مصرف «آسپرین» و عوارض جانبی آن

 میلیون‌ها نفر در جهان برای کاهش درد، تب، جلوگیری از حمله قلبی و سکته از آسپرین استفاده می‌کنند. آسپرین باعث رقیق شدن خون و لخته نشدن آن می‌شود. این دارو علی‌رغم فوایدش حتی در دوز‌های پایین نیز- آسپرین کودک- عوارض جانبی به همراه دارد. آسپرین می‌تواند معده را ناراحت و یا موجب خونریزی معده شود؛ در صورت وجود پولیپ بینی می‌تواند علائم آسم را بدتر کند؛ می‌تواند باعث خون دماغ شدن و یا کبودی شود و مصرف بیش از حد آن می‌تواند کشنده باشد.

آسپرین از یک ماده شیمیایی که در پوست درخت بید یافت می‌شود به دست می‌آید. مصریان باستان برای درمان تورم از برگ بید استفاده می‌کردند. بیش از 50 میلیون نفر در ایالات متحده برای محافظت در برابر حملات قلبی و سکته مغزی آسپرین مصرف می‌کنند که به معنی مصرف 10-20 میلیارد ورق قرص در هر سال است. قرص آسپرین با یک پوشش محافظ پوشانده شده است با این حال می‌تواند باعث بروزمشکلات معده گردد.

عوارض جانبی مصرف آسپرین
خونریزی لثه
مشاهده خون در ادرار و ادرار قرمز
مدفوع خونی و یا رنگی
مدفوع سیاه قیری
خونریزی آسان
کبودی آسان
خس خس سینه
خون‌دماغ شدن
خونریزی طولانی مدت

خودمراقبتی در مصرف آسپرین
آسپرین را حتما با یک لیوان پر آب مصرف کنید.
آسپیرین را با سایر داروهای مسکن NSAID مثل ایبوپروفن، کتوپروفن، یا ناپروکسن استفاده نکنید.
اگر روزانه آسپیرین مصرف می‌کنید، بیش از یک یا دو لیوان نوشیدنی الکلی در روز مصرف نکنید.
اگر گاهی اوقات برای تسکین درد آسپرین مصرف می‌کنید و متوجه علائم شدید، سعی کنید داروی متفاوتی مصرف کنید.
هرگز بدون مشورت با پزشک مصرف روزانه آسپرین را شروع و یا قطع نکنید.

عوامل خطر ابتلا به مصرف آسپرین
بالا بودن سن
بیش از یک یا دو بار نوشیدن الکل در روز
آسم
پولیپ بینی
رفلکس اسید معده
زخم معده مزمن
بیماری‌های کبدی یا کلیوی
مصرف همزمان آسپرین با NSAID‌ها مانند ایبوپروفن، کتوپروفن، و ناپروکسن و یا سایر داروها و مکمل‌هایی که باعث رقیق شدن خون می‌شوند، از جمله روغن ماهی و ژینکو.
مصرف زیاد الکل

درمان عوارض جانبی مصرف آسپرین
قطع مصرف
قطع موقت مصرف پیش از جراحی، برای جلوگیری از خونریزی
جایگزین کردن آن با مسکن‌های دیگر مانند استامینوفن برای کاهش درد و کم کردن اسید معده و خونریزی گوارشی در جراحی خارج کردن پولیپ بینی

چه زمان به پزشک مراجعه کنیم؟
چنانچه با تجویز پزشک روزانه آسپرین مصرف می‌کنید و شاهد عوارض جانبی مصرف آن هستید با پزشک خود مشورت کنید. در صورت داشتن علائمی مانند شکم‌درد شدید، خون بالا آوردن، ضعف، کهیر، جوش، خس خس سینه، طپش قلب، گیجی، و بیهوشی به اورژانس مراجعه کنید. مصرف بیش از حد آسپرین می‌تواند کشنده باشد؛ بنابراین در صورت مصرف بیش از حد آسپرین باید به اورژانس مراجعه شود.

پزشک چگونه عوارض مصرف آسپرین را تشخیص می‌دهد؟
پزشک با معاینه فیزیکی، گرفتن شرح حال و گاه بسته به علائم فرد با درخواست برخی آزمایش‌ها بروز عوارض مصرف آسپرین را تشخیص می‌دهد.

از پزشک خود بپرسید:
آیا تغییر دادن مسکن تاثیری در علائم من خواهد داشت؟ آیا ممکن است به آسپرین حساسیت داشته باشم؟ آیا مزایای استفاده از آسپرین بیش از ضرر آن است؟ اگر باید به استفاده از آسپرین ادامه دهم چه درمانی برای عوارض جانبی آن لازم است؟

انتظار می‌رود در مصرف آسپرین در برخی افراد، آسپرین می‌تواند پوشش داخلی معده را تحریک کند و باعث سوزش و درد معده شود و دذ نهایت منجر به خونریزی، زخم معده، و یا هر دو شود. افراد مبتلا به آسم و پولیپ بینی نسبت به آسپرین حساس‌ترند؛ زیرا آسپرین می‌تواند علائمی مانند گرفتگی و خس خس سینه را بدترکند و یا باعث واکنش‌های آلرژیک در این افراد شود. مصرف آسپرین در کودکان و نوجوانان می‌تواند باعث تحریک علائم بیماری‌ای جدی به نام سندرم ری در این گروه از افراد شود.