رشد میکروب وبا در مناطق سیل‌زده؛ شناسایی افراد درگیر شپش/ مردم در آب‌های سیلابی شنا نکنند

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز با اعلام وجود شپش در میان سیل‌زدگان گفت: کارشناسان ما در اردوگاه‌ها، نظارت‌ مستقیم دارند تا موارد درگیر را شناسایی و کنترل کنند تا بیماری شیوع پیدا نکند.

سید مهدی حسینی‌زاده (معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز) در گفت‌وگو با ایلنا در خصوص وجود شپش در مناطق سیل‌زده گفت: شپش در میان مردم در مناطق سیل‌زده وجود دارد و آموزش و مداخلات درمانی نیز برای آنان انجام می‌شود و در حال رصد آن نیز هستیم. اینکه شپش به صورت یک بحران در شرایط کنونی تلقی شود، اینگونه نیست، اما به هر حال  در اردوگاه‌ها با توجه به تراکم جمعیتی نیاز است، بهداشت فردی رعایت شود.

شناسایی افراد درگیر شپش برای جلوگیری از شیوع بیماری

وی در ادامه اظهار کرد: البته ممکن است افراد درگیر در شرایط معمولی نیز به صورت مزمن دچار شپش بوده‌ باشند، اما در حال حاضر با توجه به نظارت مستقیم تیم‌های بهداشتی‌ احتمال دارد که در شرایط بحران شپش میانشان افزایش داشته باشد که به هیچ وجه غیرطبیعی و نگران‌کننده نیست. همانطور که گفتم؛ کارشناسان ما در اردوگاه‌ها، نظارت‌ مستقیم دارند تا موارد را شناسایی و کنترل کنند تا بیماری شیوع پیدا نکند.

حسینی‌زاده همچنین افزود: این انتظار می‌رود، شپش میان بچه‌ها و گروه‌های سنی پایین وجود داشته باشد، چون آنها بیشترین جمعیت هستند. قطعا میزان شناسایی این بیماری در میان آنها ممکن است بیشتر باشد، اما   شیوعی در این زمینه مواجه نبوده‌ایم. ممکن است شپش را در مواقع طبیعی به صورت پراکنده داشته‌ باشیم اما در حال حاضر با توجه به تراکم، تعداد افراد درگیر را در جمعیت بیشتر حس کنیم.

وی در خصوص احتمال بیماری وبا در مناطق سیل‌زده تصریح کرد: سلامت آب به عنوان یکی از برنامه‌های ما در حوزه بهداشت مطرح است. همچنین امنیت سلامت غذایی نیز بسیار مورد توجه است. آبفا، متولی سلامت آب روستایی و شهری است و ما نیز به عنوان سازمان نظارتی، بر این امر نظارت داریم، اما اگر گاهی مشکلی وجود داشته باشد، بنابر اهمیت موضوع ممکن است ما مداخلاتی داشته باشیم با اینکه وظیفه ما نیست.

معاون بهداشت دانشگاه جندی شاپور اظهار کرد: در برخی موارد خودمان مستقیما به آب کلر می‌زنیم.همچنین به غیر از اردوگاه‌های رسمی، در بین روستاییان و چادرنشینانی که خود کمپ ایجاد کرده‎اند می‌رویم و از آنان مراقبت می‌کنیم. همچنین نحوه استفاده صحیح از کلر را نیز به آنان آموزش می‌دهیم.

وی با  بیان اینکه خط قرمز ما در بحران فعلی در حوزه آب آشامیدنی است، اظهار کرد: تلاش ما این است که آب بسته‌بندی شده در اختیار مردم قرار گیرد که اکثرا این اتفاق افتاده است.

وجود شرایط مساعد برای رشد میکروب وبا

حسینی‌زاده همچنین افزود: بیماری وبا بنابر شرایط اقلیمی دو پیک دارد، پیک اول آن فصل بهار است و با اینکه مراقبت‌های مستمر ما وجود دارد، واقعا نمی‌توانیم بگوییم که احتمال وقوع آن نیست، اما تا جایی که بتوانیم نظارت می‌کنیم. از آنجا که هوا به سوی گرمی می‌رود و دما افزایش می‌یابد، شرایط برای رشد میکروب وبا هست، اما ما تلاشمان را در حوزه کاری خود انجام می‌دهیم.

 وی در ادامه بیان کرد: در تامین سلامت 20 درصد موثر هستیم و سایر سازمان‌ها با همکاری‌هایشان 80 درصد تاثیرگذارند، پایش ما به طور مستمر انجام می‌شود. نمی‌توانیم بگوییم وبا رخ نمی‌دهد، چون دچار بحران سیل‌زدگی هستیم. در دشت خوزستان میزان زیادی آب، از بالا دست آمده است و فاضلاب‌ها در سطح گسترده‌ای هستند که ما و دیگر سازمان‌ها سعی داریم اتفاقی رخ ندهد.

معاون بهداشت دانشگاه جندی شاپور گفت: طبیعت بحران‌ها، این است که بیماری‌های بسیاری در آن رخ می‌دهد، ولی تلاش ما کنترل و رصد است تا اتفاقی رخ ندهد و به دیگر سازمان‌هایی که متولی هستند، هم هشدار می‌دهیم. مردم نیز باید آموزش‌هایی که به آن‌ها داده می‌شود را رعایت کنند و بهداشت فردی را حتما انجام دهند و از آبی که از سلامت آن مطمئن نیستند به هیچ وجه استفاده نکنند.

