چه عواملی قیمت‌ ارز و طلا را پایین کشید؟

تا زمانی که بانک مرکزی به تعهدات خود عمل کند این روند کاهشی تداوم خواهد یافت. هم‌اکنون دولت ذخایر ارزی کافی در اختیار دارد و می‌تواند با اتکا به آن بازار را مدیریت کند.

 روزنامه ایران نوشت: روزهای پرنوسان و رکوردهای قیمتی ارز و طلا در همین ماه‌های گذشته باور افت قیمت‌ها و ادامه‌دار شدن آن را برای عده‌ای دشوار کرده است. اما طی هفته‌های اخیر بخصوص در روزهای گذشته نزول به روندی ادامه‌دار برای قیمت‌ها در بازار ارز و طلا تبدیل شده است.

با وجودی که هنوز دلال‌ها در خیابان هستند و برخی سود خود را در بالا رفتن قیمت‌ها می‌بینند ولی بازار روند دیگری را پی گرفته است. از زمانی که شورای عالی هماهنگی اقتصادی اختیارات ویژه‌ای را به عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی، داد، دخالت این بانک در بازار ارز بیشتر شده است و تمام سعی و تلاش این نهاد این است که دیگر اجازه بالا رفتن قیمت‌ها را ندهد. بر همین اساس طرح‌ها و برنامه‌هایی که اخیراً از سوی بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز معرفی و اجرا شده است، تأثیر مستقیمی بر بازار آزاد داشته است. این در حالی است که سکاندار این بانک روزهای آرام‌تری برای بازار ارز پیش‌بینی می‌کند و می‌گوید احاطه کاملی بر بازار دارد.

روز پنجشنبه دلار وارد کانال ۱۲ هزار تومان شد و با قیمتی در حدود ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان فروخته شد. حتی افزایش قیمت اونس جهانی طلا که به ۱۲۲۸ دلار رسید هم باعث نشد تا نرخ طلا در بازار داخلی افزایش یابد. روز پنجشنبه سکه نیز وارد کانال ۳ میلیون تومان شد و با نرخ ۳ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان معامله شد. برخی افزایش عرضه ارز از سوی بانک مرکزی را دلیل مهم کاهش قیمت ارز و برخی دیگر سخنان اخیر رئیس کل بانک مرکزی در خصوص کنترل ورودی‌ها و خروجی‌های بازار ارز را دلیل مهم این اتفاقات می‌دانند.

یکی از تصمیمات مهم بانک مرکزی محدودیت برای تراکنش‌های بانکی یا انتقال پول است. بزودی انتقال پول با محدودیت شماره ملی روبه‌رو می‌شود به این ترتیب داشتن حساب‌های متعدد امکانی برای افزایش سقف انتقال پول برای افراد ایجاد نمی‌کند. این اقدام عملیات انتقال پول را دشوارتر از قبل خواهد کرد. پیش از این نیز اجرای قوانین در خصوص تسویه‌حساب تراکنش‌ها خود عامل مهمی در کاهش حجم معاملات صوری در بازار شد.

همتی گفته است: دستگاه‌های کارتخوان از سوی همکاران بانک مرکزی طی سال‌های گذشته مورد غفلت واقع شده بود. یعنی براحتی یک فرد می‌توانست در خارج از کشور، دستگاه کارتخوان ایرانی را در یک صرافی خارجی در ترکیه یا کانادا، استفاده کرده، کارت بکشد و پول جابه‌جا کند. ۵۰ بار قابلیت این وجود داشت که کارت کشیده شود و محدودیتی هم در این رابطه وجود نداشت؛ در حالی که در یک روز، ۱۰ میلیارد تومان جابه‌جایی پول هم داشتیم اما اکنون بالای ۵۰ میلیون تومان امکان پذیر نیست.

