جایزه نوبل فیزیک امسال به طور مشترک به "آرتور اشکین"، "جرارد مورو" و "دونا استریکلند" به خاطر نوآوری‌های انقلابی در حوزه فیزیک لیزری تعلق گرفت.
آرتور اشکین
"آرتور اشکین"(Arthur Ashkin) فیزیکدان آمریکایی در سال 1922 میلادی در نیویورک متولد شد. وی در سال 1960 میلادی کار خود را در حوزه نورهای لیزری آغاز کرد که منجر به اختراع "انبرک‌های نوری" در سال 1986 شد.
"انبرک نوری" یکی از ابزارهای علمی است که در آن از پرتو لیزر با قابلیت فوکوس بالا برای ایجاد نیروی جاذبه یا دافعه استفاده می‌شود.
• از کاربردهای این ابزار می‌توان به "اندازه‌گیری خواص الاستیک DNA با
نگه داشتن زنجیره‌هایی از مولکول‌ها و کشیدنشان"،" مطالعه خواص تولیدکننده
نیرو در موتورهای مولکولی"، " بازکردن پروتئین‌ها"، "مطالعه ذرات"، "انجام
میکرو جراحی‌ها با ترکیب دیگر پرتوهای لیزری" و "اندازه‌گیری خواص غشاء
نورونی" اشاره کرد.
• اشکین پیش از این در سال 1977 میلادی در حوزه
"توسعه روش‌های خنک‌کردن و تسخیر اتم با لیزر" با "استیون چو" همکاری کرد
که منجر شد "استیون چو" به همراه دو فیزیکدان دیگر جایزه نوبل فیزیک در سال
1997 را از آن خود کنند.
• وی تحصیلات دانشگاهی خود را در دانشگاه "کلمبیا" اغاز کرد و در همان دانشگاه تکنسین آزمایشگاه "پرتو" شد.
• اشکین با اتمام گذراندن "فیزیک " در دانشگاه "کلمبیا" به دانشگاه "کرنل" رفت و در آنجا به مطالعه "فیزیک هسته‌ای" پرداخت.
• وی مدرک دکتری خود را از دانشگاه "کرنل" دریافت کرد و در آزمایشگاه‌های
"بل" و شرکت تجهیزات مخابراتی آمریکایی " لوسنت" مشغول به کار شد.
طی سال‌های 1960 تا 1961 وی در حوزه امواج "مایکرو ویو" به تحقیق پرداخت و پس از آن کارهای تحقیقاتی خود را در حوزه "لیزر" ادامه داد.
جرارد مورو
"جرارد مورو"(Gérard Mourou) فیزیکدان اهل فرانسه است که جایزه نوبل فیزیک 2018 را کسب کرد.
مورو در سال 1944 در فرانسه متولد شد.
وی در حوزه مهندسی برق و لیزر پیشگام است. وی به همراه " دونا
استیرک‌لند"(Donna Strickland) دیگر برنده نوبل فیزیک 2018، در حوزه اختراع
تکنیکی به نام "CPA" کار کرد. این دو دانشمند به همین دلیل نیز "نوبل" را
از آن خود کردند.
" CPA" تکنیکی برای ایجاد" لیزرهای پالسی فوق کوتاه" است.
مورو در سال 1990، مرکز "علوم نوری فوق سریع"(CUOS) را در دانشگاه "میشیگان" ایجاد کرد.
مورو تاکنون موفق به کسب جوایز مخلتلف و معتبر علمی شده است.
دونا استریکلند
"دونا استریکلند"(Donna Strickland) سومین نفری است که موفق شد جایزه نوبل 2018 را به دست آورد.
"دونا استریکلند" در سال 1959 میلادی در کانادا متولد شد و تحقیقات خود را در حوزه لیزر انجام داده است. وی سومین زنی است که موفق به دریافت جایزه "نوبل" فیزیک شده است.
گفتنی است تکنیکی که استریکلند و مورو توسعه دادند، برای تولید پالس‌های فوق‌کوتاه و قوی در جراحی، پزشکی و مطالعات بنیادی علمی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
"دونا استریکلند" مدرک مهندسی فیزیک خود را از دانشگاه "مک‌مستر"(McMaster University) کانادا دریافت کرد و در سال 1989 دکتری خود را در رشته "نورشناسی" از دانشگاه "راچستر" آمریکا کسب کرد.
وی هم‌اکنون استاد دانشگاه "واترلو"(Waterloo) کانادا است. "استریکلند" نیز تاکنون توانسته جوایز معتبر علمی را از آن خود کند.
جایزه نوبل معتبرترین جایزه‌ای است که در حوزه‌های علمی به یک دانشمند تعلق می‌گیرد. جایزه نوبل در سال ۱۸۹۵، به وصیت کارخانه‌دار و شیمی‌دان سوئدی، آلفرد نوبل که بیشتر او را به دلیل ابداع دینامیت می‌شناسند پایه‌گذاری شد.
در سال ۱۹۰۱ میلادی، نخستین جوایز این بنیاد اهدا شد. طبق وصیت وی، پنج جایزه به‌طور سالانه در رشته‌های فیزیک، شیمی، فیزیولوژی و پزشکی، ادبیات و صلح؛ به افرادی تعلق می‌گیرد که بیشترین خدمت را به مردم کرده باشند. اگرچه وصیت‌نامه نوبل، بنیانگذار این جوایز بود اما طرح او کامل نبود و به دلیل پاره‌ای موانع ۵ سال طول کشید تا بنیاد نوبل تأسیس شود. در ۱۰ دسامبر سال ۱۹۰۱ نخستین جوایز نوبل اهدا شد.
