تا پایان امسال همه کالاهای صنعت نفت، صاحب نفت کد می شوند

مدیرکل سامانه کالا و حمایت از ساخت داخل وزارت نفت با برشمردن مزایای بهره مندی از سامانه تامین کالای صنعت نفت، از دریافت نفت کد برای همه کالاهای مورد استفاده در این صنعت نفت تا پایان امسال خبر داد و گفت: تکمیل فرآیند دریافت ایران کد و نفت کد، پیش شرط تکمیل این سامانه است. وی معتقد است راه اندازی سامانه تامین کالا با جلوگیری از موازی کاریها، صرفه جویی بسیاری در هزینه ها به همراه خواهد داشت و سبب شتاب فرایند تهیه کالا برای شرکتهای عملیاتی می شود . مشروح گفتگو با فریبرز گردانی نژاد را در ادامه آمده است:

با توجه به اینکه شما مدتی است به مدیرکلی سامانه کالا و حمایت از ساخت داخل وزارت نفت منصوب شده اید، چه برنامه ای برای شتاب بخشی در راه اندازی این سامانه دارید؟

راه اندازی هرچه سریعتر این سامانه برای افزایش راندمان کار، ضرورتی اجتناب ناپذیر است. هم اکنون بنا به دلایل عملیاتی، هر یک از شرکتها به صورت جداگانه فرایند خرید کالای خود را دنبال می کنند و این روش، ضعفهای بسیاری دارد که برای وزارتخانه بزرگی مانند وزارت نفت مطلوب نیست.

هم اکنون شاهدیم به طور نمونه، دو شرکت به طور همزمان کالایی را خریداری می کنند که به دلیل نبود اطلاعات کامل کالا در سامانه ای یکپارچه، ممکن است این کالا با قیمتهای مختلفی تهیه می شود یا متوجه می شویم درحالیکه کالایی توسط سازنده داخلی در حال ساخت است، شرکتها به دلیل ناآگاهی، همان کالا را از خارج کشور تامین می کنند. موارد بسیاری از این دست مشاهده می شود که ضرورت تکمیل سامانه تامین کالا و شتاب در راه اندازی آن را برای ما آشکار کرده است. یا از سوی دیگر، شما فرض کنید زمانی که میزان مصرف یک کالا در بازه زمانی مشخصی بررسی شود، می توان از این طریق به پرمصرف یا کم مصرف بودن کالا پی برد و به این ترتیب، توجیه اقتصادی ساخت داخلی آن محصول مشخص می شود.

با راه اندازی این سامانه، ورود کالای خارجی که نمونه آن در داخل ساخته می شود، ممنوع خواهد شد؟

گردش اطلاعات در سیستم لجستیک نفت برای بقای این سیستم ضروری است. هم اکنون حدود ٥٠٠ انبار مکانیزه اصلی و فرعی داریم و سه میلیون و ١٠٠ هزار قلم کالا در لیست این انبارها به ثبت رسیده است. راه اندازی سامانه تامین کالا از وقوع خرید و ساخت یک کالا بطور موازی جلوگیری می کند. قاعدتا نباید کالایی که در داخل ساخته می شود، از خارج وارد شود و پس از راه اندازی این سامانه (که با تولیدکنندگان داخلی نیز در ارتباط است)، خودبخود از سفارش خارجی محصولی که در داخل تولید می شود، جلوگیری خواهد شد و سفارش خارجی منوط به دریافت مجوزهای ویژه ای می شود.

فکر می کنید این الزام بتواند در افزایش استفاده از کالاهای تولید داخل تاثیرگذار باشد؟

 قطعا اینطور خواهد بود. ببینید زمانی بود که سفارش خارجی محصول تنها منوط به مهر عدم ساخت از سوی وزارت صنایع و معاون بود و تنها در صورتی امکان واردات کالا وجود داشت که وزارت صنایع، ساخته نشدن آن کالا را در کشور تایید می کرد. سپس این مهر حذف و سعی شد با تعریف موانع تعرفه ای، بازار برای رشد تولیدات داخلی آماده شود. اما عملا این روش نیز موفق نبود و همچنان در صنایع مختلف، شاهد واردات بی رویه کالاهای ساخت داخل به کشور هستیم.

