پایانی شیرین برای مرگ در جاده

 یک میلیون و ۲۵ نفر امسال در تصادف‌های جاده‌ای جان خود را از دست دادند. ۲.۲ درصد از مرگ‌ومیرهای جهان در جاده‌ها اتفاق می‌افتد. حوادث جاده‌ای سالانه ۵۱۸ میلیارد دلار در سطح جهان خسارت به جا می‌گذارد. پیش‌بینی می‌شود آسیب‌های جاده‌ای تا سال ۲۰۳۰ به پنجمین علت مرگ در جهان تبدیل شود، با این وجود اتحادیه اروپا در تلاش است میزان این تلفات را تا سال ۲۰۵۰ به صفر برساند.

به گزارش ایسنا، سومین یکشنبه ماه نوامبر (برابر با ۲۷ آبان‌ماه)، روز جهانی یادبود قربانیان ترافیک جاده‌ای است. شعار سازمان ملل متحد برای این روز در سال ۲۰۱۸ «داستان‌های جاده‌ها» است. حمیرا محب‌علی، پژوهشگر و کارشناس ارشد گردشگری در یادداشتی با عنوان «جاده‌های هوشمند و مسافران آگاه» که در اختیار این خبرگزاری قرار داده، به وضعیت سوانح جاده‌ای که سفر را تحت الشعاع قرار داده پرداخته و نوشته است: "امسال تقریبا ۱.۲۵ میلیون نفر در تصادفات جاده‌ای جان خود را از دست دادند. به طور متوسط هر روز ‌۳۲۸۷ مرگ در جهان بر اثر سوانح جاده‌ای اتفاق می‌افتد و حدود ۵۰ میلیون نفر نیز سالانه مجروح یا از کار افتاده می‌شوند. بیش از نیمی از مرگ و میر ناشی از ترافیک در سن ۱۵ تا ۴۴ سال رخ می‌دهد. تصادفات رانندگی در جاده به عنوان یکی از مهمترین دلایل مرگ و میر در دنیا، ۲.۲٪ از کل مرگ و میرهای جهان را به خود اختصاص داده است. بیش از ۹۰ درصد از تمام تلفات جاده‌ای نیز در کشورهای کم درآمد رخ می‌دهد.

حوادث جاده‌ای سالانه ۵۱۸ میلیارد دلار در سطح جهان خسارت به همراه دارد. این میزان در کشورهای کم‌درآمد حدود ۶۵ میلیارد دلار در سال است که بیش از کل مبلغ دریافت شده از کمک‌های توسعه است. با این حال پیش‌بینی می‌شود که آسیب‌های جاده‌ای به پنجمین علت مرگ در سال ۲۰۳۰ تبدیل شود.  

جاده و سفر دو مفهوم جدایی ناپذیرند و این آمار به خوبی نشان می‌دهد که سوانح جاده‌ای تا چه اندازه می‌تواند تهدیدی برای بشر تلقی شود.

داستان‌های جاده‌ها

‌اهمیت موضوع امنیت در سفرهای جاده‌ای به حدی است که سازمان ملل متحد سومین یکشنبه نوامبر را در هرسال به این موضوع اختصاص داده است و آن را روز جهانی یادبود قربانیان ترافیک جاده‌ای با هدف پیشگیری از آسیب‌های جاده‌ای نامیده است.

امسال(۲۰۱۸) شعار این روز چنین است: "Roads Stories” یا داستان‌های جاده‌ها. سازمان ملل عنوان کرده است که مفهوم جاده چیزی برتر از حرکت از یک نقطه به نقطه دیگر است و البته جاده‌ها داستان‌هایی دارند که برخی از آنها غم‌انگیز است.

این سازمان همچنین اعتقاد دارد که مطمئن‌ترین مسافر، مسافر آگاه است و اگرچه شرایط ایمنی جاده‌ای در یک کشور بر شهروندان آن تاثیر می‌گذارد اما مسافران ناآگاه به دلیل ناآشنایی با قوانین جاده‌های محلی، فرهنگ جاده‌ها، شرایط جاده‌ها و گزینه‌های مسافرتی، همچنان یک گروه بسیار آسیب‌پذیر از کاربران جاده‌ای هستند.

از زمان تصویب روز جهانی یادبود قربانیان ترافیک جاده‌ای، به موجب قطعنامه ۵/۶۰ مجمع عمومی سازمان ملل متحد، رعایت اصول ایمنی در سفرهای بین جاده‌ای سرلوحه بسیاری از فعالیت‌های مرتبط با کنترل سوانح شده است که این روز را به ابزار مهمی در راستای تلاش‌های جهانی برای کاهش تلفات جاده‌ها تبدیل کرده است چرا که قربانی شدن در سفر با ترکیب پیچیده‌ای از مشکلات عاطفی و اقتصادی ناشی از تصادفات جاده‌ای همراه است. بر این اساس در سال ۲۰۰۸ برنامه گسترده و همزمان در کشورهای آرژانتین، استرالیا، برزیل، کانادا، هند، ژاپن، مکزیک، نیجریه، فیلیپین، آفریقای جنوبی، اوگاندا و ایالات متحده و ... آغاز شد تا عزم جهانی را برای کنترل سوانح نشان دهد.

