طالبان و داعش، تهدید جدید برای امنیت ملی هند

 هند که قرنها به احترام و پاسداری از تنوع اجتماعی و مذهبی معروف بود ، اکنون خود را در وضعیتی می یابد که اتباع آن در کشورهایی که مشترکات تاریخی و سرزمینی فراوانی دارند هدف آسان عملیات تروریستی و تهدیدات متعددی قرار می گیرند.

به گزارش ایرنا، آخرین مورد از این نوع تهدیدات که در افغانستان اتفاق افتاد سیک های ساکن این کشور را مورد هدف قرار داد. با توجه به اینکه افغانستان نیز مانند هند یک جامعه چند قومیتی است و پیشینه طولانی از همزیستی مسالمت آمیز اقلیت های نژادی و مذهبی دارد و از طرف دیگر نیز مشترکات و نزدیکی بسیار زیادی با هند دارد، این عملیات تروریستی از سوی هند به یک هشدار جدی و یک تهدید خطرناک تعبیر شد.

هفته گذشته تنها کاندیدای سیک که قرار بود در انتخابات افغانستان شرکت کند ، همراه با 18 نفر از رهبران اقلیت دیگر در یک حمله تروریستی مهلک کشته شدند. یک بمب گذار انتحاری گروهی از سیک ها و هندوها را در راه دیدار با رئیس جمهور افغانستان در شهر جلال آباد واقع در شرق این کشور هدف قرار داد.
رسانه های هند گفتند که داعش مسؤولیت حمله را بر عهده گرفته و اعلام کرده است که شاخه خراسان آن به گروهی از 'مشرکان ' حمله کرده است. از حدود 250 هزار سیک و هندو که از قبل از دهه 1990 در افغانستان زندگی می کردند اکنون حدود یکهزار نفر در این کشور باقی مانده اند و این افراد نیز مورد حمله قرار گرفته اند.
با نزدیک شدن ایام انتخابات که باعث شده است رقابت های سیاسی در افغانستان آشکارتر شود تهدید طالبان و داعش هم نمایان تر شده است.
دولت اشرف غنی رییس جمهوری افغانستان همچنان با اختلافات سیاسی دست و پنجه نرم می کند . انتخابات پارلمانی قرار است در ماه اکتبر (28 مهر) و انتخابات ریاست جمهوری در سال آینده برگزار شود. غنی که یک پشتون است اغلب به تبعیض قومی متهم می شود و اکنون جنگسالاران منطقه ای قدرت نمایی می کنند. شورش اخیر طرفداران عبدالرشید دوستم، یک رهبر ازبک، از جمله این قدرت نمایی ها است. همین اتهامات به وی باعث شده است که طالبان و داعش هم نسبت به این حساس تر شده و با جسارت بیشتری عمل کنند.
وضعیت منطقه همچنان پیچیده است. با وجود صحبت های غنی از یک پیمان قریب الوقوع پاکستان و افغانستان علیه تروریسم، ادامه دخالت های ارتش پاکستان در سیاست داخلی افغانستان امکان دستیابی به نتایج پایدار و مثبت را کم رنگ می کند.
چین که دارای اهرم واقعی در پاکستان است، تا به حال هیچ تمایلی برای مقابله با سیاست های پاکستان نسبت به افغانستان نشان نداده است و ایران هم بازیگری دیگر قمداد می شود.
افغانستان همانطور که به سوی انتخابات با یک دولت ترامپ غیر قابل پیش بینی در واشنگتن به عنوان حامی اصلی آن حرکت می کند با چالش های زیادی روبرو است. هند باید از عواقب فاجعه بار بالقوه این چالش ها برای امنیت ملی خود آگاه باشد.
هر چند هند سعی کرده است خود را به عنوان یک عنصر قوی در خط مقدم مبارزه با تروریسم مطرح کند اما به دیدار اخیر روسای سازمان های اطلاعات افغانستان، روسیه، پاکستان و چین دعوت نشد.
اما رشد مخفیانه داعش در افغانستان برای همه کشور ها عواقب جانبی دارد به خصوص اینکه در همه کشور های منطقه گرایشات آشکاری در جوانان برای پیوستن به گروه تروریستی داعش مشاهده شده است. هر چند بخشی از جدایی طلبان در کشمیر پیوستن خود به گروه تروریستی داعش را اعلام کرده اند اما حضور این گروه در کشمیر از سوی مقامات هندی رد شده است. همچنین یاسین ملک و میروائز عمر فاروق از جمله رهبران جدایی طلب کشمیری با افکار داعش مخالفت کرده اند.
تحولات منطقه ای و ریشه های تاریخی و مذهبی مشترک بین دو کشور هندو افغانستان و همچنین تردد فراوان و حضور بسیار زیاد اتباع افغانی در هند باعث هوشیاری هند نسبت به حضور داعش و طالبان در خاک خود شده است. دولتمردان هند اکنون معتقدند که دقیقا به همین دلایل ، این کشور باید نقش منطقه ای خود را پررنگ تر کرده و حضور قدرتمندتری در معادلات این منطقه حساس از خود بروز دهد تا درزمان حاضر که داعش از سوریه و عراق رانده شده است عناصر افراطی آن با بهره گیری از همین تنوع نژادی و مذهبی که در هند و افغانستان قابل مشاهده است و قابلیت تبدیل شدن به انبار باروت را دارد به داخل هند منتقل نشوند.
ناظران سیاسی منطقه ای به هند هشدار می دهند که نسبت به این واقعیت که دو محور عمده امنیتی در این حوزه فعال هستند آگاهی و هوشیاری کامل داشته باشد. آنها می گویند یکی از این محور ها با رهبری آمریکا و دیگری بر رهبری چین و روسیه در صحنه امنیتی این منطقه حضور دارند و بهتر است هند که در سال های اخیر افزایش تنش های اجتماعی در آن می تواند سبب گسترش جذب سازمان های افراطی در این کشور شود، ارتباط خود با هر دو محور حفظ کند.
از طرف دیگر، با توجه به رقابت های دیرین هند و پاکستان و این ادعا که برخی گروههای تروریستی حاضر در افغانستان از پاکستان نشات می گیرند ، هند همچنین باید اطمینان حاصل کند که خصومت آن با پاکستان به یک عامل مخرب و عنصر تخریب کننده چهره آن در در میان سایر همسایه ها تبدیل نشود. نارندرا مودی نخست وزیر هند چند ماه مانده به پایان فعالیت دولت خود سعی کرده است از طریق ارتباط بیشتر با روسیه و چین سیاست خارجی خود را متعادل تر کند اما دهلی نو باید میزان اعتبار خود را افزایش دهد.
هند که تاکنون موفق شده است راه نفوذ افراطی گری را در طول مرزهای طولانی خود با همسایگانی که اغلب با آنها اصطکاک دارد سد کند اکنون می داند که باید تمام سعی خود را بر آن بگذارد که اطمینان یابد تهدید داعش در افغانستان باید در نطقه خفه شود. در این میان کشورهایی که از گسترش داعش بیشترین صدمه را خواهند دید، بهترین متحدان هند برای کنترل این گروه تروریستی خواهند بود.