این الزام، شرکتهای عملیاتی را به لحاظ کیفی در استفاده از کالاها دچار مشکل نمی کند؟ شاید کالای ساخت داخل مدنظر، از کیفیت مطلوبی برخوردار نباشد.

شرکتهای زیرمجموعه صنعت نفت بسیار سختگیر هستند و بازرسیهای فنی قابل توجه و استانداردهای بالایی دارند. اگر تولیدکننده ای با یکی از این شرکتها کار کند و محصول خود را برای آن شرکت به تولید انبوه برساند، می توان از کیفیت آن محصول اطمینان خاطر داشت؛ ضمن اینکه ما تنها به تستهای عملیاتی اکتفا نمی کنیم. از سویی دیگر با توجه به شرایط تحریم که امکان استفاده از تاییدیه های API وجود ندارد، فرایندی برای صدور گواهینامه کیفیت در داخل صنعت نفت طراحی شده است که این گواهینامه به مصرف کنندگان در خصوص استفاده از کالاهای تولید داخل اطمینان می دهد.  

دریافت ایران کد برای کالاهای مورد استفاده در صنعت نفت نیز تا پیش از این بعنوان یکی از پیش شرطهای راه اندازی سامانه تامین کالا مطرح بود. آیا این طرح همچنان در وزارت نفت پیگیری می شود؟

بله، با جدیت پیگیری می شود. سامانه تامین کالای صنعت نفت به زیرساختهایی نیاز دارد و همانگونه که در ابتدای صحبتم تاکید کردم، کالاهای زیادی در این صنعت استفاده می شود که در عین واحد بودن، در طبقه بندیهای متفاوتی قرار گرفته اند و یکپارچه شدن کد کالاهای مصرفی در صنعت نفت الزامی است. به این منظور، طرح ایران کد در دست اقدام است، چراکه ایران کد، تنها یک کد ١٦ رقمی به ما نمی دهد بلکه کاری محتوایی است و خروجیهای بسیاری خواهد داشت. همچنین علاوه بر ایران کد، به تمام کالاهای مصرفی صنعت نفت، کدی تحت عنوان نفت کد نیز اختصاص می یابد تا بانک اطلاعاتی کارآمدی ایجاد شود. دستاورد اصلی این بانک اطلاعاتی این است که پس از اجرایی شدن کامل طرح اختصاص ایران کد و نفت کد به کالاها، سفارش دهنده می تواند به انواع و اقسام منابع تولید کالای سفارشی خود دسترسی داشته باشد.

فکر می کنید این فرایند تا چه زمانی به طول بینجامد؟

ما ناگزیریم طی سه تا چهار ماه آینده، طرح ایران کد را به سرانجام برسانیم، چراکه پس از آن قرارداد ما با ایران کد دچار مشکل می شود؛ بنابراین قطعا این پروژه و همزمان با آن، اختصاص نفت کد برای تمام کالاهای صنعت نفت تا پیش از پایان سال عملیاتی می شود. همچنین تمام تلاش معاونت امور مهندسی وزارت نفت بر آن است که سامانه تامین کالا را نیز هرچه سریعتر از حالت پایلوت خارج کند تا شرکتهای عملیاتی در این بستر، اقدام به خرید کالا کنند. باید بپذیریم که حتی اگر تحریمها نیز پایان یابد، ما باید برنامه ای برای پشتیبانی از ساخت داخل داشته باشیم. خوشبختانه این مهم به خوبی در وزارت نفت مورد تاکید قرار دارد و به همین منظور حمایت از ساخت داخلی ١٠ قلم کالای پرمصرف که بیشتر نیز جنبه بالادستی دارند، در دستور کار قرار گرفته است.