انتشار "جزییات کامل" جلسه رهبری با نمایندگان کاندیداهای 88 / رهبر انقلاب به نمایندگان موسوی و کروبی چه گفتند؟

نحوه عمل در انتخابات به گونه‌ای بود که این سوال در ذهن بخش بزرگی از جامعه ما مطرح هست که آیا این گونه نحوه عمل با آنچه که در جمهوریت می‌فهمیدیم و آنچه که به عنوان سابقه پشت سر داریم، تا چه اندازه سازگار است. در این انتخابات آنچه که از همگان انتظار می‌رفت، برخورد صادقانه بود. آنچه که در مواردی شاهدش بودیم، برخورد هتاکانه و پرده‌درانه بود. اگر کلّ حرکتی که انام می‌دهیم به تأسی از پیامبر اکرم(ص) برای تتمیم مکارم اخلاق است، جاهای زیادی به نظر می‌رسد که باید از خودمان سوال کنیم که تا چه اندازه به یک چنین آرمانی نزدیک هستیم.
نماینده موسوی: ما هم اعتقاد داریم که هم در مراحل قبل از انتخابات، هم در طی روز رای‌گیری و هم در چند روز بعد از انتخابات، تخلف‌های قابل ملاحظه‌ای صورت گرفته؛ به نحوی که از دیدگاه ما این انتخابات با این نحوه برگزاری که صورت گرفته بازگو کننده رای واقعی مردم نیست.

خوشبختانه دوستانِ قبل موارد زیادی را اشاره کردند؛ ما هم اعتقاد داریم که هم در مراحل قبل از انتخابات، هم در طی روز رای‌گیری و هم در چند روز بعد از انتخابات، تخلف‌های قابل ملاحظه‌ای صورت گرفته؛ به نحوی که از دیدگاه ما این انتخابات با این نحوه برگزاری که صورت گرفته بازگو کننده رای واقعی مردم نیست. درخواست آقای مهندس میرحسین موسوی هم یک درخواست روشنی است، ایشان خواستار ابطال و تجدید انتخابات است؛ آن هم به دلایل متعددی که بخشی از آن در جلسه‌ای که با شورای نگهبان بوده منعکس شده. هر چند، چند نفر از اعضای شورای نگهبان خودشان در شرایط قبل از انتخابات مشخصاً جانب‌داری از یک کاندید معیّن را کردند!هفت نفر در سخنرانی‌ها، در مجامع، در مطبوعات. آن هم جایی که علی القاعده از او انتظار می‌رفته که جانب بی‌طرفی را مراعات کند.

رهبر انقلاب: به ساعت هم نگاه کنید.

آقای بهشتی: دیگر عرضی ندارم اگر می‌فرمایید. همین طور در مورد رادیو و تلویزیون، در مورد امکانات فراوان دولتی که در اختیار نامزد حاکم قرار داشت. مجموعاً می‌خواهم عرض بکنم نحوه عمل به نحوی بود که این سوال، بسیار جدی برای بخش قابل ملاحظه‌ای از جامعه ما و مردم ما مطرح است که تا چه اندازه ما مراعات لوازم و ضوابط جمهوریت را داشته‌ایم. دیگر عرضی ندارم.

رهبر انقلاب: خیلی متشکر. خب، ستاد آقای احمدی‌نژاد؛ از لحاظ سنی نوبت شما است دیگر؟ آقای رضایی سناً بالاترند؟

یکی از حضّار: یک سال! تفاوت سنی دارند.

رهبر انقلاب: یک سال! خیلی خب، ستاد آقای رضایی، بگویید.

سخنان نماینده ستاد آقای رضایی

از چپ: داود دانش‌جعفری و مرتضی طلایی‌نیک نمایندگان ستاد محسن رضایی

آقای داوود دانش‌جعفری: بسم‌ا... الرحمن الرحیم. در مجموع، من استنباطم این است که ویژگی کنونی فضای حاضر یک جوری هست که در واقع بی‌اعتمادی – بی‌اعتمادی مردم، نه حالا این جمعی که اینجا هستند – نسبت به مجموع اتفاقاتی که در کشور افتاده، به وجود آمده. اینکه حالا از کجا به وجود آمده شاید نیاز به تحقیق و بررسی است؛ ولی در مجموع یک احساسی هست که آن باوری که در خانواده‌ها و مردم وجود داشته، با نتیجه‌ای که به دست آمده نمی‌خواند. حالا ممکن است که این، دلیل خاصّی هم نداشته باشد ولی این ذهنیت الان وجود دارد. اینکه چرا این اتفاقات افتاد، من تحلیل عرض می‌کنم، می‌گویم اصلا بحث خودمان نیست، یعنی در واقع شواهدی که منجر به یک تحلیل شده را می‌گویم. شاید سه دلیل وجود داشته باشد که این فضای بی‌اعتمادی به وجود آمده. اول اتفاقاتی است که قبل از انتخابات افتاد. به نوعی یک تلقّی وجود داشت که بعضی از نیروهای نظامی به اصطلاح جانبدارانه کمک می‌کنند از یک نامزد خاص.

رهبر انقلاب: آن نامزد خاص، سابقه‌ی نظامی ندارد؟(خنده‌ی حضّار)

آقای دانش جفعری: نه، ندارد. بله، بعضی از اقدامات خوبی که دولت انجام می‌داد به نوعی بود که همه منتهی می‌شد به این چند روز آخر انتخابات؛ مثلا فرض کنید پرداخت حقوق که باید براساس قانون خدمات کشوری صورت می‌گرفت؛ سود سهام عدالت علی‌رغم اینکه شرکت‌ها منابع کافی نداشتند، مجلس پنج میلیارد دلار در سال گذشته به صورت فوریتی تصویب کرده بود که در اختیار سرمازدگی و خشکسالی قرار بگیرد، تاکید هم داشتند که این قبل از پاییز سال گذشته توزیع بشود و خیلی از این موارد نگه‌ داشته شد، همین روزها توزیع شد. مثلا اقداماتی که در مورد باشگاه پرسپولیس و استقلال و غیره انجام دادند.

** در بعضی از سفرها احمدی‌نژاد با هواپیمای دولتی می‌رفت

یک تلقّی به وجود آمد که در واقع صدا و سیما اجبار دارد که در یک جهت خاصی حرکت بکند و به اصطلاح می‌تواند تاثیر بگذارد؛ یک تلقی به وجود آمد که از امکانات دولتی در جهت انتخابات استفاده می‌شود. مثلا در مورد بعضی از سفرها گفته می‌شود که آقای احمدی‌نژاد با هواپیمای دولت می‌رفت و اینکه بقیه نامزدها چنین امکانی نداشتند.
نماینده محسن رضایی:یک تلقّی به وجود آمد که در واقع صدا و سیما اجبار دارد که در یک جهت خاصی حرکت بکند و به اصطلاح می‌تواند تاثیربگذارد؛ یک تلقی به وجود آمد که از امکانات دولتی در جهت انتخابات استفاده می‌شود؛ مثلا در مورد بعضی از سفرها گفته می‌شود که آقای احمدی‌نژاد با هواپیمای دولت میرفت و اینکه بقیه نامزدها چنین امکانی نداشتند...

حتی مثلا آقای دکتر رضایی در یک مقطعی امکان تهیه بلیط هواپیما برایشان نبود؛ ولی خب، در واقع یک حالت نابرابری بود. تعدادی از وزرا که حق نداشتند در انتخابات حضور پیدا کنند، آمدند؛ مثلا وزیر محترم امور خارجه که به بعضی از استان‌ها – مثلا ایلام – سفر کردند و سخنرانی کردند، یک تلقی‌ای وجود داشت که شورای نگهبان در مجموع از یک نامزد خاص حمایت می‌کند؛ شاید تعداد هفت نفر از آنها اسم برده می‌شد که فعال هستند در بحث‌ها. البته معنی‌اش این نیست که نباید اعضای شورای نگهبان نظر داشته باشند، ولی این تلقی را به وجود می‌آورد که اینها که قرار هست داور باشند، در واقع خودشان موضع دارند. مثلا فرض کنید رئیس ستاد نظارت اصفهان در حمایت از آقای احمدی‌نژاد صحبت کرد. حتی این تلقی وجود داشت که خود حضرتعالی هم شاید علاقه‌مند نباشید که در جهت خلاف رای به دولت اقدام بشود و صحبت کردستان حضرتعالی را در یک مثالی می‌گرفتند که به این دلیل بیان شده بود.

حالا برگردم به دوره‌ی انتخابات. در انتخابات یک سری اتفاقاتی افتاد. از جمله مواردی که ذکر شد این بود که ناظران طرفدار نامزدها، تفسیری شورای نگهبان کرد که اینها فقط می‌توانند روز آخر حضور پیدا بکنند؛ در حالی که در بخشنامه‌ای که خودشان قبلا اعلام کرده بودند، از اول خرداد یعنی از 22 روز قبل از انتخابات می‌توانستند حضور پیدا بکنند؛ ولی این عمل نشد؛ تلقی شد که فقط روز آخر می‌توانند. بعد کسانی که باید ناظر می‌بودند در صندوق‌ها، یک مکانیزیمی به کار برده شد که این ناظرها نتوانند در همه‌ی صندوق‌ها حضور پیدا کنند؛ مثلا گفتند برحسب حروف الفبا اینها توزیع بشوند؛ به تعدادی کارت ندادند؛ به تعدادی کارت ناقص دادند؛ در نهایت انجام نشد.

** پلمپ صندوق‌ها بدون حضور نماینده نامزدها

این فرم 22 که جمع‌بندی آراء صندوق است، با ابهام مواجه بود. فرم جمع‌بندی که اصطلاحاً فرم 28 است با ابهام روبرو بود. بحث تعرفه ندادن تبدیل شد به یک ابهام خیلی بزرگ. در بعضی از شهرستان‌ها و حتی استان‌ها الان تلقی این هست که علی‌رغم اینکه ساعات رای محدود شده یا تعرفه به اندازه کافی ندادند، تعداد کسانی که رای دادند، بیشتر از واجدین شرایط است؛ لیستش را هم مشخص کردند. در هر صورت توضیح مشخصی در مورد محدود کردن ساعت رای داده نشد. قبل از اینکه صندوق‌ها گذاشته بشود برای اینکه رای واریز بشود. قاعدتاً باید با حضور نماینده‌ی نامزد می‌آمدند نشان می‌دادند؛ معمولا صندوق‌ را برعکس می‌کنند که نماینده نامزد ببیند در آن چیزی نیست. در واقع پلمپ کردن بدون حضور نماینده‌ها – ناظرین – صورت گرفت.

