چگونه نوشابه استخوانتان را پوک می‌کند

 دکتر محمدجواد حسین‌زاده با اشاره به فرا رسیدن روز جهانی پوکی استخوان، گفت: ساختار استخوانی بدن در دو دهه اول زندگی افراد ساخته می شود و این قدرت استخوانی می تواند در دوران سالمندی و زمانی که فرد در معرض ابتلا به پوکی استخوان قرار دارد، مهم و اساسی باشد.

حسین‌زاده با اشاره به اینکه بیماری پوکی استخوان با کاهش تراکم و توده استخوان همراه است و در پی آن، ساختمان استخوان دچار مشکل می‌شود و شکستگی‌های متعددی در استخوان رخ می دهد.

وی تصریح کرد: این بیماری یکی از بیماریهای مهم در سطح جهان است و در افراد در سنین بالا، در زنان بعد از سنین یائسگی و در افرادی که تغذیه مناسب و سبک زندگی صحیحی ندارند، شایع است. نخستین گام برای درمان پوکی استخوان این است که آموزشهای لازم درخصوص دریافت مواد غذایی که در تراکم و استحکام استخوان می تواند موثر باشد را به جامعه ارائه دهیم.

رییس دانشکده علوم تغذیه و رژیم شناسی دانشگاه علوم پزشکی تهران عنوان کرد: در دو دهه اول زندگی افراد و در سنین نوجوانی و جوانی، ساختار استخوانی بدن ساخته می شود و این قدرت استخوانی می تواند در دوران سالمندی و زمانی که فرد در معرض ابتلا به پوکی استخوان است، مهم و اساسی است. یکی از راههای پیشگیری از پوکی استخوان توجه به تغذیه افراد در دو دهه اول زندگی به ویژه از نظر برخورداری از کلسیم و ویتامین D است. البته ریزمغذی های دیگر مانند ویتامین B، منیزیم و تا حدی ویتامین A و K نیز در تراکم استخوان موثر هستند که با رژیم غذایی متعادل و مصرف میوه و سبزیجات، تامین می شود.

حسین زاده افزود: اگر مواد غذایی حاوی کلسیم در رژیم غذایی به اندازه کافی وجود نداشته باشد، می تواند منجر به پوکی استخوان شود و سن بروز این بیماری را جلو بیاندازد، بنابراین دریافت و جذب کلسیم باید به گونه ای باشد که وضعیت اسکلتی بدن را به حد ایده آل برساند.

وی ضمن تاکید بر اهمیت عدم مصرف مواد غذایی که جذب کلسیم را دچار اختلال می کنند، یادآور شد: متاسفانه در حال حاضر مشاهده می شود که مصرف نوشابه در نوجوانان زیاد است. در حالیکه فسفر موجود در نوشابه، جذب کلسیم مواد غذایی را با مشکل روبرو می کند، شیر و لبنیات بهترین منابع حاوی کلسیم محسوب می شوند.

رییس دانشکده علوم تغذیه و رژیم شناسی دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: نمونه‌های مختلف شیر برای مصرف افراد مختلف در بازار وجود دارد، اما افرادی که به واسطه مشکلات گوارشی نمی توانند شیر را به میزان کافی مصرف کنند می توانند از منابع گیاهی استفاده کنند. اما این مواد غذایی، به اندازه شیر و لبنیات، حاوی کلسیم نیستند و توصیه می‌شود افراد، حداقل 3 واحد شیر و لبنیات را در روز مصرف کنند که می‌تواند شامل یک لیوان شیر، یک ظرف ماست و حدود 30 گرم پنیر باشد تا نیازهای کلسیمی افراد، برطرف شود.

حسین زاده تاکید کرد: در گروه‌های پر خطر و افرادی که احتمال شکستگی خود به خودی استخوان ها در آنها بالا است و دچار پوکی استخوان هستند، باید میزان دریافت کلسیم به اندازه کافی وجود داشته باشد چون در سنین بالا و سالمندی یکی از مشکلات این است که کلسیم در شرایط اسیدی بیشتر جذب می‌شود که ممکن است این روند با اختلال روبرو شود.

وی یکی از مشکلات مردم را کمبود ویتامین D عنوان کرد و افزود: کمبود این ویتامین می‌تواند پوکی استخوان را تشدید کند و جذب کلسیم در دستگاه گوارش به واسطه فرم فعال ویتامین D انجام می شود و اگر ویتامین D با کمبود روبرو باشد، جذب کلسیم نیز دچار مشکل می شود، بنابراین کمبود کلسیم و ویتامین D مهمترین عوامل پوکی استخوان هستند.

رییس دانشکده علوم تغذیه و رژیم شناسی دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: ویتامین D می تواند از طریق نور آفتاب و تماس مستقیم با نور خورشید تامین شود و منابع غذایی حاوی این ویتامین، زیاد نیستند و در مواردی که با کمبودهای ویتامین D روبرو می‌شویم، افراد باید به پزشک یا متخصصان تغذیه مراجعه کرده و از مکمل درمانی استفاده کنند.

حسین زاده از نوع رژیم غذایی به عنوان یکی دیگر از عوامل پوکی استخوان یاد کرد و گفت: رژیم غذایی مناسب و متعادل، می تواند در استحکام استخوان و به تعویق افتادن پوکی استخوان، موثر باشد. همچنین در رژیم غذایی، مصرف پروتئین ها به ویژه در سنین کودکی و نوجوانی در تراکم و توده استخوانی، مهم است و میوه و سبزیجات حاوی ویتامین ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان ها منابع خوبی برای استحکام استخوان به شمار می روند، لذا توصیه می شود که مصرف میوه و سبزیجات در رژیم غذایی مورد توجه باشد تا منابع مختلفی از ویتامین های مورد نیاز بدن تامین شود.

به گزارش وزارت بهداشت-وی وضعیت کمبود ویتامین D در مردم را نگران کننده عنوان کرد و افزود: کمبود این ویتامین، یک هشدار برای جامعه است که برای جبران آن، پروتکلهای مختلف درمانی وجود دارد که مصرف آن باید در دوران کودکی، نوجوانی و بزرگسالی انجام شود. از سوی دیگر نیز رژیم غذایی نامناسب، عدم توجه کافی به مصرف لازم شیر و لبنیات و یا مصرف کم این مواد غذایی به خاطر شرایط اقتصادی، می توانند علائم خطر برای کمبود کلسیم در مردم باشد.

رییس دانشکده علوم تغذیه و رژیم شناسی دانشگاه علوم پزشکی تهران در پایان تاکید کرد: باید یکی از سیاستهای کلی کشور این باشد که برای مواد غذایی که کمبود مصرف آن موجب بیماری های مختلف می شود، سوبسید پرداخت شود تا مصرف آن دچار اشکال نشود و افراد بتوانند مواد غذایی و ریزمغذی های مورد نیاز بدن خود را به سهولت دریافت کنند.