خطر عدم تصویب CFT با عنوان ایرادات شرعی

انتظارات به پایان رسید و بالاخره شورای نگهبان نظر قطعی خود را مبنی بر رد لایحه تامین مالی تروریسم CFT اعلام کرد. عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان روز گذشته طی گفت‌وگویی از رد لایحه الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم و اعاده آن به مجلس خبر داد. حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هم در واکنش به این خبر اظهار کرد: «شورای نگهبان بندی را آورده که از نظر ما به معنای رد لایحه کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم محسوب می‌شود. کمیسیون امنیت ملی هم نظر خود را در صحن مجلس اعلام خواهد کرد و در صورت تایید در صحن مجلس، لایحه به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارسال خواهد شد.» در این صورت باز نگاه موافقان پیوستن ایران به کنوانسیون‌های بین‌المللی برای اعمال فشار کمتر به ایران، این بار به سمت مجمع تشخیص مصلحت نظام است تا با نظر نهایی و قطعی خود اعلام کند که پیوستن به گروه ویژه اقدام مالی به نفع منافع ملی یا مغایر با آن است.

عباسعلی کدخدایی در این باره در توییتر خود نوشت: «شورای نگهبان لایحه الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم (CFT) را در جلسات متعدد خود مورد بررسی قرار داد و واجد ایرادات و ابهاماتی دانست. این نظر شامل موارد خلاف شرع، خلاف قانون اساسی و ابهام، در موعد مقرر برای مجلس شورای اسلامی ارسال شده است.» کدخدایی همچنین از ۲۰ ایراد شرعی و قانون اساسی این شورا نسبت به لایحه CFT که یکی از لوایح چهارگانه FATF است به مجلس خبر داد. بنابراین با وجود همه توضیحات اعضای هیات دولت از جمله اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری و عراقچی و همتی رئیس بانک مرکزی درباره مشکلات نپیوستن ایران به این کنوانسیون‌های بین‌المللی در نشست اخیر شورای نگهبان، به نظر می‌رسد فشار مخالفان CFT و نامه‌نگاری آن‌ها به اعضای شورای نگهبان نتیجه داده است. هر چند که کدخدایی پیش از این اعلام کرده بود فشار مخالفان بر نظر شورای نگهبان تاثیر ندارد، ولی نتیجه و خروجی آن چیزی بر خلاف این گفته و ادعا بوده است.

ایرادات 20 گانه شرعی و قانونی شورای نگهبان نسبت به یک لایحه

بنابراین با ارجاع ایرادات شورای نگهبان نسبت به لایحه فوق به مجلس، کمیسیون امنیت ملی به عنوان کمیسیون تخصصی نظر نهایی خود را به صحن اعلام می‌کند. فلاحت‌پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هم در این باره اعلام کرد: «لایحه کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم (CFT) در اولین جلسه پس از سرکشی نمایندگان به حوزه‌های انتخابیه بررسی خواهد شد.» او یادآور شد: «علاوه بر ایرادهای مذکور در نهایت، شورای نگهبان بندی را آورده که از نظر ما به معنای رد لایحه کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم محسوب می‌شود. در این بند گفته شده است بعضی از ایرادات قابل اصلاح نیست و خلاف منافع ملی بوده و طبق آن لایحه مزبور خلاف شرع تشخیص داده شده است.»

البته فرج‌الله رجبی، عضو فراکسیون امید و از موافقان لوایح 4 گانه FATF به «ابتکار» گفت: «نمی‌توان رد لایحه CFT را به اعمال فشار مخالفان به شورای نگهبان نسبت داد. بلکه باید گفت که شورای نگهبان به وظیفه قانونی خود عمل کرده و نظرش را داده است. همانطور که مجلس نظرش را درباره این لایحه به طور شفاف اعلام کرد، شورای نگهبان هم نظر مخالفش را اعلام کرده و در صورت اصرار مجلس بر نظر قبلی خود مجمع تشخیص مصلحت هم نظر خود را در این باره صراحتا اعلام خواد کرد.» او ادامه داد: «البته اتفاق خوبی در این مقطع افتاده است و ما حوزه مسئولیت‌ها را روشن کرده‌ایم و هر کسی موظف است مسئولیت خود را در قبال این موضوع صراحتا بپذیرد.» رجبی ادامه داد: «یا تحریم‌ها براساس نظر کارشناسان ابعاد وسیعی دارد و عدم تصویب CFT بر این موضوع موثر است یا برخلاف آن تاثیری ندارد و مردم به زودی این بی‌اثری را درک خواهند کرد. گرچه همه پذیرفته‌اند که تحریم‌ها هزینه دارد و هزینه دور زدن تحریم‌ها هم کم نیست. برای دور زدن این تحریم‌ها می‌توانستیم با وارد شدن به این کنوانسیون‌ها قدم‌هایی برداریم.»

