چرا ممکن است قیمت نفت افسار پاره کند؟

 گرنت اسمیت در بلومبرگ نوشت: بزرگترین تهدید برای هدف کوتاه‌مدت ترامپ یعنی کاهش بهای بنزین، مداخله رو به افزایش او در سیاست‌های داخلی اوپک است. واشنگتن قصد دارد ضمن قطع صدور نفت ایران، ثبات عرضه در بازار نفت را نیز حفظ کند و تنها ابزار برای نیل به این هدف، تکیه بر ظرفیت مازاد عربستان، تنها عضو اوپک با این توانایی است. با این حال به موازات این هدف، مداخلات آمریکا در ونزوئلا و اخیرا لیبی، موجب شده توانایی پادشاهی عربستان در کنترل جریان عرضه نفت در محک آزمون قرار داده شود.

 در ادامه این مطلب آمده است: بهای نفت از ابتدای سال با افزایش ۴۰ درصدی، برای نخستین بار در شش ماه گذشته به مرز ۷۵ دلار نیز رسیده است. اگر بحران‌های متعدد در کشورهای عرضه‌کننده نفت موجب مصرف ذخایر نفتی شود، امکان دارد بهای نفت به سطحی برسد که رشد اقتصادی جهان را در معرض خطر قرار می‌دهد.

نیل بوریج، تحلیلگر بازار نفت در هنگ‌کنگ معتقد است که اگرچه عربستان سعودی و سایر اعضای اوپک قادر هستند که کمبود عرضه را پوشش دهند، این امر موجب می‌شود ظرفیت مازاد به کمترین میزان تاریخی خود برسد. به این ترتیب فضا برای ارتکاب خطا بسیار اندک می‌شود. نگرانی از کاهش ظرفیت مازاد تولید نفت، با اعلام خبر لغو معافیت خریداران نفت ایران بار دیگر در بازار مطرح شد. این خبر باعث شد فضای حاکم بر بازار نفت که نگران میزان کاهش تولید اوپک به منظور ممانعت از عرضه مازاد در بازار به خاطر افزایش تولید نفت شیل در آمریکا بود، ناگهان تغییر کند.

هلگه آندره مارتینسن، کارشناس بازار نفت می‌گوید جبران تولید نفت ایران، موجب کاهش ظرفیت مازاد در بازار می‌شود و بازار را در برابر بحران‌های ناگهانی و مخاطرات ژئوپولیتیک، آسیب‌پذیر می‌کند. هلیما کرافت، مقام ارشد کاپیتال مارکتس معتقد است فشارهای آمریکا موجب خواهد شد هشتصد هزار بشکه معادل شصت درصد از تولید جاری نفت ایران، بار دیگر کاهش یابد. او میانگین فعلی فروش نفت ایران را در حدود ۱.۳ میلیون بشکه در روز تخمین می‌زند.

آژانس بین‌المللی انرژی معتقد است اوپک که چهل درصد نفت بازار را تامین می‌کند، در نتیجه کاهش تولیدی که به منظور کنترل بهای نفت در پیش گرفت، اکنون از ظرفیت مازاد کافی برای جبران حذف نفت ایران از بازار بهره‌مند است. چهار کشور بزرگ تولید کننده اوپک اکنون ظرفیت مازادی معادل سه میلیون بشکه در روز دارند. دو سوم این ظرفیت متعلق به عربستان است که سال‌هاست بخشی از تولید خود را برای عرضه در شرایط اضطراری در بازار حفظ کرده است.

 وزیر انرژی عربستان، خالد الفالح در ۲۴ آوریل اعلام کرد که اگرچه کشورش ضرورتی برای واکنش فوری به شرایط بازار نمی‌بیند، نفت مشتریان فعلی ایران را تامین خواهد کرد. اولیور جیکوب، کارشناس بازار نفت معتقد است که اگر فرض کنیم صدور نفت ایران به صفر نرسد و چین به خرید از ایران ادامه دهد، آنگاه اوپک قادر خواهد باقی کاهش عرضه ناشی از کاهش تولید ایران را پوشش دهد. با این حال باز هم با واقعیت پایان ظرفیت مازاد مواجه خواهیم بود.

ونزوئلا، عضو دیگر اوپک که با ترامپ دچار اختلاف است، در نتیجه بحران اقتصادی و تحریم نفتی آمریکا شاهد کاهش تولید خود به نازل‌ترین سطح در یک دهه گذشته است. در صورت گسترش منازعه میان مادورو و اپوزیسیون این کشور به سرتاسر کشور، امکان دارد تولید نهصد هزار بشکه‌ای این کشور از این هم کمتر شود.

پال هرسنر، مسئول بخش نفت در شرکت استاندارد چارترد لندن می‌گوید محتمل‌ترین خطر کوتاه‌مدت برای عرضه نفت در بازار، اوضاع لیبی است. تولید نفت لیبی که در طول دهه گذشته به دلیل بحران‌های داخلی دچار نوسان شدیدی بوده است، هم‌اکنون در معرض خطر هجوم ژنرال حفتر به طرابلس، پایتخت این کشور نیز است.

تولید لیبی اکنون حدود ۱.۱ میلیون بشکه در روز است اما همین میزان هم در صورت تداوم حمله به پایتخت که گفته می‌شود با حمایت دولت ترامپ و جان بولتون انجام شده و تبدیل شدن به یک جنگ فراگیر، در معرض خطر قرار خواهد گرفت. سایر تولیدکنندگان نفت از قبیل، نیجریه، الجزایر و سودان نیز امسال با افزایش بی‌ثباتی سیاسی مواجه بوده‌اند. همچنین توقف عرضه نفت روسیه از طریق خط لوله در اروپای شرقی از روز پنجشنبه نیز نشان می‌دهد که وقفه‌های احتمالی بیشتری در جریان عرضه نفت وجود دارد.