با فرد شکاک چه کنیم؟

بسیاری از زوجین بدبینی‌های بیمارگونه خود را نوعی رفتار طبیعی تلقی می‌کنند و آن ‌را با عناوینی همچون غیرت، تعصب، مراقبت و علاقه توجیه می‌کنند، حال آن‌ که واقعیت چیز دیگری است. در صورتی که شک‌ این افراد نادرست باشد، همسر فرد شکاک حالت دفاعی می‌گیرد و او را سرزنش می‌کند.

افراد شکاک به شدت متزلزل هستند و احساس ناامنی می‌کنند، و حتی ممکن است تا جایی پیش بروند که دست به کشتن همسرشان بزنند، هم‌چنین این احتمال وجود دارد که به خاطر حس عدم امنیت مرتکب خودکشی شوند.

البته به اعتقاد کارشناسان رفتارهای حسادت‌آمیز این افراد تنها به علت احساس ناامنی نیست بلکه این احتمال وجود دارد که به علت شخصیت ناسازگار آنها باشد. مراجعه به روانپزشک باتجربه، در صورت بروز این مشکلات از موارد ضروری است.

دکتر رضا دانشمند در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا منطقه علوم پزشکی تهران با تاکید به این‌که بدبینی و بدگمانی به تنهایی یک بیماری نیست اما می‌تواند به‌عنوان نشانه‌ای از یک بیماری محسوب شود، گفت: عدم تطابق باورهای ذهنی فرد با واقعیت بیرونی به ‌صورت مکرر، منجر به بدگمانی و بی‌اعتمادی می‌شود.

فرد بدبین قادر به تشخیص واقعیت نیست

وی با اشاره به این‌که ممکن است باورهای ذهنی فرد بدبین صحت نداشته باشد، ادامه داد: این فرد قادر به تشخیص درست یا نادرست بودن باورهای خود نیست و نمی‌تواند مرزی برای واقعیت و غیرواقعیت ترسیم کند، بنابراین دچار سوءظن و بدگمانی بیمارگونه می‌شود.

این روان‌پزشک خاطرنشان کرد: گاهی بدبینی جزئی از ویژگی‌های شخصیتی افراد است بنابراین این افراد نمی‌توانند به راحتی به دیگران اطمینان کنند و پیوسته تصور توطئه در مورد خود یا دیگران دارند.

وی با اشاره به این‌که فرد بدبین ممکن است دچار رفتارهای پرخاشگرانه در داخل یا خارج از خانه نیز شود، افزود: این افراد نمی‌توانند به راحتی با دیگران روابط موثری برقرار کنند.

دانشمند با تاکید به این‌که احتمال این وجود دارد که فرد دچار بدبینی بیمارگونه، نسبت به تمام افراد دچار سوء ظن نشود، گفت: این افراد به طور معمول فقط نسبت به اعضای خانواده و زوج خود دچار بدبینی افراطی می‌شوند.

این روان‌پزشک یادآورشد: بروز بدبینی مفرط در فردی که چنین سابقه‌ای نداشته ‌است می‌تواند نشانه‌ای از شروع افسردگی، روان‌پریشی، بیماری مغزی و مصرف مواد مخدر باشد.

وی درخصوص سن ابتلاء به این بیماری گفت: تعیین شیوع این بیماری در یک سن امکان‌پذیر نیست، بنابراین ممکن است جوانان به علت استفاده از مواد مخدر یا بیماری‌های روان‌پزشکی به این بیماری مبتلاء شوند. میانسالان نیز ممکن است به علت بیماری‌های مغزی دچار بدبینی مفرط شوند.

دانشمند تصریح کرد: این احتمال وجود دارد که فرد دچار بدبینی بیمارگونه نسبت به اعضای خانواده خود، دچار رفتارهای پرخاشگرانه و آسیب‌رسان جدی نسبت به آنها شود.

وی با اشاره به این‌که اگر بیماری فرد، بخشی از ویژگی شخصیتی فرد باشد، باید به یک روان‌درمانگر باتجربه مراجعه کند، گفت: ترک مواد مخدر تنها راه درمان افرادی است که به علت مصرف مواد دچار بدبینی مفرط هستند.

این روانپزشک خاطرنشان کرد: درمان افرادی که به علت افسردگی یا روان پریشی مبتلا به این بیماری هستند به صورت روان‌درمانی یا درمان دارویی توسط یک روان‌پزشک صورت می گیرد.

افراد نباید به هیچ عنوان همسر خود را در معرض وسوسه قرار دهند

دکتر بدرالسادات بهرامی، عضو کمیته ازدواج سازمان ملی جوانان در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا با تاکید بر این‌که افراد نباید به هیچ عنوان همسر خود را در معرض وسوسه قرار بدهند، تصریح کرد: فردی که دچار شک و بی‌اعتمادی می‌شود، دائم درحال بررسی وضعیت خانواده خود یا دیگران است، بنابراین ممکن است مرتکب کارهای نادرست شود یا افرادی را برای آزمایش همسر خود استخدام کند.

وی با اشاره به این که فرد شکاک ممکن است در بعضی از مواقع دچار توهم شود، گفت: دوستی‌های خیابانی و روابط نامشروع نقش موثری در افزایش شکاکی و بی‌اعتمادی خانواده‌ها ایفا می‌کند.

