سرلشکر بازنشسته ارتش لبنان: ائتلاف ضد داعش یک ائتلاف ناهماهنگ است

با این همه جمیل السید از تلاش های خود علیه عناصر پشت پرده دادگاه رفیق حریری دست برنداشت و طی شکایتی رسمی پیگیر چهار سال بازداشت بدون دلیل خود در زندان است و همچنان روابط سیاسی گسترده ای با برخی از طرف های سیاسی لبنانی و نظام سوریه دارد.

به دلیل سوابق کاری وی در ارتش و تشکیلات امنیتی لبنان، خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران "ایسنا" در لبنان به سراغ او رفته تا در باره تحولات اخیر سوریه، ائتلاف بین المللی علیه داعش و مسائل پیرامون آن با وی گفتگو کند که متن کامل این گفتگو را در ادامه مشاهده می کنید:

سوال: چه شد که به ناگاه طرف هایی که حامی گروه هایی مثل داعش بودند ائتلاف بین المللی و منطقه ای برای مبارزه با داعش و النصره تشکیل دادند؟

جمیل السید:رخداد ها و جنگ ها معمولا بر حسب سیاست ها و استراتژی های از قبل طراحی شده شکل می گیرند و در واقع سیاست ها تحولات روی زمین را شکل می دهند، ولی در تحولات سه سال اخیر خاورمیانه وآنچه بهار عربی می نامند این تحولات میدانی هست که سیاست ها را تعیین می کنند ونه بر عکس، به عنوان مثال تحولات در سوریه وعراق باعث به تصویب رساندن قطعنامه سازمان ملل 2170 برای رویارویی با داعش و جبهه النصره در عراق و سوریه شد که کاملا مورد تایید و حمایت ایالات متحده آمریکا می باشد، به عبارتی دیگر تشکیل این ائتلاف جهانی عکس العملی بود در برابر پیشروی داعش و دیگر گروه های تکفیری در خاک کشور عراق که منافع بعضی قدرت های منطقه ای و جهانی را با خطر جدی مواجه ساخته بود، در مورد سوریه ما از روز اول نگران گسترش جریان های ترورستی و تکفیری در منطقه بودیم ولی غرب و بعضی از کشورهای عربی حوزه خلیج (فارس) می گفتند که سوریه شاهد یک انقلاب و جنبش مردمی علیه رژیم بشار اسد می باشد وعمدا از اتفاقات رخ داده چشم پوشی می کردند زیرا هدف واقعی و غیرعلنی ضربه زدن به محور مقاومت بود، اولویت ما مبارزه با تروریسم در سوریه واولویت آنها دگرگونی نظام حاکم در سوریه بود واین اختلاف نظرها باعث شکست خوردن مذاکرات ژنو درباره حل مشکل سوریه شد.

جمیل السید افزود: پیشروی گروه داعش در خاک عراق باعث شد تا آمریکا و کشورهای منطقه در مواضع خود تجدید نظر کنند، آنها در ابتدا تلاش می کردند تحولات عراق را به عنوان جنبش سنی علیه حکومت نوری مالکی و نفوذ ایران در عراق قلمداد کنند ولی پس از ورود داعش به مناطق نفتی و کردنشین، آمریکا منافع خود را در معرض خطر دید و در همین حال عربستان از لحاظ مذهبی احساس خطر کرد چون ابو بکر البغدادی که خودش از مدرسه و فکر وهابی سعودی نشات گرفته است، با اعلام دولت حکومت اسلامی و به دست گیری منصب خلیفة مسلمین همه را غافلگیر کرد، چون او با این کار از همه مسلمین از جمله مردم و حتی پادشاه عربستان می خواست تا با او بیعت کنند.

در واقع البغدادی با این کار ائتلاف تاریخی را نقض کرد که در سال 1730 بین آل سعود و محمد بن عبد الوهاب بنیانگزار فکر تکفیری شکل گرفت، این ائتلاف که در سال 1930 نیز تجدید شده است می گوید که وهابیت مذهب رسمی سرزمین حجاز می باشد و آل سعود به عنوان اولیای امر و متصدی اجرای احکام شرعی، حاکمان واجب الطاعه می باشند، از آن روز پادشاهی آل سعود در اثر ترکیب مؤسسه دینی وهابی و خانواده پادشاهی شکل گرفت، خانواده آل سعود احکام شرعی وهابیت را پیاده می کرد و مؤسسه دینی وهابی پوشش دینی و مذهبی را به حاکمیت أل سعود می داد اما با اعلام دولت اسلامی داعش و خلیفه شدن ابوبکر البغدادی این معادله عملا از نگاه سعودی ها در خطر داخلی و خارجی قرار گرفت چرا که در داخل عربستان سعودی نیز این فکر البغدادی برای خود هوادارانی دارد دلیل آن وجود جنگجویان سعودی در صفوف داعش است.

