خطر از سر خانه پدری «ابتهاج» می‌گذرد؟

 مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گیلان می‌گوید به دنبال ثبت اضطراری خانه پدری هوشنگ ابتهاج هستند و عضو شورای شهر رشت نیز از ایستادگی در برابر این خانه خبر می‌دهد.

به گزارش ایسنا، در حالی که قرار بود خانه پدری این شاعر پیشکسوت در رشت ثبت ملی و توسط شهرداری رشت خریداری شود، حالا دوباره زمزمه‌های تخریب این خانه بلند شده است.

شهرود امیر انتخابی -مدیرکل  میراث‌ فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گیلان- در توضیحی درباره صدور مجوز تخریب خانه پدری این شاعر پیشکسوت و اقدام این نهاد برای مقابله با آن به ایسنا گفت: من تازه این سمت را گرفته‌ام و دیروز به من گفتند چنین اتفاقی در جریان است که بلافاصله اقدامات لازم را انجام دادیم. نمی‌دانم  قبلا چه اتفاقاتی افتاده بود و چرا اصلا خانه ثبت نشده بود البته  دلایلی  عنوان کردند که نام آقای ابتهاج در گردش ثبتی خانه وجود ندارد، آقای ابتهاج در این خانه به دنیا نیامده و خانه  به نام مادرش است.

 او افزود: ما پیگیر ثبت این خانه هستیم و با مالک فعلی خانه صحبت کردیم تا به ما فرصتی بدهد که این خانه خریداری شود. استادار گیلان نیز وارد این موضوع  شده است و می‌خواهد  به هر نحوی که شده خانه را حفظ، ثبت و نگهداری کنیم. این خانه از نظر میراثی خیلی اهمیت دارد، ما خانه‌های دست چندمی  را که جزو مفاخر هم نیستند فقط به خاطر قدمتی که دارند حفظ می‌کنیم. خانه استاد ابتهاج برای ما در الویت‌های اول است و سعی می‌کنیم آن را حفظ کنیم. ما نسبت به این موضوع  بی‌تفاوت نیستیم.

 مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گیلان  خاطر نشان کرد: ما به دنبال ثبت اضطراری این خانه هستیم. ما نمی‌دانستیم مالک چقدر دنبال این است که حکم قضایی برای تخریب خانه بگیرد یا گرفته(زیرا حکم را مشاهده نکرده‌ایم)  بنابر این تمهیداتی اندیشیده‌ایم تا تخریب صورت نگیرد.

او  با تأکید بر این‌که نمی‌گذارند این خانه تخریب شود، اظهار کرد: بعدا  باید در برابر آیندگان پاسخ‌گو باشیم  که چرا این  اتفاق در زمان ما  افتاده  است؛ به طور مثال می‌گویم اگر شیرازی‌ها یک‌زمانی  می‌آمدند و آرامگاه حافظ را تخریب می‌کردند، ما چه می‌گفتیم؟ می‌گفتیم چه آدم‌هایی هستند که قدر شاعر درجه یکشان را ندانستند، و آرامگاهش تخریب شد. حالا خانه پدری ابتهاج برای ما چنین حالتی دارد.

در برابر تخریب خانه ابتهاج می‌ایستم

 همچنین در جلسه کمیسیون عمران و توسعه شهری شورای شهر رشت، رضا رسولی -عضو این شورا-  با بیان  گرامیداشت روز ملی رشت باید همراه با حفظ آثار فرهنگی و اصیل رشت باشد، گفت:  آثاری که هویت شهر و شهروندان رشتی است را باید به نسل‌های آینده منتقل کنیم. اما امروز و مصادف با روز ملی رشت میراثی دیگر در سایه مرگ قرار گرفته است.

او  با اشاره به«شایعه صدور مجوز تخریب خانه زادگاه استاد هوشنگ ابتهاج» بیان کرد: امیرهوشنگ ابتهاج درخشانترین ستاره بر تارک آسمان ادبیات معاصر ایران و از مفاخر شهر رشت است. او در خانواده‌ای فرهیخته و دانشمند در خانه‌ای در محله  استاد سرای رشت به دنیا آمد که امروز با سه پلاک در این محله موجود است.  همچنین سیدمجدالدین میرفخرایی، متخلص به گلچین گیلانی خالق اثر «باز باران» که پسرخاله استاد بوده و در همین خانه چشم به جهان گشوده است.

رضا رسولی با اشاره به مالک این ملک و حقوق مالکانه او اظهار کرد: در اصالت مالکیت تاریخی سه پلاک ثبتی مورد بحث به خانواده‌های ابتهاج و میرفخرایی هیچ تردیدی وجود نداشته و اسناد و مدارک مالکیت متقن موجود است. به عنوان نماینده مردم با همه وجود در برابر تخریب خانه ابتهاج خواهم ایستاد. مالک فعلی این ملک از خانواده‌های اصیل و ارزشمند رشتی هستند و من برای حقوق مالکانه او احترام قائلم. لیکن جهت حفظ ارزش‌های گران‌بهای این شهر به سوی او دست یاری دراز می‌کنم.

