عرضه بنزین با قیمت ترجیحی در مرز

  بررسی بخش‌های درآمدی لایحه بودجه سال ۹۸ به میانه رسید و کمیسیون تلفیق جزئیات درآمدی این لایحه را تا تبصره ۱۱ بررسی کرد. در میان این مصوبات می‌توان به چند مصوبه مهم ازجمله «نرخ ترجیحی بنزین در بازارچه‌های مرزی»، «تعیین مکانیزم برای جلوگیری از فرار مالیاتی برخی مشاغل»، «مجوز به بانک مرکزی برای انجام عملیات بازار باز (OMO)» و «عرضه نفت خام در بورس انرژی» اشاره کرد.
عرضه بنزین با قیمت ترجیحی در مرز

با رای اعضای کمیسیون تلفیق بودجه ۹۸ به پیشنهاد الحاقی به تبصره ۶، دولت مکلف شد در سال آینده، در بازارچه‌های مرزی کشور بنزین را با نرخ ترجیحی ارائه کند. درواقع این بند الحاقی برای افزایش درآمدهای دولت مطرح شد و بر اساس آن، درآمد حاصل از این منبع به حساب عمومی خزانه واریز می‌شود. باتوجه به اختلاف قیمت بنزین در ایران و کشورهای همسایه، به دلیل ارزان‌تر بودن نرخ بنزین در ایران، از خارج از مرزهای کشور تقاضا برای خرید بنزین از مبادی رسمی وجود دارد. بنابراین مقرر شد که بنزین در بازارچه‌های مرزی برای متقاضیان خارج از مرز، به‌صورت ترجیحی و به قیمت حداقل فوب خلیج‌فارس عرضه شود. بر اساس محاسبات اولیه، دولت می‌تواند از این بند، حدود ۱۱ هزار میلیارد تومان درآمد کسب کند.  
جلوگیری از فرار مالیاتی

موضوع دیگری که به پیشنهاد اعضای کمیسیون تلفیق، به تبصره ۶ لایحه بودجه الحاق شد، اخذ مالیات از مشاغل پزشکی برای جلوگیری از فرار مالیاتی است. این موضوع در دو بند به لایحه الحاق شده است. در نخستین بند الحاقی، کلیه صاحبان مشاغل پزشکی، پیراپزشکی، داروسازی و دامپزشکی که مجوز فعالیت آنها توسط وزارت بهداشت یا نظام پزشکی صادر شده است، در سال ۹۸ مکلف می‌شوند که از پایانه فروشگاهی استفاده کنند تا با مشخص شدن میزان درآمدشان، مالیات بپردازند.

در بند دیگر نیز همه مراکز درمانی که صورت حساب بیمار را صادر می‌کنند مکلف شدند ۱۰ درصد از مبلغ دستمزد هر پزشک را اعم از حق‌العمل و آنچه به‌صورت نقدی از بیمار دریافت می‌شود به‌صورت مستقیم، به نام پزشک مربوطه به حساب سازمان امور مالیاتی بابت علی‌الحساب مالیات آن پزشک واریز کنند. البته تبصره ۶ لایحه بودجه در بند اول، به موضوع سقف معافیت مالیاتی حقوق و دستمزد می‌پردازد که بررسی آن به جلسات بعد موکول شد. درواقع دولت در لایحه بودجه ۹۸ همانند قانون بودجه ۹۷ عمل کرده و سقف معافیت مالیاتی حقوق و دستمزد را ماهانه دو میلیون و ۳۰۰ هزار تومان درنظر گرفت باتوجه به آمارهای رسمی که از افزایش چشم‌گیر تورم و همچنین بالا رفتن خط فقر حکایت دارد، باید این سقف در سال آینده افزایش یابد.

