انصاری: شاید نیاز باشد مجلس دوم تشکیل شود

 حجت الاسلام و المسلمین مجید انصاری، صبح پنجشنبه (۱۳ دیماه ۹۷) در همایش تقنین در جمهوری اسلامی که در محل تالار اجتماعات دانشگاه مفید قم برگزار شد، اظهار داشت: آیت‌الله هاشمی رفسنجانی(رض) یکی از مؤثرترین رجال روحانی تاریخ معاصر ایران بود که در انقلاب اسلامی و در پیشرفت ایران و سربلندی روحانیت شیعه نقش اساسی ایفا کرد.

وی یادآور شد: اکنون و بعد از دو سال از ارتحال آیت الله هاشمی(ره)، تخریب‌گران ایشان بیکار ننشسته‌اند و با همت مضاعف کارشان را دنبال می‌کنند.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، در ادامه سخنان خود با اشاره به پیگیری دغدغه‌های امام خمینی(ره) توسط مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، گفت: در منظومه فکری امام خمینی(ره) و نگاهی که ایشان به مسئولیت دین در اداره جامعه داشتند، از آغاز و به خصوص بعد از تحقق انقلاب، این دغدغه را داشتند که اسلام در نگاه‌های محدود متوقف نشده و به عدم کارآمدی در جامعه متهم نشود؛ به همین جهت خود حضرت امام(ره) راه را برای اجتهاد با در نظر گرفتن دو عنصر زمان و مکان، باز کردند.

وی افزود: یکی از اقدامات امام راحل در همین راستا این بود که بعد از تجربه چندین ساله در امر تقنین کشور، به این نتیجه رسیدند که اصرار به احکام اولیه آن هم از زاویه فقه حوزه که قبل از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، کمتر به میدان عمل و آزمون رسیده بود، بن بستی در اداره کشور را پدید می‌آورد و بالطبع داوری‌های منفی جامعه، درباره قابلیت اسلام برای اداره جامعه ایجاد شده است؛ در نهایت با پیگیری‌هایی که آیت‌الله هاشمی(ره) کردند، تلاش کردند تا راهی را برای رهایی از این بن بست‌ها بیابند.

انصاری با اشاره به شرایطی که منجر به تشکیل مجمع تشخیص مصلحت نظام شد، گفت: در ابتدا مصوبات مجلس شورای اسلامی به شورای نگهبان می‌رفت و شورای نگهبان هم بسیاری از قوانین را رد می‌کرد؛ تا اینکه صحبت شد که راهکاری باید برای این موضوع اندیشیده شود.

وی افزود: در صفحه ۲۰ صحیفه امام(ره) آمده که نامه‌ای از سوی بزرگان خدمت ایشان در خصوص بن‌بست‌های قانونی داده شده بود که امام راحل هم پاسخ دادند که اگر ما متوقف شویم در پوسته‌های گذشته و انعطاف لازم را درباره احکام اسلام نشان ندهیم، اسلام، حوزه، روحانیت، نظام و ولایت فقیه، متهم به ناکارآمدی خواهد شد.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: امام راحل به شدت باور داشتند که نظرات متخصصین کشور باید مورد توجه قرار گیرد و حتی این احترام به نظرات کارشناسی را در باب موسیقی و ... هم اعمال کرده و معتقد بودند که علما هم باید به نظرات کارشناسی اهمیت دهند.

وی اضافه کرد: به رسمیت شناختن مجمع تشخیص مصلحت نظام، حرکت در مسیر بن‌بست شکنی‌های قانونی بود و اصولا یک حلقه مفقوده درنظام قانون‌گذاری کشور وجود داشت که با تشکیل مجمع این مشکل حل شد.

