نفع مالی گرجی‌ها از گردشگران ایرانی چقدر بود؟

 گرجستان در ۶ ماه نخست سال ۲۰۱۸ حدود ۶۶ میلیون دلار از سفر ۱۴۵ هزار و ۱۵۹ ایرانی‌ درآمد داشته است.

 روزنامه دنیای اقتصاد نوشت: اخبار ضد و نقیضی که در هفته اخیر درخصوص بازگرداندن حدود ۲۰۰ شهروند ایرانی از گرجستان به کشور در رسانه‌ها منتشر شد، جنجال آفرید و ابهامات بسیاری درخصوص آینده سفر اتباع ایرانی به گرجستان ایجاد کرد؛ کشوری که در پی اجرای دوطرفه سیاست لغو روادید با ایران، بدل به یکی از محبوب‌ترین مقاصد خارجی گردشگران ایرانی شد و مطابق آخرین آمار منتشر شده از سوی وزارت گردشگری گرجستان، تعداد ۲۷۸هزار و۸۳۲ سفر به این کشور در ۱۱ ماه ابتدایی سال ۲۰۱۸ میلادی به نام شهروندان ایرانی به ثبت رسیده است. همچنین تخمین زده می‌شود گرجستان در ۶ماه نخست ۲۰۱۸حدود ۶۶میلیون دلار از محل سفر گردشگران ایرانی به این کشور درآمد ارزی داشته است. بنابراین هرگونه تصمیم درخصوص ایجاد محدودیت بر سفر اتباع ایرانی، این کشور را با یک خلأ در درآمد ارزی حاصل از گردشگری روبه‌رو خواهد کرد.

دلایل دیپورت

ماجرا از جایی آغاز شد که تعدادی از رسانه‌ها با استناد به اخبار دریافت‌شده از طرف مسافران ایرانی که عازم گرجستان بوده‌اند، اظهار کردند در برخی مرزهای این کشور از ورود تعدادی از اتباع ایرانی به گرجستان ممانعت به عمل آمده و این افراد به ایران بازگشت داده شده‌اند. تاکنون، دولت گرجستان واکنش رسمی یا غیررسمی به این موضوع نشان نداده و وب‌سایت سفارتخانه این کشور در ایران نیز درخصوص سفر اتباع ایرانی به این کشور توصیه جدیدی درخصوص نیاز به دریافت ویزا یا موردی مشابه بر خروجی خود قرار نداده است. اما در مقابل، این خبر واکنش برخی مقامات ایرانی را درپی داشته است. سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در نشست هفتگی خود موارد دیپورت اتباع ایرانی از گرجستان را ۲۰۰ نفر گزارش کرد و توضیح داد که به نظر می‌رسد برخی از این افراد مدارک اولیه برای ورود به این کشور را نداشته‌اند و علت این امر، مراجعه این افراد به برخی از آژانس‌های مسافرتی بوده که صلاحیت لازم را نداشته‌اند.

بهرام‌ قاسمی همچنین تصریح کرد تعداد دیگری از موارد دیپورت ایرانی‌ها مربوط به شهروندانی بوده که مدارک کافی و لازم را برای سفر خود داشته‌اند، اما اینکه چرا به آنها اجازه ورود به گرجستان داده نشده است، مشخص نیست و در این خصوص دولت ایران از گرجستان گله‌مند است. این دیپلمات ارشد ایرانی خاطرنشان کرد که دولت در حال پیگیری این موضوع است. همچنین به گزارش «چمدان» و به گفته دبیر انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی، در گذشته داشتن پاسپورت معتبر با داشتن حداقل ۶ ماه اعتبار و بلیت برگشت برای ورود به گرجستان کافی بود، اما اکنون شرایط کمی تغییر کرده و مسافران باید حتما برگه رزرو هتل و بیمه‌نامه را نیز همراه داشته‌ باشند. به گفته مرتضی قربانی این سختگیری و دیپورت‌ها فقط مربوط به گردشگران ایرانی نیست و برای تمامی گردشگران خارجی در گرجستان در حال اعمال است.