و بحث‌هایی که وجود داشت، مثل اعلام جشن پیروزی قبل از اعلام نظر شورای نگهبان، امساک در اطلاع‌رسانی. مثلا آقای دکتر رضایی از چند روز قبل نامه دادند که ریز رای من را براساس صندوق‌هایی که بوده بدهید. دیروز از صبح یک نفر از طرف ما در وزارت کشور بود و در نهایتا تا امروز هم ندادند، دیروز هم می‌گفتند تا پنج بعدازظهر اگر ندهید – در واقع اگر شکایت ارائه نشد – دیگر حق پیگیری ندارید. در هر صورت حتی بین اطلاعاتی که وزارت کشور دارد و شورای نگهبان دارد، تفاوت‌هایی وجود دارد که اینها قابل رسیدگی است. به نظر من تخلفات بعد از انتخابات- حالا تخلف اسمش را نگذاریم – عواملی که باعث شد این فضا یک مقدار تشدید بشود، اینها است.

شاید مثلا همایش میدان ولی‌عصر، در حالی که همه در بهت و حیرت هستند و احساس می‌کنند که راجع به نتایج انتخابات[ذهنیت‌شان ] توجیه نیست؛ بعد حرف‌هایی که در آنجا زده شد، تعابیری که به کسان دیگر تحت عنوان خار و خاشاک و اینها نسبت داده شد و در مجموع احساس می‌شد که اوضاع یک نوع یک طرفه هست. مثلا دیروز تظاهراتی که .... .

رهبر انقلاب: به ساعت هم یک نگاهی بکنید.

آقای دانش جعفری: بله، این آخرش است. تظاهراتی که انجام شد، در واقع عنوان شد که غیرقانونی است، ولی مثلا حضور گروه مقابل را – که آقای سعید حدادیان رهبری می‌کرد – صدا و سیما مرتب تبلیغ می‌کرد. در مجموع، اینها موجب یک فضایی شده که مردم احساس بکنند که یک تفاوتی بین ذهنیت آنها وجود دارد. فکر می‌کنم اگر بخواهیم این موضوع را هم حل بکنیم، از همین دریجه‌ ورود به ذهنیت مردم باید وارد بشویم. حالا من طرحی دارم برای آن بحث، اگر خواستید. تشکر می‌کنم.

رهبر انقلاب: خیلی خوب. ممنون، از ستاد آقای احمدی‌نژاد؛ یکی‌تان بگویید آقایان. بلندگو را بیاورید.

سخنان نماینده ستاد احمدی‌نژاد

از راست: مهدی کلهر، عباس زریبافان، مجتبی ثمره هاشمی، مجتبی زارعی و جعفر فرجی نمایندگان ستاد احمدی‌نژاد

آقای مجتبی ثمره هاشمی: بسم‌ا... الرحمن الرحیم، اللهم عجل لولیک افرج و العافیه و النصر و اجعلنا من خیر انصاره و اعوانه و المستشهدین بین یدیه. خدای را سپاسگزارم که این توفیق را عنایت فرمود، امروز خدمت حضرتعالی شرفیاب بشویم. تبریک عرض می‌کنم به مناسبت این پیروزی بزرگ و حضور و مشارکت فعال و کم سابقه ملت ایران در این انتخابات. در واقع این حضور لبیکی بود به حضرتعالی که دعوت فرمودید از همه مشارکت جدّی داشته باشند و حضور پیدا بکنند. عظمت این واقعه یک عظمتی نیست که بشود آن را پوشاند؛ یک عظمت درخشنده است، ممتاز است. همه دنیا متاثر شدند؛ یعنی مورد توجه قرار دادند این عظمت ملت ایران را و ما از نحوه موضع‌گیری دوستان و دشمنان انقلاب متوجه میشویم که چه واقعه عظیمی در کشور اتفاق افتاده. حقیقتاً موجب اقتدار و عزّت ملی ملت ایران بود و در واقع نشانی از حیات بالنده یک ملت بزرگ. این را صمیمانه خدمت حضرتعالی و همه ملت ایران تبریک عرض می‌کنم.

مهم این است که این دستاورد صیانت بشود. این دستاورد در واقع هم توجه عمیق به جمهوریت نظام در بطن آن است و هم به سلامیت نظام. جمهوریت از حیث حضور و مشارکت کم سابقه، و اسلامیت از این جهت که در واقع مردم لبیک گفتند به پیام حضرتعالی و مشارکت وسیع داشتند. آقایانی که اشاره می‌کنند به جمهوریت، سوال از آن طرف هست؛ خب شما به رای ملت احترام بگذارید؛ چرا به رای ملت احترام نمی‌گذارید؟ بالاخره مردم آمدند مشارکت کردند؛ حدود 84 درصد مشارکت کردند. این رقم کمی نیست؛ قابل قیاس با دوره‌های قبل است. در بعضی از استان‌ها که اصلا پیش‌بینی نمی‌شد این مشارکت وجود داشته باشد. مشارکت‌های بسیار بالا انجام شده و همه چیز مشخص و معلوم است.

** همه چیز روشن است/ این عظمت کم‌نظیر را زیر سوال نبریم

همه چیز روشن است. قابل بررسی است. اگر بالاخره آن چیزی اتفاق افتاده که مورد میل آقایان نبوده، مورد نظر آقایان نبوده، نباید اصلش را زیر سوال ببرند. خب اگر دلایلی دارند، دلایل را مطرح بکنند، قانون هست، از طریق قانون کار پیگیری بشود. اما اینکه یک شکوه و یک عظمت کم نظیر را این طور ما زیر سوال ببریم، به نظرم جفای به ملت است، جفای به آراء ملت است، جفای به نظام اسلامی است و نباید این جفاها صورت بپذیرد. آقایان باز برگشتند بعضی نکات را که در دوره انتخابات مطرح شده بود مطرح کردند که به نظر من جای آن نبود اینجا مطرح بشود؛ مثل بحث اینکه – نمیدانم – دیوان محاسبات گفته دو هزار تخلف وجود دارد. من عذرخواهی می‌کنم؛ بالاخره سه نفر در مقابل یک نفر هستند، در مقابل سه نفر دارم پاسخ می‌دهم، وقت پنج دقیقه شاید خیلی کم باشد.

رهبر انقلاب: نه، همان پنج دقیقه است دیگر، دبّه در نیاورید!

** توضیحات نماینده ستاد احمدی‌نژاد درباره افزایش پرداختی‌ها و حقوق‌ها در ایام انتخابات

آقای ثمره هاشمی: چشم. هر جور حضرتعالی بفرمایید، همان را عمل می‌کنیم. بله، اینکه باز اشاره کردند به اینکه در آن دوره یک پرداخت‌هایی انجام شده، بالاخره قانون خدمات کشوری دو سال قبل تصویب شد؛ خب بودجه‌ی آن در مجلس پیش‌بینی نشده بود، در این دوره پیش‌بینی شده بود، اقدام کردند. یا آقایانی که می‌گویند که تامین اجتماعی حقوق‌ها را افزایش داد، آیا اصلاً امکان‌پذیر هست که حقوق‌ها یک مرتبه افزایش پیدا بکند؟ الا اینکه از قبل تمهیداتی انجام شده باشد، کارهای زیادی شده باشد، ماه‌ها کار می‌برد تا منابعش تامین بشود. چطور آقایان که خودشان در جریان کار هستند، این ایرادها را می‌گیرند؟ به نظرم منصفانه نیست. بحث قانون‌گرایی را مطرح می‌کنند. خب بالاخره در این دوره ما فهمیدیم قانون‌گرا کیست؛ همه ملت ایران متوجه شدند که قانون‌گرا کیست.

آیا این درست بود که قبل از اینکه نتیجه آراء مشخص بشود، جناب آقای موسوی بروند مصاحبه بکنند، خبرنگاران را جمع بکنند و اعلام پیروزی بکنند؟ این مشخص است. آقایانی که در شورای نگهبان هستند می‌توانند بگویند که چه اتفاقاتی وقت شمردن آراء افتاد و چطور آقایان القا می‌کردند که زودتر پیروزی را اعلام بکنیم؛ خب این درست نیست و به نظرم نباید این اتفاق بزرگ و این شکوه بزرگ را و این شیرینی حضور را تلخ کرد با عصبانیت و ناراحتی. همان‌طور که حضرتعالی فرمودید قانون هست، از طریق قانون کار را می‌شود پیگیری کرد. چون فرمودید ما باید مقید به وقت باشیم، عذرخواهی می‌کنم. والسلام علیکم و رحمه‌ا.... .

رهبر انقلاب: خیلی متشکرم، علیکم السلام. خب آقایان بیاناتشان را فرمودند. من یک جمع‌بندی کوتاهی بکنم. بعد نوبت برسد به نمایندگان مسئولان، یعنی وزارت کشور و شورای محترم نگهبان. به نظرم می‌رسد حتماً بایستی به این شبهه‌هایی که وجود دراد رسیدگی بشود، جمع‌بندی شده‌تر از همه، همان چیزی بود که در اظهارات آقای الویری بود؛ یعنی آنچه که دوستان گفتند، تقریبا یک بیان دیگری بود از همان شکل جمع‌بندی‌ شده‌ای که اقای الویری بیان کردند و خب اینها همه واقعا شبهه است و در ذهن کسانی وجود دارد و باید هم این شبهات را برطرف کرد.

یعنی اگر چنانچه نگاه به مسائل دیگر هم نبود، بالاخره یک جمعی از دوستان و اهالی انقلاب نسبت به یک قضیه‌ای اگر ابهام دارند، درستش این است که ما ترتیبی بدهیم، کاری بکنیم که این ابهام برطرف بشود. اما راه دارد؛ راه قانونی دارد. البته شورای محترم نگهبان معتقد است که برخی از این اشکالات، حلش متوجه به شورای نگهبان نیست، یعنی شورای نگهبان بعضی از این موارد را خودش متکفّل است که پاسخگویی کند و رفع شبهه کند، بعضی چیزها را هم معتقدند که مربوط به شورای نگهبان نیست و مربوط به دستگاه‌های دیگر است که خب می‌شود مراجعه کرد. به هر حال از راه‌های قانونی بایستی دنبال بشود.