رییس کمیسیون عمران شورای شهر رشت  ادامه داد: با  استاندار و مدیرکل محترم سازمان میراث فرهنگی استان نیز مذاکراتی انجام شده و این عزیزان در  راستای حفظ این اثر کاملا مصمم هستند.

رسولی تصویب طرح  خرید خانه سایه به اتفاق آراء در شورای شهر و در نظر گرفتن ردیف بودجه ١٥ میلیارد ریالی در بودجه سال ٩٧ شهرداری رشت را «نشاندهنده اراده جدی شورای شهر رشت به ارج نهادن به جایگاه شامخ این ادیب بی بدیل معاصر دانست» عنوان کرد.

 به گزارش ایسنا، خردادماه سال ۱۳۹۶ برخی از همشهریان هوشنگ ابتهاج (هـ. ا. سایه) از  احتمال تخریب خانه پدری این شاعر پیشکسوت به دلیل این‌که ثبت ملی نیست خبر دادند. در آن شرایط میراث فرهنگی استان گیلان معتقد بود نخست باید تعلق این بنا توسط خانواده ابتهاج تایید شود. حتی شهرداری رشت اعلام کرد، ما زیاد راهکار قانونی قاطعی نداریم، مگر این‌که مراجع میراث فرهنگی اعلام کنند این ملک واجد ارزش‌های تاریخی و فرهنگی است. چندی بعد در مردادماه همان سال، رضا علیزاده - مدیرکل وقت میراث‌ فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گیلان - از گذراندن مراحل آخر ثبت خانه‌ «ابتهاج» در میراث فرهنگی خبر داد و اعلام کرد: پرونده ثبت ملی خانه «ابتهاج» به شورای ثبت سازمان میراث‌ فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تحویل داده شده است و کارشناسان در حال فراهم کردن زمینه ثبت ملی این خانه باارزش هستند.

اما بعد از گذشت چند ماه، فرهاد نظری - مدیرکل دفتر ثبت آثار تاریخی - در آبان‌ماه سال ۹۶ اعلام کرد پرونده خانه «ابتهاج» ناقص است و گفت: در نامه‌ای به اداره کل میراث‌ فرهنگی استان گیلان درخواست کرده‌ایم تا اسناد و مدارک متعلق به این خانه تکمیل شود، دست‌کم به یک دست‌نوشته از آقای ابتهاج نیاز داریم تا تعلق این خانه به خانواده ابتهاج ثابت شود.

بعد از مدتی رضا علیزاده - مدیرکل وقت میراث‌ فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گیلان - درباره وضعیت ثبت این خانه اظهار کرد: چند پلاک متفاوت در کنار هم در این خانه وجود دارد؛ یکی پلاکی است که صحت و سقم این موضوع را که خانه متعلق به خانواده ابتهاج است، بیشتر می‌کند. همچنین سه پلاک دیگر که فکر می‌کنم متعلق به سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری است محرز شده است که به این خانواده تعلق دارد. در مورد پلاک‌های دیگر ادعادهایی وجود داشت که تعلق به خانواده ابتهاج محرز نشد اما بخش مربوط را که واجد شرایط بود فرستاده‌ایم، که شورای ثبت سازمان میراث فرهنگی  بر اساس اطلاعاتی که ما جمع‌آوری کرده‌ایم و اطلاعات دیگر تصمیم‌گیری می‌کند. در واقع اطلاعاتی درباره پیشینه این‌ خانه بر اساس مستنداتی که در سازمان ثبت اسناد استان وجود داشت، پیدا شده که آن‌ها را به سازمان مرکزی ثبت آثار تاریخی در تهران فرستاده‌ایم. بخش‌های مربوط به استان انجام شده است.

همچنین چندی بعد از تولد ۹۰ سالگی ابتهاج،  رضا رسولی - عضو شورای شهر رشت - از تصویب طرحی خبر داد که قرار بود الزام شهرداری رشت به خرید خانه زادگاه هوشنگ ابتهاج و گلچین گیلانی در محله استادسرا و تبدیل آن به «بنیاد شعر و غزل سایه» را در پی داشته باشد.

رضا رسولی - عضو شوراری شهر رشت -  روز گذشته (چهارشنبه ۱۴  دی‌ماه) در توضیحی درباره صدور مجوز تخریب خانه پدری هوشنگ ابتهاج(هـ. ا. سایه) به ایسنا گفت: متأسفانه دو-سه روز است که متوجه این موضوع شده‌ایم. به خاطر این‌که  روال اداری درست درباره این‌ خانه در اداره کل میراث گیلان طی نشده است، این خانه در آستانه اخذ مجوز تخریب است. دوسالی است که پیگیر احیا و خرید خانه ابتهاج  هستیم. در یکی دو سال گذشته اداره کل میراث استان گیلان  جواب عجیبی به مالک ساختمان و شهرداری رشت داده مبنی بر این‌که از خود آقای ابتهاج در گردش ثبتی این خانه اثری یافت نشده است؛ این درحالی است که نام مادر او، خانم رفعت، در گردش ثبتی این ملک دیده می‌شود.