چرا سرمایه گذاری در بیمه اصلاح نمی‌شود؟

 بیمه مرکزی در حالی قصد دارد آیین نامه سرمایه گذاری صنعت بیمه را اصلاح کند که برخی کاشناسان وضعیت کنونی حاکم بر این صنعت را ناشی از اجرای ۹ ساله همین آیین نامه می دانند که سبب شده بیمه ها به ساخت و ساز و سپرده های بانکی بیشتر تمایل داشته باشند.

غلامرضا سلیمانی رئیس کل بیمه مرکزی از برنامه نهاد ناظر برای اصلاح آیین نامه های این صنعت به ویژه آیین نامه سرمایه گذاری موسسات بیمه موسوم به آیین نامه ۶۰ در شورای عالی بیمه خبر داده است.

رئیس کل بیمه مرکزی تاکید کرد: با توجه به نرخ تورم، اصلاح آیین نامه سرمایه گذاری صنعت بیمه ضروری است زیرا این سرمایه گذاری ها باید به گونه ای باشد که علاوه بر حفظ ارزش دارایی ها، شرکت ها را درگیر بنگاهداری نکند و در عین حال زمینه را برای هدایت منابع حاصل از فروش بیمه نامه ها به سمت رشد و توسعه اقتصادی کشور فراهم کند.
وی بر این باور است که «منابع ناشی از پذیرش ریسک های بزرگ باید به نفع صنعت بیمه سرمایه گذاری شود» و از این رو یکی از مشکلات شرکت های بیمه به آیین نامه کنونی سرمایه گذاری صنعت بیمه باز می گردد که اصلاح آن می تواند مشکلات مربوط به سرمایه گذاری را برطرف کند.

 آیین نامه سرمایه گذاری چه می گوید؟

آیین نامه سرمایه گذاری موسسه های بیمه که ۹ سال از تصویب آن در شورای عالی بیمه می گذرد و از ابتدای سال ۱۳۸۹ در صنعت بیمه اجرایی شده است، با رویکرد تقویت مدیریت منابع مالی بیمه گران و به منظور افزایش بازده اقتصادی سرمایه­گذاری­ها نگاشته شد و براساس آن شرکت های بیمه می توانند حداقل ۳۰ درصد از منابع سرمایه گذاری را به صورت سپرده بانکی اعم از ریالی و ارزی و نیز اوراق مشارکت که با تضمین دولت یا بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران یا سایر بانک­ها منتشر شده باشد، سرمایه­­گذاری کند.

در ماده دیگری شرکت های بیمه مجاز شده اند حداکثر ۴۰ درصد منابع خود را در سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس و تا ۴۰ درصد را در سهام شرکت های غیربورسی سرمایه گذاری کنند.
همچنین بیمه ها می توانند تا ۱۵ درصد از منابع خود را در ابزارهای پولی و مالی مورد تایید بانک مرکزی یا سازمان بورس سرمایه گذاری کرده و در مجموع حداکثر ۲۵ درصد منابع سرمایه­گذاری ابتدای دوره را به صورت مشارکت در طرح­ها، اجرای عملیات عمرانی و ساختمانی و املاک و مستغلات سرمایه­گذاری کنند.

در ماده دیگری شرکت بیمه مجاز شده است حداکثر ۱۰ درصد منابع خود را به صورت انعقاد انواع قراردادهای مشارکت سرمایه گذاری کند.

با این حال کارشناسان صنعت بیمه می گویند شرکت های بیمه بیش از فعالیت در بورس و مشارکت در قراردادهای اقتصادی، تمایل به سپرده گذاری در بانک ها، خرید اوراق مشارکت و نیز صنعت ساخت و ساز دارند زیرا سپرده گذاری در بانک ها یا اوراق مشارکت نه تنها در زمان بروز خسارت های بزرگ سریعتر وصول می شود بلکه سود تضمین شده ای را در اختیار آنها قرار می دهد.