** رهبر انقلاب: در کردستان حرف‌های همیشگی خودم را زدم

من فقط یک جمله‌ای که خارج از مسائل بررسی قانونی و اینها است، در بیان آقای دانش جعفری بود بگویم که مطلقا آن جور که شما تلقی کردید، نیست. من در کردستان حرف‌های همیشگی خودم را زدم، آن چیزی که من درباره عزت اسلامی بیان کرد، اینها حرف‌های امروز من که نیست، اینها حرفهای بیست و چند سال من است. شما مراجعه کنید به سابقه سخنرانی‌های من، اظهارات من، در مراحل مختلف، خب، در این بیست سال سه تا رئیس جمهور در این کشور بودند. شما مراجعه کنید، زمان آقای هاشمی، حرف‌های من همین‌ها است؛ حرف‌هایم فرق نکرده. آنجا حرف‌های خودم را زدم؛ باز هم من همان حرف‌ها را می‌زنم! یعنی تا وقتی که توان گفتن دارم، من همین حرف‌ها را خواهم زد؛ همان مبانی، همان اصول، همان ارزش‌ها، آن چیزهایی را که با آن حیات من شکل گرفته تکرار خواهم کرد.
در بیان آقای دانش جعفری بود بگویم که مطلقا آن جور که شما تلقی کردید، نیست. من در کردستان حرف‌های همیشگی خودم را زدم، آن چیزی که من درباره عزت اسلامی بیان کرد، اینها حرف‌های امروز من که نیست، اینها حرفهای بیست و چند سال من است. شما مراجعه کنید به سابقه سخنرانی‌های من، اظهارات من، در مراحل مختلف، خب، در این بیست سال سه تا رئیس جمهور در این کشور بودند. شما مراجعه کنید، زمان آقای هاشمی، حرف‌های من همین‌ها است؛

** رهبر انقلاب: یک‌جا سخنرانی کرده بودم، کروبی گفت "منظور فلانی من هستم!"

...من یک سخنرانی یکجا کرده بودم، آقای کروبی آمد گفت که من رفتم ایلام و گفتم این حرف‌هایی که فلانی زد، من را داشت می‌گفت؛ آن منم. خب تلقی آقای کروبی این است. آن چیزی که من گفتم که باید رئیس جمهور این جوری باشد، این جوری باشد، این جوری باشد، یک نامزدی تطبیق می‌کند به خودش، نامزد دیگری تطبیق می‌کند به خودش که این هم اتفاقاً پیش آمد، البته غیر از آقای احمدی‌نژاد. یکی از آن دو نامزد محترم دیگر هم، همین را گفته بود که حرف‌هایی که فلانی زده، انها با من منطبق است. بنابراین به من کسی ایراد نگیرد که چرا شما آن حرف‌ را زدید، من حرف‌های خودم را گفتم. این مطلب و مبانی خود من است که من با این مبانی زندگی کرده‌ام و امیدوارم ان‌شاءا... تا آخر عمرم- حالا هر چند ساعت دیگر، یا چند روز دیگر، یا چند سال دیگر باشد – با همین مبانی زندگی بکنم.

خب، حالا نوبت به آقایان رسید؛ آقایان وزارت کشور و شورای نگهبان، اول آقایان وزارت کشور اگر مطلبی دارند، در پنج دقیقه بفرمایید.

سخنان نماینده‌ی وزارت کشور

کامران دانشجو و محمدحسین موسی‌پور نمایندگان وزارت کشور

آقای کامران دانشجو: بسم‌ا... الرحمن الرحیم. من هم از حضرتعالی تشکر می‌کنم؛ خدا را سپاسگزارم خدمت شما هستم. اگر جنابعالی اجازه بفرمایید بنده هیچ تحلیل نمی‌کنم؛ حرف دلم را هم اگر اجازه بفرمایید نمیزنم، اتهامات را می‌گذاریم برای اینکه واگذار بشود به خدا در روز آخرت و فقط گزارشی را خدمت شما سریع می‌خوانم:

از ابتدای تیر ماه 87 تمهید مقدمات انتخابات دهمین دوره‌ی ریاست جمهوری با ارزیابی انتخابات دوره‌های گذشته و جمع‌بندی نقاط قوت و کاستی‌ها، شروع و برنامه‌هایی در جهت رفع کاستی‌ها – که عمدتا در زمینه‌ آموزش مجریان بود – تدوین گردید. لوازم مورد نیاز انتخابات از قبیل تعرفه‌ها، مهرها و تعداد صندوق‌های اخذرای با نظر خواهی از استان‌ها برآورد و برای تهیه آنها سفارش داده شد. در این دوره از انتخابات برای تعداد 57 میلیون تعرفه بنا به درخواست و برآورد استان‌ها کشور با چاپخانه‌ بانک ملی عقد قرارداد شد و سپس با درخواست مجدد برخی استان‌ها این تعداد به 58 میلیون و 875 هزار تعرفه افزایش یافت. تعداد واجدین شرایط شرکت در انتخاابت با حضور نمایندگان مرکز آمار ایران، سازمان ثبت احوال، وزارت اطلاعات و شورای نگهبان طی جلسات متعدد تعیین و رقم 46 میلیون و 200 هزار نفر به ستاد انتخابات اعلام گردید.
کامران دانشجو: برای تعداد 92661 تن از نمایندگان نامزدها کارت جهت حضور در شعب اخذ رای و ستادها صادر گردید که از این تعداد، 6574 کارت برای نمایندگان نامزدها در شهر تهران صادر شد. در کشور، جناب آقای احمدی نژاد 33058، جناب آقای موسوی 40676، جناب آقای رضایی 5421 و جناب آقای کروبی 13506 نماینده داشتند.

در 26 اسفند 87 با حکم وزیر محترم کشور، ستاد انتخابات کشور به صورت رسمی آغاز به کار نموده و کمیته‌های شش گانه‌ی ذی‌ربط تشکیل شد. هیئت‌های اجرایی در 366 شهرستان 558 بخش از تاریخ 15 اردیبهشت 88 شروع به کار نمودند. و با تصویب هیئت‌های اجرایی شهرستان‌ها، نهایتا تعداد 45 هزار و 713 صندوق اخذ رای در سراسر کشور مصوب شد که از این تعداد 31455 صندوق ثابت و 14258 صندوق سیار بودند. با توافق شورای محترم نگهبان برای هر شعبه اخذ رای دو عدد مهر اماده گردید.

تعداد مجریان انتخابات اعم از هیئت‌های اجرایی، اعضای اجرایی شعب، نمایندگان فرماندار و بخشدار، بازرسین، محافظین صندوق‌ها و عوامل خدماتی، بیش از 650هزار نفر بودند که همگی، بیشتر از مردم عادی هستند و در هر شعبه اخذ رای به صورت متوسط سه نفر ناظر شورای نگهبان حضور داشتند.

با دعوت ستاد انتخابات کشور از نامزدهای انتخابات در 2 خرداد 88 مقرر گردید که ستادها نمایندگان نامزدها را معرفی نمایند و نهایتا برای تعداد 92661 تن از نمایندگان نامزدها کارت جهت حضور در شعب اخذ رای و ستادها صادر گردید که از این تعداد، 6574 کارت برای نمایندگان نامزدها در شهر تهران صادر شد. آمار را به تفکیک به استحضار می‌رساند – در تهران را اول می‌گویم – آقای احمدی‌نژاد 2712، جناب آقای موسوی 2915، جناب آقای رضایی 348، جناب آقای کروبی 599، در کشور، جناب آقای احمدی نژاد 33058، جناب آقای موسوی 40676، جناب آقای رضایی 5421 و جناب آقای کروبی 13506.

اخذ رای در روز انتخابات راس ساعت 8 صبح در کلیه‌ی شعب شروع و با توجه به استقبال بی‌سابقه مردم تعدادی از شهرستان‌ها تقاضای تعرفه جدید نمودند که تعداد دویست هزار تعرفه جدید تحویل استان آذربایجان شرقی، همچنین تعداد صد هزار تعرفه به استان اصفهان و یک میلیون و صد هزار تعرفه به استان‌ تهران و پنجاه هزار تعرفه به استان قم تحویل شد. در ساعت 18 با توجه به اتمام مهلت قانونی اخذ رای و حضور پرشور مردم در شعبه‌ها، مهلت اخذ رای به صورت ساعت به ساعت با مجوز وزارت محترم کشور تا ساعت 22 تمدید گردید و پس از آن نیز تمامی افرادی که در صف بودند، به داخل شعب هدایت شده و تا پاسی از نیمه شب اخذ رای در تعداد زیادی از شعب ادامه یابد.
کامران دانشجو: اعلام نتایج انتخابات براساس فرم‌های 22، یعنی فرم‌های تکمیل شده در هر یک از شعب که به صورت برخط و رایانه‌ای از شعب اخذ رای واصل می‌شد با توافق قبلی و به صورت تدریجی از ساعت 12:15 دقیقه نیمه شب آغاز گردید و ساعت به ساعت تا 10 صبح ادامه یافت. عمدتا این آمار مربوط به صندوق‌های روستایی و شهرهای کوچک بود.

اخذ رای در خارج از کشور نیز در 130 نمایندگی و در 304 شعبه اخذ رای انجام گردید و با توجه به استقبال گسترده هم وطنان خارج از کشور و با موافقت وزیر محترم کشور در 55 نمایندگی مدت اخذ رای دو ساعت تمدید شد. از ابتدای روز رای‌گیری، نماینده محترم شورای نگهبان در دفتر مرکزی ستاد انتخابات حضور یافت و امور انتخابات با ایشان هماهنگ شده و وی نیز با شورای نگهبان هماهنگی می‌نمود. اعلام نتایج انتخابات براساس فرم‌های 22، یعنی فرم‌های تکمیل شده در هر یک از شعب که به صورت برخط و رایانه‌ای از شعب اخذ رای واصل می‌شد با توافق قبلی و به صورت تدریجی از ساعت 12:15 دقیقه نیمه شب آغاز گردید و ساعت به ساعت تا 10 صبح ادامه یافت. عمدتا این آمار مربوط به صندوق‌های روستایی و شهرهای کوچک بود. از این ساعت به بعد با عنایت به اینکه سرعت اینترنت کاسته شده بود و همچنین آمار شهرهای پر جمعیت شروع می‌شد، اطلاع‌رسانی به مدت بیش از دو و نیم ساعت متوقف گردید و در ساعت 12 چون فرم‌های 28، یعنی فرم‌هایی که براساس تمامی شعب اخذ رای یک شهرستان تکمیل می‌شود و مشخص کننده رای نامزدها در هر شهرستان می‌باشد واصل گردید. از این ساعت اطلاع‌رسانی براساس فرم‌ها 28 آغاز و تا ساعت 13 و 14 نیز ادامه یافت و نهایتاً در ساعت 16 نتیجه نهایی انتخابات توسط وزیر محترم کشور اعلام گردید.

