وقتی حلبچه قربانی "بمب اتمی" فقرا شد

 جلّاد و مسئول اجرای نسل‌کشی کُردها در سال پایانی جنگ تحمیلی کسی نبود جز «علی حسن‌المجید» که به «علی انفال» و «علی شیمیایی» لقب گرفت. او در مدت ۱۰۰ روز، جان حدود ۱۸۳ هزار کُرد را که عمدتاً هم زنان و کودکان بی‌گناه بودند در عملیاتی به نام «انفال» گرفت.

 مقدمه این جنایت ضد بشری به دست علی‌شیمیایی که پسر عموی صدام بود با بمباران شیمیایی شهر «حلبچه» کردستان عراق در روز ۲۵ اسفندماه سال ۱۳۶۶ آغاز شد. علی شیمیایی ابتدا توأم با بمباران متعارف شهرهای ایران از جمله تهران، شهر حلبچه را هم مورد حمله قرار داد تا با شکسته شدن دَر و پنجره منازل این شهر، مردم دیگر نتوانند در برابر کاربرد سلاح نامتعارف شیمیایی از خود مقاومتی نشان دهند.

به مناسبت سی ویکمین سالروز فاجعه انسانی حلبچه، مروری بر این حادثه تلخ و ضد بشری خواهیم داشت:

بعد از بمباران شیمیایی سردشت، ایران این حمله را به طور مستقیم به کوتاهی شورای امنیت در اقدام علیه حملات شیمیایی قبلی عراق نسبت داد و وزیر خارجه وقت ایران ادعا کرد که عراق بیانیه ضعیف شورا در ۱۴ می ۱۹۸۷ را به منزله اختیار برای توسل مستمر به جنگ افزارهای شیمیایی تفسیر کرده است. خواب غفلت سازمان ملل متحد و جامعه جهانی با اتفاق سردشت آشوب نشد تا اینکه یک سال بعد، صدام جسورتر شد و از همین روش جنایت علیه مردم کشور خود در حلبچه استفاده کرد که به مراتب ابعاد فاجعه و جنایت بسیار گسترده بود.

وقتی مردم حلبچه قربانی شدند

چراکه صدام معتقد بود که مردم کردستان و انقلابیون کُرد با جمهوری اسلامی ایران و پاسداران همکاری دارند، اما واقعیت این نبود. بلکه خصلت و اخلاق رژیم بعث عراق به گونه‌ای مبنای دیکتاتوری و فاشیستی داشت و همین باعث شد که از سلاح‌های شیمیایی برای نابودی و نسل‌کشی کُردها استفاده کند. از همین رو مردم بی‌گناه اقلیم کردستان عراق و مبارزین و انقلابیون کُرد را با عوامل شیمیایی بمباران کرد.

در پی این جنایت جنگی که در اواخر جنگ تحمیلی عراق علیه ایران انجام شد، مردم کُرد عراق به ایران آمدند. براثر بمباران شیمیایی حلبچه نزدیک ۵۰۰۰ نفر زن و مرد و کودک به شهادت رسیدند و ۱۲ هزار نفر هم زخمی شدند. به دنبال این جنایت، کل شهر حلبچه تخلیه شد.

«بمب اتمی فقرا» چیست؟

ابعاد این فاجعه آنچنان وسیع است که از آن به عنوان فاجعه انسانی و حادثه‌های مانند بمباران شیمیایی هیروشیما و ناکازاکی در جریان جنگ جهانی دوم نام برده شده است. جنگ‌افزارهایی حاوی گاز «خردل»، «تابون» و «سارین» که سلاح شیمیایی هستند، به «بمب اتمی فقرا» معروف شده‌اند. سلاح‌هایی که قدرت آسیب رسانی و تأثیرگذاری وسیعی دارند و نتایج حاصل از استفاده آن حتی قابل مقایسه با بمب اتمی است. این گازها به وفور در طول جنگ‌تحمیلی عراق علیه ایران از سوی رژیم بعثی صدام علیه رزمندگان ایرانی و حتی در پایان جنگ علیه شهروندان کرد عراقی به کار گرفته شد.