جمیل السید در ادامه گفت: بنابراین آمریکا و عربستان هر کدام از یک بعد خطر داعش و حکومت مورد ادعایش را لمس کردند و در نتیجه ائتلاف جهانی ضد داعش شکل گرفت، آمریکا برای حمله به داعش نیازمند پوشش سنی بود که آن را با حضور پادشاهی سعودی وهم پیمانانش در شورای همکاری پیدا کردند، آل سعود به نوبه خود شرط گذاشت که رئیس جمهور سوریه و جمهوری اسلامی ایران از این حمله استفاده نکنند و این امر با وعده آمریکا به ادامه حمایت از گروه های مخالف در سوریه و عدم دعوت از ایران برای شرکت در این ائتلاف نیز به شکل عملی تحقق یافت.

سوال: این ائتلاف چه نتیجه عملی در پی خواهد داشت؟ آیا در مسیر اهداف آمریکایی در منطقه است؟

جمیل السید: ائتلاف آمریکایی علیه تروریسم یک مشکل اساسی دارد و آن مشکل چیزی نیست جز اینکه این ائتلاف از منافع و مفهوم دوگانه آمریکا از تروریسم پیروی می کند، همه ما می‌دانیم که تروریسم با تشکیل گروه القاعده در افغانستان تا تشکیل حکومت داعش در عراق ظهور یافته است، همه این جریان ها با آگاهی وحمایت همه جانبه غرب و بعضی کشور های عربی شکل گرفته است، آنها این گروه ها را آموزش می دادند و از آنها در برابر دشمنان خود استفاده می کردند و هر وقت این گروها از نقشه آنها خارج می شد آن را گروه های ترورستی قلمداد می کردند و با آنها می جنگیدند. زمانی که اسامه بن لادن با شوروی سابق و بعضی از رژیم های مخالف غرب می جنگید یک قهرمان ملی و مجاهد قلمداد می شد، ولی وقتی ورق برگشت و بن لادن علیه سروران آمریکایی خود قیام کرد و مسؤولیت عملیات ترورستی 11 سپتامبر را به عهده گرفت یک تروریسم معرفی شد، این امر در مورد داعش و النصره و همه گروه های دیگر که غرب و بعضی کشورهای عربی علنا از آنها برای سه سال در سوریه حمایت می کردند نیز دیده می شود، این گروه ها وقتی از خط قرمز و نقشه ای که برای آنها طراحی شده عبور کردند، حامیانشان از آنها اعلام برائت کردند و اکنون همه جهان موظف هستند با آنها بجنگند و این همان داستان ائتلاف بین المللی ضد داعش در شرایط کنونی می باشد.

سرلشکر جمیل السید در همین خصوص ادامه داد: ائتلاف جهانی علیه داعش و النصره یک ائتلاف نامتقارن است زیرا این ائتلاف شامل چندین کشور است که هر کدام از این کشورها دلایل و منافع خاص خودش را دنبال می کند و به همین دلیل من شک دارم که این جنگ نتیجه مثبت در پی داشته باشد، حمله هوائی گروه های تروریستی را به طور موقت تضعیف می کند و اگر با عملیات زمینی همراه نباشد نمی تواند آنها را نابود کند به خصوص وقتی این گروه ها در شهر ها و بین مردم بیگناه پناهنده می شوند که در این صورت حمله هوائی علیه آنها غیرممکن و یا بی فایده خواهد بود.

سوال: با توجه به تجربه ای که در لبنان داشتید کدام کشورها و از کجا به داعش و النصره کمک های مالی و تسلیحاتی می کردند؟

جمیل السید: در مورد منابع مالی و حمایت از این گروه ها همانطور که قبلا هم اشاره کردم، زمانی که این گروه ها با آمریکا و بعضی کشورهای عربی همسو بودند پول نقد از همه جا به دستشان می رسید و آمریکا نسبت به این مسئله اعتراض نمی کرد در حالی که آمریکا می توانست جلوی حواله این پول و ارسال اسلحه را بگیرد، این پول و اسلحه از کشورهای همسایه سوریه و عراق و یا به عبارتی لبنان، ترکیه و اردن به دست این گروه ها می رسید، به عنوان مثال جریان المستقبل و کمیته های وابسته به آن در لبنان به افراد مسلح در سوریه در این راه کمک می کردند و در اردن اتاق های عملیاتی تاسیس شد وترکیه مرزهای خود را برای عبور اسلحه وتروریست ها به سوریه باز کرد، همه چیز در آن زمان علنی و مجاز بود چون هدف سرگونی دولت بشار اسد بود، واکنون که ورق برگشت واین گروه ها از هدفی که برایشان ترسیم شد دوری کردند می خواهند جلوی آنها را بگیرند!