روز یکشنبه جلسه‌ای با جناب آقای دکتر کدخدایی در شورای نگهبان برگزار و آمار نتایج انتخابات با ایشان مرور گردد و در یک بررسی اجمالی و اولیه مشخص شد که تفاوت قابل ملاحظه‌ای بین آمار شورای نگهبان و ستاد انتخابات وجود ندارد که باعث دلگرمی بیشتر مسئولین ستاد انتخابات کشور گردیده و قرار شد که نتایج به صورت استانی و شهرستانی اعلام گردد. سپس جلسه‌ای با جناب آقای مهندس ضرغامی .... .

رهبر انقلاب: ساعت را هم یک نگاهی بکنید.

آقای دانشجو: ... برگزار و آمار مذکور از طریق صدا و سیما اعلام شد.

با توجه به تبلیغات سوء و مغرضانه پیرامون سلامت انتخابات تصمیم گرفته شد که از روز دوشنبه مسئولین ستاد انتخابات و استان تهران در برنامه‌های تلویزیونی به این شبهات پاسخ گویند. در پایان به استحضار می‌رساند که هیچ گونه اعتراضی مستندی در روز برگزاری انتخابات و پس از آن تا این تاریخ به ستاد انتخابات کشور واصل نشده است. والسلام علیکم و رحمه‌ا.... و برکاته.

رهبر انقلاب: و علیکم السلام و رحمه‌ا.... خب نماینده‌ی شورای محترم نگهبان

سخنان نماینده شورای نگهبان

از راست: مرحوم محمدرضا علیزاده، عباسعلی کدخدایی و صادق آملی لاریجانی نمایندگان شورای نگهبان

آقای عباسعلی کدخدایی: بسم‌ا... الرحمن الرحیم. تشکر می‌کنم از حضرتعالی که این فرصت را در اختیار ما قرار دادید که گزارش مختصری را خدمت حضرتعالی و بقیه حضّار عرض کنم. من مختصرا عرض بکنم وظایف شورای نگهبان براساس قانون – به هر حال آنچه که مقرر شده است – طبق قانون انجام شده است و دوستان ما در استانها و شهرستانهای مختلف وظایف نظارتی‌شان را بخوبی انجام دادند. ما حضور ناظرین را داشتیم سر صندوق‌ها که بین سه نفر تا پنج نفر در واقع ناظر بودند و بر تمام مراحل نظارت می‌کردند. از قبل از آن هم هیئت‌های نظارت ما حضور داشتند در استان‌ها و شهرستان‌ها در جهت استقرار صندوق‌ها، چاپ و توزیع تعرفه‌ها و.... .

علاوه بر اینها ما امسال دو اقدام دیگر هم یا شاید اقداماتی دیگر را در این جهت انجام دادیم که من خدمت‌تان عرض می‌کنم. اولین اقدام این بود که این تعرفه‌هایی که در دوره‌های قبل بود و فقط یک محل مهر داشت، تحت عنوان مهر انتخابات، مهر نظارت را هم ما پیش‌بینی کردیم که اطمینان بیشتری در این جهت ایجاد بشود. بازرسین ویژه‌ای را از تهران برای برخی از حوزه‌ها، برای برخی از شهرستان‌ها و استان‌ها اعزام کردیم که در روز اخذ آراء حضور داشته باشند. همچنین دعوت کردیم از نمایندگان داوطلبین محترم که در شورای نگهبان هم حضور داشته باشند. اگرچه شورای نگهبان وظیفه‌ی نظارتی دارد و در واقع نظارتی بر شورای نگهبان مقرر نشده است و ما تکلیف قانونی هم در این جهت نداریم اما جهت اعتمادسازی و اطمینان بیشتر بزرگواران داوطلب، درخواست کردیم نمایندگان‌شان حضور داشته باشند و حضور داشتند.
کدخدایی: بازرسین ویژه‌ای را از تهران برای برخی از حوزه‌ها، برای برخی از شهرستان‌ها و استان‌ها اعزام کردیم که در روز اخذ آراء حضور داشته باشند. همچنین دعوت کردیم از نمایندگان داوطلبین محترم که در شورای نگهبان هم حضور داشته باشند. اگرچه شورای نگهبان وظیفه‌ی نظارتی دارد و در واقع نظارتی بر شورای نگهبان مقرر نشده است و ما تکلیف قانوین هم در این جهت نداریم اما جهت اعتمادسازی و اطمینان بیشتر بزرگواران داوطلب، درخواست کردیم نمایندگان‌شان حضور داشته باشند

گزارش‌هایی را به ما می‌دادند در روز اخذ آراء، آنها را ما بررسی می‌کردیم؛ البته نتیجه‌اش را بعدا در پایان رسیدگی‌ها منتشر خواهیم کرد. بعد هم که شمارش آراء شروع شد، سایتی را در اختیارشان قرار دادیم که ناظر باشند بر تجمیع آراء.

تذکرات لازم هم ارائه شد به دوستان‌مان در وزارت کشور که همکاری خوبی هم داشتند. مثلا در خصوص همین کمبود تعرفه‌ها که جناب آقای دکتر دانشجو اشاره کردند، ما هم در برخی از این استان‌ها متوجه شدیم در همان ساعات اولیه و پیگیری کردیم، خوشبختانه اقدام شد. بعد از آن هم به هر حال در فرصت قانونی‌ای که ما داریم، اعلام کردیم که شکایاتی اگر هست، اعتراض‌هایی اگر هست، مستدل برای ما ارسال بکنند، ما پیگیری می‌کنیم.

فرصت سه روزه‌ای را که داشتیم تا پایان وقت اداری دیروز، آقایان داوطلبین محترم، اعتراض‌هایشان را ارائه کردند. البته اعتراض‌ها همان جوری که الان هم اشاره فرمودند نمایندگان محترم‌شان، بعضا کلی هست که شاید در صلاحیت شورای نگهبان نباشد که بخواهد بررسی بکند، اما آن مواردی را که مستند باشد، عینی باشد، ما خدمت‌شان عرض کردیم که آماده هستیم با حضور نمایندگان خود داوطلبین محترم بررسی بکنیم و اگر تخلفی هست، با آن تخلف برخورد بکنیم. امروز هم دعوت کردیم از نمایندگان واطلبین محترم تشریف آوردند در شورای نگهبان، جلسه خوبی داشتیم، مطالب – مفصل‌تر از این چیزی که الان خدمت حضرتعالی عرض شد – آنجا مطرح شد؛ ما هم نحوه‌ رسیدگی را، اختیارات‌مان را مطرح کردیم و قرار شد که ما حصل جلسه امروز، فردا در جلسه عمومی شورای نگهبان مطرح بشود و نظر شورای نگهبان ان‌شاءا... اعلام بشود که چگونه این رسیدگی‌ها را ادامه خواهد داد. متشکر هستم از حضرتعالی.

رهبر انقلاب: ان‌شاءا... موفق باشید.

آقای الویری: حاج آقا اجازه می‌فرمایید یک پیشنهاد بکنیم، یا همین الان یا بعد از فرمایش جنابعالی، برای برون رفت از این وضعیت در حد نیم دقیقه هر کدام از آقایان پیشنهادی بدهند برای برون رفت از این وضعیت، بعد جنابعالی جمع‌بندی بفرمایید.

رهبر انقلاب: این را بگذارید برای وقت اضافی؛ بگذارید حالا بحث‌مان را بکنیم. ان‌شاء‌ا... اگر وقت اضافی ماند، به آن هم میرسیم.
رهبر انقلاب: انتخابات در کشور ما برخلاف بعضی از کشورهای دیگر، همیشه مظهر وحدت ملت و نمایشگر عزت ملی بوده، چون هر کسی که پای صندوق رای می‌آید و رای به صندوق می‌اندازد، در واقع رای به جمهوری اسلامی را و نظام اسلامی را دارد تکرار می‌کند...

بسم‌ا... الرحمن الرحیم. من اول باید عذرخواهی کنم از اینکه با صدای گرفته با دوستان صحبت می‌کنم؛ دو سه روزی است براثر سرماخوردگی صدای من گرفته است، تحمل کنید. مطلب اساسی و اصلی‌ای که من میخواهم به همه دوستانی که در اینجا حضور دارند – چه نمایندگان ستادهای نامزدهای محترم و چه نمایندگان دستگاه‌های مسئول – عرض بکنم این است که انتخابات در کشور ما برخلاف بعضی از کشورهای دیگر، همیشه مظهر وحدت ملت و نمایشگر عزت ملی بوده، چون هر کسی که پای صندوق رای می‌آید و رای به صندوق می‌اندازد، در واقع رای به جمهوری اسلامی را و نظام اسلامی را دارد تکرار می‌کند؛ لذا همیشه دیده‌اید مسئولین کشور و خود بنده اصرار داشتیم بر افزایش آحاد شرکت کننده در رای دادن؛ تشویق می‌کردیم، ترغیب می‌کردیم مردم را، مردم هم هوشیارانه وارد قضایا می‌شدند در مواقع حساس؛ در مواقعی که کشور احتیاج داشته به اینکه فریاد رسا و بلندی را در مقابل مخالفان خود و بدخواهان خود در دنیا مطرح بکند، آماده‌اند پای صندوق‌های رای و رای داده‌اند.

بنده در چند تا از پیام‌های تبریک انتخابات، این جمله را تکرار کردم: «مردم هوشمند و زمان شناس» که هم این دفعه این تعبیر را من آوردم، هم بعضی از دفعات قبل این را ذکر کردم. علت این است که حضور مردم پای صندوق‌های رای، همیشه نشانه حضور مردم در صحنه و آگاهی آنها و رای آنها به نظام جمهوری اسلامی تلقی می‌شده؛ لذا انتخابات ما از این جهت همیشه مظهر وحدت ملّی و عزت ملی بوده. ما باید سعی کنیم، دقت کنیم که انتخابات مایه‌ انشقاق نشود. این حرف اصلی من است.