دو عامل که قیمت‌ها را پایین کشید

رئیس اتحادیه طلا و جواهر در گفت‌و‌گو با «ایران» درباره دلایل روند کاهشی نرخ ارز و طلا در بازار دو عامل اصلی را به‌ عنوان مهم‌ترین دلایل این اتفاق معرفی کرد.

ولی‌الله محمدولی افزود: مهم‌ترین دلیل تداوم روند کاهشی نرخ ارز و طلا در بازار به سیاست‌ها و نوع نگاه دولت و بانک مرکزی برمی‌گردد. در دوره جدید بانک مرکزی با اختیاراتی که گرفته است تمام تلاش خود را برای پایین نگه داشتن نرخ‌ها انجام می‌دهد.

وی توضیح داد: در این زمینه بانک مرکزی از تمام ابزارهای خود برای ثبات بازار ارز استفاده می‌کند و همین نگاه باعث شده است تا انتظارات برای کاهش بیشتر قیمت‌ها در میان مردم و فعالان اقتصادی شکل گیرد.

وی در خصوص دلیل دوم برای کاهش نرخ ارز و طلا اظهارکرد: روند نزولی قیمت‌ها در بازار باعث شده است تا بر خلاف روزهای اوج قیمتی تقاضا نیز در بازار ارز و طلا افت کند. بنابراین متقاضیان ارز و طلا به امید این که قیمت‌ها باز هم کاهش می‌یابد برای خرید دست نگه داشته‌اند.

رئیس اتحادیه طلا و جواهر در پاسخ به این سؤال که ریزش قیمت‌ها چقدر در ورود ارز و طلای خانگی به بازار مؤثر بوده است، گفت: هم‌اکنون در بازار شاهد ورود قابل توجه ارز و طلای خانگی به بازار هستیم. خریداران ارز و طلا در گذشته بخصوص خریداران خرد از ترس این که قیمت کاهش بیشتری داشته باشد و زیان کنند اقدام به فروش می‌کنند و این اتفاق در بازار قابل لمس است. به گفته وی در بازار طلا اتفاق خاصی در مصنوعات نیفتاده است و بیشتر طلای خام است که در بازار فروخته می‌شود.

محمدولی در پایان تأکید کرد: اما مهم‌ترین عامل و سرلوحه کار اقدامات بانک مرکزی در بازار است.

وی درباره این که روند کاهشی نرخ‌ها تا چه زمانی ادامه می‌یابد، گفت: تا زمانی که بانک مرکزی به تعهدات خود عمل کند این روند تداوم خواهد یافت. هم‌اکنون دولت ذخایر ارزی کافی در اختیار دارد و می‌تواند با اتکا به آن بازار را مدیریت کند.

خرید ارز باز هم محدود شد

همچنین عباس شرفی، فعال بازار ارز درباره آن چه این روزها در بازار ارز در حال رخ دادن است به «ایران» گفت: هم‌اکنون در بازار شاهد فروش ارزهای خرد خانگی هستیم؛ به طوری که رقم ارزی که در بازار فروخته می‌شود خرد و بین ۱۰۰ تا ۵۰۰ دلار است و هنوز خبری از ورود ارز عمده نیست.

این صراف ادامه داد: در شرایط کنونی عمده افراد برای خرید یا فروش دست نگه داشته‌اند تا ببینند در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد.

به گفته وی در این زمینه سیاست‌های بانک مرکزی و دخالت آن در بازار ارز تأثیر زیادی در بازار داشته است.

وی همچنین افزود: علاوه بر این محدودیت‌هایی که از سوی بانک مرکزی برای خرید ارز اعمال شده باعث کاهش تقاضای سفته بازار شده است.

بر اساس توضیحات این فعال بازار در حالی که سقف خرید ارز در صرافی‌ها ۵ هزار دلار بود از حدود یک ماه پیش این سقف به دو هزار دلار کاهش یافته است که تنها در ازای کارت ملی، کارت بانکی به‌ نام خریدار و شماره تلفن همراه به‌ نام خریدار به متقاضیان فروخته می‌شود.