الگوی نامناسب تغذیه در ایران چه بر سر مردم آورده است؟

 یکی از برنامه های بهبود تغذیه جامعه در ایران، تعریف سبد غذایی مطلوب برای تمام گروه های سنی جامعه است.
براساس مطالعه آگاهی و عملکرد تغذیه ای کشور، ۸۲ درصد مردم روزانه از قند و شکر استفاده می کنند. ۱۵ درصد مردم هم از نوشابه های گازدار و آبمیوه های صنعتی که دارای قند افزوده هستند استفاده می کنند. ۲۱ درصد مردم به عنوان میان وعده کیک و بیسکوییت و ۱۰ درصد مردم هم روزانه شکلات و شیرینی می خورند. شیوع دیابت در ایران حدود ۱۰ درصد گزارش شده است. ۴۹ درصد زنان و ۳۹ درصد مردان ۱۵ تا ۶۴ ساله در کشور هم دچار اضافه وزن و چاقی هستند. مصرف روزانه شکر در ایران هم روزانه ۶۶ گرم گزارش شده است. در حالیکه بر مبنای سبد مطلوب غذایی مصرف روزانه قند و شکر حداکثر ۴۰ گرم سفارش شده است.
برپایه سبدغذایی در نظر گرفته شده برای ایرانیان، هر فرد ایرانی باید روزانه ۳۲۰ گرم نان، ۱۰۰ گرم برنج، ۲۰ گرم ماکارونی، ۲۶ گرم حبوبات، ۷۰ گرم سیب زمینی، ۲۸۰ گرم سبزی، ۲۶۰ گرم میوه، ۴۸ گرم گوشت قرمز، ۵۰ گرم گوشت سفید، ۲۴ گرم تخم مرغ، بین ۲۲۵ تا ۲۴۰ گرم شیر یا لبنیات، ۳۵ تا ۴۰ گرم روغن و ۴۰ تا ۵۰ گرم قند و شکر مصرف کند.

کاهش میزان قند در صنایع غذایی با استفاده از بازنگری استاندارد میزان قند در محصولات غذایی، کاهش هزینه نوشیدنی های سالم با استفاده از جایگزین های شکر در نوشابه ها، نوشتن میزان قند و کالری در برچسب محصولات غذایی و ممنوعیت تبلیغات نوشابه ها، آبمیوه های دارای قند و سایر محصولاتی که دارای قند افزوده هستند، حذف نوشابه ها و مواد غذایی شیرین در بوفه های مدارس و محدود کردن استفاده از شیرین کننده های مصنوعی و جایگزین های شکر در محصولات، جزو راهکارهایی هستند که وزارت بهداشت برای کنترل مصرف قند در کشور انجام داده است.
براساس برآوردهای انجام شده میزان مصرف نمک نیز در کشور ما دو برابر بیشتر از میزان سفارش شده توسط سازمان جهانی بهداشت است. این سازمان سفارش کرده است که روزانه کمتر از پنج گرم نمک در روز مصرف شود.
از سوی دیگر، مطالعات نشان داده ایران در تولید ۱۵ محصول اصلی باغی دنیا مقام نخست تا دهم را دارد و بیش از چهار درصد از میوه و مرکبات جهان را تولید می کند، اما مصرف آن در کشورمان کمتر از میزان استانداردهای جهانی است. این درحالی است که روزانه هر فرد باید حداقل ۴۰۰ گرم میوه و سبزیجات مصرف کند، اما سرانه مصرف این محصولات در کشور ۱۰۰ گرم است.

طرح بررسی الگوی مصرف مواد غذایی و وضعیت تغذیه در کشور
به تازگی رییس انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور از آغاز طرح بررسی الگوی مصرف مواد غذایی و وضعیت تغذیه ای خانوار و فرد در کشور با هدف تعیین الگوی مصرف مواد غذایی توسط این انستیتو و با همکاری دفتر بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشتی وزارت بهداشت خبر داده است.

دکتر هدایت حسینی افزود: از دیگر اهدافی که در این بررسی کشوری دنبال می شود، می توان به تعیین میانگین سرانه دریافت مواد غذایی و الگوی وعده های غذایی، تعیین کفایت سرانه دریافت انرژی و مواد مغذی و کمک به شناسایی گروه ها و جمعیت های در معرض ناامنی غذایی به تفکیک استان، مناطق روستایی، شهری و حاشیه شهرها، اشاره کرد.
وی گفت: اجرای این طرح در کشور با هدف تعیین الگوی مصرف مواد غذایی در سطح خانوار و فرد بر حسب استان و تامین داده های مورد نیاز برای سیاست گذاران با همکاری همه ارگان ها و سازمان های ذیصلاح، انجام می شود