پیروزی یک کمدین در انتخابات اوکراین؛ درس‌هایی برای سیاست‌مداران غربی

 روزنامه واشنگتن در گزارشی نوشت، سیاست‌مداران غربی می توانند از پیروزی یک کمدین بدون سابقه سیاسی در انتخابات ریاست‌جمهوری اوکراین درس‌هایی بیاموزند.

به گزارش ایسنا، روزنامه واشنگتن پست در گزارشی نوشت: در اوکراین یک سریال طنز تلویزیون به حقیقت پیوست. یک کمدین به نام ولودمیر زلنسکی توانست در انتخابات به پیروزی رسیده و رئیس‌جمهوری منتخب اوکراین شود. او توانست قاطعانه پترو پوروشنکو را با کسب ۷۳ درصد از آرا در دور دوم انتخابات در ۲۱ ماه آوریل شکست دهد. زلنسکی در سریال «خادم ملت» بازی کرده که درباره زندگی یک استاد جوان تاریخ است که درگیر فساد در سیاست می‌شود و در نهایت در انتخابات ریاست‌جمهوری پیروز می‌شود. این یک حقیقت عجیب است اما این حقیقت به چه معناست؟

احتمالاً تفاسیر مختلفی در این باره وجود دارد. زلنسکی جوان و یک سیاستمدار جذاب است. او به عنوان کمدین توانست رأی‌دهندگان را که از حکومت اولیگارش‌ها در اوکراین خسته شده بودند و امیدوار به دیدن نسل جدید برای تغییر بودند، به خود جلب کند. مطمئناً هیچ شکی وجود ندارد که محتوای ضد فساد این سریال تلویزیونی نیز در کسب آرای رأی‌دهندگانی که به دنبال پایان فساد در اوکراین بودند، بی‌تأثیر نبوده است.

برجستگی زلنسکی به دلیل انعطافش

بسیاری پیروزی زلنسکی در انتخابات را پیروزی انعطاف و تغییر می‌دانند. اساتید دانشگاه مانند استانیسلاو مارکوس و ولها چارنیش بر این باورند که انعطاف پذیری، یکی از ویژگی‌های سیاسی در اوکراین است.

زلنسکی توانست کمپین انتخاباتی خود را پیش ببرد. در اوکراین تقسیم‌بندی‌های جدی و مشخص فرهنگی و ژئوپلیتیکی میان اکثریت طرفداران غرب و اقلیت حامی فرهنگ روسی وجود دارد. زلنسکی توانست در هر دو گروه نظر بسیاری را به دست آورده و به پیروزی برسد؛ اقدامی که شاید هیچ یک از کاندیداها پیش از این انجام نداده بودند.

دوری از بستن درها

استراتژی زلنسکی دوری از سخنرانی‌های سیاسی، شرکت در مناظره‌ها و موضوعاتی بود که او را به یک رویکرد خاص مرتبط کرده و در یک قالب خاص بگنجاند. به جای آن، او می‌خواست همان استراتژی خود را دنبال کند؛ نوعی از استراتژی که یک کمدین محبوب دنبال می‌کند. او در گردهمایی‌ها شرکت می‌کرد. او اعلام کرد که نظرسنجی‌ها سیاست‌هایش را هدایت می‌کنند. او نشان داد که حامی سیاست خارجی طرفدار غرب است. از طرف دیگر اعلام کرد که اوکراین می‌تواند اقدام بیشتری برای صلح با روسیه انجام دهد. پوروشنکو و متحدانش تلاش کردند که زلنسکی را به عنوان دست‌نشانده کرملین و کسی که رویکرد بسیار نرمی در مقابل مسکو دارد، جلوه دهند. آن‌ها اعلام کردند که زلنسکی به عنوان یک سخنگوی روسی با ریشه‌های یهودی است که ارتباط نزدیکی با ایهور کولومویسکی یکی از صاحبان الیگارش شبکه‌های تلویزیونی دارد.

