امسال برای هشتمین سال متوالی است که دیپلماسی ایرانی یادداشت های سرکیس نعوم را منتشر می کند. این یادداشت ها بعد از سفر وی به امریکا و دیدارش با مقامات فعلی و سابق امریکایی به طور مرتب در روزنامه النهار منتشر شده است.
امسال برای هشتمین سال متوالی است که دیپلماسی ایرانی یادداشت های سرکیس نعوم را منتشر می کند. این یادداشت ها بعد از سفر وی به امریکا و دیدارش با مقامات فعلی و سابق امریکایی به طور مرتب در روزنامه النهار منتشر شده است. به دلیل تغییراتی که در روزنامه النهار ایجاد شده نتوانستیم به همه این یادداشت ها دسترسی داشته باشیم اما آن دسته از یادداشت هایی که امکان دسترسی به آنها وجود داشته و از اهمیت و جذابیت بالایی برخوردار بوده است را تهیه و منتشر می کنیم. در این جا دهمین بخش از این یادداشت ها را می خوانید:
با پژوهشگر امریکایی که سال ها با جیمز متیس، وزیر دفاع امریکا کار کرد و افسری عالی رتبه در پنتاگون بود، گفت وگو کردم. به او گفتم: «اشتباهات بوش و اوباما و ترامپ نقش امریکا را در منطقه تضعیف کرد و به روسیه اجازه داد از طریق سوریه جایگاه خود را بازیابد.»
گفت: «امریکا نقش مزدور را بازی نمی کند. امریکا قیم دموکراسی و انسانیت است و فقط یک جامعه مصرف کننده نیست. هر وقت امریکا به انزوا رفت جنگی بزرگ روی داد یا مجبور شد در جنگ ها مشارکت کند. وقتی که امریکا «خط مارشال» را برای کمک به اروپا تعریف کرد تا بعد از جنگ جهانی دوم در قرن گذشته این قاره احیا شود، عامل محرکش فقط موضوع انسانی نبود. در پی آن منافعی نیز داشت. برای امریکا خیلی سخت است که بر اساس تامین هزینه توازن یا بودجه (Balance Sheet) عمل کند و دقت کند که در برابر خدماتی که به دنیا به خصوص اروپا داده چه به دست آورده و یا ممکن است چه به دست آورد. شاید نتواند این هزینه موازنه را جبران کند اما انزوا از دستاوردهای آن در داخل بود.»
نظر دادم: «شما امریکایی ها در مرحله دقیقی به سر می برید. ترامپ با نهادها درگیر شده و اداره ها او و حتی دوره او را تهدید کرده اند. اگر او پیروز شود امریکا چه در داخل و چه در خارج شکست خواهد خورد و اگر او شکست بخورد امریکا پیروز خواهد شد. امیدوارم که او شکست بخورد و احتمالا هم همین خواهد شد. حالا به این مشکل باید مشکل نژادپرسی را هم افزود، مشکلی که ایالات متحده از زمان تاسیسش هم با آن دست به گریبان بوده است. از دهه شست قرن گذشته امریکا تلاش کرد این مشکل را حل کند و در معظم پنج دهه گذشته با این موضوع دست به گریبان بود، با این وجود هنوز ریشه های آن در جامعه یا جوامع امریکایی باقی مانده است. این طبیعی است. الآن می بینیم که به دلیل کارهای ترامپ و توئیت هایش و حتی بعضی وقت ها به خاطر مواضع متهورانه اش که حتی شاید نیت نژادپرستانه هم نداشته باشد، این موضوع تقویت شده است. آیا امریکا به یک جنگ داخلی دیگر مثل جنگی که مدت ها پیش دچار آن شد، نیاز دارد؟ همچنین آیا ترامپ می خواهد مشکل دیگری را که آن هم رویکرد نژادپرستانه دارد در برخورد با مهاجران قانونی و غیرقانونی ای که از امریکای مرکزی و جنوبی و همچنین همسایه اش، مکزیک به کشورش می آیند، به وجود آورد؟ تصور کن چه پیش خواهد آمد اگر ترامپ امریکا را در برابر گزینه شورش سیاسی و بعد از آن امنیتی و شاید هم نظامی قرار دهد. تصور کن مخمصه ای را که نهادهای نظامی حتی «نهادهای امریکایی» که عمیق پایه ریزی شده اند یا «استبلیشمنت» هستند، به آن دچار می شوند.»
