بهروز افخمی: جشنواره‌ی فیلم فجر را تجاری کنید

 بهروز افخمی با بیان اینکه فضای جشنواره فجر بیشتر شبیه سیرک است، گفت: این جشنواره باید تجاری شود و در فصول بی‌رونق، رونقی به سینما ببخشد.

 طبق گزارش رسیده، این کارگردان سینما که به تازگی گفته بود بار دیگر مجری برنامه سینمایی هفت می‌شود اما براساس برخی خبرها این موضوع منتفی شده و او ترجیح داده یک برنامه دیگر را در تلویزیون اجرا کند، در نشست «گفتمان فرهنگی انقلاب» جشنواره فیلم مقاومت اظهار کرد: درباره جشنواره‌ها نظر خوشی ندارم و از فضای جشنواره‌ها خوشم نمی‌آید، چون تماشاگرش واقعی نیست و فضای جشنواره فجر بیشتر شبیه سیرک است.

او با بیان اینکه در 15 سال اخیر جشنواره‌ها تغییر کرده‌اند، افزود: مدارس سینمایی امروز در حال از بین رفتن هستند. در گذشته با ترجمه معدود کتاب‌های سینمایی باید کتاب می‌خواندیم و الآن هم به فارسی و هم انگلیسی است و دسترسی به استادان آسان شده است و به همین دلیل مدارس سینمایی بی معنی شده‌اند.

کارگردان «آذر، شهدخت، پرویز و دیگران» ادامه داد: جشنواره‌ها جانشین مدارس سینمایی شده‌اند، چون مسابقه و رقابتی بین فیلمسازان جوان به وجود می‌آید و در 20 سال اخیر جشنواره‌های سینمایی بسیار خوب بودند. معتقدم جشنواره فجر باید تجاری شود و در فصول بی رونق، رونقی به سینما ببخشد و در سه دوره 10 روزه بهمن ماه می‌تواند ادامه پیدا کند. ضمن اینکه گسترش جشنواره‌ها به دلیل اینکه مدارس سینمایی در حال از بین رفتن هستند، بهتر است.

در این باره  ابراهیم فیاض هم که در نشست حضور داشت بیان کرد: جشنواره فجر دولتی، محافظه کار و بدون سیاست گذاری است. معمولا اسکار، آینده آمریکا را مشخص می کند و فیلم «روز استقلال» کاملا با 11 سپتامبر مطابقت دارد.

او یادآوری کرد: منتقد اصلی جشنواره فجر، جشنواره عمار است، چون با وجود اینکه بودجه زیادی ندارد، از بعد آکادمیک از فجر جلوتر است. همچنین جشنواره فیلم مقاومت هم امسال رقیب جشنواره فجر است و وقتی با اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها صحبت می کردم، متوجه شدم در حال نزدیک شدن به این جشنواره هستند. با وجود تکنولوژی دیجیتال موضوع دانشگاه درحال از بین رفتن است و دانش و بینش به پایان رسیده و ما در حال رسیدن به ایده هستیم و ایده پردازی الآن در سینما بسیار مهم است.

وی در ادامه با بیان اینکه هم غرب ستیزی و هم غرب گرایی غلط است، عنوان کرد: این عقیده ما را از واقعیت دور می‌کند و به طور کلی عشق و نفرت مانع شناخت ما از واقعیت می شود. ما زمانی به غرب دشنام می دادیم و زمانی عاشقش می‌شدیم. مارکیسیست‌ها اول غرب ستیز و بعد به شدت غرب‌گرا شدند. هنوز هم ما رقابت انگلیس و آمریکا را در ایران داریم. می‌گویند هرکس با هرچه دشمنی کند، مثل خودش می‌شود و امروز ما در بسیاری از جنبه‌ها بدتر از غربیم.

بهروز افخمی در بخشی دیگر درباره شکل و شمایل فیلمسازی خود گفت: وقتی خودم فیلم می‌سازم، تفاوت‌ها و شباهت‌هایی با فیلمسازان دیگر دارم و احتمالا هر دوی این فیلمسازان در سینمای غرب و مثلا آمریکا رشد کردند و بیشتر سینمای آمریکا را می پسندند.