 صنعت بیمه سالانه چقدر درآمد دارد؟

ضریب نفود صنعت بیمه در ایران ۲.۳ درصد برآورد می شود که چندان چشمگیر نیست، اما حق بیمه تولیدی شرکت های بیمه در ۱۰ سال اخیر رشد قابل توجهی داشته است؛ برای نمونه حق بیمه تولیدی این صنعت پارسال حدود ۳۴ هزار میلیارد تومان بود که نسبت به سال پیش آن، ۲۰ درصد افزایش داشت؛ خسارت پرداختی در سال گذشته نیز حدود ۲۱ هزار میلیارد تومان بوده که ۱۶.۵درصد رشد نشان می دهد.

البته ضریب خسارت در صنعت بیمه در حدود یک دهه اخیر سیر صعودی داشته و از ۷۴.۶۵ درصد در سال ۱۳۸۷ به ۸۳.۴۵ درصد در سال ۹۶ رسیده است اما با این حال سود سال گذشته صنعت بیمه در مجموع ۱۳ هزار میلیارد تومان بود.

«حسین کریمخان زند» عضو شورای عالی بیمه درباره علت اصلاح آیین نامه سرمایه گذاری اظهار داشت: در آیین نامه کنونی سقف سرمایه گذاری شرکت ها در بازارهای مختلف مشخص شده است اما با توجه به تاکید نهاد ناظر بر تفکیک حساب های رشته بیمه زندگی از دیگر رشته های صنعت بیمه و اینکه بیمه های زندگی تعهد آتی شرکتها هستند، نیاز است آیین نامه ها نیز بر مبنای آن بازنگری شوند.

وی اظهار داشت: یک شرکت بیمه باید ۲۰ تا ۳۰ سال بعد به تعهدات خود بابت بیمه نامه عمل کند و از این رو منابع آن باید در حوزه هایی سرمایه گذاری شود که با توجه به نرخ تورم، بازدهی لازم را داشته باشد.

کریمخان زند درباره اینکه چرا اغلب شرکت های بیمه تمایل دارند منابع خود را در قالب سپرده بانکی و اوراق مشارکت نگهداری کنند، گفت: با توجه به ضریب خسارت در صنعت بیمه، یک شرکت ناگزیر است منابعی در دسترس داشته باشد تا در زمان بروز حادثه و خسارت از عهده تعهدات خود بر آید.

وی نرخ سود مناسب اوراق مشارکت دولت به ویژه اسناد خزانه را از دیگر دلایلی برشمرد که شرکت های بیمه را برای خرید این اوراق ترغیب کرده است.

این عضو شورای عالی بیمه درباره اینکه چه زمانی نوبت به اصلاح این آیین نامه می رسد، گفت: هنوز بیمه مرکزی آیین نامه پیشنهادی خود را به شورای عالی بیمه ارایه نکرده است.

کریمخان زند تاکید کرد: در صنعت بیمه دو نوع پول وجود دارد؛ بخشی اندوخته ریاضی سرمایه و بلندمدت است و بخش دیگر سرمایه گذاری کوتاه مدت که در سپرده بانکی، اوراق مشارکت یا اسناد خزانه دولت نگهداری می شود.

وی افزود: از سرمایه گذاری های کوتاه مدت بیمه ها اغلب برای پرداخت خسارت های آنی استفاده می شود زیرا قدرت نقدشوندگی آن بالاست؛ اما اگر بخواهیم سرمایه های بیمه های عمر را نگهداری کنیم، ناگزیر به به ورود به صنعت ساختمان هستیم.

این کارشناس صنعت بیمه در پاسخ به اینکه ممکن است روش سرمایه گذاری در هر رشته تغییر کند، گفت: به نظر می رسد سرمایه گذاری ها در دو بخش بیمه های زندگی و غیرزندگی تفکیک شود.

وی خاطر نشان کرد: اصلاح آیین نامه سرمایه گذاری باید به شکلی باشد که جوابگوی همه نیازهای شرکت های بیمه باشد تا آنها در موعد مقرر موفق به ایفای تعهدات خود شوند.