اینستکس به تعاملات تجاری ایران و لبنان کمک می‌کند؟

 لیلى نقولا در المیادین نوشت: می‌توان گفت ایران یک فضای طبیعی در لبنان دارد، به این دلیل که عامل فرهنگی و دینی، بُعد مهمی در رابطه بین دو کشور محسوب می‌شود که آغاز آن، به دوره صفوی بر می‌گردد؛ زمانی که تعدادی از علمای دینی لبنان به ایران مهاجرت کردند و در ادامه مهاجرت علمای دینی ایران به لبنان نیز تاثیر زیادی در زندگی دینی و سیاسی در لبنان داشت، که از جمله این شخصیتها، امام موسی صدر، موسس جنبش محرومان است.

 این رسانه عرب زبان ادامه داد: از جنبه سیاسی، براساس منابع تاریخی، روابط دیپلماتیک بین دو کشور، به سال ۱۹۱۲ باز می‌گردد، یعنی زمانی که اولین کنسولگری ایران در لبنان ایجاد شد و می‌توان گفت که ایران از اولین دولت‌هایی بود که در سال ۱۹۴۳، استقلال لبنان را به رسمیت شناخت و رابطه بین دو کشور در دوره ریاست جمهوری کمیل شمعون، با پیوستن ایران و لبنان به ائتلاف بغداد و همچنین، با سفر شاه ایران به بیروت در سال ۱۹۵۷ مستحکمتر شد.

با سقوط شاه و برپایی جمهوری اسلامی در سال ۱۹۷۹، و سپس با شعله ور شدن جنگ ایران و عراق و حمله اسرائیل به لبنان در سال ۱۹۸۲، رابطه لبنان و ایران از چارچوب رسمی اش خارج گشته و وارد یک چارچوب فضای طبیعی شد.

در ادامه، با فتوای امام خمینی، گروه مقاومتی علیه اشغالگران اسرائیلی ایجاد شد و به این ترتیب بود که حزب الله تاسیس شد.

با وجود بهبود روابط بین لبنان و ایران بویژه پس از جنگ ۲۰۰۶ در لبنان، رابطه ایران با فضای طبیعی اش در لبنان، نسبت به روابط ان با دولت لبنان، از حجم و اهمیت بیشتری برخوردار است. این در حالی است که ایرانی‌ها تلاش زیادی برای ارائه کمک‌های اقتصادی و نظامی به لبنانی‌ها کرده اند.

در این میان، سفر محمد جواد ظریف به لبنان، تمرکز او بر روابط بین دو «دولت» و تلاش برای ارائه کمک‌هایی به دولت لبنان، به معنای تلاش برای انتقال روابط از سطح فضای طبیعی محدود، به فضای اکتسابی بزرگتری است که قوام آن، دولت لبنان باشد.

امروز، لبنانی‌ها در بسیاری از پرونده‌ها و برای تکمیل طرح‌های توسعه زیر ساختی، اقتصاد و کمک به بازگشت مهاجران سوری به کشورشان، به حمایت‌های ایران نیاز دارند. اما با اینکه چنین کمکی به معنای تحقق همکاری‌های بیشتری بین دو کشور است که می‌توانند از ساز و کار ویژه مالی اروپایی‌ها برای تعامل تجاری با ایران نیز استفاده کنند، این اعتقاد وجود دارد که این مساله می‌تواند به معنای آن باشد که لبنان کاملا به یک فضای ایرانی تبدیل شده است. در واقع، این دشمنان لبنان هستند که سعی دارند با طرح این مساله، لبنانی‌ها را از توسعه روابط با ایران منصرف کنند.

پذیرش کمک ایران از سوی لبنان، در گرو توافق‌های داخلی و طبیعت درگیری‌ها در منطقه است. با اینکه لبنان به کمک‌های ایران نیاز دارد، اما این به نفع ایران و لبنان است که بیروت در رابطه با محور‌های درگیری در منطقه، توازن را حفظ کند. در واقع، مصلحت لبنانی‌ها در این است که همزمان، رابطه خوبی با اعراب و ایران داشته باشند؛ چرا که جانبداری از این محور یا آن محور، موجب ورود مشکلات خارجی به داخل لبنان می‌شود.