سوال: موصل از نگاه شما به عنوان یک کارشناس امنیتی در منطقه، چگونه سقوط کرد؟

جمیل السید: در مورد اشغال شهر موصل در استان نینوا در عراق توسط داعش سخت است باور کنیم که داعش توانست بدون آمادگی مناسب و نقشه های محکم و تقسیم وظایف این همه زمین عراق را اشغال کند، این آمادگی از ماه ها پیش شروع شده بود و اگر بخواهیم از لحاظ امنیتی صحبت کنیم باید بگوییم که آمریکا و دیگران از این آمادگی و این نقشه آگاهی کامل داشتند و من می گویم که آمریکا با آنها تبانی کردند و یا حداقل از عملیات نظامی که در جریان داشتند، چشم پوشی کردند تا داعش به اهداف خودش برسد، به عبارتی دیگر آمریکا به داعش اجازه ورود به خاک عراق داد تا نفوذ خود را در منطقه پس از قبول شکست در سال 2011 و عقب نشینی از عراق دوباره به دست بیاورد.

جمیل السید درباره واکنش برخی کشورهای عربی منطقه به عملیات داعش در موصل گفت: در روزهای اول بعضی کشورهای عربی و غربی از اشغال زمین های عراق توسط داعش استقبال کردند و آن را به عنوان جنبش سنی علیه حکومت نوری مالکی و نفوذ ایران در عراق قلمداد کردند ولی وقتی داعش به مناطق نفتی و کردنشین و اقلیت های مذهبی مسیحی و ایزدی پیشروی کرد آمریکا و غرب منافع خود را در معرض خطر دیدند و مواضع خود را تغییر دادند و همین طور که قبلا هم اشاره کردم اقدام أبو بکر البغدادی و تعیین خودش به عنوان خلیفه مسلمین باعث شد تا کشورهای عربی منطقه نیز در مواضع خود تجدید نظر کنند.

سوال: برخی از همین کشورهایی که شما می گویید از داعش حمایت مالی می کردند اکنون مدعی اند از این گروه تروریستی حمایت نکرده اند؟

جمیل السید:در مورد منابع مالی می بایست رابطه بین بعضی کشورهای منطقه خلیج (فارس) و مؤسسه های دینی و ثروتمندان بزرگ را درک کنیم، نیازی نیست همیشه دولت ها از این گروها به طور مستقیم حمایت کنند بلکه می توانند از حواله پول های کلان به خارج از کشور توسط موسسات خیریه و رسیدن آن ها به دست این گروه ها چشم پوشی کنند و این یعنی راه انتقال پول را بازگذاشته اند، مگر می شود این دولت ها ندانند که پول ها کجا می رود، این یعنی همکاری دولت ها با آن موسسات به ظاهر خیریه است.

وی افزود: اکنون که داعش منابع نفتی در سوریه و عراق در اختیار خود می بیند پر واضح است که از لحاظ مادی احساس خود کفایی می کند و می تواند از پول هایی که از خارج به دستش می رسید، صرف نظر کند.

سوال: اکنون همه نگرانی ها این است که ائتلاف مسیر حملاتش را از داعش و النصره متوجه نظام و ارتش سوریه کند؟

جمیل السید: در این مورد باید بگویم که قطعنامه 2170 اجازه حمله به داعش و النصره را می دهد ولی اجازه تجاوز به دولت و ارتش سوریه را نمی دهد، اگر ائتلاف بخواهد دولت و ارتش سوریه را هدف قرار بدهد پوشش قانونی و جهانی نخواهد داشت و کشورهایی مثل روسیه و ایران بیکار نخواهند نشست چون این امر باعث از بین رفتن توازن قوا در منطقه خواهد شد، همچنین ترکیه اگر بخواهد عملیات زمینی در خاک سوریه انجام دهد بازهم پوشش قانونی نخواهد داشت و این امر می‌تواند عکس العمل های منطقه ای وجهانی علیه ترکیه در پی داشته باشد، قطعنامه 2170 با قطعنامه ای که منجر به حمله علیه کشور لیبی شد کاملا فرق می کند.

