شکاف میان دو موتور محرکه اروپا

 بحث بر سر اصلاحات در اتحادیه اروپا از آغاز تشکیل آن تا امروز، همیشه بین آلمان و فرانسه به عنوان دو قدرت مهم و تأثیرگذار در اتحادیه چالش برانگیز بوده است و این روزها با نزدیک شدن به زمان برگزاری انتخابات پارلمانی اروپا، این شکاف عمیق تر شده است.

به گزارش ایرنا، آلمان از سال 2015 میلادی و زمانی که آنگلا مرکل صدراعظم آن مرزهای اروپا را برای مهاجران و پناهجویان گشود، با انتقادات زیادی روبرو شد و تا حد زیادی اعتماد و قدرت رهبری خود در اتحادیه را از دست داد.

در واقع باید گفت که نقطه اوج افول قدرت صدر اعظم آلمان در رهبری اروپا را می توان بعد از ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید دانست چرا که سیاست های گذاری های ترامپ موجب تضعیف جایگاه مرکل در انتخابات پارلمانی آلمان در سال 2017 شد.

درست از همان زمان است که امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه تلاش کرد تا رهبری اتحادیه اروپا را در دست گیرد.

در گذشته آلمان و فرانسه هماهنگی بسیار زیادی درباره مسائل اروپا داشتند اما اکنون دیگر از آن هماهنگی و همکاری دیگر خبری نیست و رئیس جمهور فرانسه ایده های خود در زمینه اصلاحات اروپایی را به تنهایی و از جانب خود مطرح می کند.
رئیس جمهوری فرانسه پنجم مارس (14 اسفند) با انتشار یادداشتی در روزنامه های 28 کشور عضو اتحادیه اروپا خواستار «رنسانسی اروپایی» شد و از جزئیات طرح خود برای اصلاحات در اروپا رونمایی کرد.
مکرون در این یادداشت انتخابات پارلمان اروپا 26 ماه می آینده (پنجم خرداد) را تعیین کننده خواند و همزمان هشدار داد که اروپا در خطر است. اظهارات وی در حالی است که او تلاش می کند اصلاحاتی بنیادین در اتحادیه اروپا اعمال کند.
یادداشت وی با تنش های فزاینده در غرب همزمان شده است. از یک سو، دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا با شعار «آمریکا اول» موجب ناخرسندی متحدان قدیمی واشنگتن شده و از سوی دیگر، انگلیس در حال خروج از اتحادیه اروپاست.
در آلمان نیز پیشنهادهای مکرون نه تنها مورد استقبال قرار نگرفت بلکه با پاسخ های متفاوتی نیز روبرو شد.
این پاسخ نه از طرف مرکل، بلکه از سوی جانشین او در حزب دموکرات مسیحی داده شد. هر چند بسیاری از کارشناسان انتخاب آنگرت کرامپ کارن-بائور به عنوان جانشین مرکل در این حزب را ادامه راه مرکل می دانند، اما طی هفته های اخیر کارن-بائور با کمک گروه های فشار به دنبال تغییرات اساسی در گفتمان و عملکرد حزب خود و محافظه کاران آلمان است. این تغییرات حتی تا اندازه ای جدی بود که گمانه های تغییرات نابهنگام و جایگزینی زودهنگام وی به جای مرکل نیز شنیده می شد. اما این اتفاق تا کنون با مخالفت هایی در درون دولت آلمان و سایر احزاب روبرو شده است و مرکل همچنان می تواند به کار خود ادامه دهد.
برخی افراد، اصلاحات مکرون را جزئی از کمپین انتخاباتی حزب او در انتخابات اروپا می دانند، تا طرح و برنامه ای جدی برای اتحادیه. متن نامه مکرون بیش از هر چیز بر حمایت از احزاب موافق اتحادیه و تضعیف جایگاه ناسیونالیست ها تأکید دارد. ماکرون بر پروژه های اجتماعی و یکسان سازی حقوق و دستمزدها (در جهت رفع شکاف طبقاتی و تبعیض در اروپا) اصرار دارد و ایجاد نهادهایی مانند بانک اقلیمی اروپا و نهادی مختص رسیدگی به امور پناهجویان را ضروری می داند.
وی همچنین پیشنهاداتی در حوزه اینترنت (دیجیتالیزه شدن)، تأسیس یک آژانس اروپایی برای محافظت از دموکراسی در اروپا، راه اندازی کنفرانس اروپا و لزوم تغییرات در معاهدات اروپایی را مطرح می کند.
اما در مقابل پاسخ کارن-بائور از آلمان کمی متفاوت است. وی مهمترین پروژه مکرون که تعدیل و یکسان سازی دستمزدها در تمام کشورهای عضو است، را رد می کند و آن را عملیاتی نمی داند. البته این پاسخ از سوی برخی سران دیگر اروپایی مانند سباستین کورتس صدراعظم اتریش نیز، مورد حمایت قرار گرفت.
این اختلافات میان دو موتور محرک اتحادیه اروپا ممکن است تا انتخابات پارلمانی اروپا شکاف بیشتری پیدا کنند. این تقابل را می توان در دو رویکرد چپگرایانه و راستگرایانه دید. فرانسه ای که به دنبال تقویت سیاست های اجتماعی در اتحادیه است و آلمانی که تقویت و ثبات جایگاه اقتصادی و اقتصاد صادراتی و همچنین جایگاه اتحادیه در بخش امنیت و مسئولیت جهانی را در پیش گرفته است. باید دید روندهای آتی اتحادیه اروپا و جریان های سیاسی را بیشتر به کدام سو می کشاند و کدامیک از این گفتمان ها بر دیگری تسلط می یابد.
طرح ' رنسانس اروپایی ' مکرون درحالی مطرح می شود که فرانسه خود در ماههای اخیر صحنه تظاهرات و اعتراضات گسترده به مواضع و سیاست ای اقتصادی مکرون بوده است .
اگرچه فرانسه در دو هفته اخیر شاهد کاهش اندک برخی اعتراضات از سوی جنبش موسوم به جلیقه زردها بوده است؛ اما بسیاری از تحلیلگران معتقدند که دولت مکرون برای ایجاد رضایت نسبی میان شهروندان این کشور با موانع بسیاری مواجه است .
هرچند نظرسنجی های اخیر از افزایش تنها یک درصدی محبوبیت مکرون حکایت می کند ، اما در مجموع برایند همه نظرسنجی ها از میزان کاهش محبوبیت رییس جمهوری فرانسه نسبت به دوسال قبل ( شروع ریاست جمهوری مکرون ) خبر می دهد.
در چنین شرایطی که مکرون با احساس خطر نسبت به آینده سیاسی دولت متبوع خود مواجه شده است ؛ او در طرح جدید خود ؛ بر ضرورت اصلاحات اساسی در اتحادیه اروپا تاکید دارد.
یادداشت رئیس دولت فرانسه در چنین شرایطی که اروپا درگیر مسائل مهمی از جمله برگزیت و نیازمند اتحاد در بین اعضای خود است می تواند روزنه های تازه ای را برای اعضای هم قاره ای خود ایجاد کند که هم فرانسه را از بحران های فعلی نجات دهد و هم اروپا را در سطح تجارت جهانی به سطحی مطلوب منطبق بر مطالبات شهروندان اروپایی برساند.