حسینی زاده درخصوص احتمال بیماری سالک و مالاریا گفت: بنابر اینکه سیل آمده و ما در دشت قرار داریم در جلگه خورستان احتمالا ماندن آب تا مدت‌ها وجود دارد. وظیفه ما بیماریابی است. همچنین چک حشره‌شناسی در مورد سالک و مالاریا نیز انجام می‌شود تا ببینم در مناطق مستعد امکان رشد آن وجود دارد یا خیر.

در حوزه بهداشت در آینده با سختی‌های بسیاری مواجهیم

وی در ادامه عنوان کرد: آموزش برای مردم در زمینه مقابله با سالک گزیدگی انجام می‌شود، سالک به عنوان یک بیماری بومی وجود دارد، اما به موقع شناسایی و اقدامات لازم را انجام می‌دهیم و چک‌های حشره‌شناسی نیز در حال انجام است.تاکنون بیماری مالاریای بومی نداشتیم، مواردی بوده که به موقع مداخله و درمان کردیم، قطعا کار ما در حوزه بهداشت در آینده بسیار سخت است.

او در خصوص بیماری‌های پوستی در مناطق سیل‌زده گفت: امسال میزان بارندگی زیاد بود و گیاهان خودرو زیاد رشد کردند و در کنار آن نیز پشه نیز خیلی وجود دارد.گزش حشرات در سطح وسیعی در مناطق با توجه به آبگرفتگی‌ها در مناطق محیطی و خارج از مناطق مسکونی وجود دارد. قطعا تمرکز حشرات گزنده را در مناطق متراکم جمعیتی اسکان یافته، زیاد داریم.

معاون بهداشت این دانشگاه گفت: تیم‌های سلامت ما قبل از این واقعه، بر طبق طرح تحول سلامت جمعیت را کنترل می‌کردند، اما بعد از این سیل عده زیادی از دسترس پراکنده شدند.

کارها در حوزه بهداشت تازه بعد از فروکش کردن آب شروع می‌شود

وی در ادامه اظهار کرد: کنترل بیماری‌های واگیر و غیرواگیر در جمعیت‌ها را آغاز کرده‌ایم، اما حجم کار بسیار زیاد است. به اندازه زیادی بر این مسائل فائق آمده‌ایم تلاش‌های زیادی داریم و پس از بحران هم برنامه‌ریزی بلندمدتی حداقل تا 6 ماه دیگر در نظر داریم، تا زمانی که شرایط متعادل شود، فشار کاری بسیاری در حوزه بهداشت خواهیم داشت. قطعا کار ما بعد از فروکش کردن آب، تمام نمی‌شود و تازه شروع می‌شود.

او گفت: اینکه می‌گویند بیشتر مردم در مناطق سیل‌زده، بیماری پوستی دارند، صحیح نیست.حرفی که گفته می‌شود باید منبع آماری داشته باشد. در تمام نقاط کارشناسان بهداشتی، معاینات لازم را برای مردم انجام می‌دهند.روزانه آمار را به معاونت بهداشت وزارت بهداشت، مسئولان استانی و رئیس دانشگاه منعکس می‌کنیم. البته گزش حشرات را جزو بیماری به حساب نمی‌آوریم و این مورد نیازمند مراقبت‌های خاص است.

حضور مردم در مناطقی که حشرات گزنده وجود دارد

وی درادامه تصریح کرد: بسیاری از مردم در مناطقی هستند که حشرات گزنده هم وجود دارند، کاری که ما می‌توانیم انجام دهیم آموزش و توزیع پشه‌بند و ارائه پماد است تا از خود در برابر این حشرات محافظت کنند.

حسینی زاده همچنین افزود: از نظر ما سیلاب، آلوده است، مردم نباید در آب‌های سیلابی شنا کنند و بدون محافظت وارد این ‌آب‌ها شوند، زیرا به غیر از خطراتی که در سیلاب‌ها موجود است، آلودگی‌های ویژه دیگری هم دارند، اما اینکه این آلودگی‌ها را دیده‌ایم و کاملا مشخص است و گسترش و شیوع داشته، تایید نمی‌کنم.

او در ادامه گفت: با پس رفتن آب، آلودگی‌های نفتی باقی می‌ماند که باید حداکثر دوری لازم از آب آلوده صورت گیرد، اگر این تماس ایجاد شود، ابتلا به بیماری‌های پوستی را رد نمی‌کنم، اما آموزش‌های لازم را به آن‌ها می‌دهیم. در مجموع  اینکه بگوییم بیماری‌های پوستی شیوع پیدا کرده و آمار بالایی دارد، اینگونه نیست.

تیم‌های سلامت در اردوگاه‌ها مستقر هستند

وی همچنین افزود: تیم‌های سلامت در اردوگاه‌ها مستقر هستند و جمعیت را از لحاظ بیماریابی روزانه بررسی می‌کنند و آمار دقیق اردوگاه‌های رسمی را به ما می‌دهند، حتی در مناطق غیررسمی تیم‌های سلامت ما حضور دارند و بیماریابی را مرتبا انجام می‌دهند.

وی درخصوص وضعیت داروی بیماران گفت: در حوزه بهداشت، درمان و دارو وظایف مشخصی داریم، اگرچه  سعی داریم داروها به میزان کافی تامین کنیم، اما من از نظر دارویی پاسخگو نیستم.  

معاون بهداشت این دانشگاه گفت: یکی مشکلات ما گروه‌هایی هستند که بدون هماهنگی وارد می‌شوند، آنان بیش از نیاز درمان به درمان می‌پردازند، بیش از تجویز دارو، دارو پخش می‌کنند و ما خواهش می‌کنیم هماهنگی کنند.