نسبت به نظر من بی توجهی نشان داد و گفت: «از خاورمیانه چه خبر، به خصوص از لبنان و انتخابات پارلمانی اش (که برگزار شد)؟»
در جوابم اوضاع انتخابات لبنان و وضعیت داخلی و منطقه ای که در وضع قانون انتخابات جدید سهیم هستند را شرح دادم و احتمال برد و باخت برای هر کدام از گروه های اصلی لبنانی و فعالان و طوایف و مذاهب و جریان و احزاب اصلی از جمله حزب الله را تحلیل کردم. بعد حرفمان به روابط «خصمانه» میان لبنان و اسرائیل که از جنگ 1948 تا کنون ادامه داشته است، کشیده شد. بعد به خط قرمزی که اسرائیل ترسیم کرده و گفته است که عبور از آن حمله به لبنان را توجیه می کند و حتی می تواند جنگی بزرگ را به لبنان و حزب الله موجب شود، اشاره کردم. این خطر قرمز ایجاد کارخانه ها و کارگاه های ایرانی برای تولید موشک های بالستیک و تسلیحاتی روی اراضی لبنان یا به پایان رساندن آن در صورتی که عملا آغاز شده باشد، است. مسئولان اسرائیلی تاکید دارند که چنین کارگاه هایی وجود دارند. نظر داد: «گفته می شود که حزب الله و اسرائیل نمی خواهند الآن جنگ شود و اگر به شکل جدی امکان وقوع آن باشد برایش آماده اند. اما آن چه تو درباره «خط قرمز» گفتی صحیح است. اگر اسرائیل به جنوب سوریه حمله می کند برای این است که برایش این منطقه خیلی مهم است، و اگر حزب الله بخواهد در واکنش به این حمله مشارکت کند و از لبنان جواب اسرائیل را بدهد اسرائیل به آن هم به قصد نابودی حمله خواهد کرد. اما اگر می بینی بعضی وقت ها طوری رفتار می کند که می خواهد نسبت به حزب الله بزرگ نمایی کند شاید برای این است که می خواهد زمینه ای برای حمله فراگیر به لبنان فراهم کند.»
با پژوهشگر امریکایی که سال ها با جیمز متیس، وزیر دفاع امریکا کار کرد و افسری عالی رتبه در پنتاگون بود، گفت وگو کردم. به او گفتم: «اشتباهات بوش و اوباما و ترامپ نقش امریکا را در منطقه تضعیف کرد و به روسیه اجازه داد از طریق سوریه جایگاه خود را بازیابد.»
گفت: «امریکا نقش مزدور را بازی نمی کند. امریکا قیم دموکراسی و انسانیت است و فقط یک جامعه مصرف کننده نیست. هر وقت امریکا به انزوا رفت جنگی بزرگ روی داد یا مجبور شد در جنگ ها مشارکت کند. وقتی که امریکا «خط مارشال» را برای کمک به اروپا تعریف کرد تا بعد از جنگ جهانی دوم در قرن گذشته این قاره احیا شود، عامل محرکش فقط موضوع انسانی نبود. در پی آن منافعی نیز داشت. برای امریکا خیلی سخت است که بر اساس تامین هزینه توازن یا بودجه (Balance Sheet) عمل کند و دقت کند که در برابر خدماتی که به دنیا به خصوص اروپا داده چه به دست آورده و یا ممکن است چه به دست آورد. شاید نتواند این هزینه موازنه را جبران کند اما انزوا از دستاوردهای آن در داخل بود.»