انصاری در ادامه سخنان خود خاطرنشان کرد: مشکل دیگری که در بحث‌های قانونی در کشور وجود داشت، مربوط به فعالان بخش اقتصادی بود؛ اینان به دلیل تغییر رویه مسئولان بعد از ۴ سال، از سرمایه‌گذاری مطمئن نبودند و لذا برای رفع این اشکال، بحث سیاست‌های کلی نظام مطرح شد که اولین بار سیاست‌های کلی نظام تحت عنوان بازسازی کشور پس از دوران جنگ، توسط امام خمینی(ره) اعلام شد؛ سیاست‌هایی که هنوز هم برخی از بندهای آن باید مورد توجه قرار گیرد.

وی با بیان اینکه برای حل معضلاتی که از طریق عادی قابل حل نیست هم بحث‌هایی صورت گرفت، گفت: حل معضلات در شرایطی که آن معضلات با امورات عادی قابل حل نیست، بعهده مجمع تشخیص مصلحت نظام گذاشته شده است.

انصاری با اشاره به کارکرد مهم دیگر مجمع تشخیص مصلحت نظام، گفت: طبق قانون اساسی در شرایطی که کشور با فقدان رهبری روبرو باشد، ابتدا شورای موقت رهبری تشکیل می‌شود که متشکل از رئیس‌جمهور، رئیس قوه قضائیه و یک نفر فقیه شورای نگهبان است که در نهایت تصمیمات این شورای موقت باید به تصویب مجمع تشخیص مصلحت نظام برسد.

وی گفت: مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی را باید مؤسس مجمع تشخیص مصلحت نظام نام نهاد؛ چون پیگیری‌های ایشان در بحث بن‌بست‌های قانونی، منجر به تشکیل این مجمع شد که از ابتدا هم ریاست آن را بر عهده داشتند؛ اصولا ایشان با تمام ظرفیت‌هایی که داشتند توانستند مجمع را در جایگاه شایسته‌ای قرار داده و تثبیت کنند.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه ۳۷ عنوان سیاست‌های کلی در طول ریاست آیت‌الله هاشمی رفسنجانی(رض) در مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب شده که در مسائل مختلف راهگشاست، گفت: همچنین در حوزه حل اختلاف بین شورای نگهبان و مجلس شورای اسلامی در دوره ریاست ایشان در مجمع، ۲۰۰ مورد وجود داشت که ۴۰ مورد نظر شورای نگهبان را تأیید و در بقیه موارد، نظر مجلس شورای اسلامی تصویب شد.

وی با اشاره به مباحث مطرح شده در بخش‌هایی از جامعه تحت این عنوان که مجمع تشخیص مصلحت نظام به مجلس سنا در ایران و به شورای نگهبان دوم تبدیل شده است، گفت: طبق قانون اساسی، آیین نامه مجمع تشخیص مصلحت نظام را خود مجمع تصویب می‌کند؛ مثل اینکه خبرگان رهبری آیین نامه‌اش را به تصویب می‌رساند؛ نکته دیگر این است که در سال ۸۴، مقام معظم رهبری، اختیار خودشان را در بحث نظارت بر سیاست‌های کلی نظام، به مجمع واگذار کردند که البته این از وظایف ذاتی مجمع نیست، ولی به هر دلیل در دوره احمدی‌نژاد اعتنایی به این سیاست‌ها نمی‌شد.

انصاری با اشاره به ویژگی‌های مرحوم آیت‌الله هاشمی در مدیریت مجمع تشخیص مصلحت نظام، گفت: ایشان بنابر شاخص‌های مدیریتی وجودشان، مشورت در موضوعات تخصصی، اعتماد به نظرات کارشناسان دستگاه‌های مختلف، صبر و حوصله بسیار زیاد، شجاعت، آزاداندیشی و حریت در بیان، داشتن اراده خیر، میانه‌روی و اعتدال را همواره مورد توجه داشتند؛ ایشان در حقیقت ملبس به لباس اعتدال و حسن تدبیر بودند، به گونه‌ای که در دوره طولانی ریاست مجمع، به جز یک جلسه، تمامی جلسات روال عادی خود را طی کرد؛ این درحالی بود که ترکیب مجمع، یک ترکیب متفاوت بود.