آمار گردشگران ایرانی گرجستان

اما در حالی حول ورود بدون ویزای اتباع ایرانی به گرجستان جنجال ایجاد شده که آمارها نشان می‌دهد صنعت گردشگری و اقتصاد گرجستان در پی سیاست لغو روادید سفر توریستی برای اتباع ایرانی، از محل سفر گردشگران ایرانی به میزان قابل‌توجهی منتفع شده است. بر اساس آمارهای موجود در سامانه وزارت گردشگری گرجستان، این کشور در سال ۲۰۱۶ و پیش از اجرای سیاست لغو روادید برای ایرانی‌ها، پذیرای ۱۴۸ هزار گردشگر ایرانی بوده است، اما در سال بعد و در پی بی‌نیاز شدن توریست‌های ایرانی از دریافت ویزا، این رقم با رشدی ۱۱۸ درصدی به ۳۲۳ هزار نفر رسید. این روند رو به رشد در سال جاری نیز ادامه داشت و تنها در ماه مارس که درست پیش از وقوع بحران ارزی در کشور بود، ایرانی‌ها با ثبت ۴۱هزار و ۵۸ سفر به گرجستان طی یک ماه، رکوردشکنی کردند. اما در ادامه در پی افزایش کم‌سابقه قیمت ارزهای خارجی و ایجاد محدودیت‌هایی در عرضه آن به مسافران خروجی، این روند رو به رشد تحت‌الشعاع قرار گرفت.

از رشد تعداد سفر ایرانیان به گرجستان در ماه‌های آوریل و مه کاسته شد و برای ماه‌های ژوئن، جولای، آگوست، سپتامبر و اکتبر رشد شدید منفی نسبت به مدت زمان مشابه در سال ۲۰۱۷ به‌ثبت رسید. اما با این حال آخرین آمار که مربوط به ماه نوامبر است نشان می‌دهد که در پی ایجاد ثبات نسبی در بازار ارز کشور و کاهش محدودیت‌های عرضه ارز به مسافران خروجی، روند روبه‌رشد سفر ایرانی‌ها به گرجستان مجددا از سر گرفته شده است. در ماه نوامبر گذشته در حالی تعداد ۱۶ هزار و ۵۴۱ سفر به گرجستان به ثبت رسیده که این رقم در نوامبر ۲۰۱۷ به میزان ۱۳ هزار و ۹۹۰ سفر بوده است. به این ترتیب و در مجموع، در ۱۱ ماه نخست سال ۲۰۱۸ تعداد ۲۷۸هزار و ۸۳۲ سفر از سوی اتباع ایرانی به گرجستان انجام شده و این رقم در بازه زمانی مشابه در سال ۲۰۱۷ به‌میزان ۲۶۹هزار و ۷۷۲ سفر بوده است.

با استناد به گزارش‌های اقتصادی وزارت گردشگری گرجستان که مجموع درآمد ارزی این کشور از گردشگران خارجی در ۶ ماه نخست سال‌جاری میلادی را یک میلیارد و ۳۶۰ میلیون دلار برآورده کرده، می‌توان چنین تخمین زد که در ۶ ماه نخست ۲۰۱۸ این کشورحدود ۶۶ میلیون دلار از سفر ۱۴۵هزار و ۱۵۹ ایرانی‌ درآمد داشته است. به باور کارشناسان، جذب گردشگر از کشورهای همسایه به‌دلیل قرابت‌های فرهنگی و تسهیلات زیرساختی که وجود دارد از اهمیت بالایی برخوردار است و قریب به اتفاق کشورهای جهان در جذب گردشگر خارجی بیشترین توجه خود را معطوف به کشورهای همسایه و منطقه خود می‌کنند. استقبال ایرانیان از گرجستان به‌عنوان یک مقصد گردشگری ماحصل مسیری بلندمدت بوده که گام نخست آن با اجرای سیاست لغو روادید برداشته شده است. بدون شک هرگونه تغییر رویه منفی از سوی گرجستان درخصوص ارائه تسهیلات مربوط به پذیرش اتباع ایرانی در مبادی ورودی این کشور، سفر گردشگران ایرانی به گرجستان را تحت‌الشعاع قرار خواهد داد و این امر بیش از هرچیز متوجه اقتصاد گرجستان خواهد بود.