ایرانِ جوان را در 40 سالگی هم تجربه کنیم

 انقلاب اسلامی ایران که به پیروزی رسید بیشتر مسئولان حکومت پهلوی یا به خارج از کشور گریختند و یا در دادگاه‌های انقلاب به اعدام و زندان محکوم شدند. پس از سال ۵۷ ایران ماند و تعدادی جوان انقلابی که رویای ساختن کشوری اسلامی را در سر می‌پروراندند.

 متصدیان اولیه پست‌های مختلف در جمهوری اسلامی اکثرا جوان بودند. از دولت موقت که تنها مدت کوتاهی متصدی امور کشور بود و از میانسالان جبهه ملی و نهضت آزادی تشکیل می‌شد که بگذریم با ریاست‌جمهوری ابوالحسن بنی‌صدر بیشتر وزرات‌خانه‌های کشور به دست جوانان انقلابی سپرده شد. نگاهی به سن تصدی پست توسط این مسئولان و عملکرد آن‌ها در سال‌های ابتدایی پیروزی انقلاب خود گواه این مدعاست که اعتماد به جوانان می‌تواند زمینه‌ساز موفقیت و پیشرفت کشور باشد.

نگاهی به سیر تحولات بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نشان می‌دهد که هرگاه به جوانان اعتماد و حداقل‌ترین فضای خدمت برای آن‌ها میسر شده است، درخشان‌ترین و مبارک‌ترین رخدادها به وقوع پیوسته است. حماسه‌های دوران دفاع مقدس و حضور شگرف جوانان در انتخابات و تعیین مسیر استقلال و بالندگی کشور از جمله مصادیق این موضوع به حساب می‌آید.

نگاهی دقیق به عملکرد این ۴۰ سال حاکی از آن است که کارنامه مدیریت جوانان در تدبیر امور همواره از دوران زعامت نسل پیشین خود پربارتر و باشکوه‌تر بوده تلاش و مدیریت جوانان با اکسیری به نام امید همراه است که موتور محرک خلاقیت و تحول‌آفرینی است. این امید از جنس خوش‌خیالی نیست بلکه از جنس باور و تغییرات سازنده است.

اگر در حال حاضر کشور ما در مسیر توسعه پایدار درون‌زا با ابرچالش‌های اقتصادی، سیاسی و زیست‌محیطی مواجه است بی‌شک اتکاء به جوانان راهگشا خواهد بود، اما متاسفانه اکنون اگر بگوییم چالش‌های پیش روی کشور ریشه در بی‌توجهی به ظرفیت و سرمایه عظیم نیروی انسانی به‌ویژه جوانان کشور است، سخنی به گزاف نگفته‌ایم.

مقایسه سن مسئولینی که در سال‌های بحرانی ابتدای انقلاب به‌خصوص در دوران هشت‌ساله دفاع مقدس مسئولیت پست‌های کلیدی کشور را به عهده داشته‌اند با مسئولان فعلی جمهوری اسلامی شاید ضرورت جوان‌گرایی و اهمیت تصویب قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان را بیش از پیش نشان دهد. شاید بهتر باشد برخی مسئولان فعلی مانند بسیاری از کشورهای موفق جهان از پست‌های اجرایی خود کنار بروند و با حضور در اتاق‌های فکر و سپردن مسئولیت به جوانان، در نقش مشاور ظاهر شوند تا هم کشور از تجربیات آن ها بی‌بهره نماند و هم مدیریت کشور دچار رخوت و کندی نشود.

بیشترین سن را سرلشکر محمدولی قرنی به عنوان اولین رئیس ستاد ارتش جمهوری اسلامی دارد که با ۶۵ سال سن این پست را در اختیار گرفته و از طرفی محسن رضایی وقتی تنها ۲۷ سال سن داشته به فرماندهی کل سپاه پاسداران منصوب شده است. محمدکریم خداپناهی نیز با 36 سال سن پس از صادق قطب‌زاده و پیش از میرحسین موسوی مدتی به عنوان سرپرست وزارت امور خارجه ایران فعالیت می‌کرد.

جدول زیر سن مسئولان اولیه جمهوری اسلامی را پس از انقلاب ۵۷ نشان می‌دهد.  میانگین سنی ۳۴ مسئول جمهوری اسلامی زمانی که به اولین پست خود رسیده‌اند بر مبنای این جدول ۴۰.۷ سال است.