وی یادآور شد: حلم و حوصله آیت‌الله هاشمی(ره) هم به گونه‌ای بود که در انتخابات ریاست جمهوری و مباحثی مطرح می‌شد که می‌توانست برای مجمع تشخیص مصلحت نظام چالش‌زا باشد، اما آیت‌الله هاشمی(رض) مطلقا اجازه‌ای نداند که مجمع وارد حاشیه‌ها شده و جایگاهش خدشه‌دار شود و در این موضوع حقیقتا طاقت‌شان فوق طاقت اعضا بود و مصالح کشور و مردم بر هر چیزی در دیدگاه ایشان اولویت داشت.

این فعال سیاسی گفت: مجمع تشخیص مصلحت نظام اگر امروز هم در جایگاه شایسته خودش قرار دارد، ناشی از همین مدیریتی است که مرحوم آیت‌الله هاشمی داشت و اصولا ایشان نقش بزرگی در بحث تقنینی کشور داشتند؛ بعد از فوت ایشان هم فرصتی پیش نیامد که از وجود مرحوم آیت‌الله شاهرودی بهره‌مند شویم، چون از ابتدا ایشان درگیر بیماری بودند.

وی با بیان این که مجمع تشخیص مصلحت نظام بعنوان یک حلقه مکمل در نظام تقنینی کشور از یک سو و سیاست‌گذاری نظام از سوی دیگر نقش‌آفرینی می‌کند، گفت: نظام قانون‌گذاری ایران اگر روزی بخواهد آسیب‌شناسی شود، چه بسا نیازمند تأسیس مجلس دوم باشیم.

انصاری در عین حال گفت: در منظومه فکری امام خمینی(ره) اگرچه مردم رکن اصلی هستند و مجلس شورای اسلامی رکن قانون‌گذاری است و مجلس باید در رأس امور باشد، اما در رأس امور بودن مجلس الزاماتی دارد که مهمترین آن عملکرد خود مجلس است.

وی در ادامه سخنان خود با بیان اینکه با کمال تأسف شاهد هجمه شدید برای تضعیف انقلاب و شخصیت امام خمینی(ره) از سوی بیگانگانی هستیم که بهتان‌های بزرگی به شخصیت امام(ره) و انقلاب وارد می‌کنند، گفت: متأسفانه در همین راستا تخریب چهره‌های شاخص انقلاب همچون آیت‌الله هاشمی(ره) هم دیده می‌شود؛ متأسفانه در حوزه علمیه هم جلوه‌هایی از این کارها دیده می‌شود؛ اگرچه ساحت مرجعیت و علما مبرای از این مسائل است.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام تصریح کرد: آیت‌الله هاشمی رفسنجانی(ره) خودشان فرزند حوزه بوده‌اند و باید در همین حوزه علمیه، اقدامات و خدمات ایشان به انقلاب و اسلام و ایران، در مدارس علمیه و برای طلاب تدریس شود؛ حوزه علمیه باید مثل مطهری‌ها، بهشتی‌ها، هاشمی‌ها و حتی امام خمینی‌ها را تحویل جامعه دهد.

وی اضافه کرد: شخصیت‌هایی که از ذخایر حوزه و روحانیت هستند و توانستند افتخاراتی بیافرینند و مخصوصا آیت‌الله هاشمی رفسنجانی(ره) که در هر عرص‌ ای حرفی برای گفتن داشتند، نباید شخصیت‌شان با بیان تهمت‌ها و اختلاف‌افکنی‌ها تخریب شود.

انصاری با بیان اینکه مدیران حوزه باید برای شناساندن مفاخر حوزه همچون مطهری‌ها و هاشمی‌ها، باید تدبیر کنند، گفت: نمی‌دانم در حوزه علمیه، واحد درسی هست که مفاخر حوزه را همچون شهید مدرس، به طلاب معرفی کند یا نه، اما این موضوع باید مورد توجه باشد.