چگونگی دست‌یابی عراق به «بمب اتمی فقرا»

رسانه‌های غربی در رابطه با چگونگی دستیابی حکومت بعث عراق به مواد اولیه و تجهیزات ساخت تسلیحات کشتارجمعی به ویژه «بمب اتمی فقرا» در گزارش‌های خود نوشته‌اند که به چند نمونه آن اشاره خواهیم کرد.

۱- به گزارش خبرگزاری فرانسه، یک شرکت هلندی تولید فرآورده‌هایِ شیمیایی به‌نام «مل شیمی» به دلیل صدور غیرقانونی فرآورده‌های شیمیایی به عراق، در دادگاه شهر «روتردام» به پرداخت ۱۰۰ هزار فلورن جریمه محکوم شد. فرآورده‌های شیمیایی این شرکت در تولید گازهای عصبی و سمی مورد استفاده قرار می‌گیرد. شرکت مل شیمی برای توجیه اقدام خود، اعلام کرد که وزارت صنایع عراق با ارسال نامه‌ای به این شرکت اظهار کرده بود که این فرآورده‌ها برای ساخت حشره‌کش به‌کار گرفته خواهند شد.

۲- تلویزیون هلند گزارش داد که شرکت بلژیکی «فیلیپس پترولیوم» در سال ۱۹۸۳ حدود ۵۰۰ تُن گاز «تی. او. دی» گلیکول (تی. دی. جی.) که اساس ترکیب گاز خردل است به عراق فروخته و این کشور نیز برخلاف قوانین بین‌المللی از آن در جنگ با ایران استفاده کرده‌است. تلویزیون هلند افزود: «شرکت هلندی حمل و نقل در سال ۱۹۸۴(۱۳۶۳) که مجروحین شیمیایی ایران را برای معالجه به اروپا و از جمله هلند انتقال داده بود، متوجه شد که عراق از گازهای «تی. دی. جی» برای ساخت گاز خردل استفاده کرده و آن را علیه سربازان ایرانی در جنگ به‌کار برده است.

۳- شبکه تلویزیونی ان. بی. سی. آمریکا در مورد خریدهای عراق از شرکت‌های آمریکایی برای ساختن بمب‌های شیمیایی گفت‌: «بدنبال فقدان هرگونه اعتراض عمومی، صدام حسین به توسعه مجتمع جنگ‌افزارهای شیمیایی مخفی خود که توسط شرکت‌های آلمان‌غربی در خارج از بغداد طراحی شده، ادامه می‌دهد. صدام حسین از یک شرکت آمریکایی به نام «ال کولاک «در بالتیمور، بیش از ۵۰۰ تن ماده شیمیایی بنام «فیودی گلیکول «خریداری کرد و این خرید علی‌رغم ممنوعیت فروش آن به عراق صورت گرفت. این شرکت تنها دو سال‌ بعد گرفتار شد. «فیودی گلیکول» هنگامی که با محلول نمک مخلوط شود به‌ گازخردل‌ تبدل می‌شود.

۴- مجله آلمانی «اشترن» در گزارشی از صنایع بمب شیمیایی عراق، با اشاره به اینکه عراق از سال ۱۹۸۳ از این بمب‌ها علیه نیروهای ایرانی استفاده می‌کند، نوشت: «وسعت منطقه کارخانه سموم جنگی عراق در نزدیکی شهر سامره، ۲۵ کیلومترمربع می‌باشد که در آن دو ردیف سیم‌خاردار بلند نصب شده و به وسیله موشک‌های زمین به هوا از آن حفاظت می‌شود.» اشترن افزود: «پس از آنکه اسرائیل در سال ۱۹۸۱ مراکز اتمی را بمباران کرد و امیدهای عراق را برای استفاده از بمب‌های اتمی بر باد داد، عراق کارخانه سموم دفع آفات نباتی در سامره را تبدیل به کارخانه ساخت مواد سمی بمب‌های شیمیایی کرد و دست به ساخت «بمب اتمی فقرا» یعنی گاز خردل، تابون و سارین زد.