آنچه باید درباره پرکاری و کم کاری تیروئید بدانید

دکتر فریدون عزیزی در ارتباط با اینکه بیماری کم کاری و پرکاری تیرویید در کشور ما چقدر شایع است؟ اظهار داشت: کم کاری تیرویید حدود 6 تا 2 درصد بالغین جامعه و پرکاری تیرویید حدود 1-5/0درصد افراد را مبتلا می‌کند همچنین کم کاری تیرویید در افراد میانسال و سالخورده و پرکاری تیرویید در افراد جوان و میانسال شایع‌تر است.

عزیزی اظهارداشت: علاوه بر این از هر 1000 تا3000 نوزادی که متولد می شوند یک‌ نفر دچار کم کاری تیرویید است که خوشبختانه با اجباری شدن آزمایش خون پاشنه پا در سه روز اول زندگی تشخیص داده شده و درمان مستمر تا پایان عمر خواهد داشت. اختلال عملکرد تیرویید در زنان شایع‌تر از مردان است.

رئیس پژوهشکده غدد درون ریز و متابولیسم ایران در مورد دلایل ابتلا به این بیماری‌ها و علائم آن گفت: یکی از دلایل اصلی کم کاری تیرویید در جهان کمبود مصرف ید است که خوشبختانه از 30 سال قبل با تولید و توزیع نمک یددار برطرف شده است و توصیه می شود که والدین در سراسر کشور مراقبت و نظارت دائم داشته باشند که با مصرف نمک یددار توسط همه افراد خانواده از بروز اختلالات مربوط به کمبود ید و به ویژه کم کاری تیرویید جلوگیری شود.

رئیس دوازدهمین کنگره بین المللی غدد درون ریز و متابولیسم عنوان کرد: این اختلالات موجب کمبود رشد ذهنی و جسمی کودکان و نوجوانان شده ودر گذشته با کاهش ضریب هوشی و یادگیری و اختلالات ذهنی شدیدی همراه بوده که  با مصرف نمک یددار مرتفع شده است.

عزیزی در افتتاحیه دوازدهمین کنگره بین المللی غدد درون ریز و متابولیسم افزود: در مواردی که کم کاری و پرکاری تیرویید رخ می دهد غیر از دو مورد فوق (کمبود ید و کم کاری مادرزادی تیرویید) اکثر عوامل مختلف ایمنی شناسی و ژنتیک دخالت دارند که پیشگیری از آنها تاکنون تعریف نشده است.

 رئیس دوازدهمین کنگره بین المللی غدد درون ریز و متابولیسم ایران ادامه داد: تشخیص کم کاری و پرکاری تیرویید با انجام آزمایش‌های خون، در مواردی سونوگرافی و اسکن تیرویید انجام می شود. درمان کم کاری با مصرف قرص لووتیروکسین و پیگیری آن با انجام آزمایش‌های خون صورت می‌گیرد.

عزیزی بیان داشت: در درمان پرکاری تیرویید، پس از بررسی دقیق هر بیمار از یکی از سه روش درمانی استفاده می شود. یکی مصرف داروهای ضد تیرویید مانند متی مازول، دوم مصرف ید رادیواکتیو و سوم عمل جراحی که با صلاحدید فوق تخصص غدد درون ریز یا متخصصین داخلی یکی از سه درمان فوق برای هر بیمار انجام خواهد شد.

وی در مورد اینکه رشته غدد درون ریز و متابولیسم در ایران چه وضعیتی دارد و در مقایسه با جهان به لحاظ سطح علمی چه جایگاهی دارد؟ گفت: رشته غدد درون ریز و متابولیسم بالغین در ایران از سال 1364 با شروع آموزش دوره فوق تخصصی غدد در کشور توسعه چشمگیری پیدا کرده و در 33 سال گذشته تعداد صاحبان فوق تخصص این رشته از 16 نفر به متجاوز از 300 نفر رسیده اند.

عزیزی افزود: تا قبل از انقلاب اسلامی تنها 4 شهر کشور از حضور فوق تخصص غدد بهره مند بودند در حالیکه در سال 1397 بیش از 40 شهر کشور از فوق تخصص غدد بهره مند هستند. تحقیقات در رشته غدد درون ریز و متابولیسم بالغین در دو دهه گذشته به سرعت افزایش یافته و تعداد مقالات منتشر شده سالیانه بین المللی این رشته از نیمی از کشورهای اروپایی و اکثر کشورهای آسیایی و تمامی کشورهای آفریقایی بیشتر است. در برخی صاحبان این حرفه برای سخنرانی در نشست های بین المللی و نیز برای نوشتن راهنماهای تشخیصی درمانی بیماری‌ها دعوت می‌شود.

رئیس دوازدهمین کنگره بین المللی غدد درون ریز و متابولیسم در پاسخ به اینکه آیا آخرین یافته های غلمی این حوزه در جهان به شکل کاربردی در اختیار متخصصان برای ارائه خدمت به بیماران در دسترس هست؟ اظهار داشت: در کشور ما علاوه بر برگزاری همایشهای سالیانه در مسائل غدد درون ریز، دیابت و چاقی، سمپوزویوم های هفته گانه و ماهیانه انجمن غدد درون ریز و پژوهشکده ها و مراکز تحقیقاتی، آخرین اطلاعات پزشکی را در اختیار متخصصین سایر رشته ها به ویژه داخلی، زنان و زایمان، پزشکی هسته ای، جراحی و ... قرار می‌دهد. انتشار راهنماهای بالینی، به ویژه در زمینه تیرویید و بارداری، پرکاری و کم کاری و دیابت و ... در سالهای گذشته در ارتقای دانش پزشکان و با نتیجه ارتقای کیفیت مراقبت از بیماران موثر بوده است.