** رهبر انقلاب: کسانی که به رئیس جمهور منتخب رای ندادند هم وابسته‌ به انقلاب و کشور و نظامند

اینکه ما تصور کنیم که یک گروه مثلا 24 میلیونی یک طرفند، یک گروه 14 میلیونی یک طرفند، به نظر من یک خطای بسیار بزرگی است، قضیه این جور نیست. همه در یک طرف قرار دارند، آن کسانی که به رئیس جمهور منتخب این دوره از انتخابات رای دادند، همان قدر وابسته‌ به انقلاب و کشور و نظامند که آن کسانی که رای ندادند. مجموعه‌های مردم، فرزندان این کشورند، فرزندان این ملتند. این خطا است که ما این دو مجموعه رای دهنده را – که یک عده‌ای رای به یک شخص نامزدی دادند، یک عده‌ای رای به آن نامزد ندادند – متخاصم و متقابل فرض کنیم، نه، در یک مسئله‌ای، در یک گزینشی، اینها سلیقه‌شان یک جور نبوده، لکن در اصل قضیه، در اعتقاد به نظام، در پشتیبانی از جمهوری اسلامی، همه اینها با هم یکی هستند. ما نگاه کنیم به رای قریب چهل میلیونی مردم در این دوره، این مهم است. من معتقدم همه ما وظیفه داریم این را پاسداری کنیم؛ یعنی این اتحاد ملی را در گفتن و اعلام صریح حمایت از نظام اسلامی دست کم نگیریم. این چیزی بسیار مهمی است.

امروز نظام اسلامی نشان دارد می‌دهد که مردم سالاری واقعی در او حکم فرما است. مردم می‌آیند می‌نشینند پای صحبت نامزدهای مختلف، گوش می‌کنند، بعد در حدود شاید ده روز، پانزده روز در خیابان‌ها مردم حضور فعال دارند، این به نظر من خیلی مسئله مهمی است. این شب‌های متعددی که در خیابان‌های تهران و بعضی از شهرستان‌ها دیگر مردم جمع می‌شدند، بعضی از این نامزد، بعضی از آن نامزد، حمایت می‌کردند، شعار می‌دادند و هیچ‌گونه درگیری بین اینها وجود نداشت، ما باید به این افتخار بکنیم؛ این خیلی چیز مهمی است. مردم ما اینند، اختلاف سلیقه هم دارند، نظرات مخلتفی هم نسبت به نامزدهای مختلف دارند، اما با همدیگر هم کار می‌کنند.

آقای مهندس موسوی برای من نقل می‌کردند که توی یک خیابانی ایشان می‌رفته، یک ماشینی با ماشین ایشان همراه می‌شوند؛ آنها شروع می‌کنند یک حرفی را – یک شعاری که علیه آقای موسوی بوده – با خنده گفتند. آقای موسوی می‌گفت من هم خندیدم و بهشان دست تکان دادم و عبور کردم. خب این فضا، خیلی فضای خوبی است، این فضا بعد از انتخابات نباید تبدیل بشود به فضای خصومت و تقابل، عده‌ای این را می‌خواهند در جامعه تحقق ببخشند. این خلاف واقع است. آن کسانی که اجتماع می‌کنند برای حمایت از یک نامزد، با آن کسانی که اجتماع می‌کنند برای حمایت از نامزد دیگر، هر دو ملت ایران‌اند، گروه‌هایی از مردمند، ما باید با این دید نگاه کنیم، آرائی هم دارند، یک جمعی رای به این دادند، یک جمعی رای به آن داده‌اند، البته قاعده‌ مردم سالاری این است که اکثریت بر اقلیت در مقام عمل تقدم پیدا می‌کند، یعنی آن کسی که اکثریت به او رای دادند، او مسئولیت را به عهده می‌گیرد.
آقای مهندس موسوی برای من نقل می‌کردند که توی یک خیابانی ایشان می‌رفته، یک ماشینی با ماشین ایشان همراه می‌شوند؛ آنها شروع می‌کنند یک حرفی را – یک شعاری که علیه آقای موسوی بوده – با خنده گفتند. آقای موسوی می‌گفت من هم خندیدم و بهشان دست تکان دادم و عبور کردم. خب این فضا، خیلی فضای خوبی است، این فضا بعد از انتخابات نباید تبدیل بشود به فضای خصومت و تقابل...

این قاعده مردم سالاری است؛ اما این به معنای ایجاد تزاحم و ایجاد تعارض و دشمنی نیست. با ایجاد دشمنی همه‌تان مقابله کنید، این مخصوص یک نامزد یا یک ستاد، یک مجموعه نیست؛ همه وظایف دارند که با ایجاد نقار و دشمنی و کدورت مقابله کنند.

بله، ممکن است کسانی – همان طور که حالا آقایان هم ذکر کردید – اشکالاتی و اعتراضاتی را بر مجاری گوناگون امور در انتخابات ثبت کرده باشند و اعتراض داشته باشند. خب راه‌های قانونی وجود دارد. رسیدگی به اینها حتماً باید انجام بگیرد. مواردی را آقایان ذکر کردید؛ من درخواست می‌کنم از آقایان مسئول در وزارت کشور و همچنین در شورای نگهبان که به این موارد دقیقاً رسیدگی کنند. اگر چنانچه بعضی از اشکالات، مقتضی این است که پاره‌ای از صندوق‌ها باز شماری بشود، اشکالی ندارد. حالا، مثلا یک مورد را آقایان ذکر کردند که آن شخص گفته که رای فلان نامزد این تعداد است، بعد در شمارش تعداد دیگری معرفی شده؛ خیلی خب، کاری ندارد، صندوق‌های مورد اشکال را، یا به طور تصادفی تعدادی از صندوق‌ها را بازشماری کنند، خود نمایندگان ستادها هم حضور داشته باشند. آنها هم باشند ببینند تا اطمینان کامل برای همه حاصل بشود.

البته من خودم شخصا در این انتخابات هم مثل همه انتخابات‌های گذشته – همه‌ی شماها مسئولین هستید، بوده‌اید و ممشای بنده را میدانید – به مسئولین کشور، به وزارت کشور، به شورای نگهبان، اعتماد کردم، در حالی که می‌دانید در موارد متعدد، مسئولین از سلایق مختلف بودند، اما من به مقام مسئولی که می‌شناسم و قاعده‌ی کار او را می‌دانم اعتماد می‌کنم. در این نوبت هم همین‌جور است، من اعتماد می‌کنم؛ اما این اعتماد من موجب نمی‌شود که اگرچنانچه شبهه‌ای در ذهن کسانی هست، این شبهه دنبال نشود و تعقیب نشود و بررسی نشود و حقیقت قضیه آشکار نشود؛ نه، شبهات را برطرف کنید، منتها آن چیزی که از همه مهم‌تر است این است: همه سعی کنید وحدت ملی و وحدت کشور را حفظ کنید؛ هرکسی به نحوی؛ هرکسی وظیفه‌ای دارد.

انتخابات مایه‌ افتخار ما است، چهل میلیون رای شوخی نیست. این از بالاترین نصابی که ما تا حالا داشته‌ایم، مبلغ قابل توجهی بیشتر است. این خیلی اهمیت دارد. بعد از سی سال ملت ما پایبندی‌شان به نظام جمهوری اسلامی آن چنان است که این جور با شور و شوق وارد صحنه می‌شوند که خبرگزاری‌های خارجی از همان ساعات اول اعلام کردند – ما خبرها را تعقیب می‌کردیم- همه گفتند که این دفعه حضور مردم حضور فوق‌العاده‌ای است. این را همه گفتند. حالا غیر از مشاهداتی که کسانی می‌رفتند رای می‌دادند، می‌آمدند برای ما نقل می‌کردند، خبرگزاری‌ها گفتند؛ در تعدادی از تلویزیون‌های بیگانه هم منعکس شد که مردم، حضورشان حضور جدّی و فعّال و متراکمی است؛ صفوف را نشان دادند.

در بعضی از تلویزیون‌های خارجی مردم را که صف کشیده بودند نشان دادند. خب، این افتخاری است برای کشور؛ ما این را مخدوش نکنیم، این را خراب نکنیم، این مال مردم است. همین رای دهندگان از دو طرف – هم آن کسانی که رای دادند به نامزد منتخب، هم آن کسانی که رای ندادند به نامزد منتخب و به دیگری رای دادند که مجموعاً حدود چهارده میلیون می‌شوند، همه اینها – در ایجاد این حماسه بزرگ سهیم بودند.

ما این وحدت را، این نگاه کلان را، این نگاه یکسان را فراموش نکنیم، این را از دست ملت نگیریم، همه سهیم‌اند. آن کسی که به آقای دکتر احمدی‌نژاد رای داده، او هم سهیم است؛ آن کسی که به آقای مهندس موسوی رای داده یا به آقای کروبی رای داده یا به آقای رضایی رای داده، آنها هم همه سهمیند در ایجاد این حماسه بزرگ و کشور مدیون آنها است و نظام حقیقتا مدیون این حضور حماسی مردم است که آمدند از نظام خودشان که متعلق به خودشان است، از انقلابی که متعلق به خودشان است، دفاع کردند و این اقدام را کردند. نگاه اصلی باید این باشد.

البته هر طرفی ملاحظاتی باید بکند؛ این را من قبول دارم. هم آن طرفی که توانسته اکثریت را به دست بیاورد لازم است ملاحظاتی بکند، توجهاتی بکند، مراقبت‌هایی انجام بدهد در کیفیت رفتار و حرکت؛ هم آن طرفی که این رای اکثریت را کسب نکرده، او هم یک مراقبت‌هایی لازم دارد؛ همه باید حلم داشته باشند. حلم اسلامی – که ما در فارسی آن را بردباری معنا می‌کنیم – معنایش توان تحمل و ظرفیت تحمل است؛ همه باید ظرفیت تحمل داشته باشند و بتوانند تحمل کنند. تحمل پیروزی هم کار آسانی نیست، تحمل عدم پیروزی هم کار آسانی نیست. حلم داشتن و تحمل کردن وظرفیت پیروزی و عدم پیروزی را داشتن، یکی از فضایل انسانی است. ما باید این را هم در نخبگان، هم در آحاد عظیم مردم ترویج بکنیم.
هم آن طرفی که توانسته اکثریت را به دست بیاورد لازم است ملاحظاتی بکند، توجهاتی بکند، مراقبت‌هایی انجام بدهد در کیفیت رفتار و حرکت؛ هم آن طرفی که این رای اکثریت را کسب نکرده، او هم یک مراقبت‌هایی لازم دارد؛ همه باید حلم داشته باشند.

