پرايد 50 توماني؛ چرا؟/ پاسخ عباس عبدی

 روزنامه شهروند در یادداشتی به قلم عباس عبدی روزنامه‌نگار نوشت:

از هنگامي كه قيمت خودرو رو به فزوني نهاد، خيلي‌ها سوال مي‌كنند كه چرا پرايد و ساير خودروها اين‌قدر گران شده است؟ مگر نه اين‌كه خودروهای داخلی داراي كمترين كيفيت هستند و به‌طور معمول در تست كيفيت نمره پاييني را به دست مي‌آورند، پس چرا قيمت آنها سريع‌تر از ساير خودروها افزايش يافته است؟ اين امر بي‌سابقه نيست. اجازه دهيد به طور مثال به یک سابقه اشاره کنیم. ‌سال ١٣٧٤، يك دستگاه پرايد كه از كارخانه خريداري مي‌شد، حدود ٤ ميليون و خرده‌اي قيمت داشت. آن زمان با اين رقم مي‌توانستيد به‌راحتي يك آپارتمان ٨٠متري در يك منطقه متوسط تهران خريداري كنيد. قيمت پيكان حتي به رقم ٧ ميليون تومان هم رسيده بود. از آن زمان تاكنون شاخص قيمت‌ها از کمتر از عدد ٤ به رقم ١٤٠ رسيده و سطح عمومي قيمت‌ها حدود ٣٨ برابر شده است و اگر قرار بود قيمت پرايد متناسب با سطح عمومي قيمت‌ها افزايش پيدا كند، الآن بايد ١٥٠ ميليون تومان مي‌بود. ولي همه مي‌دانيم كه تا چند‌سال پيش قيمت پرايد حدود ٨ ميليون تومان بود، يعني دو برابر آن زمان، در حالي كه سطح عمومي قيمت‌ها از ‌سال ١٣٧٤ تا زماني كه پرايد ٨ ميليون تومان بود، حداقل ٢٠ برابر افزايش يافته بود. به‌عبارت ديگر، پرايد به قيمت ثابت ١٠ برابر ارزان‌تر شده بود.

چرا پرايد در آن زمان تا اين حد گران بود و سپس رشد قيمتي آن متوقف شد و حدود دو دهه اين وضع ادامه داشت و اكنون دوباره در مسير گذشته قرار گرفته است. علت اصلي بالا رفتن قيمت خودرو حفظ ارزش پول و قدرت نقدشوندگي آن و نه ارزش کالایی خودرو است. در آن زمان كه تورم سالانه بالا بود، سكه، ارز، خودرو و نيز خانه ويژگي حفظ ارزش پول را همراه قدرت نقدشوندگي داشتند. هر كدام ويژگي خاص خود را داشتند و هر كدام بخشي از مردم را بيشتر راغب به خريد مي‌كردند. دلار و سكه ضمن آن‌كه قدرت نقدشوندگي بالايي داشتند، در عين حال ريسك خاص خود را نيز داشتند. خرید مسکن و ملک بیشتر براي ارقام بالا مناسب بود، ضمن آن‌كه قدرت نقدشوندگي آن كم بود. ولي خودرو منافع خود را دارد و وسيله رفت‌وآمد و حتي كار نيز محسوب مي‌شود، بنابراين به‌طور قطع عوامل گوناگوني در افزايش قيمت كالاها تأثير دارد كه مهمتر از همه افزايش قيمت ارز است. ولي بسياري از اين عوامل در نهايت در قالب تحليل اخير است كه توجيه‌كننده اين حد از افزايش قيمت خودرو است. تا تورم وجود دارد، مردم در پي يافتن راهي براي حفظ ارزش پول و دارايي خود هستند و خريد خودرو داخلی مثل پراید يكي از بهترين شيوه‌هاست، چون سرعت نقدشوندگي آن خيلي بيشتر است و هزينه نگهداري آن نيز كمتر از ساير خودروهاست. اگر  مشکل تورم مثل دوره اصلاحات حل شود و بانک‌ها قادر به حفظ ارزش پول و سرمایه مردم شوند، در این صورت خودرو به جایگاه کالایی و مصرفی خود باز خواهد گشت و قیمت آن مثل سال‌های گذشته متعادل خواهد شد.