نیازمند حمایت کنوانسیون‌های بین‌المللی هستیم

داود محمدی، عضو فراکسیون امید هم با توجه به شروع دور جدید تحریم‌ها علیه ایران، به «ابتکار» گفت: «ایرادهای شورای نگهبان را در این باره هنوز ندیده‌ام. باید ببینیم چقدر از این ایرادات قابل حل شدن هستند و به چه مواردی ایراد شرعی گرفته‌اند.» این نماینده مردم تهران در مجلس با تاکید بر شرایط فعلی تحریم‌های آمریکا علیه ایران و فرصتی که با پیوستن ایران به کنوانسیون‌های بین‌المللی برای دور زدن تحریم‌ها و کمک برخی کشورهای دوست به ما می‌شود، اظهار کرد: «شرایط کشور به نحوی است که ناگزیر هستیم تعاملاتی با جهان داشته باشیم. تحریم‌های آمریکا علیه ایران از 13 آبان تشدید شده‌اند و نیازمند تعامل با رژیم‌هایی که در این تصمیم‌گیری‌ها اثرگذارند ضروری است. بنابراین نباید خودمان را از این فرصت‌ها و امکانات محروم کنیم.» عبدالرضا هاشم‌زایی، دیگر نماینده مردم تهران در مجلس هم در این راستا به «ابتکار» گفت: «اینکه شورای نگهبان نسبت به لایحه CFT ایراد گرفته وآن را رد کرده است، موضوع جدیدی نیست و بسیاری از طرح‌ها و لوایح را که ایراد می‌گیرد و برای رفع ایراد به مجلس می‌فرستد، در صورت اصرار مجلس به مجمع تشخیص می‌روند و مجمع درباره آن تصمیم‌گیری می‌کند.» این عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور با اشاره به 20 ایرادی که بخشی از آنها را شرعی دانسته است، افزود: «به عنوان کسی که سنی از او گذشته است این موضوع برایم جای سوال دارد چطور ممکن است موضوعی که شورای نگهبان به عنوان ایراد شرعی یک طرح یا لایحه معرفی می‌کند، چطور مجمع تشخیص خلاف شرع بودن آن را از بین می‌برد؟ بنابراین باید زعمای قم و خصوصا مقام رهبری این مسئله را حل کنند.» این نماینده چند دوره مجلس تاکید کرد: «در جامعه از ما سوال می‌کنند یک موضوع خلاف شرع را که مجلس تصویب کرده است و شورای نگهبان آن را رد کرده و مجمع تشخیص آن را تایید کرده است، چطور مجمع تشخیص آن خلاف شرع را برداشته است؟
رجبی هم در ادامه اظهارات خود به «ابتکار» گفت: «شورای نگهبان نظرش را مبنی بر رد این لایحه داده است و مسئولیت قانونی و شرعی ‌آن را پذیرفته است چون گفته که ایراد شرعی و قانونی دارد. بنابراین در صورت اصرار مجلس این لایحه به مجمع می‌رود و مجمع هم مسئولیت تصمیم خودش را خواهد پذیرفت.» او ادامه داد: «با وجودی که کمیته نظارتی مجمع تشخیص ایراداتی نسبت به این لایحه گرفته و به شورای نگهبان فرستاده است، این نظر الزاما نظر مجمع نخواهد بود و به نظرم در مجمع تشخیص این لایحه تصویب خواهد شد.» نماینده مردم شیراز در مجلس با تاکید بر اینکه «حتی اگر این لایحه در مجمع هم تصویب نشود باز اتفاق مهمی افتاده است»، به «ابتکار» گفت: «ولی اگر هم تصویب نشود باز هم یک اتفاق مهمی در عرصه قانون‌گذاری افتاده است چرا که بسیار کم اتفاق می‌افتد که تاثیرات قانون‌گذاری بلافاصله بر رویه زندگی مردم خودش را نشان بدهد.» رجبی این اتفاق را نقطه عطفی در حوزه قانون‌گذاری دانست که باید اهمیت بالایی برای آن قائل شویم.

بیش از سایر کشورها قربانی تروریسم شده‌ایم پس بهانه دست آمریکا ندهیم

در عین حال هاشم‌زایی با توجه به اینکه جمهوری اسلامی یکی از کشورهایی است که در عرصه بین‌المللی بیشترین آسیب را از تروریسم خورده است، مخالفت شورای نگهبان با این لایحه مبارزه با تامین مالی تروریسم را شائبه برانگیز خواند و به «ابتکار» گفت: « موضوع FATF و چند لایحه دیگر که یکی از آنها پولشویی و دیگری مبارزه با تامین مالی تروریسم است مسئله بی‌اهمیتی نیست. ما در دنیا بیش از سایر کشورها قربانی تروریسم هستیم چرا باید با لایحه مبارزه با تامین مالی تروریسم مخالفت کنیم و با این کار مثل قبل از برجام دوباره به آمریکایی‌ها این بهانه را بدهیم که بتوانند علیه ما اجماعی جهانی تشکیل بدهند؟»

او هم مثل رجبی معتقد است مجمع تشخیص این لایحه را در نهایت تایید خواهد کرد چرا که منافع ملی ایجاب می‌کند این لایحه تصویب شود چون سیستم‌های مالی دنیا که آمریکایی‌ها با خروج یک‌جانبه از برجام آن را به انزوا بردند، تاکید دارند در صورت نپیوستن ایران به این کنوانسیون‌ها نمی‌توانند از ما هیچ حمایتی داشته باشند.»

رد لایحه cfشائبه برانگیز است

رئیس سنی مجلس با اشاره به نکته دیگری که از اهمیت وی‍ژه‌ای برخوردار است به «ابتکار» گفت: «با رد لایحه CFT و اتفاقاتی که در دانمارک و اروپا علیه ایران افتاده است، تا حدی آنتن‌های دنیا را که با جنایت عربستان در کنسول‌گری ترکیه نسبت به قطعه قطعه کردن خبرنگار مخالف خود انجام داده است را به سمت جمهوری اسلامی می‌چرخاند. به خاطر دارم زمانی که عربستان شیخ نمر را اعدام کرد و آنتن‌های رسانه‌ای جهانی روی عربستان متمرکز شده بودند، برخی در ایران از دیوار سفارت عربستان بالا رفتند و با این اقدام مشکوک باز حساسیت و نگاه‌های جهانی و افکار عمومی را از عربستان به سمت ایران برگرداند. بنابراین این اتفاقات را عادی نمی‌دانم.»