البته شکی ندارید شما، من هم مثل شما، که کسانی هستند که این وحدت را نمی‌خواهند. حوادثی پیش می‌آید در گوشه و کنار که این حواث نه به آن گروه، نه به آن گروه، هیچ ارتباطی ندارد، این مربوط به افرادی است که نمی‌خواهند این وحدت را، این اتفاق را، این نمایش عظمت را، کسانی این را نمی‌خواهند.

من حالا ان‌شاءا... در روز جمعه اگر عمری بود و مجالی بود، در این باره بیشتر صحبت خواهم کرد؛ کسانی نمی‌خواهند این موفقیت‌های شما را ببینند. در این قضایا همه موفق شدید، همه پیروز شدید، در این جهت که توانستید نظام مورد علاقه‌تان را تحکیم ببخشید. مردم همه پیروزند، به خاطر اینکه توانستند نظام مورد علاقه‌تان را تحکیم ببخشید. مردم همه پیروزند، به خاطر اینکه توانستند یک عظمتی و عزتی را از خودشان بروز بدهند. این را نمی‌خواهند یک عده‌ای، خب طبعاً خرابکاری می‌کنند، ایجاد اختلال می‌کنند، از این به آن حرف می‌برند، از آن به این حرف می‌آورند؛ غالباً هم خلاف.

بنده چون از اطراف مختلف حرف‌ها به گوش من می‌رسد، می‌بینم؛ هم این چیزهایی که این طرف از آن طرف می‌گوید بعضاً خلاف واقع است، هم آن چیزهایی که آن طرف از این طرف بیان می‌کند، بعضاً خلاف واقع است. از این پیدا است که کسانی در وسط، نمی‌خواهند این اتحاد و اتفاق شکل بگیرد در کشور. این حالا آسان‌ترینش است؛ بدترش هم همین کارهای خرابکاری‌ای است که شما می‌بینید انجام می‌دهند که البته همه باید در مقابل این خرابکاری‌ها بایستند، اعلام موضع کنند؛ همه بایستی بگویند.

این تخریب‌هایی که انجام می‌گیرد، این کارهای زشتی که انجام می‌گیرد، بعضاً جنایاتی‌ که واقع می‌شود، مربوط به هیچ کدام از اطراف قضیه نیست، این مربوط به مردم نیست، مربوط به نامزدها نیست، مربوط به خرابکارها است، مربوط به اخلالگرها است؛ نبادا کسی توهم کند و تصور بکند که مثلا این مربوط به این است که اینها طرف‌دار فلان نامزدند؛ نه، اینها مثل همان کسانی ]هستند[ که اختلافات مذهبی را بین مسلمان‌ها راه می‌اندازند که ما مکرر گفته‌ایم اینها نه سنّی‌اند نه شیعه؛ شیعه را علیه سنی، سنی را علیه شیعه تحریک می‌کنند. در وضع اتحاد جامعه عظیم ما هم همین جور است.

کسانی که یک طرف را علیه یک طرف تحریک می کنند – کارهایی می‌کنند به عنوان طرف‌داری از یک جهت در حالی که حقیقتا طرف‌داری از او نیست – اینها نه از این طرفند، نه از آن طرف؛ اینها کسانی‌اند که با اصل نظام مخالفند، با آرامش کشور مخالفند، طرف‌درا تشنجند، طرف‌دار اغتشاشند و می‌خواهند آرامش نباشد؛ هرکس می‌خواهد سرکار باشد! اگر نتایج انتخابات غیر از این هم می‌شد، بنده به طور اطمینان می‌توانم عرض بکنم باز این جور حوادثی دیده می‌شد، باز این حوادث پیش می‌آمد، برای اینکه اصلا آرامش در کشو رنباشد. هدف گرفته‌اند امنیت کشور را و آرامش کشور را، می‌خواهند این را از بین ببرند.

هیچ‌کس نباید کمک کند به این تشنج آفرینی و اغتشاش‌آفرینی و همه باید در مقابل آن صریح موضع بگیرند، کما اینکه مواضع حقیقی شماها هم جز این نیست. همه صریح موضع بگیرند، روشن کنند که این خواست آنها نیست و هر کاری که تشنج آفرین باشد واقعا نکنند، یعنی همدیگر را عصبانی نکنند.

اینجا بد نیست من یک توصیه هم خطاب به مردم که خارج از این مجموعه شما برادران عزیز هستند عرض بکنم که اگر این صحبت‌ها پخش شد، خطاب به مردم هم باشد. من به مردم عزیزمان هم عرض می‌کنم، دو جناح، دو گروه همدیگر را عصبانی نکنند؛ نه آن کسانی که نامزد مرود علاقه‌شان پیروز شده جوری حرف بزنند، جوری رفتار کنند که آن طرف مقابل را عصبانی کند، جریحه‌دار کند؛ نه ان کسانی که نامزد مورد علاقه‌شان رای نیاورده، جوری حرف بزنند، جوری اقدام کنند که آن طرف را عصبانی کند؛ همه یک جهت مشترک دارید که آن عبارت است از حضور در این صحنه انتخابات و دفاع از نظام اسلامی این اساس قضیه است. این، آن چیزی است که دل ولی عصر (ارواحنافداه) را راضی می‌کند و خشنود می‌کند، این، آن چیزی است که ان‌شاءا... موجب رحمت الهی و جریان رحمت الهی در این کشور می‌شود. این به نظر من درست است. امیدوارم که خدای متعال کمک کند.
هیچ‌کس نباید کمک کند به این تشنج آفرینی و اغتشاش‌آفرینی و همه باید در مقابل آن صریح موضع بگیرند، کما اینکه مواضع حقیقی شماها هم جز این نیست. همه صریح موضع بگیرند، روشن کنند که این خواست آنها نیست و هر کاری که تشنج آفرین باشد واقعا نکنند، یعنی همدیگر را عصبانی نکنند.

من وظیفه خودم دانستم که این عرایض را به شماها بکنم. همین طور که گفتم من تقریبا همه شا یا اغلب شماها را از نزدیک می‌شناسم و سوابق کاری‌تان را میدانم و به نظرم رسید که این جور حرف زدن و این جور مخاطبه با شما ان‌شاءالله خوب است و لازم است و تکلیف من است که این را عرض بکنم. من احساس می‌کنم امروز همه تکلیف داریم از هویت جمعی این کشور و این ملت دفاع کنیم. این یک مجموعه عظیم مردمی است، با این بار امانت سنگینی که بر دوش گرفته، با این حرکت عظیم و شجاعانه‌ای که در طول این سی سال این ملت انجام داده، این را نگذارید شقه شقه بشود؛ نگذارید افراد در مقابل هم قرار بگیرند. هر کدام‌تان به یک کیفیتی خواهید توانست این کار را انجام بدهید. ان‌شاءا... خداوند کمک‌تان کند، راهنمایی‌تان کند، همه‌ ما را راهنمایی کند که بتوانیم این وظیفه را به بهترین وجهی انجام بدهیم. والسلام علیکم و رحمه‌ا... و برکاته.

** رهبر انقلاب، ختم رسمی جلسه را اعلام می‌کنند، اما می‌گویند: «من با دوستان اگر خواستند، می‌نشینم و صحبت می‌کنم.».

دوربین‌های تلویزیون به خواست رهبری از اتاق خارج می‌شود و ایشان خطاب می‌کنند به آقای الویری: «شما گفتید نیم دقیقه. درست است؟».

آقای الویری می‌گوید: «اگر شما ارفاق بکنید ممنون می‌شویم.».

همه می‌خندند. آقای می‌گویند: «دو برابرش می‌کنیم. یک دقیقه!».

** پیشنهاد الویری برای ابطال انتخابات و تشکیل کمیته حقیقت‌یاب

آقای الویری می‌گوید از دید دوستان وی به دلیل همان چهار سرفصل تخلفاتی که بیان شده، انتخابات مخدوش است و باید ابطال شود. راه حل را هم در این می‌داند که یک هیئت حقیقت یاب برای حل مسئله از طرف رهبری تعیین شود؛ همان طوری که در دوره حضرت امام، ایشان هیئت سه نفره‌ای را برای رسیدگی به اختلافات بنی‌صدر با سایر مسئولان کشور شکل دادند و مسئله حل شد.

رهبر انقلاب بلافاصله می‌گویند: «که آخر حل هم نشد! یادتان است دیگر؟».

آقای الویری اصرار دارد که با توجه به شبهات مطرح شده، شورای نگهبان نمی‌تواند مرجع رسیدگی به شکایات قرار بگیرد؛ چون هفت نفر از اعضای آن صریحاً از یکی از نامزدها حمایت کرده‌اند و موضع‌گیری خاصّی دارند. بعد بار دیگر پیشنهاد تشکیل هیئت حقیقت‌یابی را که مورد قبول و وفاق جمع باشد مطرح می‌کند. پیشنهاد دیگر او استفاده از سازوکار مجمع تشخیص مصلحت نظام است؛ چون طبق اصل 110 قانون اساسی، رهبری می‌تواند معضلات نظام را به آن ارجاع دهد.

رهبر انقلاب از آقای زنگنه که از قبل درخواست داشته تا صحبت کند، می‌خواهند از فرصت یک دقیقه‌ای‌اش استفاده کند.

او نیز تاکید می‌کند که این چهل میلیون رای به جمهوری اسلامی بوده و افتخار نظام است؛ اما معترضان با مخدوش و عوض شدن آراء مشکل دارند. او از صدا و سیما گلایه دارد که معترضان را اوباش معرفی می‌کند و نیز معتقد است که مردم به این وزارت کشور و شورای نگهبان اعتماد نمی‌کنند: «حضرتعالی به عنوان پدر ملت و کسی که همه قبول‌تان دارند، وارد مسئله بشوید، اعتماد مردم باید جلب بشود. این مهم است.».