او با اشاره به افت سینمای آمریکا افزود: معتقدم سینما به طور کلی افت کرده و کم مایه شده و در معرض از هم پاشیدگی قرار گرفته است. دیجیتالی شدن، راحتی دسترسی به ابزار سینمایی و رادیکالیزه شدن باعث سختی فیلمسازی شده و ساختن فیلم های واقعی سخت است.

وی با توضیح مفهوم فیلمساز مستقل از نظر خود بیان کرد: فیلمساز مستقل کسی است که از حمایت هیچ سفارش دهنده‌ای برخوردار نباشد و ساخت فیلم مستقل با تصمیم شخصی هر روز سخت‌تر می‌شود. باید یادآوری کنم که منظورم از این نوع سینما، سینمای غیرقابل فهم و هنری نیست.

کارگردان «عروس» ادامه داد: خیلی کم فیلمسازی مثل «شان بکر» در آمریکا پیدا می‌شود و حیرت می‌کنم که چرا دیر فیلمسازی را شروع کرد. او هر سه سال یکبار با پول‌های کم فیلم می‌سازد و حاضر نیست فیلم خود را به جشنواره‌های معتبر بفرستد. به این نوع دسته بندی‌ها در سینما مشکوکم  و معتقدم هیچ فایده‌ای ندارد. هنر از راه و رسم و اصول زیبایی شناسی پیروی می‌کند که همان منطق صوری و ارسطویی است و به نظرم خیلی زیباست. اگر قرار باشد فیلمی فرم داشته باشد، خود به خود به معنا داشتن اشاره می‌کند.

فیاض در این بخش ادامه داد: من فیلم‌های آقای افخمی را به قبل و بعد از فیلم «عروس» دسته بندی می‌کنم. سینمای او هیچکاکی، به شدت جذاب و معناگراست. جالب است که نیکی کریمی بعد از این فیلم سیر متفاوتی را از لحاظ بازی طی کرد و در فیلم‌های مهرجویی که جنبه فلسفی و نیهیلیستی دارد، ظاهر شد.

افخمی در این رابطه پاسخ داد: نمی خواهم درباره «عروس» یا فیلم‌های دیگرم صحبت کنم. در مقام تماشاگر معمولی هستم و صلاحیتم هیچ وقت از تماشاگر معمولی بیشتر نیست. اگر فیلمی به معنای کامل اثر هنری باشد، از قوانین شعر و موسیقی پیروی می کند. من ظاهرا «کوچک جنگلی» را ساختم، اما سختی‌های فیلم مرا ساخت. عالم به وجود آوردن آثار هنری همین قدر مبهم است و اگر فکر کنید این بدیهی است که هنرمند اثر هنری را به وجود می آورد نیز ممکن است تصور غلطی باشد.

این کارگردان سینما در خصوص تفکری که بعد از دیدن قسمت هشتم «کوچک جنگلی» در ذهن مردم نقش بست، توضیح داد: قسمت هشتم از ابتدا تا انتها با جنگ همراه بود و یک پنجم کل تولید سریال به آن صحنه اختصاص داشت. وقتی با مردم همکلام شدم فکر می کردند ما این طور که در سریال نشان داده شده، قطعنامه جنگ تحمیلی را پذیرفتیم و این موضوع را به صورت تلویحی بیان کرده بودیم. در آغاز این موضوع را نپذیرفتم، اما به تدریج با فاصله گرفتن از جریان ساخت سریال متوجه شدم جزئیات پرداخت جنگ از تجربه من از عملیات والفجر مقدماتی نشأت می گیرد. این اولین شکستی بود که روی من تأثیر گذاشت و در پرداخت جنگ منجیل در «کوچک جنگلی» از آن استفاده کردم.

پانزدهمین دوره جشنواره فیلم مقاومت از پنجم تا نهم آذر در سینما فلسطین برگزار می شود.