سوال: نحوه هماهنگی های ادعایی بین دولت سوریه با ائتلاف در خصوص حملات هوایی چگونه است؟

جمیل السید: در مورد اینکه مقامات سوریه موافق حمله هوایی علیه داعش والنصره هست یا نیست می توانیم بگوییم که روشن است که حکومت سوریه به رغم اینکه جزو این ائتلاف نیست اما مخالف این حمله هم نمی باشد، و تا جایی که می دانم مقامات سوریه در جریان این حمله قرار گرفتند چون قطعنامه 2170 بر احترام حاکمیت سوریه تاکید کرد، به عبارتی دیگر حکومت سوریه نه موافقت کرد ونه مخالفت ولی ته دلش مخالف این حمله نیست.

جمیل السید در ادامه گفت: جان کری وزیر خارجه آمریکا می گوید که بشار اسد آهن ربای تروریسم در جهان می باشد ولی آن چیزی که مسلم است این است که سیاست های آمریکا در منطقه از سال 2003 که به عنوان جنگ علیه تروریسم در افغانستان وعراق وسوریه پیاده کرد آهن ربای واقعی تروریسم بود، به خصوص پس از سال 2011 گروه های تکفیری و افراطی با حمایت غرب و بعضی کشورهای عربی توسعه و حمایت مالی گسترده شد.

جمیل السید در این خصوص که گفته می شود داعش در سوریه شکل گرفت می گوید: گروه داعش در سال 2006 در زمان حضور آمریکا در عراق با اسم حکومت اسلامی در عراق (داع) تشکیل شد و تا به امروز با استفاده از عملیات انتحاری با حکومت عراق می جنگد، این گروه تکفیری در سال 2012 به خاک سوریه پیشروی کرد واسم دولت اسلامی در عراق وشام (داعش) را برای خودش انتخاب کرد بنابراین اینکه می گویند داعش در سوریه درست شد اصلا درست نیست بلکه در حقیقت داعش از عراق به سوریه منتقل و سپس برای گسترش محدوده نفوذ خود با عملیات نظامی موصل مجددا به شکل گسترده تری به عراق بازگشت.

سوال: آیا نگران حمله احتمالی داعش از شرق لبنان و به شکل خاص از منطقه عرسال به داخل و گسترش آن در این کشور نیستید؟

جمیل السید: لبنان به دلیل داشتن ساختار مذهبی پیچیده و متنوع با بقیه کشورهای منطقه فرق می کند، این ساختار اجازه نمی دهد هیچ فرقه تندرو در لبنان رشد کند، مردم بقاع در شرق لبنان ضد تروریسم هستند و لبنان همچون عراق به راحتی اشغال نمی شود، حتی در منطقه عرسال نمی توانیم بگوییم که همه مردمش موافق داعش و النصره می باشند، من انکار نمی کنم که این گروها دارای شبکه های متصل سازمانی در لبنان می باشند ولی آنها نمی توانند کار های زیادی انجام دهند، من حتی می توانم بگویم در خود شهر طرابلس در شمال لبنان که اکثریت سنی نشین هستند نیز اسلام سنی معتدل حاکم است ولی عدم ایجاد حل مناسب برای حوادثی که در سوریه وعراق شاهدش هستیم لبنان را در معرض خطر تروریستی قرار می دهد لذا احتمال وقوع حوادثی تروریستی در لبنان وجود دارد اما داعش و النصره در اینجا پایگاهی ندارند که بتوانند مثل عراق یا سوریه عمل کنند علاوه بر آن موازنه های سیاسی و نظامی در لبنان در لبنان به ضرر مثل این گروه های تروریستی است.

جمیل السید در پایان در خصوص اسرای ارتش لبنان که در نزد داعش و النصره در اسارت به سر می برند گفت:در مورد پرونده ربوده شدن افراد نظامی ارتش لبنان توسط داعش و النصره ما طرفدار مذاکره هستیم ولی موافق تبادل نیستیم چرا که روحیه ارتش و امنیت ملی کشور را تضعیف کند،آنها در قبال آزادی اسرای ارتش درخواست آزادی تروریست هایی از زندان های لبنان را دارند که سابقه ترور و انفجارات و رهبری این عملیات تروریستی را داشته اند، مذاکرات اصول خاص خودش دارد وقابل قبول نیست به هر دلیلی افرادی را آزاد کرد که در انفجارات و کشتار مردم بیگناه لبنان نقش داشتند، بله ممکن است افرادی که به دلیل پیروی فکری از داعش زندانی شدند ودستهایشان به خون آلوده نشده اند، ممکن است این افراد را براساس مذاکرات دوجانبه آزاد کرد.