آقای زنگنه از تقسیم شدن جامعه که به ضرر کشور است، نگرانی دارد و می‌گوید ما فرمایش‌های شما برای اتحاد و اتفاق ملّی را قبول داریم؛ ولی مردم از اینکه احساس می‌کنند به رای آنها آسیب رسیده عصبانی هستند.

** تذکر رهبرانقلاب به زنگنه: "شما گاهی آدم احساساتی‌ای هستید!"

آقا به آقای زنگنه یاد آوری می‌کنند که شما گاهی آدم احساساتی‌ای هستید. الان هم یک مقدار از حرف‌هایتان ناشی از احساسات است، نه متعلق. بعد توضیح می‌دهند: «شما می گویید مردم عصبانی‌اند. این طبیعی است. شما خیال می‌کنید وقتی که آقای خاتمی با بیست میلیون رای پیروز شد، یک عده‌ای عصبانی نبودند؟ خب چرا، آنها هم عصبانی بودند؛ آنها هم همین حرف را می‌زدند؛ آنها هم همین داعیه‌ها و طلبکاری‌ها را می‌کردند. همان وقت به من هم مراجعه کردند. یکی از مسئولین عالی‌رتبه‌ی آن روز آمد پیش من و از من خواست که آقا این انتخابات را ابطال کنید. من آن چنان تشری زدم که به نظرم بعد از آن بین ما و آن مسئول هنوز هم درست اصلاح نشده. البته امیدوارم حالا این حرف‌های من موجب نشود که بین ما و شما همین جور اصلاح نشود تا چند سال.».

رهبر انقلاب به آقای زنگنه که مدت‌ها در نظام مسئولیت داشته و دست‌اندرکار امور بوده یادآوری می‌کنند که امکان تقلب در چنین موردی که بیش از ده میلیون اختلاف رای وجود دارد – بسیار پایین است؛ اگر هم تردیدی هست، می‌توان از آدم‌های باتجربه در وزارت کشور که در جریان این امور هستند و بسیاری‌‌شان هم با آقای احمدی‌نژاد موفق نیستند، پرسید.

** رهبر انقلاب: فقهای شورای نگهبان مو را از ماست بیرون می‌کشند

سپس تاکید می‌کنند اگر در این نظام نتوان به کسانی مانند آیات مومن و آقای جنتی اعتماد کرد، به هیچ فرد دیگری هم نمی‌‌توان؛ چرا که آنها برای بردن و آوردن کسی، دینشان را از دست نمی‌دهند. فقهای شورای نگهبان آدم‌های قرص و محکمی هستند که مو را از ماست می‌کشند و بررسی شکایات نیز بر عهده همان‌‌هاست.

بعد به مسئله ابطال انتخابات می‌پردازند که در اظهارات آقای الویری و دیگران مطرح شده بود:

«شما بدانید، یقین کنید، صد در صد بنده این را رد می‌کنم؛ اگر همه هم جمع بشوند بگویند ابطال، من قبول نخواهم کرد. ابطال، یعنی زدن توی دهن مردم؛ چهل میلیون آدم آمدند پای صندوق‌ رای دادند، من بگویم شما غلط کردید رای دادید. چنین چیزی مگر ممکن است؟ مطلقاً من این را قبول نخواهم کرد. مسئله مرجع خلاف قانون و فرای قانون هم جایش اینجا نیست؛ اینجا مرجع قانونی وجود دارد؛ راه قانون وجود دارد. من به شورای نگهبان و وزارت کشور توصیه کردم و بازهم می‌کنم؛ الان هم آقایان حضور دارند، به ایشان می‌گویم: به دقت رسیدگی کنند؛ حتی اگر لازم شد صندوق‌هایی را باز شماری کنند، حتما بکنند. شماها هم بروید حضور داشته باشید نگاه کنید. همان مواردی که مورد شبهه است بروید نگاه کنید...

...اگرچنانچه نتیجه‌ بازشماری‌ها خلاف آن چیزی در آمد که الان در آمار رسمی وجود دارد، حتما آن را دخالت بدهند. البته من مطمئنم، یقین دارم که امکان ندارد که نتایج انتخابات را عوض کند؛ نتایج عوض نخواهد شد. ]اما[ راه همین است؛ راه، راه قانونی است. من به آقای مهندس موسوی هم گفتم؛ ایشان هم قبول کرد از من که راه، راه قانونی است؛ از همان طریق قانونی مشی کنند، من هم قرص و محکم پشتش می‌ایستم. شما بدانید من با آقایان شورای نگهبان و یا آقایان وزارت کشور رو دربایستی ندارم؛ می‌ایستم پایش تا اینکه این قضیه حل بشود.»
شما بدانید، یقین کنید، صد در صد بنده این را رد می‌کنم؛ اگر همه هم جمع بشوند بگویند ابطال، من قبول نخواهم کرد. ابطال، یعنی زدن توی دهن مردم؛ چهل میلیون آدم آمدند پای صندوق‌ رای دادند، من بگویم شما غلط کردید رای دادید. چنین چیزی مگر ممکن است؟ مطلقاً من این را قبول نخواهم کرد.

** خاطره رهبر انقلاب از درخواست برخی برای ابطال انتخابات مجلس ششم

آقا مناقشه بر سر نتایج انتخاابت مجلس ششم در تهران را مثال می‌زنند که قرائن اولیه متعددی بر وقوع تخلف در آن وجود داشت و برخی بر ابطال انتخابات اصرار داشتند: «من خب سختم بود، شهری مثل تهران با دو سه میلیون رایی که در اینجا دارند، آمدند پای صندوق‌ها رای دادند، ما بزنیم توی دهن اینها. مگر می‌شود همچین چیزی. سختم بود؛ اما در عین حال تسلیم شدم؛ گفتم اگر ثابت شد تخلف، من ابطال می‌کنم. گفتیم رفتید تحقیق کردند، معلوم شد نه، تخلف بوده، نه اینکه نبوده، اما تخلفی که مستلزم ابطال باشد نبود؛ سرنوشت‌ساز نبود. بله، تخلفاتی بوده گوشه و کنار که خب آنها تاثیری خیلی نداشت در نتایج آراء.».

رهبر انقلاب می‌گویند شما براساس عقیده و مذاق سیاسی خود عمل کردید. اگر قصد قربت کرده باشید، خوشا به حالتان! «آن کسی که در یک کاری قصد قربت می‌کند و بعد نتیجه به کام او تلخ می‌آید، بیشتر پیش خدای متعال ماجور است تا آن کسی که قصد قربت می‌کند و نتیجه به کام او شیرین می‌آید، چون این فرد بالاخره یک اجر و بهره‌ی دنیوی برده اما آن یکی نه؛ بنابراین پیش خدا او ماجورتر است.».

رهبری با انتقاد از برخی مواضع دوگانه در برابر قانون‌گرایی، تاکید می‌کنند که در این مورد راه درستی که بتوان پای آن ایستاد، ساز و کارهای قانونی است؛ نه راه های فراقانونی که تضمینی برای قبول نتایج آن وجود ندارد: «حالا فرض کنید ما یک مجموعه حکمیت هم معین کردیم؛ یک حکمی هم دادند؛ اگر آن حکم بر خلاف میل شما بود، قبول می‌کنید؟ من بعید می‌دانم. باز شبهه به وجود می‌آید. چه داعی داریم ما بیخود شبهه را زیاد بکنیم؟ راه قانون را مشی کنیدف درست عمل بکنید، ان‌شاءا... خدای متعال هم برکت خواهد داد.»

آقا از حضّار می‌خواهند که چایی میل کنند و شیرینی بردارند.

خانم کروبی می‌گوید: ان‌شاءا... شیرینی‌اش شمارش کلیه صندوق‌های آراء باشد.

رهبر انقلاب پاسخ می‌دهند: «کلیه نگویید؛ هیچ لزومی ندارد. یک تعدادی را مشخص کنید، بگویید اینها را بازشماری کنند، یا همین طوری تصادفی بازشماری بکنید. چه لزومی دارد که چهل میلیون رای بازشماری بشود؟ تصادفی باشد. بازشماری بعضی آراء هم به نظر من جواب می‌دهد. می‌توانید به این نتیجه عمل بکنید، چه اشکالی دارد؟».

** خاطره عباس آخوندی از پیام تبریک ناطق به خاتمی در انتخابات 76

آقای آخوندی وقت می‌گیرد تا یک «شهادت تاریخی» بدهد. او خاطره‌ی نیمه شب پس از 2 خرداد 76 را بازگو می‌کند: «ساعت حدود یک نصف شب معلوم شد که در واقع آقای خاتمی رای را دارند. من در ستاد انتخابات وزارت کشور بودم. خبر رسید که عده‌ای می‌خواهند از میدان هفت تیر، حرکت کنند به وزارت کشور و بگویند ما نتیجه انتخابات را قبول نداریم. من آن وقت فکر کردم که چه کار می‌شود کرد؟ رفتم منزل و یک پیام تبریکی نوشتم برای آقای خاتمی و اول صبح، 7 صبح رفتم خدمت آقای ناطق و به آقای ناطق گفتم که این پیام تبریک را شما امضا بکنید، همین الان بدهید صدا و سیما. ایشان گفتند هنوز نتایج آراء اعلام نشده. گفتم من میدانم که آقای خاتمی برنده انتخابات است و اگر شما این پیام تبریک را ندهید، ممکن است یک عده‌ای بخواهند اغتشاش کنند، آشوب کنند و ایجاد مشکل کنند؛ خوب است که شما این پیام تبریک را امضا کنید. ایشان امضا کردند و در واقع پیام تبریک ایشان فکر می‌کنم ساعت ده‌ونیم یازده منتشر شد. قبل از اینکه وزارت کشور نتایج کلی آراء را ساعت 2 بعدازظهر (روز شنبه پس از انتخابات) قرائت بکند.».

عباس آخوندی: 7 صبح رفتم خدمت آقای ناطق و به آقای ناطق گفتم که این پیام تبریک را شما امضا بکنید، همین الان بدهید صدا و سیما. ایشان گفتند هنوز نتایج آراء اعلام نشده. گفتم من میدانم که آقای خاتمی برنده انتخابات است و اگر شما این پیام تبریک را ندهید، ممکن است یک عده‌ای بخواهند اغتشاش کنند...