در اروپا نیز یک وب سایت اختصاصی برای پیوند کشورها از طریق به اشتراک گذاشتن اهداف مشترک و یادآوری افراد کشته و مجروح در تصادفات جاده‌ها راه‌اندازی شد اما در همین حین و با پیشرفت تکنولوژی دنیا به سمت اشکال هوشمند سفر کشیده شد و از بطن آن پدیده‌ای به نام جاده‌های هوشمند شکل گرفت. جاده‌های هوشمند شکلی واقعی از یک جاده‌اند که با سیستم‌های هوشمندانه ومجازی می‌توانند مسافر را از مبدأ تا مقصد راهنمایی کنند و برای دستیابی به هر آنچه که یک مسافر در طول سفر به آن نیاز دارد، اطلاع‌رسانی کنند. بخشی از این امکانات هوشمندانه به معرفی جاذبه‌های مسیر می پردازد، بخشی از آن امکانات رفاهی بین مسیر را برای مسافر معرفی می‌کند، بخش دیگری به شرایط اقلیمی و جغرافیایی سفر مربوط است و در بخش دیگری به معرفی امکانات ایمنی و امنیتی موجود در سفر می‌پردازد. این دو بخش آخر بیش از بقیه می‌تواند در پیشگیری سوانح جاده‌ای موثر باشد و البته کسی نمی داند چه زمانی جاده‌های جهان یکپارچه به سیستم هوشمند مجهز خواهد شد.

جاده‌های هوشمند

جاده هوشمند پروژه‌ای است مبتنی بر تکنولوژی که با هدف افزایش ایمنی جاده‌ها ابتدا در کشورهای اسکاندیناوی آغاز به کار کرد. این نوآوری در سیستم حمل و نقل بزودی حمایت صندوق توسعه اتحادیه اروپا را برای همکاری‌های میان منطقه‌ای به خود اختصاص داد. هدف از این کار کاهش تلفات جاده‌ای بود.  

هر چند که تلفات درجاده‌های اروپا در حال کاهش است اما هر سال بیش از ۴۰,۰۰۰نفر در جاده‌های اروپا تصادف می‌کنند و با وجود سیستم‌های جدید ایمنی و رانندگی بیش از ۹۰ درصد از حوادث ناشی از خطاها پیش از حادثه و نه در حین حادثه اتفاق می‌افتد که قابل پیشگیری است. اتحادیه اروپا بر این اساس پیش‌بینی کرده است که جاده‌های هوشمند بتوانند تلفات سوانح رانندگی را تا سال ۲۰۲۰ به میزان قابل توجهی کاهش دهند و تا سال ۲۰۵۰ به صفر برسانند.

جاده‌های هوشمند به واقع جریان تحرک پایدار در سفر هستند. استفاده از تمام حسگرهای مورد نیاز در سفر، امکان استفاده از رنگ‌های حساس به نور در شب که قابلیت شارژ در نور روز را دارند، حساسگرهای اقلیمی که نشان می‌دهند جاده در چه وضعیتی است، ابزارهای هوشمند بارگیری باتری وسایل الکتریکی و ... همگی از جمله مواردی است که می‌تواند در یک جاده هوشمند به ما کمک کند تا سفری سالم را تجربه کنیم. جاده‌های هوشمند فقط در خدمت بشر نیستند، این جاده‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که کمترین آسیب زیست محیطی را به منطقه وارد کنند. حسگرهای مربوط به عبور حیوانات و حیات وحش و شناسایی موقعیت حیات وحش برای کنترل محیط  زیست و پیشگیری از آسیب به حیوانات هم در این جاده‌ها در نظر گرفته شده است. مسیر این جاده‌ها نیز به گونه‌ای است که حداقل برخورد را با زیستگاه‌های حیوانات در پی داشته باشد.

از موضوع سوانح جاده‌ای که بگذریم، جاده‌های هوشمند گردشگر را براحتی برای بازدید از میراث فرهنگی هدایت می‌کند. این که در مسیر چه جاذبه‌هایی وجود دارد، چگونه می‌توان از آن بازدید کرد و ... به عبارتی جاده‌های هوشمند می‌تواند خودش مقصدی برای گردشگران باشد یا به تنهایی جاذبه‌ای که یک گردشگر را در طول جاده حرکت دهد. حداقل در ابتدای افتتاح چنین پروژه‌هایی به نظر می‌آید که چنین خواهد شد! "