از علت تا درمان دندان قروچه

  آیا برای شما پیش آمده صبح که از خواب بلند می‌شوید، به جای سر حال بودن، دچار درد دندان و فک و سر درد شده باشید و فکرتان درگیر علت این علائم باشد؟ این علائم ممکن است حاکی از بروز دندان قروچه در خواب باشد. اما به راستی دلیل دندان قروچه در خواب چیست؟ چه علائمی دارد و راه‌های درمان آن چه می‌تواند باشد؟

اگر چه ممکن است دندان قروچه در طول روز و هنگام بیداری نیز به دلیل واکنش به تحریکات پیش آمده مانند حرص خوردن بروز کند که در این صورت تنها با فشار دادن دندان‌ها به‌هم همراه است؛ اما به طور معمول دندان قروچه در خواب رخ می‌دهد. دندان قروچه در خواب با فشار دادن دندان‌های فک بالا و پایین بر روی هم و یا ساییدن آن‌ها بر روی هم همراه است و ممکن است صداهای ناخوشایندی در شب برای اطرافیان ایجاد کند.

نوع اول: علت پزشکی مشخص و خاصی ندارد و همچون یک عادت رخ می‌دهد.
نوع دوم: دندان قروچه‌ای مربوط به مصرف داروها، اختلالات روانی و اختلالات تنفسی است. در نوع دوم با درمان اختلالات زمینه‌ای دندان قروچه نیز درمان می‌شود. البته اگر به عادت تبدیل شده باشد ممکن است با رفع مشکلات زمینه‌ای نیز از بین نرود.

علائم دندان قروچه در خواب
با توجه به اینکه دندان قروچه در خواب نشانه‌های مشخصی ندارد. اما با گذر زمان و فشار دندان‌ها بر روی هم، سطح دندان‌ها آسیب می‌بیند و مینای دندان‌ها از بین می‌رود و باعث بروز مشکلات و بیماری های دندان می شود. در نتیجه از بین رفتن مینای دندان‌ها، دندان‌ها حساس شده و ترک بر می‌دارند، گاهی نیز دچار شکستگی‌های عمیق می‌شوند. برجستگی‌های روی سطح دندان‌های عقبی از بین می‌روند. از علائم دیگری که می‌توان برای دندان قروچه در خواب نام برد.
احساس درد در دندان‌ها
سر درد
تحلیل لثه
گردن درد
لق شدن دندان‌ها
گوش درد
بی خوابی
درد یا زخم در ناحیه گونه
صدا هنگام باز و بسته شدن فک

دندانه دار شدن زبان به ویژه در کناره‌ها
حساسیت شدید دندان‌ها
علت دندان قروچه در خواب
علت دندان قروچه در خواب هنوز نامشخص است، اما می‌توان عوامل زیادی را با آن مرتبط دانست.
آپنه تنفسی در هنگام خواب
یکی از علت‌های مهمی که در رابطه با دندان قروچه در خواب به آن اشاره شده است، یکی از اختلالات خواب به نام آپنه خواب است. افرادی که به آپنه تنفسی دچار شده اند، در زمان خواب به سختی نفس می‌کشند و خر و پف شدیدی هم دارند، در خواب حرف می‌زنند و دندان قروچه را نیز تجربه کرده اند.

اضطراب و استرس به میزان بالا
یکی از عوامل مهم دندان قروچه را استرس و اضطراب می‌دانند. ثابت شده است افرادی که عصبی بوده و ناخن‌های خود را می‌جوند بیشتر از سایر افراد در معرض خطر ابتلا به دندان قروچه قرار دارند.

از دلیل‌های دیگر دندان قروچه در خواب می‌توان به عوامل زیر اشاره کرد:
مصرف نوشابه‌های کافئین‌دار مانند کولا
مصرف قهوه و شکلات
مصرف مواد مخدر و روان‌گردان
کشیدن سیگار
بیماری‌هایی از جمله پارکینسون
وجود کرمک در بچه‌ها
روش‌های درمان دندان قروچه در خواب
اگر دندان قروچه سریعا تشخیص داده شود، می‌توان پس از یافتن علت، آن را درمان کرد؛ اما اگر طول کشیده باشد به عادت تبدیل شده و باید از روش‌های اصلاح عادتی برای درمان آن استفاده کرد. ۵ روش درمانی دندان قروچه در خواب را مرور می‌کنیم.

۱. استفاده از گارد دهانی
گارد یا محافظ دهانی وسیله‌ای پلاستیکی است که به وسیله دندانپزشک ساخته می‌شود. این وسیله با قرار گرفتن بر روی دندان‌ها از ساییده شدن آن‌ها حین دندان قروچه در خواب جلوگیری به عمل می‌آورد. در واقع این روش، روشی برای حفاظت از دندان‌ها و مفصل گیجگاهی - فکی است و توانسته است بیشتر مشکلات مربوط به دندان قروچه در خواب را رفع کند. این محافظ‌ها شب هنگام در دهان قرار داده می‌شود.

۲. هوشیار کردن فرد از طریق حس چشایی
در این روش بسته‌های مخصوصی را با مواد تلخ و بی ضرر پر کرده و با استفاده از وسیله ای شبیه دستگاه‌های ارتودنسی بین دندان‌های عقب قرار می‌دهند. به محض وارد شدن فشار بین دندان‌ها؛ بسته پاره شده و مواد مواد ذکر شده آزاد می‌گردد و به این طریق شخص با کمک تحریک حس چشایی هوشیار می‌شود.

۳. استفاده از وسایل صدادار
بیوفیدبک دستگاهی مربوط به این روش است که در سال ۲۰۰۱ میلادی ساخته شده است. این دستگاه باتری دارد و مکان آن روی سر فرد است. هنگام دندان قروچه عضلات صورت منقبض می‌شود و با این انقباض دستگاه به صدا در می‌آید. صدا از کم به زیاد پیش می‌رود و تا زمانی که دندان قروچه از بین برود ادامه دارد. در این روش قصد این است که فرد دندان قروچه خود را قبل از بیدار شدن متوقف کند. با توجه به تحقیقات انجام شده، ۸۰ درصد از افرادی که از بیوفیدبک استفاده کرده‌اند، بعد از چند بار استفاده به میزان زیادی کاهش دندان قروچه را تجربه کرده‌اند.

۴. استفاده از مکمل‌های غذایی
مصرف مکمل‌هایی از جمله منیزیوم و کلسیم برای رفع دندان قروچه توصیه شده است.

۵. کم کردن استرس و اضطراب
یکی از راهکار‌های درمانی مهم و مؤثر برای دندان قروچه کنترل و درمان استرس و اضطراب به خصوص قبل از خواب است. از جمله روش‌های موجود برای رفع اضطراب قبل از خواب، دوش آب گرم، موسیقی آرام گوش دادن و بر روی گونه حوله گرم قرار دادن برای آرام کردن عضلات فک است.

سخن پایانی
پزشکان در رابطه با دندان قروچه در خواب دو نظریه داده اند. یکی از نظریه‌ها این است که دندان قروچه در خواب برای زمان‌های طولانی باعث وارد آمدن آسیب‌های جدی به دندان‌ها می‌شود و نظریه دیگر این است که علاوه بر مشکلات وارد آمده بر فردی که دچار دندان قروچه در خواب شده است، کسی که در کنار چنین شخصی می‌خوابد نیز با مشکل مواجه خواهد شد و در واقه مشکل اصلی متوجه اوست!