نظر دادم: «شما امریکایی ها در مرحله دقیقی به سر می برید. ترامپ با نهادها درگیر شده و اداره ها او و حتی دوره او را تهدید کرده اند. اگر او پیروز شود امریکا چه در داخل و چه در خارج شکست خواهد خورد و اگر او شکست بخورد امریکا پیروز خواهد شد. امیدوارم که او شکست بخورد و احتمالا هم همین خواهد شد. حالا به این مشکل باید مشکل نژادپرسی را هم افزود، مشکلی که ایالات متحده از زمان تاسیسش هم با آن دست به گریبان بوده است. از دهه شست قرن گذشته امریکا تلاش کرد این مشکل را حل کند و در معظم پنج دهه گذشته با این موضوع دست به گریبان بود، با این وجود هنوز ریشه های آن در جامعه یا جوامع امریکایی باقی مانده است. این طبیعی است. الآن می بینیم که به دلیل کارهای ترامپ و توئیت هایش و حتی بعضی وقت ها به خاطر مواضع متهورانه اش که حتی شاید نیت نژادپرستانه هم نداشته باشد، این موضوع تقویت شده است. آیا امریکا به یک جنگ داخلی دیگر مثل جنگی که مدت ها پیش دچار آن شد، نیاز دارد؟ همچنین آیا ترامپ می خواهد مشکل دیگری را که آن هم رویکرد نژادپرستانه دارد در برخورد با مهاجران قانونی و غیرقانونی ای که از امریکای مرکزی و جنوبی و همچنین همسایه اش، مکزیک به کشورش می آیند، به وجود آورد؟ تصور کن چه پیش خواهد آمد اگر ترامپ امریکا را در برابر گزینه شورش سیاسی و بعد از آن امنیتی و شاید هم نظامی قرار دهد. تصور کن مخمصه ای را که نهادهای نظامی حتی «نهادهای امریکایی» که عمیق پایه ریزی شده اند یا «استبلیشمنت» هستند، به آن دچار می شوند.»
نسبت به نظر من بی توجهی نشان داد و گفت: «از خاورمیانه چه خبر، به خصوص از لبنان و انتخابات پارلمانی اش (که برگزار شد)؟»
در جوابم اوضاع انتخابات لبنان و وضعیت داخلی و منطقه ای که در وضع قانون انتخابات جدید سهیم هستند را شرح دادم و احتمال برد و باخت برای هر کدام از گروه های اصلی لبنانی و فعالان و طوایف و مذاهب و جریان و احزاب اصلی از جمله حزب الله را تحلیل کردم. بعد حرفمان به روابط «خصمانه» میان لبنان و اسرائیل که از جنگ 1948 تا کنون ادامه داشته است، کشیده شد. بعد به خط قرمزی که اسرائیل ترسیم کرده و گفته است که عبور از آن حمله به لبنان را توجیه می کند و حتی می تواند جنگی بزرگ را به لبنان و حزب الله موجب شود، اشاره کردم. این خطر قرمز ایجاد کارخانه ها و کارگاه های ایرانی برای تولید موشک های بالستیک و تسلیحاتی روی اراضی لبنان یا به پایان رساندن آن در صورتی که عملا آغاز شده باشد، است. مسئولان اسرائیلی تاکید دارند که چنین کارگاه هایی وجود دارند. نظر داد: «گفته می شود که حزب الله و اسرائیل نمی خواهند الآن جنگ شود و اگر به شکل جدی امکان وقوع آن باشد برایش آماده اند. اما آن چه تو درباره «خط قرمز» گفتی صحیح است. اگر اسرائیل به جنوب سوریه حمله می کند برای این است که برایش این منطقه خیلی مهم است، و اگر حزب الله بخواهد در واکنش به این حمله مشارکت کند و از لبنان جواب اسرائیل را بدهد اسرائیل به آن هم به قصد نابودی حمله خواهد کرد. اما اگر می بینی بعضی وقت ها طوری رفتار می کند که می خواهد نسبت به حزب الله بزرگ نمایی کند شاید برای این است که می خواهد زمینه ای برای حمله فراگیر به لبنان فراهم کند.»
منبع : دیپلماسی ایرانی
ارسال نظر