این روانشناس بالینی تصریح کرد: افراد شکاک بسیار گوشه‌گیر هستند و نمی‌توانند به راحتی به دیگران اعتماد کنند، بنابراین از روابط عمیقی برخوردار نیستند.

شک و بی‌اعتمادی منجر به کلافگی و سلب آرامش خانواده می‌شود

بهرامی با اشاره به این‌که شک و بی‌اعتمادی فرد بیمار منجر به کلافگی و سلب آرامش خانواده می‌شود، خاطرنشان کرد: این افراد بسیار مضطرب و تحریک‌پذیر هستند بنابراین ممکن است به وسیله یک تلنگر ساده به سرعت دچار خشم و درگیری شوند.

عضو کمیته ازدواج سازمان ملی جوانان با تاکید به این‌که ممکن است این افراد در یک مهمانی ساده نیز با دیگران درگیر شوند، تصریح کرد: فرد شکاک در بعضی از مواقع از خود رفتارهای مستبدانه بروز می‌دهد.

شک و بدبینی ناشی از اختلالات اضطرابی است

بهرامی با اشاره به این‌که شک و بدبینی ناشی از اختلالات اضطرابی است، گفت: عدم انجام فعالیت‌های روزانه و تفکر غیرمنطقی از علائم شروع این بیماری است، بنابراین ممکن است فرد شکاک حتی با ارائه مدارکی مبنی بر نادرست بودن بدبینی خود نیز قانع نشود.

این روانشناس بالینی تصریح کرد: این افراد رفتارهای خود را به اسم علاقه برای همسر خود توجیه می‌کنند، در صورتی که رفتار آن ها به علت علاقه نیست و نشانه‌ای از یک بیماری روانی محسوب می‌شود.

عدم انجام خواسته افراد شکاک از نکات ضروری است

بهرامی با اشاره به این‌که همسر این افراد نباید به خواسته‌های کورکورانه آنها عمل کنند، یادآور شد: انجام خواسته‌های فرد بیمار ممکن است در کوتاه مدت جوابگو باشد اما در بلندمدت منجر به مشکلات جدی می‌شود، بنابراین این فرد باید برای غلبه با ترس‌های درونی خود به روان‌پزشک مراجعه کند.

وی تصریح کرد: در بعضی از مواقع رفتارهای این افراد ناشی از محیط خانوادگی آنهاست، بنابراین علت بیماری آنها رفتارهای نامناسب پدر یا مادر خود در گذشته با یکدیگر است.

افزایش طلاق‌های ناشی از بی‌اعتمادی غیر قابل انکار است

فرزانه قطان کاشانی، وکیل پایه یک دادگستری با تاکید به این‌که نمی‌توان یک آمار دقیق درخصوص این‌که چند درصد از زوج‌ها به علت بی‌اعتمادی و شکاکی از یکدیگر طلاق می‌گیرند، به ایسنا گفت: افزایش تعداد زوج‌هایی که به علت بی‌اعتمادی نسبت به همدیگر تصمیم به جدایی می‌گیرند، غیرقابل انکار است.

وی با اشاره به این‌که در بعضی از مواقع تصورهای فرد شکاک علیه همسر خود بر طبق واقعیت نیست و به علت بیماری فرد است، اظهار کرد: اما گاهی هم افراد با ارائه مدرک از خیانت همسر خود به دادگاه مراجعه می‌کنند، بنابراین اگر یک زن براساس شواهد و مدارک مرتکب خیانت شده باشد، شوهرش می‌تواند تقاضای طلاق خود را به دادگاه اعلام کند و به این زن هیچ مهریه‌ای تعلق نمی‌گیرد.

این مشاور حقوقی یادآور شد: اگر زنی مدرکی از خیانت شوهر خود به دادگاه ارائه دهد می‌تواند تقاضای طلاق خود را به دادگاه اعلام کند و درمواردی همسر این افراد به علت روابط نامشروع، محکوم به شلاق یا جریمه نقدی می‌شوند.

پرهیز از هرگونه رفتاری که منجر به افزایش بی‌اعتمادی می شود، الزامی است

این وکیل پایه یک دادگستری با اشاره به این‌که باید از هرگونه رفتاری که منجر به افزایش بی‌اعتمادی و مشکلات خانوادگی می‌شود پرهیز کرد، گفت: خانواده‌ها باید تلاش خود را در جهت افزایش اعتماد به همدیگر انجام دهند.

مشکلات روانی مهم‌ترین علت شایع این بیماری

کاشانی خاطرنشان کرد: مشکلات روانی مهم‌ترین علت شایع این بیماری است. ممکن است در مواردی بدبینی جزو ویژگی‌های شخصی فرد باشد.

این مشاور حقوقی در پایان تصریح کرد: ممکن است زن یا مرد به فرد دیگری علاقه‌مند شده باشد و به همین علت تصمیم بگیرد که با ارائه مدارک جعلی و دروغی از همسر خود جدا شود، بنابراین ممکن است این افراد به وسیله پول شاهدانی برای خود را جمع‌آوری کنند تا علیه همسر خود در دادگاه شهادت بدهند.