مرگ مشکوک شمشادهای شمال

 رئیس انجمن جنگلبانی کشور، بیماری شمشاد جنگل‌های شمال را مشکوک دانست و اذعان کرد: وقتی در مدت ۵ سال دو مشکل بزرگ بیماری و پس از آن آفت که نوعی پروانه است فقط برای یک گونه اتفاق می‌افتد جای سوال دارد و چگونگی امکان وقوع آن باید مورد بررسی قرار گیرد.

هادی کیادلیری، عضو هیئت علمی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی واحد علوم و تحقیقات به استناد پژوهش‌ها و مطالعات جهانی انجام گرفته بر روی گونه شمشاد خاطرنشان کرد: مطابق تحقیقات منابع خارجی این درخت منبع مهمی در درمان سرطان‌ها به شمار رفته و حتی گمانه زنی در مورد تأثیرات آن بر توقف بیماری ایدز نیز وجود دارد.

وی، عامل دیگر ایجاد شبه و سو ظن در این مورد را مربوط به موضع آغاز طغیان آفت، اعلام و اظهار کرد: محل شروع از حوالی نمک آبرود شهرستان چالوس گزارش شده و بیانگر این است که احتمال ورود آفت از طریق مسافران به آن منطقه وجود دارد.

نابودی شمشاد برابر با نابودی زیستگاه

این محقق، مؤلف، پژوهشگر و استاد دانشگاه در ادامه با بیان اینکه در واقع این درختان شمشاد نیستند که از بین می‌روند بلکه یک اکوسیستم نابود می‌شود، گفت: حیات بسیاری از حشرات و میکرو ارگانیسم‌ها به وجود گونه‌های متعدد شمشاد وابسته بود و حتی بسیاری از حیوانات نیز آن‌را زیستگاه خود می‌دانند.

وی، از بین رفتن یک گونه جنگلی را معادل نابودی یک توده زیستی شامل گیاهان و جانوران وابسته به آن دانست و هشدار داد: برخی از گونه‌های جانوری نسبت به زیستگاه خود بسیار حساس بوده و اگر زیستگاه آنان از بین برود نابود خواهند شد و یکی از دلایل انقراض ببر مازندران، از بین رفت زیستگاه این حیوان بود نه اینکه شکار بی رویه شده باشد.

رئیس انجمن جنگلبانی کشور، گونه‌های با سطح پراکنش کم را بسیار مستعد انقراض برشمرد و تاکید کرد: اگر بخشی از گونه کمیابی از دست برود یعنی به سمت انقراض حرکت کرده و اگر هم حتی تمام گونه نابود نشود باید توجه داشت که حجم بزرگی از ژن‌های این گونه از دست رفته که قابل بازگشت نیست.

کیا دلیری با اشاره با یادآوری اینکه بسیاری از تذکرها و هشدارها بارها به مدیران به صورت شفاف، محکم و دقیق بیان شده است، تصریح کرد: مدیران تنها این موارد را به یکدیگر انتقال داده و خویش را توجیه کرده اند که باید گفت از دست رفت بسیاری از گونه‌های جنگل بواسطه این سهل انگاری و تغافل مدیران رخ داده است.

نابودی جنگل‌های شمال تا ۳۰ سال آینده

وی از نابودی جنگل‌های زاگرس تا ۳۰ سال آینده خبر داد و افزود: اگر روند کنترل و نظارت نداشتن بر جنگل‌ها به همین شکل ادامه داشته باشد نابودی جنگل‌های زاگرس بعید نبوده و تا ۳۰ سال آینده نیز جنگل‌های شمال به وضع کنونی زاگرس تبدیل خواهند شد.

کیا دلیری به راهکارهای گوناگون حفاظت و کنترل جنگل که توسط کارشناسان و محققین ارائه شد، اشاره و اظهار کرد: با وجود تمام راه حل‌های معرفی شده اما با وجود مدیرانی که تنها نمایش خدمت رسانی انجام می‌دهند، حل این مشکل بی نتیجه مانده و جنگل‌های شمال تا ۳۰ سال آینده به وضعیت کنونی جنگل‌های زاگرس بدل خواهند شد.

