سومین نیاز اصلی ایران، مجوز عبور و مرور کشتی‌هایش به بنادر اروپایی است. کشتی‌های ایران باید بتوانند براحتی به بنادر کشتیرانی اروپا رفت و آمد داشته باشند و کشتی‌های آنها هم به ایران بیایند و در مجموع فعالیت‌های بازرگانی درباره اروپا از طریق کشتیرانی کاملاً آزاد باشد و با مشکل روبهرو نباشد.
روزنامه ایران در یادداشتی به قلم حسن بهشتی‌پور/ کارشناس مسائل بین‌الملل نوشت:مذاکرات حساس هسته‌ای در شرایطی روز گذشته در شهر وین برگزار شد که جمهوری اسلامی در چارچوب برجام، سه مطالبه اصلی را برای تأمین منافع کشور جست‌و‌‌جو می‌کند؛
1- نخستین خواسته ایران بر پایه تأمین امنیت آزادانه خرید و فروش نفت و محصولات پتروشیمی است. ایران باید بتواند مبادلات نفت و پتروشیمی خود را با اروپا و سایر کشورهای غیر امریکایی براحتی انجام داده و پول حاصل از این مبادله را براحتی دریافت کند. اروپا حداقل در حوزه خود می‌تواند در این زمینه مجموعه اقدامات لازم را پیش‌بینی و برنامه‌ریزی کند. این مهم هم مستلزم پیگیری مکانیسمی از سوی ایران و اروپاست که با امریکا ارتباط نداشته باشد اما بتواند با یورو مبادله و انتقال درآمد حاصل از فروش نفت را فراهم کند.
2- خواسته دوم، مربوط به فلزات گرانبها مثل طلا و نقره، برنز و سایر فلزات است که ایران باید بتواند در این زمینه‌ها براحتی با اروپا مبادله داشته باشد.
3- سومین نیاز اصلی ایران، مجوز عبور و مرور کشتی‌هایش به بنادر اروپایی است. کشتی‌های ایران باید بتوانند براحتی به بنادر کشتیرانی اروپا رفت و آمد داشته باشند و کشتی‌های آنها هم به ایران بیایند و در مجموع فعالیت‌های بازرگانی درباره اروپا از طریق کشتیرانی کاملاً آزاد باشد و با مشکل روبهرو نباشد.
از طرف دیگر موضوع بیمه‌ها و زمینه سازی برای فعالیت‌های بانکی هم چالش دیگری است که پیش روی ایران قرار دارد. اگرچه نباید فراموش کرد این مسأله تا حدود زیادی به عضویت ایران در نهاد «اف ای تی اف» مربوط می‌شود و اروپایی‌ها خیلی نمی‌توانند اقدامی در این زمینه صورت دهند. یعنی اگر برجام و تحریم‌ها نبود، باز بدون اجرای مقررات«اف ای تی اف» همچنان مشکلاتی وجود داشت. با این حال اروپایی‌ها می‌توانند مجموعه اقداماتی را پیش‌بینی کنند که روند سرمایه‌گذاری خارجی در ایران تضمین شود. یعنی اگر شرکتی مایل به سرمایه‌گذاری در ایران باشد، باید بتواند از تضمین‌های اروپا برخوردار باشد و آنها تضمین‌هایی را برای صادرات کالاهای ایرانی و همچنین واردات از اروپا فراهم کنند.
مجموعه موارد یاد شده از مهم‌ترین خواسته‌های جمهوری اسلامی ایران در چارچوب برجام است که در مذاکرات گذشته مطرح کرده است و طی روزهای گذشته با بسته عملیاتی اروپا برای تحقق آنها روبهرو شده است. با توجه به متن پیشنهادی اروپایی‌ها و بیانیه 4+1 بعد از نشست کمیسیون مشترک، پیداست که اروپا قصد دارد کف انتظارات ایران در اجرای برجام را تأمین کند. رئوس اقداماتی که آنها برای تأمین منافع ایران مطرح کرده‌اند مورد قبول ایران واقع شده اما تضمین عینی تأمین منافع ایران ذیل مذاکرات دقیق و کارشناسی طرفین امکانپذیر خواهد بود. به همین منظور است که سقف زمانی مشخصی را هم برای آن تعیین کرده تا بتوانند وعدههای اعلام شده خود را تحقق ببخشند.
بر اساس مواضعی که وزیر امور خارجه ایران در پایان این نشست مهم مطرح کرده است، روند مذاکرات برای ایران امیدبخش بوده است. از مواضع موگرینی و بیانیه اتحادیه اروپا هم این گونه برمی‌آید که اروپایی‌ها هم- با وجود تردیدهایی که درباره توان آنها برای حفظ برجام بدون امریکا وجود داشت- تلاش دارند با تدارک تمهیدات ویژه و از جمله آنچه در بند 8 بیانیه دیروز آمد، این توانایی را به اثبات برسانند. بر همین اساس آنها می‌خواهند این مذاکرات را در سطح کارشناسی و به صورت دقیق و حساب شده ادامه دهند تا به نتیجه مطلوبی برای هر دو طرف دست یابند. بنابراین آنچنان که محمدجواد ظریف گفت، اگر همین اراده سیاسی را که در مذاکرات بروز داده‌اند، در عمل به تعهدات خود نشان دهند، می‌توان گفت که کفه بقای برجام سنگین‌تر خواهد بود.
ارسال نظر