اما همه این اتهامات بر باد رفت و زلنسکی ثابت کرد که هم به عنوان ملی‌گرای اوکراینی و هم به عنوان کسی که در کنار اقلیت طرفدار روسیه است، معتبر شناخته می‌شود. او از نگاه رأی‌دهندگان هم یک اصلاح طلب و هم به عنوان کسی که می‌تواند از درد اقتصادی اکثر مردم جلوگیری کند، شناخته می‌شود.

«هرگز به شما خیانت نمی‌کنم»

او در میان طرفدارانش پس از انتخابات اعلام کرد: من به شما وعده می‌دهم و هرگز به شما خیانت نمی‌کنم. شاید این اظهارات برای ناظران غربی چندان معنی نداشته باشد اما برخی از تحلیل‌گران بر این باورند که در نهایت زلنسکی باید میان روسیه و غرب و اصلاح طلبی و یا محافظه‌کاری سوسیالیستی یکی را انتخاب می‌کند. هر انتخابی باعث می‌شود که نیمی از حامیانش احساس کنند به آن‌ها خیانت شده است. از سوی دیگر برخی تحلیل‌گران نیز معتقدند سیاست‌مداران باید همواره میان دو گزینه، یکی را انتخاب کنند. کشوری که میان روسیه و اتحادیه اروپا واقع شده است و بر اساس تقسیم‌بندی‌های جدید جغرافیایی، در اروپا قرار دارد، با یک شرایط خاص مواجه است. در همین راستا، سیاست‌مداران کشورهای ارمنستان، آذربایجان، بلاروس، گرجستان، مولداوی و اروپای شرقی نیز در نوسان تمایل به روسیه و غرب گیر کرده‌اند.

انعطاف‌پذیری برای مدت طولانی

در همین راستا می‌توان به ویکتور اوربان در مجارستان اشاره کرد. او با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه برای خط لوله گاز و سایت هسته‌ای توافقاتی انجام داد و تا مدتی هم به عنوان یکی از طرف‌های پیش‌رو در اتحادیه اروپا بود. او تا این اواخر در هر دو جبهه خوب بازی کرده و تاکنون با چالش‌های جدی سیاسی مواجه نشده است.

در گرجستان نیز ایوانیشویلی توانست روابط با روسیه را ارتقا داده و مذاکراتی برای پایان بخشیدن به تحریم‌های تجاری روسیه که در سال ۲۰۱۳ آغاز شد و مذاکرات توافق تجارت آزاد با اتحادیه اروپا شروع کند.

ولاد پلاهوتنیوک، رئیس حزب حاکم (حزب دموکرات) در مولداوی به تازگی توانست با نشان دادن رویکرد طرفدار روسیه به پیروزی در انتخابات پارلمانی ۲۰۱۹ مولداوی به پیروزی برسد و طی چرخشی بعد از انتخابات از ائتلاف طرفدار اروپا حمایت کرد.

به نظر می‌رسد زلنسکی همین رویکرد انعطاف‌پذیر را از خود نشان دهد. او آن کاری را انجام خواهد داد که برای به حرکت درآوردن اوکراین به سمت اتحادیه اروپا و همبستگی با این اتحادیه لازم است و در عین حال احتمال دارد که دیدگاه‌های اقلیت طرفدار روسیه را مد نظر قرار داده و دست‌کم به گونه‌ای پیش رود که آن‌ها را ناراحت نکند.

زلنسکی تلاش خواهد کرد که برخی اصلاحات را انجام دهد؛ اصلاحاتی که بتواند در طول بلندمدت به کشور کمک کرده و با فساد مقابله کند. در واقع زلنسکی بدون جانبداری از یک طرف خاص تلاش خواهد کرد که به کسی خیانت نکرده و در مسیری حرکت کند که محبوبیتش حفظ شود.

شاید این‌ها درس‌هایی است که غربی‌ها باید از زلنسکی بیاموزند.