فروپاشی اکوسیستم از دلایل طغیان آفات جنگل‌های شمال

رئیس انجمن جنگلبانی کشور، شروع تصاعدی طغیان آفات و بیماری‌ها در جنگل‌ها را از سال ۷۵ اعلام و خاطرنشان کرد: یکی از دلایل طغیان آفات، فروپاشی اکوسیستم است به این معنا که اکوسیستم نتوانسته خود را در برابر هجوم آفات و بیماری‌ها تعدیل و کنترل کند.

وجود ۳۰۰ هزار هکتار جنگل آفت زده

عضو هیئت علمی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی واحد علوم و تحقیقات از وجود تقریبی ۳۰۰ هزار هکتار مساحت جنگلی تحت طغیان آفات سخن گفت و تاکید کرد: ۷۰ گونه از بیماری‌ها، آفات و حشرات عوامل طغیان بودند که این موضوع در ۷ سال اخیر شدت مضاعف و خاصی داشته است.

وی با تصریح اینکه پس از نابودی تقریبی شمشادهای خزری اکنون درختان "ممرز" موجود در گلدان نیز در حال خشک شدن هستند، ادامه داد: حدود ۳۰ درصد جنگل‌های شمال را "ممرز" تشکیل می‌دهد؛ علاوه بر این باید اضافه کرد که درختان بلوط شمال نیز دچار همان بیماری زغالی شدند که در زاگرس وجود داشت.

از بین رفتن بیش از ۱۲۶ هزار هکتار جنگل با آفات خارجی

کیا دلیری، آفات خارجی که از کشورهای دیگر به ایران وارد شده اند را مسبب از بین رفتن مقدار ۱۲۶ هزار از ۳۰۰ هزار هکتار جنگل کشور دانست و در ادامه عوامل اضمحلال اکوسیستم را اینگونه معرفی کرد: دستکاری انسان در اکوسیستم و برهم زدن تعادل آن در کنار تغییرات اقلیمی و خشکی از عوامل اثرگذار و تشدید کننده نابودی اکوسیستم جنگل است.

رئیس انجمن جنگلبانی، جنگل را مجموعه‌ای از عناصر معرفی کرد و افزود: درختان، گیاهان، میکرو ارگانیسم‌ها و حیوانات و در مجموع وجود گونه‌های متعدد گیاهی تا جانوری که هر کدام نقش خود را در حفظ و بقای اکوسیستم جنگل ایفا می‌کنند جنگل را تعریف می‌کنند که اکنون تنها شاهد یکی از عناصر جنگل یعنی درختان سبز هستیم.

وی با اشاره به اینکه انسان بسیاری از گروه‌ها و اکوسیستم‌های کوچک که نقش حفظ و ایجاد جنگل را عهده دار بودند را نابود کرده است، عنوان کرد: حیات وحش که شامل حیوانات و جانوران گیاهخوار و گوشت خوار بوده و سبب تعدیل و کنترل اکوسیستم می‌شوند دیگر به مقدار گذشته و معنای واقعی قابل مشاهده نیست و بسیاری از جانوران را نمی‌توانیم اکنون در جنگل‌ها ببینیم.

انتقاد از ضعف سازمان حفظ نباتات در ورود آفات خارجی به کشور

این محقق، مؤلف، پژوهشگر و استاد دانشگاه با انتقاد از ضعف سازمان حفظ نباتات در مورد ورود آفات خارجی به کشور گفت: این سازمان وظیفه قرنطینه گیاهان ورودی به کشور و ریشه‌یابی مشکل آفات را برعهده داشته و باید مشخص کند که این آفات از چه طریقی وارد کشور شده‌اند.

کیا دلیری، ورود آفات به داخل را از طریق نهال، افراد و گل و گیاه وارداتی عنوان کرد با تصریح اینکه سازمان حفظ نباتات در موضوع قرنطینه به ویژه در بخش جنگل ضعیف عمل کرده است، تاکید کرد: این سازمان هیچ برنامه‌ای برای این موضوع نداشته و حتی دیرتر از سایرین از آفات و بیماری‌ها و شیوع آن در جنگل مطلع شد در حالی‌که این مجموعه باید پیش تر از دیگران متوجه شده و اعلام هشدار می‌کرد.