کتب درسی، تنها مرجع آموزشی نیستند

 رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با تاکید بر اینکه تنها کتاب‌های درسی نباید مرجع آموزش باشند گفت: باید به مکمل‌ها و شرکای کتاب درسی اهمیت بیشتری بدهیم. در حال حاضر علاوه بر مجلات رشد، ناشران نیز کتب استاندارد خوبی تالیف و ترجمه می‌کنند که اگر در راستای اسناد تحولی باشد باید به آن بها بدهیم.

حجت‌الاسلام علی ذوعلم در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به ورود به چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی گفت: جوانان ما امروز توانمندتر، فکورتر و با احساس مسئولیت بیشتری نسبت به تاریخ و آینده خود در صحنه هستند تا مطالبات انقلاب اسلامی را به طور کامل تحقق ببخشند.

وی افزود: در اوایل انقلاب سبک مدیریتی و سبک زندگی که امام (ره) مطرح فرمودند مورد قبول جامعه بود و این سبک با روحیه ایرانی اسلامی مطابقت داشت؛ اما در مواردی زاویه پیدا کردیم که باید در دهه‌های آینده آن را برطرف کنیم.

رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی کشور با بیان اینکه در عرصه تعلیم و تربیت به یک بلوغ دست یافته‌ایم اظهار کرد: با برخورداری از تجارب چهار دهه گذشته و نوآوری‌ها و نواندیشی‌ها می‌توانیم در پایان دهه پنجاه انقلاب گزارش‌های بهتری از روزآمدی عرصه تعلیم و تربیت ارائه دهیم.

ذوعلم با بیان اینکه تربیت دانش‌آموزان برای ما مهمترین امر در جامعه و سرنوشت آینده فرزندان به دغدغه پدر و مادرها تبدیل شده است گفت: توجه و سرمایه گذاری خانواده‌ها در امر آموزش فرزندان، ارزشمند است و باید دغدغه اصلی نهادهای قانون گذاری، اجرایی و قضائی باشد که تردید دارم اینگونه باشد و باید این نگاه را اصلاح کنیم و تردید وجود دارد که دغدغه اول باشد یا خیر.

وی درباره درخواست‌ها و تقاضای دستگاه‌ها برای ورود مفاهیم مختلف به کتب درسی عنوان کرد: این تقاضاها چندین سال است که مطرح است. گاهی دستگاه‌ها از ما توقع دارند که صرفاً نام خودشان مطرح شود که باید نسبت به آن ملاحظاتی داشته باشیم. میزان نیاز دانش آموز به یک دستگاه ضرور ی و لازم است. قطعاً برخی دستگاه‌های خدمت رسان وجود دارند که پیوند بیشتری با زندگی آینده دانش‌آموزان دارند. گاهی هم کاری به دستگاه نداریم بلکه موضوع برای ما مهم است؛ مانند محیط زیست، پیشگیری از جرم، مباحث بهداشتی، سبک زندگی و معارف دینی از این جمله هستند.

رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی ادامه داد: در عین حال برخی موضوعات ضروری هم هست که متولی ندارد. ای کاش دستگاهی می‌آمد و می‌گفت که من مسئول عارضه دروغگویی هستم. نهاد تابلوداری نداریم که بگوید مأموریت اصلی‌ام ترویج صداقت است.

ذوعلم با اشاره به ضرورت انجام یک نیازسنجی واقعی اظهار کرد: بنده نیز معتقدم کتب درسی صفحات آگهی تبلیغاتی نیستند. هرچند باید به تناسب نیازهای موجود، به طرح موضوع پرداخته و از توانمندی تخصصی و کارشناسی دستگاه‌ها استفاده کنیم و این گفتمان که همه کشور باید به آموزش و تربیت فکر کنند و برای آن دغدغه داشته باشند را ترویج کنیم.

وی افزود: ما تا کنون نیازسنجی‌هایی انجام داده‌ایم و در حال عمل به آن هستیم. تغییر کتب درسی از سال ۹۰ شروع و مباحث ضروری وارد کتب نونگاشت شد؛ اما خب این تغییرات به یک مرتبه تجدیدنظر کتب درسی منحصر نمی‌شود و رصد و ارزیابی و تحلیل سازمان باید دائمی باشد.

رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با تاکید بر اینکه البته بخشی از نیازهای نسل نوجوان نه از طریق کتب درسی بلکه از طریق مجلات و سایت رشد پاسخ داده می‌شود اظهار کرد: تنها کتاب درسی نیست که مباحث تربیتی را منتقل می‌کند. مجلات رشد و کتب انتشارات مدرسه هم هست و حتماً باید بخشی از اهداف تربیتی و آموزشی در قالب کتبی و مجلاتی که در اختیار نوجوانان قرار می‌گیرند را منتقل کنیم. باید به عنوان مثال فهرستی با هزار عنوان کتاب داشته باشیم که در کتابخانه همه مدارس با رعایت عدالت آموزشی وجود داشته باشد. البته اینکه مدرسه‌ای در یک شهر کتابخانه داشته باشد و دیگری نداشته باشد، خودش یک خطر بزرگ است و نباید تبعیض در این زمینه را شاهد باشیم.

ذوعلم تاکید کرد که تنها کتاب‌های درسی نباید مرجع باشند، بلکه باید به مکمل‌ها و شرکای کتاب درسی اهمیت بیشتری بدهیم. در حال حاضر ناشران، کتب استاندارد خوبی تألیف و ترجمه می‌کنند که اگر در راستای اسناد تحولی باشد باید به آن بها بدهیم.