اجرای عملیات بازار باز

ازجمله مصوبات مهم کمیسیون تلفیق بودجه ۹۸، بند م تبصره ۵ است؛ بندی که به بانک مرکزی مجوز می‌دهد برای اجرای سیاست‌های پولی، مدیریت نرخ‌های سود و کنترل تورم، به اجرای عملیات بازار باز (OMO) مبادرت کند. این برای نخستین بار است که به بانک مرکزی مجوز داده می‌شود عملیات بازار باز را اجرایی کند. البته کمیسیون اقتصادی در طرح جامع بانکداری که آماده بررسی در صحن علنی است، این ابزار را به‌عنوان یکی از اختیارات بانک مرکزی لحاظ کرده اما همچنان که گفته شد این طرح هنوز به قانون تبدیل نشده است. بنابراین دولت از طریق لایحه بودجه، پیشنهاد داد به مدت یک سال، این ابزار در اختیار بانک مرکزی قرار گیرد. در واقع این سیاست‌گذاری، این امکان را برای بانک مرکزی فراهم می‌کند که از طریق اجرای عملیات بازار باز، بتواند تورم را مهار کند.
فروش نفت خام در بورس انرژی

از دیگر مصوبات درآمدی کمیسیون تلفیق، فروش نفت در بورس انرژی است. بر اساس این پیشنهاد الحاقی، وزارت نفت مکلف شد ماهانه حداقل ۲ میلیون بشکه نفت خام سبک ایران، ۲ میلیون بشکه نفت خام سنگین و یک میلیون بشکه میعانات گازی میدان گازی پارس جنوبی را به‌صورت مداوم و منظم با امکان تسویه صددرصد ریالی در رینگ صادراتی بین‌المللی بورس انرژی به فروش برساند.

درباره این پیشنهاد الحاقی به لایحه بودجه ۹۸، می‌توان به دو نکته اشاره کرد؛ نخست، این روشی برای صادرات نفت است که امسال دو بار برای عرضه نفت مورد استفاده قرار گرفت. اما نکته مهم‌تر آنکه درآمدهای پیش‌بینی‌شده از این روش، تا چه اندازه قابل تحقق است؟ تجربه امسال نشان داده درآمدهایی که از این روش پیش‌بینی می‌شود، آن هم در شرایط تحریم به‌طور کامل محقق نمی‌شود. اما حسنش این است که می‌تواند فضای رقابت را برای بخش خصوصی به وجود آورد.

موضوع دیگر آن است که استفاده از این روش برای فروش نفت، نیازمند مجوز یا الزام وزارت نفت در قانون بودجه نیست چه آنکه امسال، این وزارتخانه در دو نوبت، از این روش برای فروش نفت استفاده کرد. با این حال، به دلیل آنکه بودجه حاوی احکامی است که برنامه مالی دولت در یک سال را تنظیم می‌کند، عملا وارد روش‌های حصول درآمد نمی‌شود و اتخاذ این تصمیم که در سال ۹۸ بخشی از نفت را در بورس انرژی عرضه کنیم، نشان‌دهنده وجود حساسیت برای تقویت این حوزه است. تقویت بورس انرژی قطعا در بلندمدت برای کشور مفید است اما  اگر  این کار در زمان لغو تحریم‌ها شروع می‌شد الان با توفیقات بیشتری همراه بود و سریع‌تر به نتیجه می‌رسید زیرا روشی است که در میان مدت، با موفقیت بیشتری همراه است. البته با همه آنچه گفته شد، باید تاکید کنیم که بر اساس آنچه در کمیسیون تلفیق بودجه ۹۸ تصویب شد، میزان صادرات نفت از طریق عرضه در بورس انرژی بسیار کم است و درصورت تحقق نیافتن درآمدهای پیش‌بینی شده از این روش نیز کشور با ضرر جبران‌ناپذیری روبه‌رو نمی‌شود.
واگذاری استقلال و پرسپولیس در سال آینده

مصوبه دیگر کمیسیون تلفیق، تبصره ۲ لایحه بودجه سال ۹۸ است که به موضوع واگذاری بنگاه‌های دولتی می‌پردازد و براساس آن باید مواردی از شرکت‌ها و دارایی‌های دولتی در سال آینده به بخش خصوصی واگذار شوند. با تصویب یک پیشنهاد الحاقی به این تبصره، وزارت ورزش و جوانان مکلف شده است که دو باشگاه استقلال و پرسپولیس را در سال ۹۸ به بخش خصوصی واگذار کند.
سیده فاطمه حسینی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس

منبع:دنیای اقتصاد