بالا رفتن دمای مناطق مختلف کشور، میزان تبخیر و تعرق را افزایش می‌دهد بنابراین کمترین اثر منفی این شرایط، عمیق‌ترشدن پدیده «خشکسالی» است. بررسی داده‌های خشکسالی در بازه‌های بلندمدت هم مویّد آن است که بالغ بر ۹۷ درصد مساحت ایران با درجات مختلف خشکسالی اعم از ضعیف، متوسط، شدید و بسیار شدید درگیر است.
«خشکسالی در ایران دوره‌های ۳۰ یا ۲۰ ساله دارد و بعد از گذر از این دوره، کشور به ترسالی می‌رسد.» این از جمله ادعاهایی است که چند وقت یکبار در فضای مجازی و حتی برخی رسانه‌ها مطرح می‌شود اما رئیس سازمان هواشناسی کشورآن را «غیر علمی» می‌داند و می‌گوید: جامعه علمی جهان، «دوره‌ای بودن» خشکسالی را تایید نمی‌کند اما متاسفانه در کشور ما برخی به جای پذیرش شرایط کم‌آبی کشور و سازگاری با اقلیم خشک و نیمه‌خشک ایران، این نظرات غیرعلمی را مطرح می‌کنند.داود پرهیزکار در مورد چرایی وقوع پدیده «خشکسالی» در ایران ضمن تاکید بر جغرافیای خشک و نیمه‌خشک کشور در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: متاسفانه بارش‌های کشور در ۱۱ سال گذشته زیر حد نرمال یا در حد نرمال بوده است و در این مدت هیچ سالی را نداشتیم که میانگین بارش ایران به بالای نرمال (ترسالی) برسد بنابراین بررسی میانگین بارش‌ها حاکی از آن است که کشور ما حداقل در یک دهه گذشته دچار کم‌بارشی بوده است.
افزایش دما + کمبود بارش = خشکسالی
وی با اشاره به افزایش دمای ایران طی چند سال گذشته در کنار کمبود بارش‌ها تصریح کرد: بالا رفتن دمای مناطق مختلف کشور، میزان تبخیر و تعرق را افزایش می‌دهد بنابراین کمترین اثر منفی این شرایط، عمیق‌ترشدن پدیده «خشکسالی» است. بررسی داده‌های خشکسالی در بازه‌های بلندمدت هم مویّد آن است که بالغ بر ۹۷ درصد مساحت ایران با درجات مختلف خشکسالی اعم از ضعیف، متوسط، شدید و بسیار شدید درگیر است.
رئیس سازمان هواشناسی کشور در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا ادعاهای مربوط به ۲۰ یا ۳۰ ساله بودن دوره خشکسالی در ایران صحت دارد یا خیر؟ اظهار کرد: هیچ یک از این اظهار نظرها علمی نیست و مبنا ندارد. جای تاسف دارد که برخی کارشناسان داخل و خارج کشور به جای پذیرش شرایط آبی موجود در ایران، برنامه‌ریزی برای سازگاری با اقلیم کشور و جلوگیری از توسعه ناپایدار چنین نظرات غیر علمی مطرح می‌کنند. آنچه در دنیای امروز مطرح است و در جوامع علمی جهان مورد توجه قرار می‌گیرد «گرمایش جهانی» و اثرات ناشی از آن است.
پرهیزکار با تاکید بر اینکه به جز موضوع گرمایش جهانی و تاثیر آن بر خشکسالی، بقیه ادعاهای مطرح، مبنای علمی ندارد، گفت: در ایران برای کنترل بیابان‌زایی لازم است که ضمن پذیرش اقلیم کشور، امور توسعه‌ای را تنها در حد توان خرد اقلیم هر منطقه از جمله منابع آب آن پیش بگیریم و از بارگذاری جمعیتی، کشاورزی و صنعتی بیش از حد بویژه در مناطق دچار خشکسالی خودداری کنیم.
معاون وزیر راه و شهرسازی در ادامه با بیان اینکه بر مبنای داده‌های علمی، چهار سناریو برای آینده جهان در حوزه گرمایش و اقلیم تعریف شده است، گفت: از بین این چهار سناریو، یکی بدبینانه‌ترین و یکی خوشبینانه‌ترین است. بدین ترتیب که اگر ۱۹۵ کشوری که توافق‌نامه تغییرات اقلیمی پاریس را - که کاهش دمای کره زمین از طریق کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای بویژه دی‌اکسیدکرین دنبال می‌کند - پذیرفته‌اند به تعهدات خود در زمینه کاهش گازهای گلخانه‌ای عمل کنند،انتظار می‌رود تا سال ۲۰۳۰ دما به‌طور نسبی افزایش یابد و پس از آن این دوره افزایش دما متوقف شود و به‌تدریج در یک بازه حداقل ۱۰۰ ساله، دمای کره زمین به حالت عادی بازگردد.
به گفته رئیس سازمان هواشناسی کشور، بدترین سناریوی تعریف‌شده در زمینه گرمایش جهانی این است که آهنگ انتشار دی‌اکسید کربن در جو در سال‌های آینده نیز مشابه شرایط موجود ادامه یابد که در نتیجه این شرایط در سال ۲۱۰۰ دمای کره زمین به‌طورمتوسط پنج درجه سلسیوس افزایش می‌یابد . خبر بدتر این است که در خاورمیانه دما بین پنج تا هفت درجه بیشتر می‌شود. باید دقت داشته باشیم که طی ۵۰ سال گذشته، ایران دو درجه افزایش دما داشته است و اگر این دو درجه به پنج تا هفت درجه برسد، به‌طور قطع ابعاد مختلف زندگی بشر را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. کوچکترین آسیب گرمایش در کشور ما این است که مناطق مختلف از سکنه خالی می‌شود.
به گزارش ایسنا، خشکسالی پدیده‌ای هواشناسی است که در نتیجه کمبود بارش متوالی و افزایش دما شکل می‌گیرد اما اثرات مخرب آن در همین حد باقی نمی‌ماند. خشکسالی کشاورزی و خشکسالی هیدرولوژیک (آب‌شناسی) مراحل بعدی این پدیده مخرب هستند که به خشکسالی اقتصادی و اجتماعی می‌انجامد و در صورت کنترل نشدن در مرحله ابتدایی گریبان تمام جامعه را می‌گیرد.
ارسال نظر