** آخوندی: صندوق‌ها را بیست‌بار هم بشمارند نتیجه آراء عوض نمی‌شود!

این مقدمه است برای حرف اصلی او: «ولی آقای خامنه‌ای! این دفعه به نظر من مشکل فساد در مقدمات انتخابات است که من صبح خدمت آقای کدخدایی هم عرض کردم. متاسفانه این دفعه شورای نگهبان در مقدمات انتخابات خوب مراقبت نکردند. وگرنه من با نظر حضرتعالی موافقم که صندوقها را بیست بار هم که بشمارند، نتیجه آراء عوض نخواهد شد. اگر صندوق‌ها را بازشماری کنند، خیلی اتفاقی رخ نمی‌دهد؛ ممکن است یک کمی این ور و آن‌وَر بشود. ولی در مقدمات انتخابات مشکل بسیار زیادی هست که در واقع همان جو بی‌اعتمادی را که آقای دانش جعفری گفتند ایجاد کرده و کسی نمی‌تواند زیر بار نتیجه انتخابات برود. من خواهشم از حضرتعالی این است که شورای نگهبان را موظف بفرمایید که مقدمات انتخابات را بیش از روز رای و صندوق مورد توجه قرار بدهد؛ چون آنها بسیار مهم‌تر از خود روز رای‌گیری است.».

رهبر انقلاب پاسخ می‌دهند: «اگر چیزی باشد که یک الزام قانونی برای شورای نگهبان یا برای نظام ایجاد کند، حرفی نداریم؛ آن را هم رسیدگی کنند، بررسی کنند. اما بالاخره آقای آخوندی! مرجع، شورای نگهبان است. در این مسائل بایستی منطقی و دور از احساسات باشیم؛ بخصوص در شرایطی مثل شرایط ما. الان شرایطی نیست که ما احساسات‌مان را اجازه بدهیم که بی‌مهار هر کاری می‌خواهد بکند؛ نه، شرایط حسّاسی است؛ حسّاس بودنش هم برای شخص من یا برای یک گروه خاصّی نیست؛ برای همه‌تان استغ چون همه شما بچه‌های انقلابید، برای این انقلاب زحمت کشیدند، خون دل خوردید؛ همین طور که آقای الویری گفت؛ راست می‌گوید ایشان.».

بعد سادگی مراسم ازدواج آقای الویری را یادآوری می‌کنند و مهریه‌ی همسر او را که یک جلد کلام‌ا... مجید بود؛ همچین خطبه‌ی عقدی که یک سوی آن مرحوم آقای طالقانی بود و یک سوی دیگر خودشان.

آقای منتجب‌نیا چند ثانیه وقت می‌خواهد تا پیشنهادی مطرح کند.

رهبر انقلاب می‌گویند: «چند ثانیه که عیبی ندارد.».

آقای منتجب‌نیا ضمن تایید قانونمندی مدّ نظر رهبری، از رهبر انقلاب می‌خواهد که اجازه بدهند، نماینده‌ی کاندیداهای معترض در بازشماری حضور داشته باشند.

رهبر انقلاب می‌گویند: «چه عیب دارد؟».

آقای کدخدایی هم می‌گوید: «آنکه مشکلی نیست.».

آقای منتجب‌نیا می‌خواهد که این ناظران اختیار و حق نظر دادن داشته باشند؛ چون سابقه انتخابات گذشته این بوده که با وجود حضور نماینده کاندیدا، امکان نظارت واقعی فراهم نبوده است.

** تاکید رهبر انقلاب بر حضور ناظران کاندیداها برای بازشماری آراء

رهبر انقلاب می‌گویند که ناظران کاندیداها حتما حضور داشته باشند و نگاه کنند؛ چون این نظارت شوخی بردار نیست.

آقای کدخدایی هم می‌گوید امروز صبح از سوی شورای نگهبان به ستادهای معترض اعلام شده که آماده بازشماری با حضور نمایندگان آنها هستند.

آقای تاکید می‌کننند: «حرف آقای منتجب‌نیا حرف درستی است. نظارت یعنی واقعاً آنجا حضور داشته باشند، بتوانند واقعا ببینند، بدانند، بتوانند شهادت بدهند، وجدان کنند.»

انتظار آقای منتجب‌نیا چیزی فراتر از این است: از همان نظارت استصوابیکه خود شورای نگهبان می‌گویند.

اما رهبر انقلاب پاسخ می‌دهند: «آن نظارت طور دیگری است. این نظارت روی چیزی است؛ این همان نظاره کردن است؛ یعنی نگاه کنند تا بتوانند بین خودشان و خدا وجدانشان را ]قانع[ کنند، به یقین برسند. این خیلی خوب است.».

** پاسخ رهبر انقلاب به درخواست همسر کروبی برای آزادی دستگیرشدگان

جلسه پس از سوال و جواب‌ها مکرر و طولانی، خسته کننده شده است. رهبر انقلاب از همه حضار و آقای زارعی – از ستاد آقای احمدی‌نژاد که می‌خواهد صحبت کند – اجازه می‌خواهند که بروند. همه صولات می‌فرستند و چند نفر دور ایشان را می‌گیرند تا از این فرصت کوتاه هم استفاده کنند. آقا هنگام ترک اتاق، احوال خانم کروبی را می‌پرسند.

خانم کروبی پاسخ می‌دهد: «ما دعاگوی حضرتعالی هستیم. همیشه عرض ارادت داریم محضرتان.». بعد می‌گوید: «بچه‌هایی که در رقابت انتخاباتی فعال بودند و در انتخابات شرکت کردند، بازداشت آنها کار قشنگی نیست، دستور بفرمایید آزادشان کنند.».

پاسخ رهبری این است: «ببینید خانم کروبی! کار قشنگی نیست آدمی را که جرمی نکرده بازداشت کنند؛ کار قشنگی هم نیست آدمی که جرم کرده را بازداشت نکنند. اگر چنانچه کسی خلاف کرده بایستی با او برخورد بکنند. من البته سفارش کردم، بعد هم خواهم گفت؛ نیروی انتظامی در یک جاهایی تند حرکت کرده، من تایید نمی‌کنم، مخالفم با نوع برخوردشان. به خود قرارگاه ثارالله که حالا مسئولیت پیدا کرده، سفارش اکید کردم که مواظب باشید با مجرم و غیر مجرم یک جور برخورد نکنید، با مردم باید عادی برخورد کرد. اینها را من قبول دارم.».

خانم کروبی می‌گوید: «ما هم نظرمان همین بود. واقعا زیبنده نیست.».

رهبر انقلاب ادامه می‌دهند: «منتها آقای کروبی یکی از حرف‌هایی که در انتخابات همیشه در این سخنرانی‌ها تکرار می‌کرد، این بود که برای بازداشتی‌ها چه کرده. بله، آقای کروبی همیشه مراجعه می‌کرد؛ اما این به نظر من خیلی چیزی نیست که امتیاز محسوب بشود. کسی که واقعا مجرم است، کار خلاف کرده، زندان افتاده، شما تایید کنید زندان بودنِ او را؛ واقعا تایید کنید برخورد نظام را با او. نمی‌شود که نظام همین طور سهل‌انگاری کند، سست باشد».

بعد آقای الویری از یکی از فعالان سیاسی نام می‌برد و می‌گوید دستگیر شده است.

آقای می‌گویند: «بله، امروز شنیدم که ایشان را گرفته‌اند. من نمی‌دانم علتش چیست؛ سوال هم نکردم. وزارت اطلاعات هست، شماها خودتان رفیقید با اینها، از آقای محسنی اژه‌ای بپرسید، از معاونین ایشان بپرسید، ببینید قضیه چیست. شما آدم‌های بیگانه‌ای که نیستید. آشنایید با آنها.».

خانم کروبی تاکید می‌کند که برخی از دستگیرشدگان در اعتراضات روزهای اخیر، بچه‌های شهدا هستند. اما رهبر انقلاب پاسخ می‌دهند: «شما بهتر از من می‌دانید منافاتی ندارد چون بعضی از بچه‌های شهدا هم خلاف می‌کنند.».

خانم کروبی می‌گوید: «ما که ارادتمند به شما هستیم، شما علاقه‌‌ی من را نسبت به خودتان می‌دانید.».
بحث این است که بچه‌ شهید مصونیت نباید داشته باشد؛ یعنی این معنی ندارد که بگوییم چون بچه‌ شهید است، چون آخوند است، چون دانشجو است، مصونیت دارد. اگر دانشجو مجرم است، باید برخورد کنند و اگر مجرم نیست، نه...

رهبر انقلاب می‌گویند: «آن را که می‌دانم. اما بحث من این نیست خانم کروبی؛ بحث این است که بچه‌ شهید مصونیت نباید داشته باشد؛ یعنی این معنی ندارد که بگوییم چون بچه‌ شهید است، چون آخوند است، چون دانشجو است، مصونیت دارد. اگر دانشجو مجرم است، باید برخورد کنند و اگر مجرم نیست، نه. شما می‌دانید، من هنوز هم ارتباطم با دانشجوها خوب است؛ هفتاد سالم است اما ارتباطم با دانشجوها قطع نشده است؛ واقعا هم به اینها علاقه دارم؛ واقعا هم دوست می‌دارم همه دانشجوها را؛ اما این معنایش این نیست که اگر دانشجو جرم کرد، بگوییم چون دانشجو است، پس بنابراین نباید رسیدگی شود؛ نه، باید رسیدگی شود. سخت‌گیری را قبول ندارم، سهل‌گیری را هم قبول ندارم. باید کار بشود. بله، خشونت نباید بشود، خشونت با مردم را من کاملا مخالفم.».

بحث به اینجا که می‌رسد، خانم کروبی می‌گوید همین‌طور است و واقعاً به مصلحت نظام نیست.

آقا توضیح می‌دهند: «من اعتقادم این است، اینهایی که دیروز به این پایگاه بسیج حمله کردند، می‌خواستند این راه‌پیمایی مردم را خراب کنند؛ یعنی در واقع آنها با شماها مخالف بودند؛ با همین مجموعه آقای موسوی مخالف بودند؛ اینهایی که حمله کردند به آن مرکز بسیج آنهایند. و الا آن کسی هم که خودش موفق شده، نامزد مورد علاقه‌اش پیروز شده، او دیگر عصبانی نمی‌شود که بخواهد حمله بکند. آنهایند که به اسم شماها می‌خواهند تمام کنند. به نظر من تبرّی کنید.»