند یا حواسش به دیگران نباشد، زبان و
حرف‌هایش عوض می‌شود و اینجاست که احساس غریبگی و غربت جایی برای بروز و
خودنمایی پیدا می‌کند و تفاوت‌ها خود را به رخ می‌کشند. البته معلم کلاس
به‌محض متوجه‌شدن از آنان می‌خواهد که فارسی حرف بزنند. این قانون مدرسه
است؛ دانش‌آموزان باید در ساعت حضور در دبستان، فارسی صحبت کنند. به‌گفته
مدیر مدرسه، این کار کمک می‌کند که بچه‌ها زبان فارسی‌شان بهتر شود و کسی
هم احساس تنهایی و غریبگی نکند.
با رعایت تفکیک جنسیتی
این مدرسه دومین مدرسه چندملیتی کشور- بعد از مدرسه‌ای در قم- است که در
مهرماه امسال افتتاح شد تا فرزندان دانش‌آموز طلاب غیرایرانی در آن درس
بخوانند؛ طلبه‌هایی که از نقاط مختلف دنیا برای تحصیل به «جامعه‌المصطفی
العالمیه» که نهادی علمی و بین‌المللی با هویت حوزه‌ای است، آمده‌اند و
دست‌کم چهارسال در ایران می‌مانند.
در حال حاضر حدود سه‌هزار طلبه غیرایرانی از 46 کشور در مشهد تحصیل
می‌کنند و این تعداد طلبه، هزارو700 فرزند دانش‌آموز از مقطع ابتدایی تا
دانشگاهی دارند. این حرف را زهرا عباباف، مدیر مدرسه نورالمصطفی می‌زند و
ادامه می‌دهد: پیش از افتتاح این مدرسه، دانش‌آموزان ما در مدارس سطح شهر
درس می‌خواندند و این موضوع باعث به‌وجودآمدن مزاحمت‌هایی برای آنان؛
به‌خصوص دانش‌آموزان با ملیت آفریقایی شده بود و به همین دلیل مسوولان
جامعه المصطفی تصمیم گرفتند مدرسه‌ای ویژه فرزندان دانش‌آموز طلاب
غیرایرانی افتتاح کنند. مدرسه نورالمصطفی 125 دانش‌آموز دختر و پسر از 13
کشور روسیه، چین، گامبیا، نیجریه، سنگال، کره جنوبی، پاکستان، افغانستان،
هندوستان، تاجیکستان، آذربایجان، سوریه و عراق را در خود جمع کرده است،
البته با رعایت قانون تفکیک جنسیتی که به‌صورت کامل اجرا می‌شود و استثنا
هم ندارد؛ حتی برای بچه‌های پیش‌دبستانی. فقط در تنها کلاس پایه دوم این
مدرسه، چهار دانش‌آموز دختر از سر ناچاری سر کلاس پسرها می‌نشینند؛ چون به
حدنصاب نرسیده‌اند و نمی‌شود برای چهارنفر کلاس جداگانه‌ای تشکیل داد.
طبق گفته مدیر مدرسه، پاکستانی‌ها بیشترین دانش‌آموز را در مدرسه دارند و
پس از آنان افغانستانی‌ها در رده دوم ایستاده‌اند. البته مسوولان مدرسه
تصمیم دارند از سهمیه دانش‌آموزان افغان که فارسی‌زبانند و برای درس‌خواندن
در مدارس سطح شهر مشکلی ندارند، کم کنند و این فرصت را در اختیار
دانش‌آموزان دیگر کشورها قرار دهند.
کلاس‌های هوشمند و رایگان
کلاس‌ها همه هوشمندند. مدیر می‌گوید: هوشمندبودن کلاس‌ها از ویژگی‌های
مدرسه ماست. ثبت‌نام در مدرسه برای فرزندان دانش‌آموز طلاب غیرایرانی کاملا
رایگان است و ما کسی غیر از این افراد را هم ثبت‌نام نمی‌کنیم، خانواده‌ها
تنها هزینه سرویس و کلاس‌های زبان انگلیسی تخصصی و قرآن را که به درخواست
خودشان و با هزینه اندک برگزار می‌شود می‌پردازند.
روی میز بچه‌ها، کتاب‌های درسی مصوب آموزش‌وپرورش دیده می‌شود و او خاطرنشان می‌کند که همه‌چیز براساس سرفصل‌های آموزش‌وپرورش است.
معلم‌ها همه خانم هستند، عباباف می‌گوید: معلم‌های ما از فارغ‌التحصیلان
رشته کارشناسی تربیت مدرس دانشگاه آزاد هستند که سابقه تدریس در مدارس
غیرانتفاعی دارند و مرحله گزینش را با موفقیت پشت‌سر گذاشته‌اند، آنان باید
علاوه‌بر تخصص، به اصول جامعه المصطفی مانند حجاب کامل نیز متعهد باشند.
در این مدرسه از برنامه‌ها و مراسم ملی خبری نیست، مدیر مدرسه به مراسم‌های
مذهبی اشاره می‌کند: در مراسم‌های مذهبی مانند ولادت‌ها و شهادت‌ها،
برنامه‌های خاصی برگزار می‌کنیم.
او همچنین عکس مقام‌معظم‌رهبری که بالای تخته نصب شده است را نشان می‌دهد:
درخصوص ولایت هم با بچه‌ها صحبت می‌کنیم، این بچه‌ها ارادت خاصی به
مقام‌معظم‌رهبری دارند.
هر دانش‌آموز یک سفیر
خانم مدیر یک گلایه هم دارد: مردم گاهی برخورد خوبی ندارند، احساس می‌کنند
حق آنهاست که دارد به این افراد داده می‌شود، در صورتی که هزینه ما را
جامعه المصطفی و خیران می‌پردازند. مردم اگر بدانند که طلبه‌ها و فرزندان
آنان که از کشورهای مختلف دنیا به ایران آمده‌اند هرکدام می‌توانند سفیری
از سوی جمهوری‌اسلامی در کشور خودشان باشند، نگاهشان تغییر می‌کند.
بچه‌هایی که شخصیتشان در ایران شکل می‌گیرد، می‌توانند خاطرات خوبی از کشور
و مردم ما برای همیشه در ذهن داشته باشند، برای همیشه.
حرف آخر
در این مدرسه کسی با کسی سر جنگ ندارد، هرچند هرکدام از یک سوی عالم
باشند. شاید بشود به این مدرسه به‌عنوان مدل کوچکی از جهانی عاری از ظلم و
خشونت و تبعیض نگاه کرد؛ جامعه‌ای کوچک که آدم‌هایش با سلیقه‌های مختلف
کنار هم زندگی می‌کنند و حرف هم را می‌فهمند.
